Dagur - 21.03.1951, Qupperneq 5

Miðvikudaginn 21. marz 1951
DAGUR
5
Leikfélag Akureyrar: „Ókiiiini maðuriiin”
Eftir JEROME K. JEROME
r
Leikstjóri: Agúst Kvaran
Sigurður Kristjánsson í gervi
„ókunna mannsins“.
Eftri alllangt hlé hefur Leik-
félag Akureyrar hafið starfsemi
sína á ný og frumsýndi sjónleik-
inn „Ókunni maðurinn“ eftir
brezka skáldið Jcrome K. Jer-
ome sl. finuntudagskvöld.
En þær ástæður voru til hlés-
ins, að félagið beið þess að leik-
salurinn í> Samkomuhúsinu yrði
tilbúinn í hinum nýja búningi.
Hafði félagið sjónleik þennan til-
búinn jafnskjótt og Viðgerð húss-
ins. var .lolúðr.og. .raunar allmiklu
fyrr, og gaf bæjarbúum tækifæri
til þess að slá tvær flugur í einu
höggi, að sjá athyglisverðan sjón-
leik, uppfærðan í nýju umhverfi.
Var hvort tveggja ánægjulegt. —
Um útlit leikhússins nú hefur áð-
ur verið ritað hér í blaðið, en í
skemmstu máli sagt, hefur þar
orðið stór breyting til batnaðar,
og má nú kalla að bærinn eigi
ágætt og vistlegt leikhús upp á
að bjóða.
Sjónleikur sá, er Leikfélag Ak-
ureyrar valdi til sýningar við
þetta tækifæri, er eftir brezka
skáldið og leikarann Jerome K.
Jerome, er frægur var á ofan-
verðri öldinni sem leið. Leikur-
inn var sýndur hér á iandi árið
1917, í Reykjavík, en ekki hefur
hann verið tekinn til
hér áður. Jerome er lítt þekktur
hér á landi, þó hefur skáldsaga
hans, „Þrír á báti“, verið þýdd á
íslenzku. Hann ritaði nokkrar
skáldsögur og allmörg leikrit og
var frægur maður um og eftir
aldamótin.
í „Okunna manninum" dregur
Jerome þverskurðarmynd af
þjóðlífinu og leiðir okkur inn í
brezkt matsölu- og gistihús, þar
sem ýmsar manngerðir úr mann-
hafi Lundúnaborgar búa saman.
Persónurnar eru ekki með nein-
um ólíkindablæ, heldur mann-
eskjur eins og við erum flest,
með allríflega útilátinn skerf af
breyskleika í öllu dagfari. En
undir þessu hrjúfa, ytra borði
slær þó gott hjarta og blunda
göfugar tilfinningar, maðurinn er
ekki illur í innsta eðli sínu að
áliti höfundar, heldur góður, en
umhverfið og aðstæðurnar varna
því, að hið bezta í eðli hans fái að
njóta sín. „Ókunni maðurinn“
hefur' þann töfrasprota, sem leys-
ir hin góðu öfl úr læðingi, hann
er persónugervingur hins góða í
mannshjartanu og með umburð-
arlyndi og hógværð tekst honum
að leiða hinar sundurleitu mann-
gerðir á göfugri brautir og fá líf-
inu tilgang á ný í augum þeirra
manna og kvenna, sem þarna eru
leidd fram á sjónarsviðið. Boð-
skapur leikritsins er því göfugur
og mannbætandi. Ymsum mun
virðast að breytingin, sem verður
á hugsunarhætti fólksins fyrir
ábendingar „ókunna mannsins"
verði með nokkuð skjótum hætti
í leikritinu, en því er til að svara,
að í leikhúsi verður að ætlast til
þess, að áhorfendur noti ímynd-
unarafl sitt og rígbindi sig ekki
um of við hina áþreifanlegu hluti.
En líklegt tel eg þó að höfundi
hafi sjálfum fundizt að þarna
væru e. t. v. nokkur vansmíði á
leikritinu. Svo mikið er víst, að
eftir að hann hafði samið leikinn,
tók hann sér fyrir hendur að rita
skáldsögu um sama efni og um
sömu persónur. Eg las þessa sögu
fyrir alllöngu síðan (The Passing
of the Third Floor Back) og þótti
hún alimerkileg. í skáldsógunni
hefur höfu.ndur að ýmsu leyti
meira svigrúm til þess að láta
áhrif „ókunna mannsins" ná til
persónanna með eðlilegri hætti
en í leikritinu og á löngum tíma.
Eigi að síður verður því ekki
neitað, að „Ókunni maðurinn“
er athyglisverður sjónleikur,
persónurnar eru vel gerðar og
skemmtilegar og boðskapur
leiksins er góður og göfugur, og
líklegur til þess að skilja eftir
einhver spor í hugum þeirra, sem
í leikhús koma til þess að njóta
slíkra hughrifa. Er því vel farið
að Leikfélagið réðist í að sýna
leikinn, enda hefur sviðsetning
hans hér tekizt ágætlega. Þetta
er annáð leikritið, sem Ágúst
i'élagið nú í seinni tíð, eftir nokk-
urt hlé á leikstjórastörfum. Hér!
gætir cnn sem fyrr vandvirkni
hans, smskkvísi og ágætra stjórn-
andahæfileika. Þessi sjónleikur
er vel æfður, sýningin gengur
hljóðlega og árekstraiaust, og
leikendur skila hlutverkum sín-
sínum yfirleitt vel, sumir ágæt-
lega. — Þetta gefur leiknum
skemmtilegan heildarsvip, sem
þakka ber leikstjóranum fyrst og
fremst. Þess er og vert að geta, að
Ágúst Kvaran er í hópi þeirra
manna, sem hafa barizt fyrir því,
að bærinn eignaðist leikhús, sam-
boðið leiklistinni og leikhúsgest-
um, og má í því sambandi minna
á blaðagrein, er hann ritaði sl.
sumar um þetta efni, en þar var
bent á þá lausn, sem nú er fengin
á leikhúsmálinu. Var afstaða
þessa ágæta leikhúsmanns áreið-
anlega til þess að vinna máilnu
fylgi meðal borgaranna. Frum-
sýningu á fimmtudagskvöldið
má þvi kalla tvöíaldan sigur fyr-
ir hann.
Aðalhlutverkið, „ókunna mann-
inn“, leikur Sigurður Kristjáns-
son. Þetta er vandasamt hlutverk
og sú hætta nálæg, að prédikun
sú, er höfundur leggur honum í
munn, verði leiðinleg. Þetta forð-
ast Sigurður, en geldur þess, að
það er talsvert erfiðara að leika
góðan mann en vondan. Hlut-
verkið verður í meðferð hanfe
slétt og fellt og erfitt að benda á
misfellur, en hins vegar verður
„ókunni maðurinn“ tæplega sá
persónuleiki, sem maður vænti
sér. En það er síður en svo, að
ástæða sé til þess að vanþakka
frammistöðu Sigurðar og verður
ekki með neinni sanngirni sagt að
hann valdi ekki hlutverkinu.
Annað stærsta hlutverk leiksins
er frú Sharpe, sem leikin er af frú
Jónínu Þorsteinsdóttur. Hvergi
verða áhrif ókunna mannsins
auðsærri en í fari hennar. Hún
birtist fyrst á sviðinu, sem upp-
stökkur og óvæginn pilsvargur,
sem hefur peningana að leiðar-
steini og telur tilganginn helga
meðalið. En að leikslokum er hún
orðin hin umburðarlynda og nær-
gætna húsfrú, sem ástundar ná-
ungakærleikann og elskulegheit-
in umfram allt annað. Frú Jón-
ínu tekst vel að sýna þessa konu,
einkum þó er líður á leikinn. í
fyrstu atriðunum virtist gæta
nokkurs taugaóstyiks. Og það,
sem áður var sagt um góða menn
og vonda, á ekki við frú Jónínu,
því að henni tekst þarna tví-
mælalaust betur að sýna val-
kvendið en pilsvarginn. Þriðja
stærsta hlutverkið, Stasíu þjón-
ustustúlku, leikur frú Björg
Baldvinsdóttir. Björg hefur áður
leikið ýmis vandasöm hlutverk
fyrir Leikfélagið, ,en vafasamt að
henni hafi áður tekizt betur upp
en í þetta sinn. Stasía verður á
ýmsan hátt eftirminnileg per-
sóna, leikur frúarinnar er eðlileg-
ur og áhrifarikur. Hún er á tak-
mörkum þess, að „yfirdrífa" ein-
staka sinnum, en stigur ekki yfir
maiíkið, "og' -i heild ; er; frammi-
staða hennar ánægjuleg og minn-
ir;áj að fj-ú Björg er að vaxa sem
leíkkona. Majórshjónin Tompkins
leika þau frú Siguujóna Jakobs-
dóttir og Þórir Guðjónsson, bæði
þaulvanir leikarar, enda verða
majórshjónin skemmtilegar per-
sónur í meðferð þeirra. Frú Sig-
urjóna hefur þarna skapað enn
éina „typu“, og gert það vel, og
Þórir er í essinu sínu i gerfi upp-
gjafamajórsins, hressilegur,
skemmtilegur og tilbúinn að
koma mönnum á óvart hvenær
sem er, en allt þó innan hófsam-
legs ramma. Ungfrú Kite — og
för hennar frá’ hlutverki stífmál-
aðrar tízkudrósar til rólyndrar
piparmeyjar — er leikin af frú
Jenny Jónsdóttur, mjög létt og
skemmtilega þegar það á við, og
með alvöru og festu í síðasta
þætti leiksins, Feril uppskafn-
ingsins til ríku frænkunnar hóg-
væru, sýnir frú Sigríður P. Jóns-
dóttir, hlutverkið er ekki stórt en
frúin fer vel með það. Jape Sam-
uels kaupsýslumann í City, gyð-
inginn kaldrifjaða, leikur Guð-
mundur Gunnarsson og gerir það
mjög vel að mínu viti og smekk-
vislega. Sama er að segja um
Harry Larcoom hljómlistarmann.
Hann leikur Hjálmar Júlíusson,
frjálsmannlega og eðlilega. O-
þvinguð framkoma hans lyftir
þeim „senum“, sem hann tekur
þátt í. — Hefur Leikfélaginu
ekki þarna bætzt efnilegur leik-
ari? Smærri hluíverk eru ungfrú
Vivian Tompkins,. sem frk. Edda
Scheving leikur mjög snoturlega,
Christopher Penny málari, einn-
ig blátt áfram og eðlilega leikinn
af Vigni Guðmundssyiii og enn-
fremur Joey Wright piparsveinn,
er Júlíus Ingimarsson sýnir.
Á undan sýningunni léku þau
írú Þyri Eydal, Jakob Tryggva-
son og M. Riba á píanó, orgel og
fiðlu, á forsenunni. Frumsýning-
arkvöldið flutti Þorsteinn M.
Jónsson, forseti bæjarstjórnar,
ræðu áður en sýningin hófst,
rakti sögu hússsins og aðdrag-
anda breytingarinnar, og afhenti
húsið til afnota fyrir hönd bæjar-
stjórnarinnar. Guðmundur Gunn
arsson, formaður Leikfélagsins,
yningar Kvaran setur á svið fyrir Leik-
Úr 2. þætti: Frá vinstri: Stasía, þjónustustúlka (frú Björg Bald-
vinsdóttir); frú Thompson (frú Sigurjóna Jakobsd.); frú Sharpe
(frú Jónína Þorstcinsdóttir); frk. Kite (frú Jenny Jónsdóttir) og
ii
frú De Hooley (frú Sigríður P. Jónsdottir).
Kuldajakkar
skinnfóðraðir m /hettu.
Kr. 795.00.
AMARO-búðin
Vimiuvettlingar
Kr. S.65.
AMARO-búSin
|x8xíxíxS>3>3>$kíxíx3x8xí><®xíxSx»<Sx8><íxÍ><S
Karlmannasokkar
útlendir og innlendir.
AMARO-búðin
!xíx$x®x®*$>3xíx$x®><®xíxíxíxí><íxí*Sxíx$KÍ^
Gangadreglar
70-90 cm.; margar gerðir
AMARO-búðin
K®<g^><s><8>^><S>^®^><®<®>«><í>^$>^
Kvenkjólar
i úrvali frá Saumastof-
unni Gullfoss, Reykjav.
IVtODESS-dömubindi
Kr. 7.50 pk.
AMARO-búðin
Karlmannaföt
og frakkar
AMARO-búðm
Karlmanna-
nærfatnaður
síðar og stuttar buxur,
erm.askyrtur og bolir.
AMARO-búðin
Hálsfesti
(tvöföld) tapaðist á leiðinni
frá Aðalstræti til Bjarma-
stígs. Skilist á afgreiðslu
Dags, gegn fundarlaununt.
þakkaði forgöngumönnum máls-
ms og þá bættu aðstöðu, sem
leikstarfseminni er nú búin.
Að öllu samanlögðu má telja,
að sýning Leikfélagsins á
„Ókunna manninum“ hafi tekizt
vel. Hafi leikstjói'i, leikendur og
aðrir þeir, er lagt hafa hönd að
verki til þess að gera sýninguna
mögulega, beztu þökk fyrir
ánægjulega kvöldstund.
H. Sn.