Dagur - 25.08.1954, Blaðsíða 5

EÆiðvikudaginn 25. ágúst 1954
D A G U R
5
Togarabryggjan á Oddeyrarfanga
Skipta ósvífnar auglýsingabrellur bæjarstjórn-
armeirihlutans meira máli en staðreyndir og
ábyrg framkvæmd verksins?
Krisfinn P. Hallsson
barriton-bass-söngvari
Fallhamrar „íslendings11 og
„Alþýðumannsins“ hafa nú verið
„settir í vinnufært stand“ til þess
að þjóna óvenjulega hvatvíslegri
og óskammfeilinni auglýsinga-
herferð, sem bæjarstjórnarmeiri-
hlutinn hér í bæ hefur hafið af
lítilli ábyrgðarkennd og fyrir-
hyggju til þess eins, að því er
virðist, að reyna um stundarsakir
að ganga ögn í augu „háttvirtra
kjósenda", meðan þeir fá ekkert
annað að vita um málavexti en
það eitt, sem stendur í þessum
blöðum. En þær upplýsingar eru
í sem skemmstu máli á þá leið, að
fulltrúar Framsóknarflokksins í
bæjarstjórn og hafnarnefnd, hafi,
ásamt bæjarstjóra, einir skorizt
úr leik að samþykkja þá tillögu
Helga Pálssonar i hafnarnefnd og
síðar á bæjarstjórnarfundi, „að
svo fljótt sem unnt er, að fengnu
samþykki vitamálastjóra og ekki
síðar en fyrrihluta ágústmánaðar,
skuli hafin bygging bryggjunnar
á Oddeyrartanga“, og sé Magnúsi
Bjarnasyni og hafnarverði falið
að sjá um „að setja fallhamra
hafnarinnar nú þegar í vinnufært
stand“, Virðist það ekki hvarfla
að blöðum þessum; að bæjar-
stjóra og fulltrúum Framsóknar-
flokksins hafi getað gengið neitt
annað til að taká slíka afstöðu á
þessu stigi málsins en einskær
andúð gegn jripu mikla nauð-
synjamáli, togarabryggjunni, eða
jafnvel manrívonzkan- ein! Tala
blöðin í þessu sambandi fagurlega
um framtak og fyrirhyggju sinna
eigin flokka yfirleitt, en lýsa því
á hinn bóginn á ófagran hátt,
hvaða örlög muni bíða bryggju-
járns þess, sem til er á staðnum,
ef það dragist stundinni lengur að
nota það í bryggjuþilið!
Álit og tillogur verkfræðing-
anna að engu hafðár.
Sannleikurinn og staðreynd-
irnar tala hins vegar ofurlítið
öðru máli en þessi virðulegu blöð.
— Þegar mál þetta var tekið til
meðferðar í hafnarnefnd, og síðar
á bæ j arst j órnarf undi, var það
rækilega upplýst, að verkfræð-
ingur vitamálastj órnarinnar, sem
unnið hefur nú að undanförnu að
undirbúningi og áætlunum í sam-
bandi við þetta mannvu-ki, stað-
hæfi, að fyrir það fé, sem hafnar-
sjóður hefur handbært til þessa
verks, sé aðeins hægt að koma
eitthvað áleiðis þilinu úr bryggju
járninu fræga, en hins vegar alls
ekki að ganga svo frá því, að það
liggi ekki undir stórskemmdum,
eða jafnvel gereyðileggingu af
sjávargangi og ísreki. Til þess að
tryggja þessa byrjun fyrir slíkum
skemmdum þurfi mikinn upp-
mokstur og aðrar tilfæringar að
baki bryggjuþilinu, og muni þær
framkvæmdir kosta stórfé, enda
lágmarks áætlunarupphæð alls
verksins 1,7 millj. króna. Bæjar-
stjóri, sem einnig er mannvirkja-
fræðingur — lýsti sig eindregið
sömu skoðunar og sérfræðingur
vitamálastjórnarinnar að þessu
leyti, og bætti því við, að hann
teldi fullt óráð að leggja út í
þessa litlu byrjun, svo mikill von-
arpeningur sem hún þannig væri,
meðan ekki væri tryggt — eða a.
m. k. miklar vonir um — að láns-
fé fengist til þess að þoka mann-
virkinu það áfram, að það lægi
ekki undir yfirvofandi skemmd-
um og eyðileggingu. En reynsla
sín af lánsfjárútvegunum væri
ekki slík, eins og nú horfir þeim
málum, að á þetta væri treyst-
andi.
Viðaukatillagan felld.
Á hafnamcfndarfundi 26. júlí
sl., þegar áðurnefnd tillaga Helga
Pálssonar kom þar fram, greiddi
fulltrúi Framsóknarflokksins í
nefndinni, Guðmundur Guð-
laugsson, henni atkvæði sitt með
þeim fyrirvara, að „ég er efnis-
lega með tillögunni, en vil tryggja
fé fyrst.“ — Þegar til kasta bæj-
arstjórnar kom — á fundi henn-
ar 10. þ. mán. — reyndust allir
þrír bæjarfulltrúar Framsóknar-
flokksins sama sinnis í þessu efni
og komið hafði-fram með afstöðu
Guðmundar i hafnarnefnd. Bar
Jakob Frímannsson þar fram
svohljóðandi viðaukatillögu við
tillögu Helga og tjáði sig aðaltil-
lögunni samþykkan, ef sá fyrir-
vari næði fram að ganga, en ann-
ars ekki:
„Þó verði ekki ráðizt í nein-
ar þær framkvæmdir, sem
kunna að vera í hústtu fyrir
sjógangi eða ísreki, ef ekki
fæst það fé til framkvæmd-
anna, sem þarf til að ljúka við
verkið, þannig, að það liggi
ekki undir skemmdum.“
Auglýsingastjórarnir koma
„fallhömrunum í stand“!
Venjulegir borgarar munu
naumast átta sig á því, að slíkur
fyrirvari sé ekki öldungis sjálf-
sagt mál. En auglýsingastjórar
Sjálfstæðismanna, Alþýðuflokks-
ins og kommúnista í bæjarstjórn
virðast stundum vera á allt öðru
máli en venjulegt fólk með sæmi-
lega heilbrigða skynsemi, og svo
reyndist og í þetta sinn. Fulltrúar
þessara flokka féllu hvei' í ann-
ars bróðurfaðm og sameinuðust
allir um að fella þessa tillögu! En
Framsóknarflokksmennirnir all-
ir þrír greiddu henni auðvitað
atkvæði.
Þegar svo var komið, að þessi
sjálfsagða viðaukatillaga var fall-
in, og bæjarstjórnarmeirihlutinn
hafði þannig lýst sig bráðólman í
að hefja án tafar „framkvæmdir,
sem kunna að vera í hættu fyrir
sjógangi og ísreki“ og kasta í þær
því tiltölulega litla fé, sem höfnin
og bærinn eiga ráð á til slíkra
hluta — var svo aðaltillagan frá
Helga — „að setja fallhamra
hafnarinnar“ þegar í gang —
samþykkt af þessum sömu sálu-
félögum öllum gegn atkvæðum
þeirra Jakobs og Stefáns Reykja-
líns. Vegna sérstöðu sinnar sem
hafnarnefndarmaður taldi Guð-
mundur Guðlaugsson hins vegar
rétt að sitja hjá í þettá sinn, enda
hafði afstaða hans til málsins
verið skýrt mörkuð áður með
fyrirvara hans í hafnarnefnd.
Engar tillögur til fjáröflunar.
Auðvitað munu allir réttsýnir
menn, sem vilja hafa fyrir því að
kynna sér þessa málavexti, for-
dæma svo ófyrirleitinn loddara-
leik sem þann, er þarna var hafð-
ur í frammi. Þó kynni að sýnast
örlítil brú í vitleysunni, ef ein-
hver þessara herra, sem þar að
stóðu, hefði gert einhverja tilraun
til þess að benda á möguleika,
eða líkur til, að fé mundi fáan-
legt með einhverju móti til þess
að halda verkinu áfram svo langt,
að það, sem þegar væri gert, gæti
kallazt úr hættu. En enginn
þeirra mun hafa gert nokkra til-
raun í þá átt. — Helgi Pálsson er
sagður hafa kveðið að orði eitt-
hvað á þá leið, að hann mælti
fram með tillögu sinni, að það
væri „allt í lagi“ að samþykkja
hana: Bæjarstjórinn mundi sem
mannvirkjafræðingur stöðva verk
ið, áður en nokkur skaði væri
skeðiu', ef ekkert fé fengist til
framhaldsins. Mun Steinsen þá
hafa brugðið allhvatskeytlegá við
og sagt, að það væri einmitt þetta,
sem hann mundi aldrei gera,
meðan þær tugþúsundir, sem enn
eru þó til í hafnarsjóðnum,
hrykkju til, enda teldi hann sér
það hvorki skylt né heimilt að
stöðva verkið, þótt í fullt óefni
kynni að stefna að sínum dómi,
eftir að stór meirihluti bæjar-
stjórnar hefði fellt slíka tillögu
og skipað — þvert ofan í hans til-
lögur og tilkvaddra sérfræðinga
— að hefja verkið, — „setja
fallhamrana í gang“ — hvað sem
hver tautaði og raulaði.
Hvers á Steinsen að gjalda hjá
sínum eigin flokksbræðrum?
Engum mun fá það nokkurrar
furðu, þótt kommúnistar, eða
jafnvel kratarnir, hafi gaman af
að gera svona „sprell" á kjós-
endaveiðum (og hefur þó raunar
málgagn kommúnistanna eitt
sýnt þá sómatilfinningu að reyna
alls ekki að slá sig til riddara á
þessu máli, a. m. k. enn sem
komið er, á meðan Alþýðumað-
urinn, en þó einkum íslendingur,
hafa belgt sig alla út af ánægju
yfir frammistöðu sinna manna,
en mannvonzku Framsóknar og
íhaldsemi í þessu máli!) Og ekki
kemur kunnugum heldui' á óvart,
þótt leiðtoga á boi'ð við Helga
Pálsson þyki fýsilegt að reyna
að herma eftir kollsteypur hins
mikla meistara síns og aðalflota-
foringja Sjálfstæðisins, sjálfs Ól-
afs Thórs, þótt útkoma slíkra
fimleikaæfinga standi auðvifað
nokkurn veginn í beinu hlutfalli
hélt mjög athyglisverða söng-
skemmtun í Nýja-Bíó í gær-
kvöldi með aðstoð hins færa og
góðkunna undirleikara Fritz
Weisshappel. Á söngskránni voru
14 lög, þar af fjögur íslenzk, og
auk þess varð söngvarinn að
syngja fimm aukalög, enda var
aðsókn góð og viðtökur með
ágætum, og mjög að verðugu.
Ekki» getur leikið vafi á, að
þessi ungi söngvari býr yfir mikl-
um og fjölþættum möguleikum.
Röddin er þróttmikil og voldug,
og listræn túlkun viðfangsefna
óvenju stórbrotin og aðsópsmik-
il. Yfirleitt virðist mér rödd
söngvarans njóta sín bezt á efsta
sviðinu, einkum í sterkum átök-
um, og líka því lægsta í mýkt og
STEFÁN GUÐNASON
læknir, fimmtugur
Fimmtugur varð sl. sunnu-
- dag, 22. þ. mán., Stefán Guðna-
son, læknir hér í bæ. — Stefán
var áður héraðslæknir í Dala-
sýslu 1930—1938, en síðan í
Svarfdælahéraði um nokkurra
ára skeið, unz hann settist að
hér á Akureyri. — Ekki verður
ævisaga hans rakin hér nánar
að sinni, enda var Dagur ekki
minntur á þessi tímamót í ævi
Stefáns, fyrr en blaðið var
næstum fullbúið til prentunar.
— En óhætt er að fullyrða það,
að Stefán er mikilhæfur og
traustur læknir, en auk þess
óvenjulega vinsæll og mikils-
metinn sem maður og borgari
þessa bæjar, í hópi allra þeirra
mörgu manna, sem hafa hér af
honum nokkur kynni. En sjálf-
ur er maðurinn skrumlaus og
yfirlætislaus með afbrigðum,
svo að víst er, að honum þætti
sér lítill greiði með því gerður
að f jölyrða um hann, kosti hans
og starfsferil allan í tilefni
þessa merkisdags, enda skal
það ekki gert. En gjarnan vildi
Dagur mega vera með í þeim
fjöhnenna hópi, sem óskar
lækninum, konu hans, frú Elsu
Sigrúnu Kristjánsdóttur, og
hinum mannvænlegu börnum
þeirra hjóna — allra heilla og
blcssunar um langa framtíð.
við ólíka hæfileika þessara
tveggja foringja að öðru leyti. En
hitt mun ýmsum, sem ekki eru
nægilega kunnugir slíkum ref-
skákum, þykja undarlegt, að bæði
bæj arfulltrúum Sj álfstæðisflokks
ins og málgagni hans hér í bæn-
um skuli þykja sæmilegt að snúa
með svo litlum heilindum og
drengskap bakinu við sínum eigin
flokksbróður og samherja, bæjár-
stjóranum, eins og þeir hafa gert
í þessu máli — og raunar ýmsum
öðrum — án þess að hann hafi
í þetta sinn annað af sér brotið
en það eitt að fylgja fram sann-
færingu sinni sem maður og sér-
þekkingu sinni sem mannvirkja-
fræðingur.
hreimblæ, þá voru og styrkbreyt-
ingar yfirleitt með ágætum, hvort
sem um var að ræða vaxandi eða
minnkandi styrk. Miðsviðið, eink
um á piano eða forte, fannst mér
hins vegar tæplega eins mótað.
Af túlkun viðfangsefna fannst
mér söngvarinn bera af í Hugo
Wolf og Mozart, þótt sitt með
hverjum hætti væri. Annars veg-
ar nær eingöngu dramatisk túlk-
un, en hins vegar leikandi tækni
og lagræn túlkun, og sé það rétt
ályktað, ber það söngvaranum
vissulega þá beztu sögu, sem á
verður kosið. Þess vegna mundi
eg hiklaust ráðleggja söngvaran-
um, að leggja rækt við dramatisk
viðfangsefni, því að þar er túlk-
unar- og tjáningarmöguleikinn
tvöfaldur, dramatisk átök og
ljóðrænn sveigjan- og innileikur.
Ekki er þó þann veg upp að taka,
að eg vilji stía honum frá ljóð-
rænum lögum, enda má ráða það
af framansögðu, að eg tel hann
jafnvígan á lagræna og drama-
tiska túlkun, en slíkt er fáum
gefið, enda er ekki þess að dylj-
ast, að við eigum fleira raddfólk
en söngvara, enda kunna íslend-
ingar, því miður lítil skil á því.
Munurinn er sá, að söngvari er
listamaður af guðs náð, eins kon-
ar miðill algæzkunnar, guðseðl-
isins, en raddmaðurinn einungis
íþróttamaður, sem getur hljóðað
hátt. Og það sem eg vildi hér í
stuttu máli meina og vekja at-
hygil á, er að hér sé á ferðinni
listsöngvari, en ekki einungis
raddsöngvari, og fyrir því bið eg
þess að guð og gæfan greiði götu
hans til vaxandi fullkomnunar á
listabrautinni.
Þess er vert að geta, að undir-
leikur Weisshappels var með
miklum ágætum, og svo hins, að
söngvaranum bárust blómvendir
og var mjög hylltur.
Akureyri, 20. ágúst 1954.
Björgvin Guðmundsson.
Garðcigandi skrifar:
„Kæri Dagur!
Vilt þú koma meðfylgjandi lín-
um á framfæri fyrir mig?
Eg er einn þeirra, sem eiga
gai'ð, að vísu ekki rammlega
girtan, en þó sæmilega, með
grind í hliði og öllu tilheyrandi.
Nú angrar það mig og fjölskyld-
una að flestir þeir, sem um nefnt
hlið eiga erindi, virðast gleyma
að loka því á eftir sér.
í okkar hverfi eru oft kýr og
hestar á beit meðfram girðingun-
um og leita inn á lóðirnar, ef opin
smuga finnst. Hefur það oft vald-
ið tjóni á gróðri og ungum trjám.
Það virðist ekki til of mikils
mælzt, þó að menn séu beðnir að
loka hliðum á eftir sér, en alveg
sérstaklega vil eg beina orðum
mínum til þeirra manna, sem losa
rusl og úrgang einu sinni í viku,
því að þeir ganga oftast frá opn-
um hliðum.
Einnig eru sendlar slæmir, en
þó eru þar heiðarlegar undan-
tekningar.
Foreldrar ættu einnig að brýna
fyrir börnum sínum að skilja ekki
við opin hlið og ganga vel um
lóðir, þar sem þau eiga erindi um.
Með fyrirfram þökk fyrir birt-
inguna.“