Dagur - 03.11.1954, Page 10

10
D A G U R
Miðvikudaginn 3. nóvember 195Í
í óttans dyrum
Saga eftir DIANA BOURBON
I f
1- DAGUR.
- Frðmfaramöguleikar í Kanada
Skrítið var það. Eg hafði ekki
hugsað um Romney-málið í mörg
ár. En svo flaug mér það allt
saman í hug aftur hér á dögun-
um og eg gat ekki gleymt því.
Eg velti fyrir mér, hver hefðu
orðið örlög hershöfðingjans. Og
svo kom lausnin allt í einu og
gerði ekki boð á undan sér. Blöð-
in birtu fregnir af miklu flug-
slysi í Mesapótamíu og meðal
þeirra, sem þar fórust, var talin
Oliver Romney hershöfðingi,
D.S.O., K.C.B., og einhverjir
fleiri titlar voru taldir. Og Gerald
sonur hans var þarna með. Mér
varð allt í einu ]jóst, að nú var
ekki lengur nein ástæða til þess
að halda málinu leyndu. Enginn
var nú lengur á lífi sem á nokk-
urn hátt var við riðinn málið. Það
gat ekki skaðað neinn lengur,
þótt eg leysti frá skjóðunni og
segði frá einkennilegasta máli,
sem nokkru sinni hefur orðið á
vegi mínum, og þó hefi eg lifað
margt undarlegt um ævina.
Það byrjaði allt saman í Lond-
on á stríðsárunum. Árið 1944. Eg
man glöggt, er loftvarnaflauturn-
ar ráku upp skerandi óp um
kvöldið, rétt í sama mund og eg
kom að horninu á götunni henn-
ar Janie. Eg hörfaði út á gang-
stéttarbrún til þess að forðast
einhvern, sem eg heyrði að kom
hlaupandi á móti mér, en ekki
sást handaskil því að þoka var,
auk þess sem borgin var mvrkv-
uð. Eg var ekki ánægð yfir þessu
ástandi. Eg mundi vel, að Janie
hafði alla tíð verið ákaflega
kjarklaus og enda þótt hún hefði
þraukað í London í gegnum allar
loftárásirnar, var kjarkurinn
engu meiri en fyrr. Eg þóttist
viss um að á þessari stundu
mundi hún í hnipri í króknum
undir kjallarastiganum og mundi
alls ófáanleg til þess að fylgja
mér til systur sinnar, en niér var
hin mesta nauðsyn að ná fundi
hennar. Og ef eg flýtti mér ekki,
var líklegast að Janie mundi
ekki áræða að fara úr fylgsni
sínu til þess að opna fyrir mér
Útidyrnar.
Það var Ijóta ólánið að þessi
loftárásarmerki skyldu einmitt
dynja yfir í kvöld. Janie mundi
alveg þverneita að fara út, áður
en hættan var hjá liðin, en eg
varð samt að fá hana til þess að
fylgja mér til systur sinnar. Hjá
því varð ekki komizt. Lafði Babs
hafði einmitt tilnefnt þetta kvöld,
og ef eg næði ekki fundi hcnnar
nú, var tækifærið eilíflega glatað.
Þetta var á þeim tíma, sem nær
ógerlegt var að ná tali af henni.
Eg skal fúslega játa, að þetta
hafði verið aðalástæðan fyrir því
að eg ákvað að endurnýja kunn-
ingsskap okkar Janie, er eg kom
aftur til Londorí eftir tíu ára fjar-
veru í Bandaríkjunum. Og Janie
hafði orðið svo innilega glöð að
sjá mig aftur, og svo hrifin að
eg skyldi muna eftir henni, að
eg hálfskammaðist mín fyrir tvö-
feldnina. En í mínu starfi verður
maður að taka slíkt á sig mögl-
unarlaust.
„Fyrirgefið!“ Þótt eg hefði hörf
að út á gangstéttarbrún hafði mér
ekki tekizt að forðast árekstur
við manninn, sem kom á móti
mér.
„Ekkert að afsaka,“ sagði hann
móður og másandi. Þetta var
lögregluþjónn. Eg vissi það af
snertingunni við frakkann hans,
þótt eg sæi ekki glóru.
„Eg er á leið hér í næsta hús,
númer 17,“ flýtti eg mér að segja,
til þess að forða því að hann ræki
mig harðri hendi inn í næsta loft-
varnabyrgi, sem var þarna
skammt frá.
„Þá það,“ sagði hann. „En þér
skuluð fiýta yður. Annars hleypir
frúin yður ekki inn.“ Hann bjóst
til að fyigja mér að húsinu.
„Þess gerist engin þörf,“ sagði
eg. „Eg rata mætavel."
„Og það þótt svona dimmt sé?“
„Já, eg kem hér ævirdega í
myrkri og þekki mig vel,“ sagði
eg hálfhlæjandi og vonaði að
samtalið væri þar með á enda.
„Þér eruð að vestan, ungfrú,
er það ekki?“ spurði hann, en
beið ekki eftir svari. „Það er
fullt af Bandaríkjamönnum hér í
London nú. Jæja, eg er líka að
hraða mér. Góða nótt, ungfrú,“
hann hvarf út í myrkrið.
Eg staulaðist áfram, en varð
bókstaflega að þreifa á málmplöt-
unni með húsnúmerinu við
garðshliðið til þess að vera viss
um, að eg væri við rétt hús. Eg
gekk að útidyrunum og hringdi
dyrabjöllunni. Ekkert svar. Eg
hringdi aftur og barði duglega að
dyrum. En enginn svai-aði. Eg
þi'eifaði mig áfram að kjallai'a-
glugga og kallaði: „Hleyptu mér
inn Janie, það fer eg.“ 1
Eg heyrði, að einhver kom
eftir götunni, og fór hægt. Líklega
loftvarnavörður. Hann hafði.
vasaljós og lýsti á glugga og dyr.
Ljósið féll nú á mig. „Eg er bara
að reyna að komast inn í númer
17,“ sagði eg afsakandi.
„Ex'uð þér viss um að einhver
sé heima?“ spurði hann.
„Já, hún á von á mér.“ Hann
var korninn fast að mér og gi'eip
í hui'ðai'handfangið. Dyrnar opn-
uðust. Voru ólæstar. Það var
ólíkt Janie, að skilja húsið eftir
opið. Líkara henni að hafa slag-
brand fyrir dyrum,
„Það er óvarlegt, að skilja hús
eftir opin í myrkvuninni," sagði
vörðurinn. „Gjörið svo vel að
læsa tryggilega, er þér eruð
komnar inn.“
„Já, eg skal gæta þess,“ sagði
eg.
Eg var enn undrandi er eg
gekk inn í dimmt anddyrið En
varúðarreglur myrkvunarinnar
voru manni nær því ósjálfráðar
á þessari tíð. Eg lokaði því dyr-
unum vandlega J^ur en eg þreif-
aði eftir rafmagnskveikjaranum
til þess að kveikja ljós. En þá var
það allt í einu — og án nokkurs
utanaðkomandi tilefnis — sem
eitthvert sjötta skilningai’vit
sagði mér, að eg væri ekki ein í
anddyrinu. Það fór kuldahrollur
um mig, eg kyngdi munnvatni
mínu, tók í mig kjark og sagði:
„Janie?“
En það var dauðaþögn. Eg stóð
grafkyrr, þorði vai'la að draga
andann. Hve lengi? Sennilega
aðeins örfáar sekúndui*. En þá
náði eg aftur ^tjórn á mér, og
i'étti skjálfandi höndina að
kveikjaranum og kveikti. Eg var
alein í anddyrinu. Eg sagði við
sjálfa mig: Taugai'nar eru ekki
eins sterkai" og þú hélzt. Þú mátt
gá að bér.
Eg leit upp eftir stiganum, sem
lá upp á ioniu Eg vissi að það
brakaði í hverri tröppu, þegar
Unglingspilt
vantar misr til aðstoðar við
o
sveitastörfin, sem fyrst.
Jólmn nes Kristjánsson,
Hellu — Símsföð Krossar.
K o k s v é 1
Aga-koksvél til sölu.
Gústnf Kjartansson,
Brimnesi, Árskógsströnd.
Sími um Krossa.
Vetrarmami vantar
í Skriðuklaustri. — Röskur
unglingur getur komið til
greina.
Upplýsingar gefur
Ólafur Jónsson,
Aðalstræti 3, Akureyri.
Sími 1534.
Eldri dansa
klúbburinn
heldur dansleik í Skjald-
borg laugardaginn 6. nóv.
kl. Í0 e. h.
STJÓRNIN.
10 ær og ung kýr
til sölu. — Get tekið ærn-
ar í fóðrun, ef kapandi
óskar eftir.
Þorsteinn Jónsson,
Brakanda.
Bílhjól fundið
Bílhjól fundið og geymt
í Ytra-Garðshorni.
Lyklakippa
(7 lyklar) tapaðist síðastlið-
inn laugardag. Finnandi er
vinsaml. beðinn að hringja
í síma 1006.
gengið var um hann. Eng'inn gat
hafa foi'ðað sér þá leið, án þess
að eg yrði vör við. Að baki mér
var setustofan. Eg kveikti Ijós
þar. Þar var enginn og ekkert
húsgagn nógu stórt til þess að
kjölturakki gæti örugglega dulizt
á bak við.
Eg lagði af stað niður kjallai'a-
stigann því að í kjallaranum var
eldhúsið og borðstofan, og svo
stigaki-ókurinn sæli, sem var at-
hvarf Janie og huggun á hættu-
stundum. Eg var komin hálfa leið
þegar eg mundi eftir aðvörun
varðai-ins að læsa útidyrum. Eg
snei'i því við og rammlæsti dyr-
unum og setti slagbi'andinn fyrir.
Loftvai-naflauturnar voru nú
þagnaðar en það þýddi að von
var sprengjuái'ásarinnar á hvei-ri
stundu. Þögnin var óhugnanleg
og eg fann kvíðahrollinn setja að
mér aftui'. Eg slökkti samt Ijósið
í anddyi-inu. Mér fannst eg
mundi óhult, er eg væri komin
hálfa leið niður kjallarastigann
því að þar var að sjá daufa birtu,
er lagði að neðan, frá arineldi, er
Jane kynti jafnan í borðstofunni
því að auðveldast var að hita þí
stofu.
Framhald.
(Framhald af 7. síðu).
þættir áætlunarinnar. Yfir þvert
norðurlandið eru radarstöðvar, til
viðviirunar, ef árásarmenn skyldu
koma yfir norðurskautssvæðin, en
orrustuílugsveitir eru viðbúnar að
baki þessa kerfis. Kanadískar fiug-
sveitir eru auk þess öflugur þátttak-
andi í varnarher Vestur-Evrópu. Að
öllu samanlögðu vckur það furðu,
hve öflugur aðili að varnarsamtök-
um vestrænu þjóðanna Kanada er
nú orðið. Þjóðin telur þó ekki nema
15 milljónir í dag, en landið gæti
vafalaust fætt 150 milljónir.
AVfíUG NORÐURLÖND
Náttúruauðæfi landsins og erfið-
leikar fjarlægða og fámennis voru
rauði þráðurinn í ræðu þeirri, sent
Jean LeSage, ráðherra norðursvæð-
anna og náttúruauðæfa landsins,
flutti á blaðamannafundinum. —
Suður-Kanada er auðugt af málm-
um og öðrum verðmætum efnum.
Vatnsafl er og mikið í mörgum
fylkjum. Kanadískur iðnaður stend-
ur því á gömlum merg. En á seinni
árum hefur orðið kunnugt um gíf-
urlcg náttúruauðæfi á norðvestur-
landssvæðunum. Þar er að finna í
jiirðu gull og silfur, kopar, tung-
sten, olíu og jarðgas, og allt í stór-
um stíl. Og nú síðast úraníum og
radíum, og er Kanada nú eitt mesta
úraníumland veraldar og er þó
hvergi nærri fullkannað. Auk þessa
eru norðursvæðin enn auðug veiði-
lönd og miklir möguleikar til rækt-
unar á stórum svæðum í Mackenzie-
dalnum og í Yukon og víðar. Fram-
tíðarmöguleikar þessa lands virðast
því nær ótakmarkaðir, en enn skort-
ir fólk og tækni til að hagnýta auð-
æfin. En Kanadamenn vita, að sú
tíð kemur, að lánd þeirra skipnr
þ’áixn séss í veröldtúni, sem stærð
þess og auðlegð réttlætir. Og þeir
búa sig undir að skipa það hlutverk
með sæmd. — Það var í senn áhrifa-
ríkt og skemmtilegt að hlusta á
hinn unga glæsilega ráðherra, Jean
LeSage, ræða framtíð lands síns, og
sjá landabréfið, sem þanið var yfir
heilan vegg í skrifstofu hans, í nýju
ljósi. Hin auðnarlegu norðurlönd
voru þó ekki eins eyðileg og ætla
mátti. Seinna fengum við nokkurt
tækifæri til þess að sjá það með
eigin augtim, og var það að sumu
leyti minnisstæðasta reynslan í ferð
þessari.
FRÆGUR VESTUR-
ÍSLENDINGUR
Á þessum tveim dögum í Ottawa
var fleira gert en að lilýða á þessa
Agætu ráðherra. Farið var í heim-
sókn til Rannsóknarstofnunar ríkis-
ins, sem hefur með höndum rann-
sóknir á náttúru landsins og hæfni
framleiðsluvara þess, ferðazt var unt
nágrennið og þar notið mikillar
náttúrufegurðar, hlustað var á um-
ræður í þinginu, og sitt hvað fleira
var gcrt til fróðlciks og skemmtun-
ar. Að lokum var hópurinn kvadd-
ur í hóli í þinghúsinu, þar sem for-
sætisráðherrann, Louis St. Laurent,
ávarpaði menn og ræddi síðan við
hvern og einn gestanna. St. Laurent
hefur tvisvar komið hingað til lands
— „en í hvorugt skiptið nema að
nafninu til, því miður,“ sagði hann.
Flugvél hans hafði tvisvar hal’t við-
dvöl á Keflavíkurflugvelli. Aftur á
nxóti höfðu þeir Claxton ráðlierra
xg Abbott fjármálaráðlierra iiaft
riðdvöl í Reykjavík fyrir tveimur
árum og minntust fr.eð ánægju veru
sinnar þar.
1 þessu hófi voru þrír Kanada-
menn af íslenzku bergi brotnir.
Tveir þeiira voru starfsmenn utan-
ríkisráðuneytisins, en hinn þriðji
var Joscph Thorson, yfirskattdóm-
iri, sá Jslendingur,■ er til hæstra
nctorða hefur komizt í Kanada.
rhorson dómari skipar eitt virðu-
.egasta cmbxtti landsins. Hann er
nú aklurhniginn, en þó teinréttur
og lnessilegur í öllu fasi. Hann hef-
ur aldrei til Islands komið, en tal-
ar íslenzku ágætavel og er einlægur
vinur ættlands síns. Hann og margir
aðrir ágætir menn af íslenzkum
uppruna, hafa gert íslendingsnafn-
ið að lieiðursheiti í Kanada.
VESTUR OG NORÐUR í LAND
Hinn þriðja dag er hópurinn
dvaldi í Kanada, var lagt af stað
vestur á slétturnar og þaðan vestur
að Kyrrahafsströnd og síðan noi'ð-
ur með landi allt til Yukonlands.
En sú ferð er ríflegt efni í annan
þátt. — H. Sn.
- Þingmenn Fram-
sóknarflokksins
(Fi-amhald af 1. síðu).
ingarlánasjóði káuptúna, og er með
því frumvarpi einnig stefnt að hags-
bótum fyrir fólki úti á landi. Sjóð-
urinn á að veita lán til íbúðabygg-
inga í kauptúnum með 1000 íbúa
eða færri, en tekjur sjóðsins eru ó-
afturkræft framlag ríkissjóðs, svo oð
framlag sveitarsjóða, er nemi 5% af
álögðum útsvörum í 5 ár, og greiði
þá ríkissjóður jafn mikið í móti.
Með frumvarpinu er stefnt að því
að greiða fyrir íbúðabyggingum í
kauptúnum, sem ekki eiga beinan
aðgang að lánsstofnupum eða sjóð-
um Jxeim, er helzt ér til að leita, og
mæla sterk rök með því, að Jxjóðfé-
lagið gefi hinum fámennu kaup-
túnum meiri gaum en verið hefur
og styðji efnahagsbaráttu fóksins
Jxar mun ríflegar en verið hefur.
Raforka á sama verði.
Þá flytja átta þingmenn Frant-
sóknarflokksins þingsályktunartil-
lögu um að undirbúnar verði ráð-
stafanir til þess að raforka til al-
menningsnota frá rafyeitum í opin-
berri eigu verði seld á sama verði
hvar sem er á landinu. Er hér um
að ræða mjög' þýðingarmikið mál
fyrir landsbyggðina og. jafnframt
réttlætismál, að menn verði ekki
látnir gjalda Jxess hér í okkar þjóð-
félagi meira en orðið er, livar Jxeir
eru búsettir.
- Æskulýðsheimili
templara
(Framhald af 8. síðu). .
bókasafn sitt. Ekki lxefur þó enn
unnizt tími til að flokka það og
skrásetja til notkunar.
í sumar hófst nýr Jxáttur í starfi
heimilisins. Þá tók til starfa Litla
Borgar-golfið hér á húslóðinni. Var
stofnkostnaður við að koma því
upp mikill. En þetta er mjög vin-
sæl og skemmtileg íþrótt og verður
eflaust mikið iðkuð næsta sumar.
Þetta er eina útileikfangið, sem
lieimilið liefur enn á að skipa.
Við unglingana, sem hér cru
staddir, vildi ég segja Jxetta: Gerið
Jxetta heimili að ykkar heimili. Leit-
ið liingað í tómstundum ykkar til
starfs og leikja. Verið lijálpfús og
viljug að taka hér til liendi, ef með
þarf. Og gangið liér vel um liús og
leiktæki, eins og þið gerðuð í fyrra.
Þetta heimili er til fyrir ykkur. Not-
færið ykkur það til gagns. Ræðið
við okkur um starfscmi Jxess og kom-
ið á framfæri ykkar óskum um
hcimilið. í heimilinu mun vcrða
komið fyrir spurningakassa, og get-
ið þið komið þar á framfæri óskum
ykkar viðvíkjandi heimilinu.
Og að lokurn þetta: Ég óska Jxess
af lxcilum lutg, að heill og hamingja
megi fylgja starfscmi Æskulýðsheim-
ilis templara í vetur.“