Dagur - 11.12.1954, Blaðsíða 1

KAUí’IÐ
Happclrættismið'a Styrkt-
arfélags lamaðra og fatl-
aðra. Fástt í bókaverzl.
DAGUR
kemur tvisvar 1 viku til
jóla, á miðvikudöguin cg
Iaugardögum.
XXXVH. árg.
. ---------
Akureyri, laugardaginn 11. desember 1954
56. tbl.
ar í forláfðútgáfu frá Norðra
Komin er á bókamarkaðinn
vandaðasta myndaútgáfa, sem
gcrð hefur verið hér á landi þar
sem er bókin um verk Einars
Jcussonar myndhöggvara, og
hefur bókaútgáfan Norðri séð um
útgáfuna, en listamaðurinn sjálf-
ur valdi verkin, sem mynduð eru,
og réði niðurröðun. Hafði hann
að kalla lokið því er hapn lézt.
Hugmyndina að bessari útgáfu
átti Vilhjálmur Þór forstjóri, en
listamaðurinn léð’i samþ.ykki sitt
og vann að útgáfunni, enda skyldi
allur ágóði ganga til þess að gera
eirsteypu af verkum Einars. —
Benedikt Gröndal ritstjóri ann-
aðist ritstjórn bókarinnar, en
prentun myndanna var geið í
Svíþjóð og er svonefnd djúp-
prentun, en þá prentun er ekki
hægt að framkvæma hér á landi.
Pappír til bókarinnar var sér-
staklega gerður hjá kunnri
sænskri pappírsverksmiðju.
í bókinni er fullkomið yfirlit
um höggmyndir Einars Jónssori-
ar, auk þess sýnishorn málverka
hans, og er sú prentun í litum. —
Útgáfunni fylgir stutt greinar-
gerð um listamanninn og ævi
hans, á fjórum tungumálum og
eins eru skýringar með myridum
á fjórum tungum. Bókin er stór
í sniðum og foi kunnarfalleg og að
öllu leyti hin eigulegasta. Þetta er
dýr útgáfa og kostar bókinkr 670.
Jólatré frá Ála- |
simdi |
Væntanlegt hingað !
20. desember \
í Álasúridsbláðmu , Sunn- \
mör: posten“ scgir svo 2. þ. m.: j
„Meðan verlð var að veita fyr- i
ir sér, hvort Álasund rnuni nú j
ckki lcngur scnda jólatré til j
Hull á Bretlandi, berst frétt j
um, að senda eigi tré íil Akur- j
eyrar í ár. Æskilegast hefði j
vcrið, að grenitréð hefði verið j
höggvið hér og búið til ferðar, j
en ýmis.' a orsaka vegna varð j
j því ekki við komið að þessu j
i sinni. En bæjarstjórnin á góð-
: an mann að í Kristjánssandi,
j og hefur hann tckið að sér að
j sjá um máiið.
Tréð verður sent mcð „Gull-
j fossi“ frá Kristjánssandi þann
j 12. þ. m., en hann hefur þá
j vcrið í Osló, sem scndir jóla-
; tré með honum til Reykjavík-
j urbæjar. — Skipið kemur til
j Reykjavíkur þann 17. desem-
j ber. Og þremur dögum síðar
j verður jólatréð frá Álasundi
j komið til vinabæjarins Akur-
j eyrar.
Jólatré þetta er að vissu
j leyti þökk fyrir, að vinabær-
j inn sendi Barnalcór Akureyrar
j hingað á Fiskimálasýninguna í
j sumar. Og það myndi sérstak-
j Iega gleðja bæjarstjórnina að
j frétta, að börnunum á Alcur-
j eyri þætti vænt um sending-
i una og gleddust við jólatréð
! sitt.“
pri rcatvörur á Ákureyri en í
Eyfirðingar búa við góða
verzlun. Eru það að vísu ekki
ný tíðindi, en rifjast upp í hvert
sinn sem verðgæzlustjórinn
biríir yfirlit sitt um lægsta og
liæsta smásöluverð á riauð-
synjavarningi í Reykjavík. —
Samkvæint síðustu skýrslu
hans, frá 1. dcsember, eru
ýmr-ar nauðsynlegustu matvör-
ur ódýrari hjá Kaupfélagi Ey-
firðinga hér á Akureyri en
nokkurs staðar í Reykjavík.
Haframjöl kostar hér kr. 2,65
en kr. 2,90—3,8(1 í Rvík, hrís-
grjón k-ostar hér kr. 5,05 cn 5,95
6,70 syðra, strásykur kostar hér
kr. 3,10, eg er það Kiibasykur,
en í Rvík kostar hann allt að
lcr. 3 25, þótt þar fúist einnig
brazilískur sykur á lægra verði
cða 2.65 pr. kg. Púðursykur
kor tar hér kr. 3,00 cn 3,25 til
4,30 í Reykjavík. — Þannig má
rekja fleiri dæmi. Á fáum teg-
undum er verð hér sama cða
lítið eitt hærra en lægsta smá-
sölnverð í Rvík og getUr legið
I tegundamirmun. en verðið
hér nær hvergi hæsta verði
syðra. — Þar við bætist svo, að
kaupfélagið endurgreiðir fé-
því a. m. k. 5% lægra en það
smásöluverð, sem að ofan er
nefnt. — Þetta er sönnun um
hagkvæma verzlún hér, því að
eins og verzlunarmáluni er
skipað í landi hér, mætti kalla
eðlilcgt og í samræmi við tím-
ana og aðr-töðuna að ýmis
varningur sé dýrari úti á landi
en í Reykjavík. Ilér sannast
hver áhrif öflugt kaupfélag
hefur á verðlag yfirleitt og
livert gildi slíkur verzlunar-
rekstur liefur fyrir almenning.
Mætti þessi samanburður vera
lærdómsríkur fyrir almennirig
Rætt iim sanðf járbeit á ræktuðu landi,
i hagnýtingii afréttarlanda og
fleiri IiagSMUiismá! á síðasta
Á fundi Bændaklúbbsins síð-
astl. þriðjudag fóru fram athygl-
isverðar umræður um málefni
sauðfjárræktarinnar hér í Eyja-
firði.
Gestir fundarins voru umferða-
ráðunautar Búnaðarfél. íslands,
og flutti annar þeirra, Sigfús Þor-
steinsson, framsöguerindi. — Jón
Guðmann, bóndi í Skarði,. stjórn-
aði fundinum og bauð ráðunaut-
ana sérstaklega velkomna.
Stofnun sauðfjárræktarfélaga.
í upphafi máls síns hvatti ráðu-
nauturirin bændur til að stofna
sauðfjárræktarfélög. Kvað hann
það ekki síður nauðsyn en stofn-
un nautgriparæktarfélaga, sem
góðan ávöxt hefði boi'ið fyrir
bændur landsins. Sýndi hann með
tölum nokkur dæmi þessu til
sönnunar, svo sem þann mikla
mun á því að nota lélega og góða
hrúta. Munaði þar miklu á arði
og, og þá ekki síður á þeirri'
ánægju. er fjárræktarmanninum
fellur í skaut.
Ráðunauturinn sagði, að í stór-
um dráttum miðaöist kynbóta-
starfsemin að því að fá sem hæsta
prósenttölu af lifandi vigt dilk-
anna á haustin, í kjöti og mör.
Góður fjárimaður sér ýmis auð-
kenni fjárins og getur glöggvað
sig á mörgu í sauðfjárræktinni.
En mörgu fæst ekki úr skorið,
nema með afurða- og afkvæma-
skýrslum.
Sauðfjárbeit á ræktuðu landi.
Þá talaði hann almennt um að-
stöðu eyfirzkra bænda til sauð-
fjárræktarinnar. Benti hann sér-
staklega á, að þar sem afréttirnar
væru fremur lélegar, viðast hvar,
þyi'fti að bæta fénu þær upp með
sumarbeit á ræktað land. Að
sjálfsögðu væri rétt að nota af-
réttarlöndin eins mikið og bægt
væri, en taldi líklegt að vel mundi
borga sig að beita ánum á túnin,
eða á eitthvað af þeim að vorinu
og ennfremur að taka dilkana
síðla sumai's, t. d. um miðjan
ágúst, og beita þeim á ræktað
land fram að sláturtíð Kvað hann
fleira geta komið til greina en tún
í því sambandi, svo sem þurra
bakka og einnig framræstar mvr-
ar. í sambandi við túnblettina
tók hann fram, að háin þyrfti að
vcra í sprettu á þessum tíma og
hvatti því til að bera á túnin of-
urlít.inn áukaskammt af köfnun-
arefni með tilliti til beitarinnar.
Einn poki af Kjarna pr. ha. mundi
gera nokkurt gagn. Þyrfti þetta
þó að miðast við það ástand. sem
túnin væru í síðari hluta sumars.
iægju frá Sláturhúsi KEA á Ak-
ureyri væri ekki glæsileg útkoma
af sáuðfjárræktinni í ár. Meðal-
vigt dilka hefði verið 14,15 kg. sl.
haust og væri það alltof lítið,
jafnvel þótt tillit væri tekið til
óhagstæðs tíðarfars í haust. Þess-
ir dilkar flokkuðust líka illa. —
Taldi ráðunauturinn að bændur
mættu ekki sætta sig við minna
kjötmagn eftir hverja vetrarfóðr-
aða kind en 20 kg. Til þess að ná
þessum árangri, þyrfti ein-
lembubúskapurinn að hverfa, en
fjárræktarmenn að leggja áherzlu
á að fá allar ær sínar tvílembdar.
Til tvílembanna væri aldrei of
miklu kostað og vetrarfóðrið yrði
aldrei of dýrt handa þeim. Vinn-
an væri svipuð, nema á meðan
sauðburðui' stæði yfir. Ráðið til
að fá ær tvílembdar væri einfald-
lega það að kappala þær 10 dög-
um fyrir fengitíð. „Þetta ráð er
líka,“ sagði hann, „algengast að
nota.“ Hins vegar yrði að stefna
að því að rækta frjósemina í
fénu, með úrvali og kynbótum.
Eiga gimbrar að fá fang?
Þá vék hann nokkrum orðum
að því umdeilda atriði, að láta
gimbrar fá fang. Mælti hann mjög
með því, ef gimbrarnar væru
sæmilega vænar, eða 35 kg. og
þar yfir. Þá varaði hann við að
hleypa snöggu eldi í þær fvrir
jól. Vildu þær þá verða tvílembd-
ar, en það væri þeim of mikið.
Einnig benti hann á þann háska
að snöggala þær síðustu vikurnar
fyrir burð. bá yrðu lömbin of stór
(Framhald á 5 síðu)
Skrifar Akureyringum
bréf
6.25 í Rvík, sagógrjón kr. 5.10
hét e:i 5,29 til 6,15,í Kvík, hrís-
mjöl kr. 4,00 hér en kr. 4,55 til
lagsmönnum einhverja hlut-
í'aílstöiu af vörukaupum þeirra,
og er raunverulegt verð hjá
í Reykjavík. þar sem kaup-
félagsverz’.un en hvergi nærri
eins áhrifamikil og hér.
T é’cgur árangur sauðfjárræktar
stðastliðið ár.
Samkvæmt skýrslum er fyrir
Jónas Jónsson frá Hriflu sendir
Alau'eyringum bréf hér í blaðinu
í dag, bls. 5.