Dagur - 07.05.1955, Blaðsíða 2

2
D AGUR
Laugardaginn 7. maí 195#
Starf Björgvins hér var að opna lands-
mönnum nfja úfsfn í fónlisfarmálum
Tónskáldið var hyllt á kveðjuhljóm-
leikum Kantötukórs Akureyrar s.l.
þriðjudagskvöld
Kanlötukór Akureyrar i Sviþjóðarför sumarið 1951.
Ljósmóðir heiðruð:
Frú Ánna Sigurjónsdóffir á Þverá
■ ■
í Oxnadal læfur af sförfum
Akureyringar fjöhnenníu í
Nýja-Bíó á þriðjudagskvöldið til
að hlýða á söiig Kantötukórs
Akureyrar, er hann flutli hér í
fyrsta sinn II. og III. kafla óra-
tóríunnar Friður á jörðu eftir
Björgvin Guðmundsson.
Var hvoi't tveggja, að marga
fýsti að heyi'a þetta verk, og hér
var um að ræða kveðjutónleika
Björgvins, sem nú lætur af stiórn
kórsins eftir 24 ára starf.
í .óratóríunni skiptast á ein-
söng§- ,..pg tvísöngs-hhityerk,
kórsöngur, bæði karlakór og'
bland'aður kór. Einsöngvarar
voru Björg Baldvinsdóttir, Eirík-
ur Stefánsson Helga Jónsdóttir,
Hermánn . Stefánsson, Jóhann
Konráðsson, Jóhann Ögmunds-
son, Lílja Hallgrímsdóttir, Matt-
hildur Sveinsdóttii’ Petrína Eid-
járn, Rósa Jóhannsdóttir og Sig-
ríður P. Jónsdóttir. Eru í þessum
hópi sumir ágætustu söngvarar
bæjarins, enda var mjög ánægju-
legt að hlýða á þá flytja lög
Björgvins sem eru fögur og líkleg
til þess að hljóta almenna aðdáun,
er þau verða meira kunn. Hér ér
um að ræða merkilegt verk, sem
líklegt er til að halda nafni
Björgvins lengi á lofti. Efni þess
er og hugstætt, ekki sízt á yfir-
standandi tímum. Kórinn vh'ðist
vel æfður og samstilltur nú er
Björgvin lætur af söngstjórn og
þjálfun hans. Undirleik á píanó
annaðist frk. ’ Guðrún Kristins-
dóttir píanóleikari, af mikilli
prýði.
Björgvin var hylltur af öllum
áheyrendum á þessum tónleikum.
Honum bárust margir fagrir
blómvendir og skeyti, m. a. frá
bæjarstjórn Akureyrar, sem sat á
fundi þennan dag og ákvað að
senda kveðjur og þakka honum
menningarstarf hans hér í aldar-
fjórðung.
Að. hljómleikunum loknum,
kvaddi sér hljóðs Sv'errir Pálsson
cand. mag., og flutti Björgvin
ávarp. Benti hann réttilega á, að
með starfi sínu að kynna óra-
tórfóverk, hefði hann opnað
mönnum nýja útsýn í tónlistar-
heiminum. En Sverrir mælti á
þessa leið:
Björgvin Guðmundsson!
Reynsluþekking fornra og fjar-
lægra kynslóða hefur kristallazt
í spakmælinu: Listin 'er löng, én
lífið stutt. Til þess hefur margur
sárlega fimdið, þegar líða tekur
á ævinnar dag ,að tíminn t:I af-
reka og átaka hefur reynzt
skammur þeim mönnum, sem
bornir eru til mikillar köllunar.
Þeir hefðu fegnir viljað gefa sam-
bræorum sínum meira af auði
hjai-ta sins og anda-en örlög og
umhverfi. hafa leyft, jafnvel þótt
dagsverk- þeirra -séu marggild á
kvarða . meðalmennsku. Vinur
þinn, skáldtröllið undir Kletta-
fjöllum, líkti niáririsævinni' við
augnabliksvísi í .siguvyerki eilífS-
ar. í>að sigurverk stöðvagt.al.dreiý
og lögmáli þess hljótum við öilaðí
lúta, úm leið og við undrumst al-
vizku þess máttar, ér lögmálin
skóp .og, Jífið. og listina gaf. .
Þú hefur nú látið kunnugt. gera,
að eftir þessa samsöngva látir þú
áf söngstjórn Kantötukórs Akur-
eyrar. sem bú hefur ájálfur skap-
að, eflt og vakað j>fir hartnær
aldarfjórðung. Grunar mig, að sú
ákvörðun þín sé hvorki þér né
kórnum tregalaus, en hitt veit eg,
að flestir undrast og spyrja sjálfa
sig: „Hvernig má þetta vera?
Maðurinn er í fullu fjöri“ En
þeir, sem sýnt hafa starfi þínu og
kórsins tómlæti, mættu gjnrna
spyrja sjálfa sig fleiri sþurninga,
svörin við þeim gætu verið nær-
tæk. Það getur orðið áhuga- og
hugsjónamanni um megti að
eiga sífellt í höggi vúð hinar gráu
þokuvofur tómlætis. áhugaleysis
og skilningsleysis þeirra, sem
hann vill af einlægni lyfta úr
dufti andlegrar flatneskju, gefa
sýn til víðari heima, leiða inn í
dýrðarveröld göfugrar listar.
Þú leggur nú senn frá þér tón-
sprotann sem þú hefur stýrt með
þessum ágæta kór. Sá sproti þinn
hefur verið í senn veldissproti og
töfrasproti. í krafti anda þíns
hefur nú knúið þennan kór til
mikilla átaka, magnað hið holdi
klædda hljóðfæri myndugleik
þínum og heitu skapsmunum í
voldugum söng. En þú hefur
einnig náð að seiða fram klið-
mjúka tóna, ljúf geðbrigði og
blæbrigði, viðkvæm tónalitbrigði,
Á söngpallinum hefur þú vei'ið
hinn gáfaði skapandi, næmi túlk-
andi, sterki stjórnandi.
Frá því að þú stofnaðir Kan-
tötukór Akureynar og allt fram á
þennan dag hefur þú leitazt við
að opna bæjarbúum og lands-
mönnum öllum nýja útsýn. Þú
tróðst fyl'st-uí' þser brautir sem
ókunnar voru á íslandi við heim-
komu þína, réðst í uppfærslu kór
verka í óratóríó-formi. Hér var
meira færzt í fang en áður hafði
verið, reynt að heyja nýtt land-
nám, birta nýja heima í tónlistinni.
Þessu menningarhlutverki hefur
þú verið trúr. Með því hefur þú
auðgað tónlistarlíf bæjarins og
landsins alls, svo að aldrei verður
fullþakkað. Þú hefur aldrei lotið
að lágu eða lítilsigldu, en reist
merkið hátt og borið það fram til
sigurs, oft í höggorrustu við
þroskaleysi umhverfis og sam-
tíðar. Á liðnum aldai'fjórð-
ungi hefur þú veitt landsmönnum
— og ekki sízt íbúum þessa bæj-
ar — ótaldar yndis- og hrifning-
arstundir, auðgað líf vort, víkkað
sjónhring vorn, eflt þroska vorn.
Þú hefur gefið oss hlutdeild í
auðlegð þinni, miðlað oss af náð-
argjöf þinni veitt oss yl og
birtu frá guðdómseldi innblásturs
og fegurðar. Fyrir hönd bæjar-
búa vil ég. nú af einlægum hug
þakka þér fyrir allt þetta, þakka
allt þitt fórnfúsa starf í þágu tón-
listar- og sönglífs þessa bæjar.
Ég veit, að við Akureyringar
getum bezt þakkað þér með því
að vera ötulir liðsmenn í barátt-
unni við hið lága og auðvirðilega
í listum. Þú hefur reynt að kc-nna
okkur að feta bratta stígi og háar
brautir. Nú er það okkar að sýna,
að við kunnum að meta þá leið-
sögn. En mörgum kann að rc.yn-
ast öi'ðugt að halda réttum áttum
í þeim glórulausa sandbyl hé-
góma og hismis, sem nú geisar
um þetta land í formi dægur- og
djasslaga. Sú mara er nú á góð-
nm vegi að tröllríða smekk og
jdómgreind ungu kynslóparin.mu'.
Jog jafnvel margra, sðíri'< éi-gaí áS
heita komnir til vits og ára. Þörf
er margra og ókvíðinna liðs-
manna í nauðvörn gegn þeim
vomi. Göfugt fordæmi og skarpa
eggjan gefur þú oss enn; Björg-
vin, með þeim undurfagi'a sam-
söng, er véi' höfum nú hlýtt á héi'
í kvöld.
Það er ósk okkar Akureyringa
og von, að við megum enn um
langan aldur njóta samvista við
big, Björgvin, þótt þú látir nú af
stjórn Kantötukórsins. Við von-
um einnig, að sá ágæti kór hafi
ekki enn sungið sitt síðasta vers,
til þess ei' gildi hans of mikið fyr-
ir tónlistarlíf bæjarins og til þess
er saga hans og ferill undir þinni
stjórn of glæst. Þótt þú kjósir nú
að hvílast frá erilsömu og tauga-
slítandi söngstjórastarfi, mun
starf þitt og list þín lifa með þjóð
vorri og verða því meir metin,
sem lengra lfður. List þín verður
löng, því að
„andans sigur er ævistundar
eilífa lífið.“
Ilafðu heila þökk!

Laugardaginn 30. apríl, að
kvöldi, streymdi múgur menns
heim að Melum, hinu nýja og
glæsilega félagsheimili í Skriðu-
hreppi Gaf þar að l.'ta fólk af
öllum bæjum í Oxnadal, fram-
Hörgárdal, og fjölda af Þelamörk
og úr ýmsum áttum.
En tilefni bessa móts var það,
að halda skyldi frú Önnu Sigur-
jónsdóttur á Þverá heiðurssam-
sæti, lét hún af ljósmóðurstcrfum
sl. haust og hafði þá þjónað um
aldarfjórðungsskeið, fyrst í
í
é •• .1 > '•• ‘ " j
Skriðuhreppi, en síðan í Öxnadal
óg loks því umdæmi öllu, ásamt
Þelamörk, hin síðustu árin.
Sátu hóf þetta um 140 rnanns,
og voru þar, auk heiðursgestsins,
tvær Ijósmæður aðrar, fyrirrenn-
faU Önnu og starfssystir unÝ'iftií'g^
fgr, Aðalheiður Jónsdóttir ‘ frá
'Skjaldarstöðum og hin nýja Ijós-
móðir umdæmisins, Hanna Guð-
ríður Ármannsdótitr á Myrká,
sem við þetta tækifæri var boðin
velkomin að starfi.
Meðal boðsgesjanna var og
yfirlæknir Fjöíðungsssjúkra-
hussins á Akureyri, Guðm. Kai'I
Pétursson, og frú hans en Jóhann
Þorkelsson héraðslæknir gat því
miðui’ ekki komið vegna aðkall-
anudi skyldustarfa.
Frú Anna er merk og um margt
óvenju vel gefin kona, enda af
traustu og góðu bergi brotin. Hún
er fædd 7. sept. 1899, dóttir Sig-
urjóns bór.da í Ási á Þelamörk
Árnasonai', valinkunns ás^etis-
manns, er lézt á Þverá fvri/fáum
misserum í hárri elli, og fyi'i'i
konu hans, Sigrúnar Sigurjóns-
dóttui’ á Vöglum Arngrímssonar,
prests á Bægisá. Missti Anna
móður sína barnung, og við lát
stjúpu sinnar, Elínar Jónasdótt-
ur, árið 1921, féll það á hei-nar
herðar að stýra búi með föður
sínum og annast yngri systkini
um árabil. En svo vel fói' henni.
það starf úr hendi að orð var á
haft. og dáðust þá allir, sem til
þefcktu, að stjórnsemi hennar og
dugnaði.
Þegar í æsku hafði hugui'
hinnar ungu heimasætu í Ási
hneigzt að hjúkrunarstörfum. Og
um tvítugsaldur naut. hún á Ak-
ureyri nokkurrar tilságnaríþeirri
grein, með stuttu námsskeiði, er
þá tíðukuðust á stundum undir
handarjaðri Steingr.’ms Matthías-
sonar. Var ætlunin. að það vrði
undirbúningur hjálparstarfs
heima í sveitinni. En þá andaðist
stjúpmóðh’ Önnu, eins og fyrr
segir, og kölluðu að aðrar skyld-
ur.
Fyrst all-löngu seinna auðnaðist
henni, á vissan hátt, að halda
áfram þessu námi, er hún settist
í ljósmæðraskólann í Reykjavík.
vetrartíma, og lærði þar þær
„bjargrúnar“ að „leysa kind frá
konum“.
Hafði hún eð v'su áður unnið
að slíku, er mikið lá við, og farn-
ast giftusamlega. En með námi
sínu fékk hún tilskilin réttindi og
var það mjög að óskum þeirra
margra, sem bezt þekktu hana.
Reyndist hún og í öllu svo, sem
fremstu vinir stóðu til, starfi sínu
vaxin. Er vist óhætt að segja, að
Anna Sigurjónsdóttir væri jafnan
afbragðs Ijósmóðir. örugg og
skjótráð, en hollur og fágætur
vinur heimilanna, sem þurftu á
hjálp hennar að halda fyrr og
síðar.
Árið 1933 giftist Anna Ármanni
Þorsteinssyni frá Bakka og hófu
þau búskap í Ási, en fluttu fljót-
lega að Þverá og keyptu þá jörð.
Hafa þau búið þar síðan með
miklum myndarskap og af mestu
rausn. Eiga þau hjón tvo efnis-
syni.
Bæði í starfi sínu heima og úti
í frá hefur Anna á Þvei'á ótvírætt
staðfest það traust og álit, sem
hún ávann sér ung í föðurgarði.
Hefur hún, auk beinna skyldu-
starfa, lagt mörgu góðu og þörfu
málefni lið um dagana, og tekið
ötulan þátt jafnan í öllu félags-
og menningarlífi byggðar sinnar.
Er áhugi hennar á landsmálum
héraðskunnur. Og engir.n er
henni snjallari í oiðsins íist, ef
því er að skipta. Megi vinir henn-
ar .ýmsir ekki hváð sízt minnast
hefurMj.il jþeiisra 'telað.,
íf meffisac^LÍhl þeirr" oj^bá-'
tíðarstundum. En þar var oftast
ekki einasta um frábæra mælsku
að ræða, heldur sjaldgæflega
næman skilning á öllum mann-
legum kjörum, ásamt djúprb
lotning fyrir helgi lífsins.
Hefur þessi gáfaða og mikil-
hæfa kona raunar ekkert mann-
legt látið sér óviðkomandi í um-
hverfi sínu og hvarvetna borið
gæfu til að vefða að líknsemd og
liði og mörgutfi til blessunar. —
Vegna stöðu sinnar og starfs
hefur henni og gefist óvenju
hagkvæmt tækifæri oft til að
þroska það bezta í sjálfri sér, en
beita kröftum sínum og áhrifum
til beinnar hjálpar, heilla og hags.
Það var því ekki nein furða, þó
að hinir fjölmörgu vinir Önnu á
Þverá víldu sýna það í einhverju,
að þeir kunnu að meta hana og
gjalda henni verðskuldaða virð-
ing og þökk fyrir þjónustu benn-
ar og störf um langa ævi. Enda
var heiðurssamsætið, er þeir
héldu henni þeim sjálfum ‘til
mikils sóma, og einkum þó kon-
unum, sem að því stóðu. Vildi eg
með línum þessum þakka þeim
sérstaklega fyrir okkur, sem boð-
in vorum til þessa minnisstæða
vinafagnaðar, þar s.em ávörp og
ræður kvenna er annars láta
sjaldan til sín heyra á slílíum
vettvangi, settu sinn sérstæða
hátíðarsvip á allt.
Færðu konurnar heiðursgest-
inum að þakklætislaunum fagran
minjagrip.
Og svo vil eg aðeins að lokum
þakka frú Önnu sjálfri heillarík
störf hennai' fyrir aðra á liðnum
árum og þann drjúga hlut, sem
hún hefur jafnan átt í meniiing-
arlífi byggðar sinnar og. fram-
kvæmd hvers góðs málefniss, því,
er hún mátti veita. Og vináttu,
sem engum brást.
(Framhald á 7, síðuþ