Dagur - 25.04.1956, Blaðsíða 12

12
Miðvikudaginri 25. apríl 1956
Baguk
Sumarkoma með sól
meðvitund okkar er sauðljárrækfin
heilagur alvinnuvegur
Dr. Halldór Pálsson, ráðunautur, var frummæl-
andi á fjölmennum Bændaklúbbsfundi
Síðasti bændaklúbbsfundurinn var haldinn að Hótel KEA
á mánudaginn. Sátu liann 125 bændur, víðs vegar að, bæði
úr Eyjafjarðar- og Þingeyjarsýsíu. Fundarstjóri var Jónas
Kristjánsson en frummælandi dr. Halldór Pálsson. Fundar-
stjóri bauð gesti velkomna og ráðunautinn alveg sérstaklega.
Var mikið fyrir því haft að fá hann hingað norður fyn: á vetr-
inum, þó að af því gæti ekki orðið þá.
Nokkur atriði úr ræðu
Halldórs Pálssonar.
Veturinn kvaddi að þessu sinni
með blíðviðri og sumardagurinn
fyrsti rann upp svo fagur og mild-
ur, að það var unun að koma út
undir bert loft. Fuglar sungu í
trjám, heiðló í mó og sjófuglarnir
brugðu á leik á glampandi og
spegilsléttum sjó. Jörðin, sem var
að koma undan snjónum, vot og
þýð, angaði af vaknandi lífi.
Oðru hvoru andaði heitur sunn-
anblær og gáraði sjóinn, en þegar
utar dró, var fjörðurinn lognhvítur
út fyrir Olafsfjarðarmúla og Kald-
bak.
—o—
Fjöldinn allur af trillubátum var
á firðinum, allt frá Akureyrarpolli
til Dalvíkur. Þeir klufu ekki öld-
urnar að þessu sinni, en mynduðu
stórt V eða A á hvítum fleti fjarð-
arins. Landið beggja vegna var að
nokkru hulið snjó og krapi. Læk-
irnir voru kraftmiklir og skollitað-
ir og flýttu sér að bera burtu bráð-
inn vetrarsnjóinn og sameina hann
söltum sjónum. Og sjóinn munar
ekkert um nokkra smálæki, en
hann er alltaf ofurlitla stund að
sætta sig við moldarlitinn við
lækjaósana og búa hinum örsmáu
jarðvegskornum mjúkan beð á
sjávarbotni.
—o—
Stórir hópar af bústnum æðar-
fugli syntu meðfram löndum og
skrautbúnir blikar duldu ekki ástir
sínar á hinum mjúkfiðruðu, mó-
brúnu æðarkollum. Brátt leita
þessir fuglar til friðaðra varp-
stöðva sinna og koma svo aftur
með ungahópa á eftir sér.
Á holtum og móum, þar sem
enn var nokkur snjór, létu. rjúp-
urnar mikið að sér kveða. Þær
steyptu sér úr háalofti og létu þá
til sín heyra, en þær eru enn í
hvíta búningnum sínum og fylgja
snjónum. Þar eru þær óhultari og
verða síður eygðar af leitandi rán-
Myiidskreyting á Eyja
íirði
• Kommúnistar á Akureeyri eru
hættir að minnast á Stalin sáluga.
Þeim stendur ógn af villu síns veg-
ar, en eru hins vegar hræddir við
að verða brennimerktir Stalinistar.
Geta þeir því í hvorugan fótinn
stigið.
Nú hafa þeir samt tekið rögg á
sig og fjariægt myndir af fyrrver-
andi skurðgoði sinu. Horfa þeir nú
klökkir á auðan vegginn, þar sem
áður gat að líta félaga Stalin.
En sjómenn urðu varir við all-
miklar myndskreytir.gar út á firöi.
Þar flutu hinar dásamleegu Stal-
inmyndir.
Ekki hefur þótt nægilega tryggt
að flytja þær á öskuhaugana, éins
og frægt varð í Reykjavík, heldur
var þeim fleygt eins og hræjum
út á fjörð.
Hvenær skyldi kommúnista-
blaðið á Akureyri afneita Stali'n
opinberlega?
fuglsaugum fálka og smyrla, sem
hvar sem er og hvenær sem er,
geta birzt í vígahug og fæðuleit.
í höfuðstað Norðurlands var
sumri fagnað. Skátar gengu í
skrúðgöngu um bæinn í skátabún-
ingum sínum og með hljóðfæra-
slætti. Var það fallegur hópur.
Hlýddu þeir síðan messu í Matt-
híasarkirkju og munu hafa komið
þaðan betri menn.
Lúðrasveit Akureyrar lék á Ráð-
hústorgi fyrir marga áheyrendur,
sem nutu góða veðursins og hljóm-
listarinnar.
Islendinar fagna sumarkomunni
allra þjóða mest. Að þessu sinni
var sumardagurinn fyrsti einn
hinn fegursti yfir norðlenzkum
byggðum um árabil.Gefur það enn
sem fyrr þor og þrótt, þótt enn
muni skiptast á skin og skuggar í
veðurfari norðlægra slóða.
Inflúenza í Olafsfirði
Ólafsfirði, 24. apríl.
Skæð inflúenza gengur nú hér í
Ólafsfirði, og var barnaskólanum
lokað í eina og Hájfa viku af henn-
ar vcildum. Um 200 manns voru
rúmliggjandi í einu og á allmiirgum
heimilum allir í senn.
Fisklaust er og atvinna engin.
Þríheilagt í Bárðardal
. Fosshóli, 24. apríl.
A sunnudaginn átti húsfreyjan
að Úlfsbæ, Guðrún Sigurbjarnar-
dóttir, fimmtugsafmæli. Heimsóttu
hana margir sveitungar hennar af
því tilefni og þágu rausnarlegar
veitingar.
I dag er haklinn nokkuð óvenju-
lcgur fundur að Sandvík í Bárðar-
dal. Er það deildarfundur þriggja
kaupfélaga. — Flestir Bárðdælingar
eriiií þreinur kaupfélögum: kaup-
félagi Þingeyinga. Katipfélagi Sval-
barðsstrandar og Kaupfélagi Evfirð-
iuga. Deildarstjóri er fvrir hvert fé-
lag i"sveiiinni, og þurftii jieir allir
að kjdla saman ftind og gerðu það
í dag, svo að.liér cr nærri því þrí-
heilagt.
Aætlunarbílar fóru yfir Fljiíts-
heiði í gær dg var mdkað lítilshátt-
ar. Umferð um heiðina hefur ekki
vcrio teljandi í yetur, enda hefur
Fjöltefli í Hrafnagils-
hreppi
Taflfélagið í Hrafnagilshreppi
fékk Jóhann Snorrason, skákmann
frá Akureyri, i skemmtilega heim-
sókn nú fyrir skömmu. Tefldi Jó-
hann við heimamenn á 31 borði.
Leikar fóru svo, að hann vann 26
skákir, gerði 3 jafntefli og tapaði
2 skákum. Formaður taflfélagsins
er Jóhann Pálmason í Teigi.
Geysir syngur
Karlakórinn Geysir mun syngja
í Nýja-Bió á Akureyri á föstudag
I og laugardag. Söngstjóri er Árni
Ingimundarson og við hljóðfærið
Þórgunnur Ingimundardóttir.
hún aldrei verið skafin. Kinnarveg-
ur er að vcrða grafinn og því gott
að létta af honum umferð í bráð-
ina.
Vinna við bryggjuna
í Hrísey
Hrísey. 24. apríl.
Vinna er nú hafin við hafnarbæt-
urnar í Hrísey. Verður sett niður
járnþil við um það bil lielming
bryggjunnar og steypt síðan innan
við. Verður unnið að þessnri við-
gerð í sumar og reynt að leggja á
það kapp að Ijúka henni fyrir síld-
arvertíðina.
Afli er mjög tregur.
Samsöngur Þryms
Húsavík, 24. apríl.
A laugardaginn var hélt karlakór-
inn Þrymur siingskemmtún í sam-
komuhúsinu í Húsavík fyrir troð-
fullu húsii Söngstjóri Þryms er Sig-
urðiir Sigurjónsson og undirleikari
frú Björg Friðriksdóttir.
Einsiingyarar voru Guðmundur
Gunnlaugson, Stefán Sigurjónsson
og Evsteinn Sigurjónsson.
Kórinn jnirfti að endurtaka flest
lögin og söng aukaliig í viðbót, og
var honum forkunnarvel tekið.
Dr. Halldór Pálsson þakkaði
áhuga bænda og kvað það gleðja
sig að fá tækifæri til funda við
áhugamenn í bændastétt.
Vék hann máli sínu lítils háttar
að atvinnurekstri yfirleitt, tap-
rekstrinum, sem farið væri að
telja eðlilegan á flestum sviðum
nema í sauðfjárrækt. Sagði hann
að bændum væri illa við að tapa
á nautgriparækt, en þyldu ekki að
tapa á sauðfé. Sauðfjárræktin
væri heilagur atvinnuvegur hér á
landi, jafnvel þótt kýrnar væru
víða orðnar númer 1 í búskapn-
um, hvað afurðir snerti. Ræðu-
maður sagði að menn hefðu yfir-
leitt miklu meira gaman af kind-
um en kúm og sumir hefðu sauð-
fjárbúskapinn beinlínis til skeramt
unar, en þeirri skemmtun fylgdu
góðar tekjur.
Hámarksafurðastefnan.
Þá færði ræðumaður rök að því
að yfirleitt skiptast sauðfjárbænd-
ur í tvo hópa. Þeir sem aðhyllast
hámarksstefnuna og hina, sem að-
hyllast fóðursparnaðarstefnuna.
Hámarksafurðastefnan felur það
í sér að kappkosta að fá sem
mestar afurðir af hverjum ein-
stakling, þótt til þess þurfi mikið
fóður. Þessi stefna ryður sér til
rúms, síðan auðveldara varð að
afla mikilla og góðra heyja.
Fóðursparnaðarstefnan.
Fóðursparnaðarstefnan er hið
eldra búskaparlag í sauðfjárrækt-
inni. Þar er kappkostað að eyða
sem minnstu fóðri í hverja kind,
án þess þó að um beina vanfóðrun
sé að ræða. Þessi gamla aðferð
átti víða rétt á sér og á enn. En
þess ber að gæta, að nú hefur viða
skapast sú aðstaoa, að bændur eru
næstum i vandræðum að koma
miklum heyfeng í verðmætar vör-
ur. Er þá hinu gamla viðhorfi al-
gerlega snúið við.
Mistökin of algeng.
Dr. Haildór Pálsson sagði, aö
því miður hefðu báðar þessar
stefnur oft mistekist meira og
minna. Hér á landi hefði jafnvel
orðið fjárfellir vegna fóðurskorts
og væri ekki langt síðan. Nú i vet-
ur ættú sunnlenzkir bændur fullt í
fangi með að fóðra féð, þótt ekki
væri um fóðurskort að ræða, held-
ur vegna þess að heyin væru mjög
léleg.
Enginn hlekkur má hresta.
Hann sagði, að oft vildi hlekkur
bresta hjá þeim, er hámarks-
stefnunni fylgdu. En þar sem flest-
ar ær væru tvílembdar mætti ekk-
ert skorta á fóður og umhirðu og
vandi væri að fóðra svo vel að
lambgimbrar gætu líka að skað-
lausu átt lömb. Hins vegar hélt
hann því fram, að einlembur borg-
uðu aldrei mikið eldi, en tví-
lembum væri ekkert fóður of gott.
Benti hann á að Eyfirðingar og
Þingeyingar væru manna lagnastir
við að fá ærnar tvílembdar. Þar
væru líka góð skilyrði til fóðuröfl-
unar. Hitt væri álitamál, hvort rétt
væri að láta ærnar bera ársgamlar.
I því sambandi ráðíagði hann að
láta haustvigtina að nokkru segja
til um þetta. Gimbrar, sem ekki
næðu 70 pundum, ætti að hafa
geldar.
’ ■ u i 1
I
Fara vel með tvílemburnar.
Þá vék ræðumaður að fóðrun
ánna. Sagði að fóðrið væri alltaf
dýrt, jafnvel þar sem auðvelt
sýndist að afla þess og væri því
þörf á að fara vel með það og
reyna eftir megni að fá sem mest
fyrir það.
Hann lagði áherzlu á að tví-
lembdar ær þyrfti að hýsa
snemma á haustin og gefa vel og
gott væri að hafa þær á túnum um
tíma. Annars væri sjálfsagt að
beita fé framan af vetri í góðri tíð
og gefa þá karfa- eða síldarmjöl
með beitinni, 50—80 gr.
Ekkert fóður of gott.
Þá kom hann að eldistímanum
um fengitímann. Til að fá ær tví-
lembdar, þyrfti að snöggala þær
10 dögum fyrir fengitímann og
fram yfir hann. Sú fóðuraukning
þyrfti oft að vera 5—15 fóðurein-
ingar á hverja kind. Ástæðulaust
væri að ala, en fóðra riflegu við-
haldsfóðri eftir þann tíma, fyrr en
orðnar væru 5—6 vikur að burði.
Þá þyrfti aftur að fóðra mjög vel
og eftir burðinn, ættu ærnar að
fá sams konar úrvalsfóður og ný-
bærur í fjósi.
Varaði hann bændur við að
spara fóðrið á þessum tíma og
sagði að margjr bændur gerðu sér
stórskaða með því. nS treysta á
cólskinið og sinuþófann í stað fóð-
urs sem gagn væri að.
Fáir fjármenn af Guðs náð.
Ráðunauturinn ráðlagði bænd-
(Framhald á 11. síðu).
„GæfM er rólynd ær
Þó er henni ekki um myndatökur á matmálstíma.
Ýmis flðindi úr nágrannabyggðum