Dagur - 15.05.1957, Page 8

Baguk
Miðvikudaginn 15. maí 1957
Bandarísk lán^ð iipphæi 118 milljónir
ísl. króna lil virkjunar Efra-Sogs og
lagningar háspennulínu lil Keflavíkur
Vilhjálmur Þór banjkastjóri vann að lántökum
og undirritaði samninga fyrír hönd rikissjóðs
Vilhjálmur Þór, bankastjóri,
undirritaði fyrir nokkru, fyrir
hönd Framkvæmdabanka íslands
vegna íslenzku ríkisstjórnariiui-
ar, samning um lán hjá Export-
Impodt Bank, sem bankinn veitir
f. h. Efnahagssamvinnustofnun-
arinnar (ICA) í Washington.
Lánið er jafnvirð iallt að
$ 5.000.000 — fimm milljónum
dollara og greiðist í dollurum og
Evrópugjaldeyri. Lánstími er 20
ár, án afborgana 3 fyrstu árin.
Dollarahluti lánsins á að endur-
greið,ast í dollurum og vextir
verða 3%. Sá hluti lánsins, sem
vetrður í Evrópugjaldeyri á að
endurgreiðast í dollurum eða ís-
lenzkum krónum eftir vali ís-
lenzkra stjórnarvalda, verða
vextir þá 3%, ef greitt er í doll-
urum, en 4%, ef greitt er í ís-
lenzkum krónum.
Láni þessu verður varið til
þess að greiða með erlendan
kostnað við virkjun Efra-Sogs
svo og erlendan kostnað við
lagningu háspennulínu suður á
Reykjanes til Keflavíkur.
Tveir aðrir samningar.
Ennfremur undirritaði Vil-
hjálmur Þór hinn 30. apríl sl., f.
h. Framkvæmdabanka íslands,
samning við stjórnarvöld Banda-
ríkjanna um lán að fjárhæð allt
að $ 2.280.000 dollara af fé því,
sem stjórn Bandaríkjanna eign-
ast hér á landi, samkvæmt samn-
ingi, undirrituðum 11. apríl sl.,
um sölu í tilteknum landbúnað-
arafurðum í íslenzkum krónum
til íslands. Lán þetta er til 20 ára,
afborgunarlaust í fyrstu 4 árin
og vatalaust fyrstu 3 árin og má
endurgreiðast eftir vali íslenzkra
stjórnarvalda í dollurum eða ís-
lenzkum krónum og eru vextir
3%, ef greitt er í dollurum, en
4%, ef greitt er í íslenzkum
krónum.
Fé þetta verður nær eingöngu
notað til að greiða með innlend-
an kostnað við virkjun Efra-
Sogs og lagningu háspennulínu
suður á Reykjanes og Keflavík.
f ræðu, sem Eysteinn Jónsson
fjármálaráðherra flutti í útvarp
við þetta tækifæri, sagði hann m.
a., að undanfarin 2 ár hefði verið
deynt að fá erlend lán til þessara
framkvæmda, en ekki tekizt fyrr
en nú. Mætti það ekki seinna
vera, þar sem rafmagnsskortur
væri fyrirsjáanlegur árið 1959, að
öðrum kosti. Væri þó tími naum-
ur til framkvæmda, en vinna
mundi hefjast þegar í stað. —
Ræðu sinni lauk hann orðrétt á
þessa leið:
Góð lánskjör.
Lán þau, sem nú hafa fengizt í
Bandpríkjunum, og eg hef skýrt
frá, eru með mjög góðum kjör-
um ,eins og allir þeir sjá í hendi
sér, seju kunnugir eru lánakjör-
um erjendis.
Lán þessi, sem íslendingar
taka nú í Bandaríkjunum, eru
nákvgemlega sams konar og
önnur lán, sem Bandaríkja-
stjórn veitir mörgum öðrum
löndum, og veitt af stofnun,
sem við höfum áður fengið lán
hjá. Þeim fylgja engin pólitísk
skilyrði og þau eru ekki hnýtt1
við samninga um nein önnur
efni, fremur en fjárstuðningur
Bandaríkjanna á undanförnum
árum. Þetta ætti að vísu að
vera óþarfi að taka fram, en eg
geri það af gefnu tilefni.
Þessar lánveitingar Bandaríkj-
anna til íslands nú og í vetur, er
ekki fyrsti stuðningur þeirra við
framfaramál íslands.
Það er því eðlilegt að minnast
þess við þetta tækifæri, að
Bandaríkjamenn hafa með stór-
felldum fjárstuðningi sínum
samkv. Marshalllögunum við
sum helztu framfaramál íslend-
inga og nú lánveitingum í fram-
haldi af því, veitt íslenzku þjóð-
inni mjög mikilsverðan, fjár-
hagslegan stuðning.
Mörg fjárfestingarmál óleyst.
Við þetta tækifæri þykir mér
ástæða til þess að minna á, að
þótt með þessum mikilsverðu
lánasamningum sé bjargað frá
því stóráfalli, að Sogsvirkjunin
komist ekki á stað nú á elleftu
stundu, þá eru mörg fjárfesting-
ar- og fjáröflunarverkefni óleyst.
Eg nefni togaramálið, sem
verið er að vinna að'.
Til sementsverksmiðjunnar
vantar 60—70 milljónir.TiI þess
að geta haldið áfram þeim
verkum, sem verið er með á
milli handanna svo að segja,
innan raforkuáætlunar dreif-
býlisins, vantar um 50 milljónir
á þessu ári. Þetta eru aðeins
dæmi og þá nefnt það eitt, sem
ríkisstjómin sjálf er með á
prjónunum og stöðvast, ef
ekki tekst að leysa fjáröflunar-
vandann.
Reynt er að afla erlendra
Iána. En okkur er öllum holl-
ast að gera okkur það ljóst, að
við getum ekki byggt stór-
framkvæmdir okkar allar á er-
lcndum lánum, og takist ekki
að auka sparnaðinn, þ. e. a. s.
fjárhagnsmyndunina í landinu
sjálfu og minnka eyðsluna, þá
hlýtur að draga hér úr fram-
kvæmdum á næstu árum, þótt
framar vonum tækist með er-
lendar Iántökur.“
Vilhjálmur Þór.
Ýmis tíðindi úr nágrannabyggðum
Bóið að reka geldfé
Stóru-Tungu 14. maí.
Það má segja að vorað hafi vel
að þessu sinni, þó að marga nótt-
ina sé frost og einnig um daga.
Snjórinn hjaðnaði niður án þess
vart yrði af vöxtum vatna, enda
þeir helzt, er leysa fer á fjöllum.
Gróður er að byrja. Búið er að
reka geldfé á afrétt og sauðburð-
ur er að byrja.
Vegir eru slæmir — eins og oft
eftir veturinn. Flutningur mjólk-
ur til Húsavíkur verður með
sama hætti eins og undanfarin
sumur, tvær ferðir í viku, þriðju
daga og föstudaga.
Tvö hross gengu í vetur til 10.
apríl í Litlutungu, sem er milli
Skjálfandafljóts og Mjóadalsár,
gömul eyðijörð, en nú heimaland
frá Mýri. Hrossin voru í góðum
holdum og gengin úr hárum.
Heimavistarbarnaskóli og
félagsheimili.
í sumar verðúr hafinn úndir-
búningur að byggingu heimavist- r
arbarnaskóla fyrir Bárðdæla-
hrepp, einnig félagsheimili sám-
hliða skólanum, þegar fé fæst til
þess, en til skólans hefur verið
veitt fé á fjárlögum 1957. Mann-
virki þessi verða reist á landi,
sem eigendur Stóruvaila hafa
gefið til þeirra nota, 10 ha. að
stærð.
Á fjárlögum 1957 er veitt fé til
brúar á Grjótá hjá Víðikeri. —
Væntanlega verður hún byggð í
sumar. Grjótá er hinn versti far-
artálmi og hefur verið sum ár
ófær svo að vikum skipti, þegar
vegir eru að öðru leyti færir.
Ungir bændur hugsa gott til
aðstoðar þeirrar, er hafin verð-
ur, samkv. hinum væntanlegu
lögum um landnám og nýbyggð-

Mörg og erfíð viSfðn
mmm á
s
r
Rætt við Armann Dalmannsson formann
r
Iþróttabandalags Akureyrar
Blaðið Ieitaði frétta hjá Ármanni Dalmannssyni, form. t.
B. A., um hvað væri efst á baugi í íþróttamálum á þessum
slóðum og hvað framundan af mótum og heimsóknum og
lagði fyrir hann nokkrar spurningar, sem hann góðfúslega
svaraði á eftirfarand ihátt:
Ársþing íþróttabandalags
Akureyrar
fór fram um mánaðamótin marz
—apríl sl. Árssskýrslur stjórnar
bandalagsins og sérráða þess
báru vott um fjölbreytta íþrótta-
starfsemi á síðastliðnu ári og það
sem af er þessu ári hefur verið
mikið kapp í æfingum í ýmsum
íþróttagreinum. Mótaskrá ársins,
sem prentuð er á öðrum stað í
blaðinu, ber það með sér að gert
er ráð fyrir viðburðaríku íþrótta-
starfi á árinu, og nokkrum mót-
um er þegar lokið. Skíðalands-
gangaú var nýr og merkur
íþróttaviðburður og greip mjög
um sig um allt land. Skíðamót ís-
lands fór fram hér á Akureyri
um páskana og mun þátttaka
hafa verið meiri en nokkru sinni
áður. Skákkeppni um „Friðriks-
bikarinn“ fór fram í vetur í
Menntaskólanum á Akureyri, og
sá í. M. A. um það mót. Er það
fyrsta skákmót, sem fram fer á
vegum í. B. A. Fjögur íþróttafé-
lög tóku þátt í mótinu: K. A., í.
M. R., Þór og Róðrarfélag Æ. F.
A. K. Keppt var í fjögurri manna
sveitum og vann K. A. bikarinn
að þessu sinni. Sveit K. A. skip-
uðu: Ingimar J ónsson, Snorri
Rögnvaldsson, Halldór Helgason
og Jóhann Helgason.
Bikarinn var gefinn af Friðrik
Olafssyni, skákmeistara, til þess
að koma af stað skákkeppni inn-
an . B. A. Stighæsta félag hlýtur
bikarinn hverju sinni, og það fé-
lag, sem vinnur hann þrisvar í
röð eða 5 sinnum alls vinnur
hann til eignar.
Helztu viðfangsefnin, ,sem
framundan eru.
Eins og þegar er kunnugt, taka
Akureyringar þátt í Knattspyrnu
móti íslands I. deild. Verður
fyrsti leikur þeirra við Hafnfirð-
inga föstud .17. þ .m. og annar við
Akurnesinga sunnud. 19. þ. m. —
Hafa knattspyrnumennirnir þjálf
að af kappi undanfarið og virðast
nú öruggari á vellinum en í
fyrstu leikjum síðastliðið sumar.
Færeyingar vætanlegir.
Flokkur frá Golfklúbb Akur-
eyrar mun taka þátt í Golfmóti
íslands í sumar í Reykjavík. —
Einnig er í
leiksflokkur
íslandsmóti
ráði, að handknatt-
kvenna taki þátt í
í þeirri grein. Þær
hafa æft mjög vel í vetur og
stóðu sig einnig með prýði I Fær-
eyjaför sinni síðastliðið sumar.
Drengjaflokkur frá Róðrarfé-
lagi Æ. F. A. K. mun taV:a þátt í
Róðrarmóti íslands, er væntan-
lega verður í Rvík og frjáls-
íþróttamenn munu fara til Kefla-
víkur seinni hluta sumars til
þátttaöku í stigakeppr.i milli
bandalaga eins og fram fór á Ak-
ureyri síðastliðið sumar. f. B. A.
gaf í fyrra verðlaunagrip til
þeirrar keppni og vei'ður keppt
um hann í sumar.
Þess má einnig geta, að von er
á handknattleiksflokki kvenna
frá Fæi-eyjum í ágúst í sumar og
e. t. v. einnig handknattleiksfl.
karla. — Koma þessir flokkar til
að endui-gjalda heimsókn Akur-
eyi-ax'stúlknanna til Fæi-eyja síð-
astliðið sumar.
Norðurlandsmót í sundi.
Sundi-áðið er nú að undirbúa
Noi-ðurlandsmót í sundi og Sam-
norræna sundkeppnin hefst í dag
eins og kunnugt er orðið. Er þess
að vænta að Akureyringax- liggi
nú ekki á liði sínu í þeirri
(Framhald á 7. síðu.)
Knattspymumennirnir frá Kcflavík. — (Ljósmynd.: T. H.).