Dagur - 24.01.1958, Side 1
Fylgist með því, sem gerist
hér í kringum okkur.
Kaupið Dag. — Sími ÍIGG.
DAGUR
kemur næst út laugar-
daginn 25. janúar.
XLI. árg.
Akureyri, föstudaginn 24. janúar 1958
6. tbl.
Hvað sagði Jakob Frímannsson?
Svarræða Jakobs Frímannssonar og lokaorð við útvarpsum"
ræðurnar á mánudaginn vakti sérstaka athygli hlustenda.
Enda mótaðist hún af rökfestu og hógværð, og fer hér á eftir.
Æfðu skautahlaup í Noregi
Kristján Árnason, Sigfús Erlingsson, Ingólfur Ármannsson, Jón D. Ármannsson og Björn Baldursson.
Myndin tckin í Noregi. — Sjá grein á blaðsíðu 5.
Sfefnuleysi íhaldsins í málefnum Ú. A.
Blekkingarnar um „rán“ hlutabréfanna
I blaði Sjálfstæðismanna, íslendingi, stendur með stórum
stöfum á fremstu síðu, sem undirfyrirsögn: „Útgerðarfélag-
inu rænt af réttum eigendum.“ Undarlega mun sú umhýggja
íhaldsins koma mönnum fyrir sjónir, á eftir því sem á undan
er gengið í málefnum þessa félags og framkvæmdastjórn þess.
Sjálfstæðismenn þykjast bera umhyggju fyrir hluthöfunum,
eftir að hafa siglt fjármálum félagsins í strand og það svo
rækilega að hlutafé félagsins er nú allt tapað og hlutabréfin
þar með einskis virði. Ennfremur margar millj. til viðbótar.
Auk alls þessa hefur svo fram-
kvæmdastjórnin leynt stjórn fé-
lagsins, hluthafa og lánardrottna,
hvernig raunverulega var komið
hag félagsins.
Ilverjum manni er því augljóst,
að félagið kemst ekki af án utan-
aðkomandi aðstoðar úr þessiun
vandræðum.
Reikningar félagsins fyrir síð-
asta ár Iiggja enn ekki fyrir, sem
ekki er við að búast, en eftir því
sem upplýst hefur verið opinber-
lega, þarf enga spádómsgáfu til
að sjá, að tap félagsins verður við
næstu reikningsskil um eða allt
að tveir milljónatugir samanlagt.
Getur þá hver maður séð, að ca.
þriggja millj. kr. hlutafé hrekkur
skammt, og hvert raunverulegt
verðmæti bréfanna er nú.
Það er bezt að gera sér fylli-
lega ljóst, að félagið stendur nú
uppi rúið öllu lánstrausti og á
ekki fyrir skuldum. Frammi fyr-
ir þessari staðreynd stcndur svo
forysta íhaldsins hér í bænum
gersamlega stefnulaus og tillögu-
laus um raunhæf úrræði, atvinnu
rekstri félagsins til bjargaar. Það
hrópar aðeins, að nú cigi að
ræna Útgerðarfélaginu réttum
eigendum.
Það fer sjálfsagt ekki hjá því,
að viðreisn togaraútgerðarinnar
hér og áframhaldandi rekstur
frystihússins lcosti íbúa þessa
bæjar éinhverjar fórnir í bili. —
En það má hverjum manni vera
Ijóst, að slíkt er ckki tilfinnan-
Iegt í samanburði við það, að at-
vinnurekstur þessi hrynji saman
og togurunum verði siglt af nýj-
um eigendum til annarra lands-
fjórðunga eftir sölu á nauðungar-
uppboði.
Lausn þessa vanda, sem hér er
við að etja, verður án efa tor-
fengin og erfiðasta málið, seni
nýja bæjarstjórnin fær við að
glíma.
Á þessu stigi er ekki hægt til
fulls að gera sér grein fyrir fram-
vindu málsins í einstökum atrið-
um. Fyrsta verkefnið mun verða,
að komast að samkomulagi við
lánardrottna Ú. A. um greiðslu-
frest á skulduin, með eða án eft-
irgjafar, eftir því scm um semst.
Hvernig þeir samningar ganga,
veit enginn fyrir. En hitt er víst,
að mjög mikið er undir því kom-
ið, að undirtektir lánardrottna
verði félaginu hagstæðar og á
þeim mun beinlínis velta, hvort
unnt verður að afstýra gjald-
þroti.
Samhliða því verður svo að
endurskipuleggja rekstur togar-
anna og frystihússins frá grumii
og ákveða hvaða form verði haft
við reksturinn og hvernig sam-
bandið verður milli bæjarins og
Ú. A. í því efni munu vera mörg
vandamál, sem þurfa sérfræði-
legrar rannsóknar, áður en
ákvörðun er tekin um það. —
Blaðið vill leggja sérstaka
áherzlu á, að til þcssa undirbún-
ings verði vandað eftir fremsta
megni og að bæjarbúar standi
fast saman um þá leið, sem fær-
ust þykir eftir þá rannsókn.
Að lokum má benda hluthöf-
um Ú. A. á, að eins og málum nú
er komið, eru hlutabréfin einskis
virði og því ckki lengur neinu að
tapa fyrir þá, en allt að vinna ef
hagur félagsins vænkar á ný. —
Endurrcisn félagsins cr því eina
von hluthafanna, urn að hluta-
(Framhald á 7. síðu.)
Þorsteinn Jónatansson, fulltrúi
Alþýðubandalagsins, kvað Jakob
Frímannsson hafa stutt íhaldið í
Útgerðarfélaginu til að halda vérnd
arhendi yfir Guðm. Guðmundssyni
og öðru starfsfólki þess.
Eins og áður hefur verið yfir lýst,
hafa ekki verið ágreiningsmál inn-
an Útgerðarfélagsstjórnarinnar að
undanförnu, og hefur því ekki
þurft á því að halda, að cg styddi
Sjálfstæðisflokkinn í þessu efni.
Þetta vona ég að jieir Aljrýðubanda
lagsmenn viðurkenni, ef jreir vilja
ekki halla réttu máli.
Jónas Rafnar taldi, að samvinnu-
félögin nytu stórkostlegra skattfríð-
iuda. Sagði hann jafnframt, að á
meðan félögin voru lítil og einskis
megnug, hafi verið sjálfsagt, að í-
þyngja þeim ekki mcð of háum
sköttum. En síðan var að skilja, að
strax og jiau fóru eitthvað að
jirengja kjiir kaupmanna og ein-
staklingshyggjumanna, væri sjálf-
sagt að beita j>au hiirðum sköttum
og ckki miuna cn einsatklingsfram-
takið, sem kallað er.
í fyrri ræðu minni svaraði ég
jiessu að nokkru og benti á stað-
reyndir. Nú vil ég aðeins bæta
jjessu við: Teljið jjið, góðir Akur-
eyringar, að við værum mikið betur
sett hér á Akureyri með útsvörin,
þótt vcrzlun bæjarbúa væri í biind-
um 10—12 smákaupmanna til við-
bótar við það, scm fyrir er, i stað
Kaupfélags Eyfirði nga?
Hingað til hafa kaupmenn ekki
borið svo jntng útsvör í jiessum
bæ, að miklu mundi muna, jió að
þeim fjölgáði, en verzlun K E A
minnkaði að sama skapi.
Jón Sólnes jjakkaði okkur Fram-
sóknarmönnum fyrir öflugt fylgi
við Sjálfstæðisflokkinn á undan-
förnum árum. Ef til vill bæri nú
ekki síður að jiakka Sjálfstæðis-
mönnum fyrir fylgi við Framsókn-
armenn, eftir jní scm sagt cr liér
í bænum um álirif mín undanfarin
ár á ])á Sjálfstæðismenn.
Þá talaði Jón um, að samningur-
inn við Alþýðubandalagið mundi
afhenda jjeim lykilaðstöðu í öllum
bæjarmálunum. Vill Jé>n Séilnes nti
ekki athuga betur málefnasamn-
inginn, áður en hann fullyrðir
nokkuð. Enn })á höfum við ekki
lofað kommúnistum, sem hann
kallaði, einni einustu stöðu í bæn-
um. — En hvað gerðu Sjálfstæðis-
mcnn. jjegar jjeir siimdu við komm
únista um að afhenda þeim mjög
áhrifamikla stiiðu á skrifstofum
bæjarjns á síðastliðnu ári?
Má gjarnan benda á, að í samn-
ingum okkar við Aljjýðubandalags-
menn féllust jieir meðal annars á,
að reynt væri að fá Guðmund Jiir-
undsson til að taka að sér fram-
kvæmdastjórn Útgerðarfélags Ak-
ureyringa ásamt Gísla Konráðssyni.
Ekki trúi ég því, að Jé>ni Sólnes
Jakob Frímannsson.
finnist, að þar sé samið um að
kommúnistar fari með lykilaðstöðu.
Ég vænti þess, að Guðmundur
Jörundsson muni ekki síður taka
að sér forustu togaraútgerðarinnar
þótt henn verði nú tryggðir, með
(jllum tiltækum ráðum, möguleikar
til áframlialdandi reksturs á þann
hátt, að bærinn sjálfur beri ábyrgð
á rekstrinum í eitt skipti fyrir öll,
í stað þess, eins og nú er, að jjurfa
að leita á náðir bæjarstjórnar svo
að segja vikulega með ábyrgðar-
beiðnum, til að bjarga mest aðkall-
andi daglegum útgjöldum, og hafa
jjó enga sjáanlega möguleika til að
standa I skilum með umsamdar af-
borganir fastra lána, hvað þá að
grciða 5 aura í lausaskuldum, sem
hrúgazt hafa upp á undanförnum
árum, hvað j>á meira.
Lokaorð.
Útvarpsumræðum jjessum er nú
senn lokið, og að endingu vil ég
segja jjetta við ykkur, scm enn J)á
sitjið við hátalarann:
Mér finnst, eftir sextán ára setu
í bæjarstjórn Akureyrar, að nú síð-
asta áratuginn að minnsta kosti
hafi starf bæjarstjórnar auðkennzt
(Framhald á 7. síðu.)
F ulltr úaráðsmenn
F ramsóknarf élaganna
Bendið á menn til
starfa samkvæmt áður
gerðri fundarsamþ.
Talið við skrifstof-
I una.
xB~ B-listinn er listi Framsóknarmanna