Dagur - 10.04.1958, Blaðsíða 4

4
D A G U R
Fimmludaginn 10. apríl 1958
DAGUR
Ritstjóri: ERLINGUR DAVÍÐSSON
Afgreiðsla, auglýsingar og innheimta:
Þorkell Björnsson
Skrifstofa í Hafnarstræti 90 — Sími 1166
Árgangurinn kostar kr. 75.00
Blaðið kemur út á miðvikudögum
og laugardögum, þegar efni standa til
Gjalddagi er 1. júlí
Prentverk Odds Björnssonar h.f.
Efnahagsmálin enn
VIÐRÆÐUM STJÓRNARFLOKKANNA um
efnahagsmálin var haldið áfram um páskana. —
Sérfræðingar ríkisstjórnarinnar í þeim málum
störfuðu einnig yfir helgidagana. Enn hefur ekk-
ert verið látið uppi um niðurstöður hagfræðing-
anna eða þær ráðstafanir, er stjórnin hyggst nú
gera. Alþingi mun koma saman í dag til fyrsta
fundar eftir hátíðirnar og er nýrra frétta að
vænta næstu daga. Efnahagsmálin eru hvarvetna
efst á baugi í umræðu mmanna. En því miður er
það efnahagskerfi, er við nú búum við og höfum
gert undanfarin ár, flókið mjög og erfitt til
glöggvur.ar. Almenningur gengur þess því að
nokkru leyti dulinn, hvemig efnahagsmálunum
er komið. Orsakir verðbólgu og uppbótarkerfis,
afleiðingar þess og að síðustu þær leiðir, sem helzt
þykja færar út úr vandanum, eru heldur ekki
gerðar almenningi svo ljósar, sem nauðsyn ber til.
Grundvallarreglur þær, sem í hverju siðuðu
þjóðfélagi er hornsteinn farsæls efnahagslífs ein-
staklinga, jafnt sem þjóðfélagsheildarinnar, hafa
verið þverbrotnar hvað eftir annað af hræðslu við
kjósendur eða beinlínis til að egna fyrir þá. Er
þar átt við skiptingu þjóðarteknanna, sem höfuð-
atvinnuvegirnir skapa á hverjum tíma. Skiptingin
hefur verið framkvæmd þannig, að skipt er meiru
en til var, en mismuninum síðan náð eftir ýmiss
konar krókaleiðum. Þetta uppbótarkerfi hefur
svo blásið út með hverju ári og er orðið að mein-
semd í þjuðfélagslíkamanum.
HINIR ALMENNU BORGARAR landsins
vænta sér mikils af núverandi ríkisstjórn og mun
það yfirleitt álit sæmilega skyniborinna manna,
hvar í flokki sem þeir standa, að vinstri stjórnin
ein sé fær um að leysa aðsteðjandi vandræði.
Sjálfstæðismenn viðurkenna að þeir eigi engin
ráð í efnahagsmálum, svo að úr þeirri átt er
einskis að vænta. En ekki ei' neinum greiði gerður
með því að viðurkenna ekki hreinskilnislega og
undanbragðalaust, að íslendingar lifa langt um
efni fram, bæði í daglegri eyðslu og fjárfestingu.
Nýjar lífsvenjur, sem byggðar eru á hinum raun-
verulegu þjóðartekjum, verða ekki flúnar með
því einu að auka uppbótar- og niðurgreiðslufarg-
anið, sem er að sliga þjóðfélag okkar.
A MEÐAN STJÓRNARFLOKKARNIR glíma
við vanda efnahagsmálanna, hrópar stjórnarand-
staðan, Sjálfstæðisflokkurinn, að núverandi stjórn
hafi tekið við „blómlegu búi“, svo sem sjá mátti
í Morgunblaðinu síðast í gær. Þar segir að arfur
íhaldsins hafi verið bæði mikill og góður og
vinstri stjórnin hafi notað hann illa. Þótt menn
kippi sér ekki upp við það, þó að þetta aðalmál-
aggn „stærsta stjórnmálaflokksins" snúi við stað-
reyndum, þá hefur hitt heldur ekki dulizt blaða-
lesendum, og er það öllu alvarlegra, að sá flokkur
hefur til þessa ekki lagt neitt til mála, annað en
ófrægja fyrirfram hugsanlegar leiðir úr þeim
vanda efnahagsmálanna, sem nú kalla á úrlausn.
Sá stjórnflokkur, sem sífellt gumar af stærð
sinni, heimtar völd og þykist þess umkominn að
ræða hin alvarlegu málefni þjóðarinnar, getur
ekki skotið sér undan þeirri skyldu að gera grein
fyrir sínum úrræðum, ef hann vill láta taka sig
alvarlega.
Ferming í Akureyrarkirkju
kl. 10 f.h. sumiudaginn 13. apríl n. k.
D r e n g i r :
Árni Sverrisson, Ránargötu 16.
Baldvin H. Þóroddsson, Lyngholti 9.
Brynjólfur S. Bjarkan, Hafnarstr. 93.
Börkur Eirfksson, Möðruvallastr. 9.
Eggert Bollason, Brckkug. 8.
Einar Pálmi Ottesen, Sólvangi.
Einar S. óskarsson, Gránufélagsg. 53.
Eyjólfur Eriðgcirsson, Skólastig 9.
Finnbogi B. Júlíusson, Fjólugötu 14.
Finnur V. Magnússon, Norðurgötu 42.
Gísli V. Ingvason, Eyrarveg 27 a.
Guðm. Þórhallsson, Þingvallastr. 40.
Gunnar Baldvinsson, Sólvöllum 6.
Hafþór Jónasson, Lundargötu 11.
Halldór S. Kristjánsson, Ásabyggð 4.
Haraldur Hjartarson, Vökuvöllum.
Húnn R. Snædal, Rauðamýri 17.
Ingi Þór Jóhannsson, Norðurgötu 42.
Ingimar Adólfsson, Eyrarvegi 2 a.
Jóh. Þ. E. Höskuldsson, Strandg. 35h.
Jóhannes Ó. Garðarsson, Hríscyjarg. 1.
Jón T. Guðjónsson, Þingvallastr. 35.
Jón Emil Karlsson, Hafnarstr. 15.
Jón Magnússon, Þórunnarstr. 87.
Jón Þórarinn Þór, Eiðsvallag. 20.
Jónas Þórir Þórisson, Klettahorg 3.
Kjartan Stefánsson, Hjalteyri.
Kristján Ármannsson, Aðalstr. 62.
Lárus Arnþór Brown, Kaupvangsstr. 1.
Magnús Ingólfsson, Víðimýri 11.
Magnús A. Oltósson, Eiðsvallag. 13.
Ólafur H. Arnarson, Hafnarstr. 47.
l’áll V. Björgvinsson, Ránarg. 12.
Páll Helgason, Spítalastíg 8.
Pétur Jónssou, Oddeyrarg. 23.
Rafn Herbcrtsson, Aðalstræti 16.
Sigurður örn Bergsson, Norðurg. 50.
Sigurður Helgi Björnsson, Austurb. 5.
Sigurður Már Gestsson, Rauðamýri 20.
Sigurður K. Sigfússon, Eyrarlandsholti.
Sigurður Stefánsson, Lundargötu 3.
Stefán B. Aspar, Löngumýri 11.
Stefán S. óskarsson, Rauðam. 6.
Sveinn I. S. Halldórsson, Strandg. 35b.
Sveinp Heiðar Jónsson, Fjólug. 14.
Þorsleinn Ingólfsson, Lundi.
Þórður G. Thorarensen, Hafnarstr. 6.
S t ú 1 k ú r :
Alla Lúthcrsdóttir, Lundargötu 17.
Auður B. Franklín, Holtagötu 10.
Asdís A. Þörvaldsdóttir, Hrafnag. 32.
Áslaug Magnúsdóttir, Strandgötu 17.
Bára L. Stefánsdóttir, Eyrarv. 20.
llergrós H. Sigurðardóttir, Þiugvstr. 6.
Dómhildur R. Jónsdóttir, Víðim. 5.
Frá Húnvetningafél.
Húnvetningafélagið á Akureyri
hélt aðalfund sinn þann 3. þ. m.
í stjórn fyrir næsta ár voru kos-
in: Formaður Rósberg G. Snæ-
dal, ritari Júdit Jónbjörnsdóttir,
gjaldkeri Zóphonías Jósepsson,
og meðstjórn. Rögnvaldur Rögn-
valdsson og Sigurður Halldórs-
son. Varastjórn skipa: Jón Rögn-
valdsson, Páll Gunnarsson, Loft-
u.r Meldal, Kristín Stefánsdóttir
og Lilja Sigurðardóttir.
Fjárhagur félagsins er allgóð-
ur, og ó það nú í sjóði um 12 þús.
kr. Félagið hefur gefið út ársritið
Ilúnvetning tvö sl. ár, og er nú
unnið að því, að tryggja útgáfuna
fjárhagslega, en allmikill halli
varð á fyrsta árg. Framtíð ritsins
byggist alveg á því, að Húnvetn-
ingar um allt land gerist kaup-
endur að því. Árgangurinn kost-
ar kr. 25.00 ,en ritið mó panta hjá
form. félagsins. Ritstjórn Hún-
vatnings skipa þessir menn: Rós-
berg G. Snædal, Bjarni Jónsson,
Guðmundur Frímann, Jón Helga
son og Páll Gunnarsson. — Hún-
vetningafélagið telur nú 68 fé-
lagsmenn.
Edda N. Jóusdóttir, Gránufélagsg. 4.
Elín Pétursdóttir, Eiðsyallagötu 1.
Fanney F. Leósdóttir, Oddeyrarg. 5.
Freyja R. Guðmundsd., Ránarg. 20.
Guðrún Jóhannsdóttir, Asvegi 23.
Gunnbj. H. Víglundsd., Grafarholti.
Hclga Jónsdóttir, Syðra-Samtúni.
Herdís ólafsdóttir, Naustum 4.
Hlaðgerður Laxdal, Brekkugötu 33.
Ingihjörg Gunnarsdóttir, Hafnarst. 86.
Ingunn E. Sigurgeirsdóttir, Aðalstr. 13.
Jóna G. Gísladóttir, Lögmannshlíð 21.
Katr/n Sigurgcirsdóttir, Austurbyggð 8.
Kristlaug K. Baldvinsd., Hamarst. 26.
Margrét G. Þórhallsdóttir, Hafn. 33.
Rut Hansen, Káupvangsstr. 22.
Sylvía Sæunn Valgarðsdóttir, Brún.

NÝKOMIÐ:
Finnskur
stálborðbúnaður,
bæði í stykkjatölu
og gjafakössum.
Ódýrt.
Blómabúð KEA
Iðju-klúbburinn
verður n. k. sunnudagskvölc
í Alþýðuhúsinu kl. 8.30 e. h.
Spiluð verður félagsvist.
Góð verðlaun.
Dansað á cftir.
Ungfrú Laufey Pálmadóttir
syngur með hljómsveitinni.
Fjölmenniðl
STJÓRNIN.
Flu«;véliuii getur stafað hætta af
rottuplágunni
Heilbrigðiseftirlit í flugumferðinni mikilvægt.
Ein af mörgum hættum, sem steðjar af flugum-
ferð nútímans er — þótt ótrúlegt megi þykja —
rottuplágan. Rottur geta auðveldlega valdið tjóni
á flugvélum, og auk þess eru þær, sem kunnugt er,
verstu smitberar, hvort sem þær fyrirfinnast í lofti
eða á jörðunni. Yfirleitt er heilbrigðiseftirlit og
hreinlæti í flughöfnum og í flugvélum mjög mikil-
vægt atriði, sem nú hefur verið tekið til athugunar
á alþjóðlegum vettvangi.
Árið sem leið komu og fóru um 90 milljónir
manna til og frá alþjóðaflughöfnum heimsins. Gert
er ráð fyrir að þessi tala aukizt upp í 100 milljónir
á þessu ári. Margir þeirra, sem koma í flughafnir
hafa ferðast óraleiðir á skömmum tíma. Menn eru
jreyttir og því móttækilegir fyrir sjúkdómum.
Loftslagsbreytingar eru oft miklar og margir koma
frá stöðum, þar sem almennu hreinlæti er ábóta-
vant, eða þar sem farsóttir eru landlægar.
Það gefur því auga leið, hve heilbrigðisráðstaf-
anir allar eru nauðsynlegar í flughöfnum og flug-
vélum.
WHO tekur málið á dagskrá.
í byrjun fyrra mánaðar (marz) gekkst Alþjóða-
heilbrigðisstofnunin (WHO) fyrir fundi sérfræð-
inga á sviði heilbrigðismála og flugmála, sem hald-
inn var í Genf. Sérfræðingarnir komu frá ýmsum
löndum (frá Norðurlöndum mætti S. Haegerström
Svíi) fyrir hönd SAS félagfélagsins). Tilgangur
fundarins var að gera tillögur um lágmarkskröfur
til flughafna og flugvéla í alþjóðaumfei'ð um hrein-
læti og heilbrigðisráðstafanir. Sérfræðingarnir urðu
ásáttir um, að almennt hreinlæti og tæki til hrein-
lætis væri fyrsta krafa, sem gera bæri til alþjóð-
legrar flughafnar. Þeir töldu einnig æskilegt, að í
hverri flughöfn væri fyrir hendi nauðsynlegt hús-
næði og tæki, eða útbúnaður, til þess að hægt væri
að koma upp sóttkví, t. d. ef vart yrði bólusóttar,
kóleru eða annarra skæðra pesta. Áður hafði WHO
samið reglur um heilsuverndarráðstafanir fyrir
flgufarþega og flugvélaáhafnir gegn farsóttum. —
Einnig hefur WHO hefur út reglur um ráðstafanir
gegn hættulegum skorkvikindum, sem flytjast með
flugvélum. Ræddi sérfræðinfanefndin þessi mál öll
og auk þess hættur, sem flugfarþegum getur stafað
af drykkjarvatni og matvælum.
Heilbrigði flugvélaáhafna lífsnauðsyn.
Það segir sig sjálft, að gera heri allar hugsanleg-
ar og nauðsynlegar ráðstafanir til að vernda heilsu
flugfarþega. En sérfræðinganefnd WHO benti á, að
það gæti blátt áfram verið lífsnauðsyn, að flug-
áhafnir væru jafnan við fulla heilsu við starf sitt.
Sjúkleiki meðal flugvélaáhafnar gæti leitt til óstarf
hæfni með afleiðingum, sem óþarfi er að lýsa.
Sérfræðingarnir lögðu til, að WHO léti gera
handbækur um þær kröfur, sem gerðar eru til
hreinlætis og heilbrigðisráðstafana í flugvélum og á
flugstöðvum til þess að tryggja jafnvel enn betur
en nú er gert heilsu farþega og áhafna.
Rottuplágan.
Sérfræðinganefnd WHO lagði sérstaka áherzlu á,
að útrýma bæri rottum frá völlum. Rottur eru
smitberar af verstu tegund, og ef þær komast um
borð í flugvélar geta þær verið bókstaflega lífs—
hættulegar. Þær geta auðveldlega nagað sig í
gegnum alúminíumplötur. Þæi' geta klifið upp slétt
rör, grafið' sig 60 centimetra í jörð niður, eða stokk-
ið jafnhátt í loft upp. Rottur fara eftir vírum og
festum eins og línudansarar, ef svo bei' undir. Það
er sjaldgæft, að rottur komist um borð í flugvélar,
en það hefur komið fyrir. í flugvélum geta rottur
nagað í sundur leiðslur, eða valdið öðrum spjöllum,
er stefnt gæti fólki og flugvél í hættu.