Dagur - 10.05.1958, Blaðsíða 5

Laugardaginn 10. maí 1958
D A G U R
5
Úr Afbrýðisöm eiginkona. — (Ljósmynd: Edvard Sigurgeirsson.)
Leikfélag Akureyrar:
Afbrýðisöm eiginkona
Jóhann Ögmundsson sviðsetti þetta f jórða og
síðasta verkefni L. A. á þessu leikári
Á þriðjudagskvöldið gafst bæj-
arbúum kostur á að sjá nýjan
leik hjá Leikfél. Akureyrar. Er
það fjórða og síðasta verkefni fé-
lagsins að þessu sinni. Sjónleik-
urinn 'er í þrem þáttum og eftir
Guy Paxton og Edvard Hoile, en
þýðandi er Sverrir Haraldsson.
Nafna hans: Afbrýðisöm eigin-
kona.
. Leikurinn er hreinn og ómeng-
aður gamanleikur og til þess eins
saminn og sýndur að vekja hlát-
ur. Gamansemin er bæði uppi-
staða og ívaf og líklega verður
hann að teljast vitlausastur allra
þeirra sjónleikja, sem sýndir hafa
verið hér um árabil. Hitt getur
verið álitamál hvort vitlaust sé
þrátt fyrir það, að setja hann á
svið. Undirritaður svarar því
eindregið neitandi, eftir að hafa
hlegið sig máttlausan eina kvöld-
stund og síðan gleymt efni hans,
ef það var eitthvað. Þeim, sern
vilja hlæja í leikhúsi, er eindreg-
ið ráðlagt að sjá Afbrýðisama
eiginkonu. Hinum, sem vilja
vitkast eða verða fyrir varanleg-
um áhrifum, er ráðlagt að vera
heima eða venda í önnur hús. —
Sjaldan mun hafa verið hlegið
Afkoma togara-
útgerðarinnar
Hin lélega afkoma togaraút-
gerðarinnar í landinu er almennt
áhyggjuefni. Sagt er, að meðal-
tap togara verði meira á næst-
unni, samkv. áætlun Félags ísl.
botnvörpuskipaeigenda, en verið
hefur að undanförnu, og var þó
ekki á það bætandi. Eitt með
öðru, sem talið er að lagað gæti
afkomuhorfur togaranna, er að
útgerðarfélögin reki jafnframt
veiðiskapnum fullkomnarvinnslu
stöðvar til þess að hagnýta afl-
ann, t. d. hraðfrystihús, skreið-
arhjalla og fiskimjölsverksmiðj-
ur. Mætti þá vinna upp tapið á
veiðunum með því, sem vinnst í
fiskverkun og fiskimjöls- og lýs-
ísframleiðslu. — Grani.
meira á frumsýningu en í Sam-
komuhúsi bæjarins, frumsýning-
arkvöldið.
Leikstjórn Jóhanns Ögmunds-
sonar var góð, en þó þyrfti hann
að lyfta síðasta þættinum nokk-
uð. Leikendur eru 9, og af þeim
fjórir nýliðar.
Emil Andersen leikur eigin-
mann hinnar afbrýðisömu eigin-
konu. Hann gerir margt vel, en
er e. t. v. ekki nægilega tauga-
veiklaður og niðurbrotinn þegar
verst gegnir og tvísýnan er mest
í hjónabandi hans.
Þórhalla Þorsteinsdóttir leikur
þá afbrýðisömu af öryggi og
myndarskap.
Guðmundur Ólafsson kennari
leikur son eiginmannsins. Hann
mun áður hafa komið í.snertingu
við leiklistina, ef ráða má af lík-
um. Hann er þó nýliði hér að
minnsta kosti, en fer mjög snot-
urlega með hlutverk sitt og mun
eiga meira í pokahorninu, ef
hann gefur sig að þessum málum
framvegis.
Ragnar Sigtryggsson er kunn-
ari á leikvelli en undir leiksviðs-
ljósum og er hér alger nýliði. —
Hvernig leikstjóranum hefur
dottið í hug að velja hann í
þetta hlutverk, sem er tvíþætt,
svo að hann verður að leika bæði
karl og konu, veit eg ekki. En
hann stóð sig furðu vel á þessum
nýja vettvangi.
Svanhvít Jósepsdóttir og María
Jóhannsdóttir eru ennfremur ný-
liðar og leika leikkonu og heima-
sætu á sveitasetri. Þær fara mjög
þokkalega með hlutverk sín. En
þau gefa takmörkuð tækifæri.
Sigríður P. Jónsdóttir leikur
ráðskonu á sveitasetrinu. Lítið
hlutverk en vel leikið.
Jón Ingimarsson leikur gamlan
skátaforingja, hreinan af allri
synd eða því sem næst. Gerfi
hans er ágætt og leikur hans
mjög spaugilegur. Tæplega verð-
ur því neitað, að í þetta skipti
komi hann manni ánægjulega á
óvart.
Oddur Kristjánsson leikur bíl-
stjóra, algerða aukapersónu, sem
aðeins segir eina setningu. Held-
ur lítið fyrir Odd, finnst mér.
Aðalsteinn Vestmann málaði
leiktjöldin af mestu prýði.
E. D.
Klippt og skorið
„ÍSLENDiNGL“ SVARAÐ
f 22. tbl. Dags ritaði cg stutta
grein og benti þar á þá sögu-
legu staðreynd, að undanfarinn
rúman aldarfjórðung hafa
gjaldcyriseríiðleikar sett aðal-
svipinn á stjórnmálalífið í
landinu, og þyrfti því engum
að koma á óvart, þótt vart
hefði orðið við gjaldeyriserfið-
leika á þessu ári. Eg gat þess
sérstaklega, að ckki hefði
gjaldeyrisástandið verið betra
á þeim árum, sem Sjálfstæðis-
menn voru aðiljar að ríkis-
stjórn, þó að stríðsárunum
undanteknum, þegar mjög
óeðlilegar ig óvenjulegar að-
stæður urðu til þess að gjald-
eyrisaðstaða landsmanna var
góð. Jafnframt bcnti eg á þá
alkunnu staðreynd, að um ára-
mótin 1946—47, þegar nýsköp-
unarstjórnin, sem naut forystu
Sjálfstæðismanna, var í and-
Farfuglarnir koina
LÓUÞRÆLLINN
Hann er nú kominn eins og
allflestir farfuglarnir og sá eg þá
fyrstu hér á Leirunum 29. apríl.
í fyrra sá eg fyrstu lóuþrælana
hér 25. apríl. Þeir hafa nú síðustu
dagana hópast að hér á Leirum-
ar og blandað sér saman við aðra
vaðfugla þar, sérstaklega sendl-
ingana. Þeir fljúga um með þeim
í stórum hópum, nokkur hundr-
uð saman og sveifla fuglarnir sér
fram og aftur í loftinu, þétt hver
við annan, án þess að rekast á, og
sýna svo samtaka og mikla flug-
fimi, að furðu gegnir. Eftir dá-
litla stund sezt hópur á Leir-
urnar, dreifir sér þar í ætisleit og
hinir eftir ofurlitla stund, en
þýtur svo upp áður en varir, án
þess að maður verði var við að
nokkur styggð hafi komið að
Ókeypis skólavist við
norræna lýðliáskóla
Eins og undanfarin ár mun
ókeypis skólavist verða veitt á
norrænan lýðháskólum næsta
vetur fyrir milligöngu Norræna
félagsins.
f vetur njóta 20 unglingar
slíkrar fyrirgreiðslu: 13 í Sví-
þjóð, 5 í Noregi, 1 í Danmörku og
1 í Finnlandi.
Umsækjendur skulu hafa lokið
gagnfræðaprófi eða öðru hlið-
stæðu námi. í umsókn skal til-
greina nám og aldur. Afrit af
prófskírteinum fylgi ásamt með-
mælum skólastjóra, kennara eða
vinnuveitanda, ef til eru.
Umsóknir skulu sendar Nor-
ræna félaginu í Reykjavík (Box
912) fyrir 20 maí næstkomandi.
þeim. Þeir fljúga nokkrar ferðir
fram og aftur með taktföstum
sveiflum og beygjum og setjast
svo oft á sama blettinn aftur.
Það er með lóuþrælinn eins og
sandlóuna og kríuna, að nokkur
hluti þeirra stendur hér við
stuttan tíma, en heldur svo áfram
lengra norður á bóginn til Norð-
austur Grænlands, þar sem þeir
á hinu stutta sumri verða að hafa
sig alla við að verpa, unga út og
ala upp ungana, og hverfa svo
aftur suður á bóginn svo fljótt
sem auðið er. Lóuþrællinn kem-
ur þarna norður eftir seinustu
dagana í maí og fyrst í júní, svo
að tíminn er ekki langur.
Seinni partinn í maí fara lóu-
þrælarnir að hverfa héðan úr
fjörunum og af Leirunum og
dreifa sér út um mýrar, móa og
heiðar og fara nú að búa sig
undir varpið. Hreiðrinu er oftast
valinn staður í mýri, við tjarnir
eða læki. Oftast er það í sinu-
þúfu, ofurlítill bolli með þykku
lagi af mosa og grasi, oft klætt að
innan með smá stráum og blöð-
um. Eggin eru oftast 4, stundum
3 og stendur klakið yfir 16—17
daga. Foreldrarnir liggja á tii
skiptis. Eftir um það bil 24 daga
eru ungarnir orðnir fleygir og
fylgjast þeir með foreldrunum
fyrst í stað, en um miðjan ágúst
safnast þeir í hópa, sem halda til
sjávar og safnast þar í fjörur og
ú leirur með öðrum vaðfuglum.
Eftir nokkurra vikna dvöl í fjör-
unum fara þeir að fara af landi
burt og eru flestir horfnir í lok
september.
Kr. Geirmundsson.
arslitrunum, voru allar erlend-
ar innstæður landsmanna upp-
étnar og jafnvel byrjað að
safna gjaldeyrisskuldum.
ÁBYRGÐ ÍIIALDSINS.
Eg gat þess líka, að Sjálf-
stæðismenn hefðu verið aðiljar
að þeirri ríkisstjórn sem við
tók 1947, eftir hina eftirminni-
legu hrakför nýsköpunarsteín-
unnar, sem lauk með uppgjöf
og strandi, svo að ekki voru
önnur ráð tiltækileg en að
setja á stórfelldari fram-
kvæmdahömlur og vöru-
skömmtun en nokkru sinni
hefur þekkzt hér á landi. Þetta
getur enginn Sjálfstæðismaður
hrakið, þótt hann væri allur af
vilja gerður, því að þetta er
kunn staðreynd úr sögu síðasta
áratugs og öllum vitibornum
mönnum ljóst. Eigi að síður
rcynir Islendingur í síðasta tbl.
sínu að bera brigður á þessa
staðreynd og kallar sögulega
fölsun hjá mér að geta um
þetta. En hér er það íslending-
ur, sem reynir að falsa söguna,
og er það honum til lítils sóma.
Blaðið gefur í skyn, að eg
vilji EIGNA SJÁLFSTÆÐIS-
MÖNNUM ÖÐRUM FREM-
UR AÐGERÐIR STJÓRNAR
ÞEIRRAR, sem Stefán Jóh.
Stefánsson var í forsæti fyrir.
Ekkert slíkt sagði eg í greinar-
korni mínu, en vitanléga áttu
Sjálfstæðismenn þar sinn hlut,
enda fóru þeir með mikilvæg
mál í stjórninni, m. a. fjár-
málin.
AFLEIÐING NÝSKÖPUNAR-
STEFNUNN AR.
Það kom í hlut ríkisstjórnar
St. J. St. að reyna að finna leið
út úr þeim erfiðleikum, sem
nýsköpunaj-stefna íhalds og
kommúnista hafði leitt yfir ís-
lenzka þjóð. Vegna bágborins
gjaldeyrisástands var engin
lcið tiltækileg önnur en sú,
sem lá gegnmn skömmtun
nauðsynjavarnings og hömlur
á fjárfcstingu. Þetta var það
neyðarúrræði, sem gripið var
til, vegna óstjórnar undanfar-
andi ára, sem Sjálfstæðismenn
áttu sinn verulega þátt í. Þeir
geta því aldrei firrt sig ábyrgð-
inni af því, sem Stefaníu-
stjórnin gcrði, þar sem aðgerð-
ir þeirrar stjórnar voru bein
afleiðing ástandsins eins og
það var, þegar nýsköpunar-
stefnuna hafði borið upp á
sker. Og það stendur, sem eg
hcf sagt, að gjaldeyriserfiðleik-
ar eru ekki einkenni dagsins í
dag öðru fremur, heldur eru
þeir sorgarkaflinn í efnahags-
sögu landsins frá því á árunum
eftir 1930, og gildir einu hver
hcfur farið með stjórnina.
Sjálfstæðismenn þurfa enguin
ráð að kenna í þessu máli, því
að þeirra ráð cru fánýt.
INGVAR GÍSLASON.