Dagur - 28.01.1959, Blaðsíða 8

8
Miðvikudaginn 28. janúar 1959
Baguk
Gerðist bóndi eltir nær 30 ára iðnstarf
Var sólarhring á ieiðinni í bæinn í staðinn íyrir 1 klst.
Stutí viðtal við Björn Júlíusson bónda í Laugahlíð
Sjaldgæft mun það vera, að
rótgrónir iðnaðarmenn bæjanna
taki sig upp frá nægri og tryggri
atvinnu, eftir nærfellt 30 ára
starf, og hefji búskap í sveit.
Undantekningarnar eru oftast
tengdar við svo góðan efnahag,
að hinir nýju bændur þurfa ekki
að vinna hörðum höndum til að
framfleyta sér og fjölskyldu
sinni.
Á fimmtudaginn hitti eg að
máli Svarfdælinginn Björn
Júlíusson pípulagningameistari,
sem starfaði á vegum Miðstöðv-
ardeildar Kaupfélags Eyfirðinga
í bæ og héraði í 28 ár, en hætti
því starfi á síðastliðnu vori og
gerðist bóndi. Og ekki var hann
einn af þeim ríku. Við fáum
okkur kaffisopa og röbbum sam-
an um stund. Nú er Björn ferða-
maður í bænum og' á mörg erindi.
Björn Júlíusson er Svarfdæl-
ingur að ætt og uppruna og
stundaði sveitastörfin fram undir
þrítugsaldurinn, lagði miðstöðvar
í nær 30 ár og átti þá heima hér
á Akureyri og hóf búskap í
Svarfaðardal á síðasta vori.
Hvenær komstu annars í bæ-
inn í dag?
Var rétt að koma, svarar
Bjöin, og eg lít á klukkuna. Hún
var rúmlega 10 árdegis.
Ykkur hefur gengið vel í
morgun úr Svarfaðardalnum?
Já, furðu vel. Við komum samt
ekki að heiman í morgun. Mjólk-
urbílarnir, þessir þrír trukkar
hérna lögðu af stað um þetta
leyti í gærmorgun og hafa því
verið um það bil sólarhring á
leiðinni framan úr Svarfaðardal
og hingað til Akureyrar, segir
Björn.
Vegurinn er þá sem sagt ófær?
Já, í venjulegum skilningi er
hann það, sem bezt sést á því, að
þessi vegalengd er ekki nema
röskur klukkustundar akstur á
góðum vegi.
Hvað kom til, Björn, að þú
gerðist bóndi?
Þessi skratti hefur fylgt mér
alla tíð, segir Björn hlæjandi.
Þetta eru líklega elliglöp eða
lausri skrúfu um að kenna eða
þakka.
Og ]iú valdir Svarfaðardalinn
til búsetu?
Já, auðvitað. Við hjónin erum
Svarfdælingar og erum loksins
komin heim eftir 28 ára útivist.
Ekki svo að skilja, að við höfum
verið á neinum hrakningum, því
fer víðs fjarri. En við stóðumst
bara ekki freistinguna þegar
jörðin Laugahlíð, í næsta ná-
grenni við æskustöðvar okkar
beggja, losnuðu úr ábúð. Þá var
annað hvort' að hrökkva eða
stökkva. Og við völdum síðari
kostinn.
Hvernig gengur svo búskapur-
inn?
Vorið var kalt og þurrt og jörð
greri seint. Heyskapur hófst því
seint og svo komu óþurrkarnir.
Heyfengur varð fremur lélegur
og' heyverkun miður en skyldi.
Við vorum því óheppin að byrja
búskapinn í svona erfiðu árferði.
Of snemmt er að tala um efna-
hagsafkomuna áður en árið er
liðið.
En livernig fannst þér að
skipta um starf eftir svona lang-
an tíina?
Eins og þú veizt, var eg öllum
sveitastörfum vanur frá yngri
árum, segir Björn, og eiginlega
hef eg aldrei slitnað frá sveitinni.
Eg fann ekki, þegar eg fór að
hirða skepnurnar, að eg hefði
nokkurn tíma aðra atvinnu
stundað. Aðra sögu er að segja
um vélanotkunina, því í raun og
veru hafði eg misst af nærri 30
ára reynslutíma vélaþróunarinn-
ar. En synir mínir, vanir sveita-
störfum, björguðu því við.
Þægindin svipuð?
Þau eru alveg sams konar þar
sem rafmagnið er komið. Að
vísu er alltaf nokkuð mikill
munur á heimili í bæ og sveit og
hlýtur að verða. í sumum atrið-
um hafa sveitaheimilin mun bet-
ur, en miður í öðrum. Þar getur
hver og einn vegið og metið fyrir
sjálfan sig.
Finnst þér erfiðara að vera
bóndi í sveit en iðnaðarmaður
í bæ?
Nei, erfiðara finnst mér það
ekki. Vinnutímann skammta eg
mér sjálfur. Hann verður að vísu
oftast lengri en 8 stundir á dag,
en margs konar frjálsræði hefur
bóndinn umfram þann, sem alltaf
vinnur hjá öðrum. En að sjálf-
sögðu skapar búfénaðurinn viss-
an ramma í störfum bóndans,
sem ekki er hægt að brjóta.
Og þú hefur ekki í hyggju að
breyta til aftur?
Nei, segir Björn, alveg ákveð-
inn. Það hefur mér ekki dottið í
hug og enn síður konunni, svo
mikið veit eg með vissu.
Hvers saknarðu helzt héðan úr
bænum?
Ef eg á að vera alveg hrein-
Gróf sig úr snjóflóði með gerfigóm
Viðtal við Jón Þorkelsson bónda á Arnórsstöðum
Björn Júlíusson.
skilinn, sakna eg hreint elcki
neins, nema góðra vinnufélaga.
En í staðinn hef eg eignazt góða
nágranna, sem tóku mér ágæt-
lega og vilja allt fyrir mig gera.
Slíkt er ómetanlegt.
Ráðleggurðu öðrum að gera
slíkt bið sama og þú nú befur
gert?
Eg hef aldrei talið mig þess
umkominri að ráðleggja |ólki
hvaða lífsstarf það eigi að kjósa
sér, enda nógir aðrir sem það
gera. Hins vegar er það ekkert
launungarmáþað við hjónin erum
fyllilega eins ánægð eftir. um-
skiptin og við vorum áður og
börnin okkar ekki síður, segir
Björn Júlíusson að lokum.
Um leið og eg þakka fyrir 'við-
talið Qg ánægjuleg svör, óska eg
honum hagsældar og ánægju í
hinu nýja starfi við elzta og
merkasta atvinnuveg þjóðarinn-
ar. — E. D.
Það gekk kraftaverki næst, að
Jón bóndi Þorkelsson, búfræð-
ingur á Arnórsstöðum á Jökul-
dal, skyldi komast lífs af úr
snjóflóði, sem á hann féll á
fimmtudaginn var. Hann lá í 7
klukkustundir meðvitundarlaus í
snjóflóðinu, en raknaði loks við,
gróf sig upp af karlmennsku og
komst illa til reika, en nær
ómeiddur heim til sín.
Blaðið hilngdi í Jón og spurði
hann um nánari atvik.
Hvar bar þetta til?
Utanvert við Loðinshöfða, sem
er um 20 mínútna gangur héðan.
Eg var með 80 kinda hóp, þegar
mér heyrðist allt í einu hvessa,
en aðeins sem snöggvast, og vissi
Mykle og rekkju-ræður hans
svo ekkert meir í 7 klukkutíma.
Þá raknaði eg við, klemmdur í
samanþjöppuðu snjóflóði og gat
mig hvergi hreyft.
Samt komstu upp úr?
Já, smám saman tókst mér það,
en eg var loppinn og allur kald-
ur. Þegar eg hafði losað ofurlítið
um hendurnar, tók eg að krafsa
og klóra upp fyrir mig, en gekk
svo sem ekkert. Þá fór eg að nota
gervigóminn og gekk þá betur.
Ekki veit eg hvernig mér datt
það í hug. Á endanum komst eg
upp úr. Eg lá í jaðri snjóflóðsins
og var svo sem hálfur metri ofan
á höfðinu á mér, en mun dýpri
snjór var yfir fótunum.
Og þú varst nærri kominn í
Jökulsá?
Það voru ekki nema 5 metrar
fram á árbakkann og áin auð og
straumhörð fyrir neðan. Eg
staulaðist svo heim. Stígvélin
urðu eftir í snjónum og báðir
sokkar af öðrum fæti, en eg var
í tvennu og þurfti því ekki að
ganga berfættur heim. Eg missti
þarna 27 kindur og 3 fóðraær. —
Mig sakaði ekki, þótt eg fengi
vott af kali, og hundurinn kom
aðeins á undan mér heim.
Hefur verið gjafafrekt í vetur?
Nei, við höfum litlu eytt af
heyjum hérna, aðeins gefið í tvo
daga og nú er asahláka.
Blaðið þakkar Jóni svörin og
samfagnar yfir þeirri karl-
mennsku hans, að komast nær
ómeiddur úr þessari mannraun.
Svo virðist sem Agnar Mykle sé
ekki talinn jafn frægur og háttvirt-
ur í Stokkhólmi sem í Reykjavík.
Hafa áSur borist lauslegar fréttir
af „hótel-máli“ hans, er hann kærði
hótelið, þar sem hann gisti, fyrir
það, að stúlku, sem kom undir mið-
nætti og þóttist þurfa að hafa um-
beðið tal af Mykle á herbergi hans,
var vísað frá af þjónustuliði hótels-
ins. —
Nýlega var mál þetta fyrir rétti
í Stokkhólmi, og hefir blöðum orð-
ið fremur tíðrætt um það. Skýrði
Mykle þar frá m. a., að hann hefði
grætt 700 þúsund krónur i fyrra, --
Vélstjóranámskeiði nýlokið á Ák.
Forstöðumaður þess var Jón Ármann Jónsson
Fiskifélag íslands heldur ár-
lega vélstjói'anámskeið í Rvík og
á nokkrum stöðum úti um land
eftir ástæðum: Akureyri, Siglu-
firði, Seyðisfirði og Vestmanna-
eyjum.
Vélstjóranámskeið var haldið
hér fyrir tveim árum og aftur nú.
Hófst það 1. október í haust og
lauk á fimmtudaginn var. Á
þessu námskeiði voru 14 nem-
endur víðs vegar að. En kennar-
ar voru: Jón Ármann Jónsson
vélstjóri á Húsavík, sem auk
þess veitti því forstöðu, Bragi
Sigurjónsson ritstjóri og Grímur
Sigurðsson útvarpsvirki.
Allir nemendur luku tilskildu
prófi og hlutu þar með vélstjóra-
réttindi, sem miðast við allt að
400 hestafla vélar. Kennslan fór
fram í Verzlunarmannahúsinu.
Hæstu einkunn hlaut Hjalti Ein-
arsson frá Siglufirði.
Aðrir nemendur voru þessir:
Snorri Snorrason, Dalvík,
Marteinn Haraldsson, Sigluf.,
Sigfús Stefánsson, Hofsósi, Haf-
steinn Jóhannesson, Árskógs-
strönd, Stefán Baldvinsson, Ár-
skógsströnd, Jón Pálsson, Dal-
vík, Hjörtur Hermannsson, Ak-
ureyri, Steingrímur Sigurðssoon,
Siglufirði, Reimar Þorleifsson,
Dalvík, Hjalti Gíslason, Hofsósi,
Sigurður Sörensson, Stykkis-
hólmi, Guðjón Oddsson, Stein-
grímsfirði, og Eiður G. Eiðsson,
Akureyri.
sennilega á rekkju-ræðum sínum í
„Roðasteininum" — svo að Svíar
mættu svo sem vita, að hér væri við
allmikinn burgeis að eiga!
Hlegið var hátt í sænska réttar-
salnum, þegar hótelfólkið skýrði frá
því, að hótelherbergi það, sem.Agn-
ar Mykle hafði boðið stúlkunni upp
í um miðnæturleytið til að ræða
„mikilvæg viðskiptamál", væri svo
lítið, að þar kæmist varla fyrir ann-
að en rúmið eitt.
Málafærslumaður Mykle hélt því
fram, að hér hefði verið um að ræða
kvikmyndatöku af einni af bókum
höfundar, og að I\íykle hefði kraf
izt að þessi umrædda stúlka, sem
kom í miðnæturheimsóknina til
hans á hótelið, ætti að fá citt lilut
verkið í myndatöku þessari.
Málafærslumaður hótelsins ftdl-
yrti, að sæmilega siðaðir hótelgestir
vissu vel, hvernig þeirn Læi i að
hegða sér, og einnig að alkunnugt
væri, að á hótelinu væru sérstök
viðræðuherbergi, bæði fyrir gesti og
við gesti. — En þetta hefði Mykle
ekki vitað, fullvrti málafærslumað-
ur hans! ....
Mál þetta verður tekið upp til
fyllstu meðferðar einhvern tíma í
vor.
Körfuknattleikskeppni
Um helgina kemur hingað lið
frá Körfuknattleiksfélagi Reykja
víkur (KFR), á vegum KA. —
Keppa þeir í körfuknattleik hér
við KA á laugardag kl. 5, og á
sunnudaginn kl. 5 verður hrað-
keppni. Þáttakendur eru 4 félög:
KFR, Þór, ÍMA og KA.
Leiklistarskóli L.A.
hefst 1. febrúar
Leiklistarskóli Leikfélags Ak-
ureyrar hefst um mánaðamótin,
eins og auglýst er annars staðar í
blaðinu í dag. Er það annað
starfsár skólans og mun standa í
þrjá mánuði.
Kennarar verða: Flosi Olafsson
(Danni), leikari, Reykjavík, sem
jafnframt mun setja gamanleik
þeirra bræðra, Jóns Múla og
Jónasar Árnasona á svið fyrir
L. A., og frú Björg Baldvinsdóttir
leikkona, sem kennir framburð
og taltækni. Guðmundur Gunn-
arsson veitir skólanum umsjón.
Nemendum verður skiptí tvo
aldursflokka. Ráðgert er að
kenna eldri deild, 16 ára og eldri,
tvö kvöld í viku, en yngri flokkn-
um eitt kvöld í viku.
Leiklistarskóli er mjög nauð-
synlegur fyrir vöxt og viðgang
leiklistarlífsins hér í bæ.
Unga fólkið hefir orðið
Með þessl blaði hefst nýr þátt-
ur, á vegum Félags ungra Fram-
sóknarmanna, sem þeir sjá um
Hreinn Þormar og Gunnar Berg
iðnnemi. Þáttur þessi ber nafnið
Unga fólkið hefur orðið og mun
birtast hálfsmánaðarlega. Með
þessu er unga fólkinu gefið sér-
stakt tækifæri til að koma skoð-
unum sínum á framfæri.