Dagur - 17.08.1960, Blaðsíða 1

Mál<;a<;.\> 1'kamsöknarmanna
R rsrjóRi: Eki.íngur Davíbsson
SKRIKSTOI-A i HAFNARSTR.T'it 90
Sf'.ij HtiG . Sltni\(.u <x. rrentun
A.NNAST Pltl.NTVERK OlJDS
. Bjornssonar h r. Akurf.vri
Dagu
XLIII. árg. — Akureyri, miðvikudaginn. 17. ágúst 1960 — 37. tbl.
Auc.i.vsinuastjöri: Jón Sam-
ÚEI.SSO.N . ÁRCANGURINN KOSIAK
KR. 100.00 . C j AI.DOAta F.R 1. jút.í
Blaðiu kemur ú r Á MÍBvikuoör.-
UM Ot'. Á I AUf.ARDÖCtlM
I'K<;ar Ásr.niA iáykir th.

IIIIIIIII1111111111111111111 III II ■■
iiiiiiimmiiimii
mmmmmmii
iiiiiiiiiimimiiiA
ásam-
ningaviðræður við Breta um landhelgina
Ekkert annað en einbeittur þjóðar-
vilji getur komið í veg fyrir háska-
legt undanhald ríkisstjórnarinnar
Þessar ungu og fallegu stúlkur eru tölvert mömmulegar með
litlu barnavagnana sína. — (Ljósmynd: E. D.)
'iiiiiMiiiiiiiiiimimmmiiiiiimiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiimiiiiiiiiiimmm
immmmm*
Hinn 10. ágúst sl. gaf íslenzka
utanríkisráðuneytið út svo-
Ijóðandi fréttatilkynningu:
„Ríkisstjórn Bretlands hefur
farið þess á leit við ríkisstjórn
íslands að teknar verði upp við-
ræður þeirra í milli um deilu
þá, sem er um aðstöðu brezkra
fiskiskipa á íslandsmiðum. Þar
sem íslenzku ríkisstjórninni
virðist einstætt að kanna beri til
hlítar öll úrræði, sem koma
mættu í veg fyrir áframhald-
andi árekstra á íslandsmiðum,
auk þess sem vinna þurfi að
framgangi ályktunar Alþingis
frá 5. maí 1959, hefur hún tjáð
sig reiðubúna til slíkra við-
Sýning listaverka i Gagnfræðaskóla Ak.
Listasafn ríkisins, Menntamálaráð og Akureyr-
arkaupst. tóku höndum saman um þessa nýjung
Af þeim dýrmætu listaverk-
um þjóðarinnar, sem Mennta-
málaráð hefur keypt og tilheyra
Listasafni ríkisins, er aðeins
lítill hluti til sýnis, en mestur
hlutinn í myrkum g'eymlustöð-
um hér og þar í höfuðstaðnum
og engum til yndis, meðan þau
dvelja í þeirri vist.
Allir sjá, hve fráleitt þetta
er, svo fremi að listaverkin séu
einhvers virði og skal það ekki
í efa dregið. Listaverk gleðja
ekki auga, göfga engan né
þroska á meðan þau rykfalla í
læstum kjöllurum. En þjóðin
hefur goldið þau, á þau og þarf
að njóta þeirra. Og ekki eru
listaverk Listasafns ríkisins
nein séreign Reykvíkinga, held-
ur þjóðarinnar allrar.
Með allt þetta í huga og trú á
því að Norðlendingum væri það
nokkurs virði að fá svolítinn
hluta málverka og höggmynda
hingað norður, kvaddi Jónas
Jónsson frá Hriflu sér hljóðs
og reifaði málið og síðan fleiri
hér í blaðinu. Ekkert annað
Frarnhald á 2. siðu.
ræðna, jafnframt því, sem hún
hefur ítrekað við brezku stjórn-
ina, að hún telur ísland eiga
ótvíræðan rétt að alþjóðalögum
til þeirrar fiskveiðilögsögu, sem
ákveðin hefur verið.“
Með þessari ákvörðun ís-
lenzku ríkisstjómarinnar, hefur
hún hopað á hæli og gugnað
fyrir hótunum Breta. íslending-
ar hafa hafnað viðræðum um
landhelgismál við brezk stjórn-
arvöld um tveggja ára skeið,
eða allt frá því að hin nýja 12
sjómílna fiskveiðilögsaga tók
gildi, 1. sept. 1958, og um það
atriði voru ekki skiptar skoðan-
ir.
En fyrir gildistöku hinnar
nýju fiskveiðilögsögu hafði einn
stjórnmálaflokkur á landi hér
þá sérstöðu, að vera hálf opin-
ber vopnabróðir brezkra útgerð-
armanna í þessu stórmáli. Það
var Sjálfstæðisflokkurinn. —
Brezkir andstæðingar hinnar
stækkuðu fiskveiðilögsögu gátu
því miður vitnað í íslenzkt blað
til stuðnings sínu máli. Þeir
vitnuðu í Morgunblaðið sér til
framdráttar.
PRESTK0SNIN6AR Á AKUREYRI I HAUST
Séra Kristjón . Róbertsson
sóknarprestur á Akureyri hefur
sagt af sér störfum og fengið
lausn frá embætti frá 1. okt. að
telja. En hann héfur verið fra
störfum síðan í apríl í vor vegna
heilsubrests.
Embættið hefur nú verið aug-
lýst laust til umsóknar og er
umsóknarfrestur til 20. sept. —
Prestkosning verður sennilega
um mánaðarmótin sept.—okt.
Kunnugt er um fyrsta umsækj-
andann, og er það séra Sigurður
Haukur Guðjónsson, sóknar-
prestur á Hálsi.
Sennilega verður prestsemb-
ættið hér nokkurt keppikefli,
Nú fer Sjálfstæðisflokkurinn
með stjórn landsins, og hafa
heilindi hans í þessu máli
stundum verið dregin í efa og
því meira, sem lengra leið og
ekki eingöngu vegna franr-
komu sinnar fyrir 1. sept. 1958.
í Genf var íslenzkum málstað
stefnt í voða með vanhugsuðum
tillöguflutningi, sem fól í sér
verulegt frávik frá ákvörðun-
Framhald á 2. siðu.
111111111111111111 niiiiiH
þótt presta vanti á nokkrum
stöðum á Norðurlandi, svo sem
í Grímsey, Breiðabólsstað í
Vestur-Hópi og Æsustöðum í
Húnavatnssýslu.
Akureyringar sakna séra
Kristjáns Róbertssonar, sem er
virtur kennimaður og borgari
og mjög vinæll.
KOSTAl
YÖL |
Eitt af stuðningsblöðum nú- §
verandi ríkisstjórnar birti 1
fyrir stuttu kafla úr skýrsl- |
um Landsbankans fyrir árið j
1959 og bætir svo við frá É
eigin brjósti: É
„Geta menn af þessum I
; köflum áttað sig nokkuð ó É
| því, AÐ NÚVERANDI |
i RÍKISSTJÓRN ÁTTIÉ
| ENGRA KOSTA VÖL ANN- \
ARIIA EN TAKA MÁLIÐ j
; FÖSTUM TÖKUM OG É
i HÆTTA AÐ LJÚGA AÐ j
SJALI RI SÉR OG FÓLK- É
| INU, AÐ ALLT VÆRI í j
| RAUNINNI VANDALÍTIÐ.“ j
Hvernig sem menn velta I
; þessum vitnisburði fyrir sér, j
; ber hann ljósan vott um það |
! hugarfar, sem einkennir j
; starfsaðferðir Sjálfstæðis- ;
; flokksins. Sá flokkur hikar ;
; ekki við að sniðganga sann- j
; leikann, nema hann sé ;
j neyddur til og eigi „engra j
; kosta völ nema að hætta að ;
j ljúga að sjálfum sér og fólk-;
Efra-Sogsvirkjuniii tekin til fullra starfa
Nefnd Steingrímsstöð og kostar 170 milljónir króna
Helgi Sæmundsson,
form. Mcnntamálaráðs.
Fyrir skömmu fór fram vígsla
mannvirkjanna við Efra-Sog.
Undirbúningur þeirrar virkjun-
ar hófst 1951, en samningar um
vélakaup voru gerðir 1957 og
þá hófust framkvæmdir.
í desember í fyrra var fyrri
vélasamstæðan tekin í notkun.
síðan hefur verið unnið að
stýflugerð í Þingvallavatni og
öðrum framkvæmdum.
Stofnkostnaður, miðað við 1.
júní sl., var 169 millj. og 900
þús. krónur. Þar af nam er-
lendur kostnaður nær 63 millj.
Allar rafstöðvarnar við Sog,
þrjár að tölu, gefa til samans
um 100 þús. hestöfl, en talið er,
að á öllu landinu séu aðeins
framleidd um 150 þús. hestöfl
og er það lítið brot þeirrar orku,
sem enn er óbeizluð í fallvötn-
um hér á landi.
Raforkumálin voru í höndum
Framsóknarmanna, þegar stór-
átakið, sem miðað er við raf-
væðingu landsins alls, hófst
með undirbúningi og fram-
kvæmd 10 ára rafvæðingarinn-
ar, þótt framkvæmdir hafi dapr-
ast um sinn í meðferð Sjálfstæð-
isflokksins í núverandi stjórn-
artíð.
Sennilega verður Sogið full-
virkjað á næstu árum og bætast
þá 40 þús. hestöfl við.
En allt eru þetta áfangar í
orkuframleiðslu til daglegra
þarfa. Brátt munu stórvirkjanir
á dagskrá og koma þá helzt til
greina Þjórsá og Jökulsá á
Fjöllum.
Fyrr en varir verða teknar
þýðingamiklar ákvarðanir í
þessu efni og þurfa Norðlend-
ingar að vera vel á verði, þegar
valið verður.
Samkvæmt þeim rannsókn-
um, sem fram hafa farið, yrði
orka frá Jökulsá svo ódýr, að
stóriðnaðui', á henni, byggð,
ætti að vera samkeppnisfær á
heimsmarkaði.
í tveim orkuverum nálægt
Dettifossi segja fróðir meim
hægt að fá fjórum sinnum meiri
orku, en úr Soginu fullvirkj-
uðu.