Dagur - 08.02.1961, Page 2
2
... ÞORGEIR JAKOBSSON FRÁ BRÚUM: .
Hwað verðyr árið tvö þúsund?
VIÐ ÁRAMÓT og þá ekki sízt
við mót áratuga, látum vi'ö
hugann reika til baka og einnig
fram á leið og verður margt til
að vekja þær hugsanir.
Eitt af því bezta, sem útvarp-
ið hefur gert til að vekja menn
til umhugsunar um hin marg-
víslégustu málefni, eru hinir
vinsælu viðtalsþættir, sem Sig-
urður Magnússon hefur stjórn-
að um skeið. Fyrir skömmu var
um það rætt þar, hver yrði að-
alatvinnuvegur íslendinga árið
2000. Áttust þar við fulltrúar
stærstu atvinnuveganna og
sýndist sitt hverjum eins og gef
ur að skilja. Þessi þáttur varð
til þess, að ég drep nú niður
penna um eitt atriði í þessu
sambandi.
Innlcnd hráefni.
Verkefni íslendinga í fram-
tíðinni eru margvísleg. En iðn-
aðurinn mun verða aðal at-
vinnuvegurinn um næstu alda-
mót. Ekki sá iðnaður, sem nú
ber hæst og talsmaður ionaðar-
ins í viðtalsþættinum virtist
leggja höfuðáherzlu á, þ. e. iðn
aður, sem byggist á innfluttum
hráefnum og tollvernd, heldur
iðnaður, sem byggist á því að
fullvinna þau hráefni, sem öfl-
ugur landbúnaður og haglega
rekinn sjávarútvegur leggja til,
en í þriðja lagi efnaiðnaður eins
og áburðarverksmiðjan í Gufu-
nesi og sementsverksmiðjan á
Akranesi eru vísir að og sýna
það ótvírætt og sanna, að þær
geta framleitt vörur á heims-
markaðsverði, þótt stærð þeirra
sé aðeins miðuð við okkar þarf
Gömlu námurnar.
Þegar orkan er fyrir hendi í
jafn ríkum mæli og hér á landi,
baeði í fossurn og jarðhita, þá
munu hráefni til að vinna verð
mæti úr, finnast næg bæði í sjó
og á landi. Þess vegna hlýtur
ísland að veroa mikið iðnaðar-
land í framtíðinni.
En það, sem liggur fyrst fyrir
í þessum efnum, cr að stefna að
vinnslu úr þeim einu námum,
sem á umliðnum öldum voru
nýttar á íslandi. En þær voru:
Brennisteinsnámurnar á Þeista
reykjum og Reykjahlíðar- og
Fremri-námur í Mývatnssveit.
Hvert þessara jarðhitasvæða er
heil efnaverksmiðja, sem um
aldaraðir hafa flutt upp á yfir-
borðið verðmæt jarðefni, sem
bíða þess að vera aðgreind og
hreinsuð og komið á markað.
Brennisteinninn er ekki nema
nokkur hl.uti þeirra verðmæta,
sem þarna eru fyrir hendi. Auk
hans er þarna postulínsleir og
mörg efni til málningar í marg
víslegum litum og að gerð.
Margt er þar fleira verðmætra
efna og mun ekki rannsakað að
fullu magn þeirra og fjöl
breytni.
um til Mývatnssveitar er álíka
langt, en um 100 km frá Húsa-
vík í Fremrinámur.
Stytzta og bezta vegarstæðið
frá Mývatnssveit til Húsavíkur
er um Þeistareyki. Sú leið er
jafnhallandi og hvergi yfir ár-
sprænu að fara eða fjallhrygg.
Að miklu leyti 'er um hraun að
fara og er það eitt hið bezta
undirlag vega þegar beitt er
nýjustu tækjum.
Naumast kæmi til greina ann
ar vegur en rafmagnssporbraut
þar sem um eins mikla efnis-
flutninga yrði að ræða. Og þar
sem jarðhitinn er nægur og ó-
þrjótandi við þcssar námur,
mætti hugsa sér að hita upp
brautarteinana yfi'r vetrarmán-
uðina til að koma í veg fyrir
flutningatruflanir af völdum ísa
og snjóalaga. Þennan saifta veg
mætti einnig nota til flutninga
á kísilleir, ef til kæmi vinnsla
á honum í Mývatnssveit.
Tvennt er til um orku til að
nytja námur þessar. Annað er
að láta jarðhitann framleiða raf
orku til námurekstursins, hitt
er að fá orku frá virkjun Jökuls
ár á Fjöllum, en virkjun hennar
er nú mjög á dagski'á. En mér
þykir líklegt, að með vaxandi
tækni þætti jarðhitinn eins hag
kvæmur.
Það gefur að skilja, að ekki
er til hér á landi fjármagn til
að hefja jafn stórfelldan námu-
rekstur eins og þarna þyrfti að
vera. En ef undirþúningsrann-
sóknir leiða í ljós að um hag-
kvæman námurekstur væri að
ræða, ætti erlent fjármagn að
fást til þessarra og annarra
svipaðra fi-amkvæmda.
Verði hafizt handa um fram-
kvæmdir þessar á næstu árum
eða áratugum og vinnsla á þess
um þremur námusvæðum væri
komin í fullan gang um næstu
aldamót, er það spá mín, að
verðmætin, sem þaðan fengjust,
myndu ekki nema minni upp-
hæðum en útflutningur sjávar-
afurða nemur nú.
Þar sem knýjandi nauösyn
rekur á eftir því að auka fjöl-
breytni og magn framleiðslunn
ar hér á landi, þá ætti þetta að
vera ein leiðin til þess. Undir-
búningur svona námureksturs
hlýtur að taka langan tíma og
því fyllsta þörf að hefja undir-
búningsrannsóknir hið fyrsta.
Opnist augu manna fyrir því,
væri tilgangi greinarkorns
þessa náð. ■ [j]
SYRTIR í ÁLINN
ÞAÐ SYRTIR heldur í álinn
fyrir útgerðarmenn. Vísir segir,
að vegna ástandsins við sjávar-
síðuna, hafi nokkrir útgerðar-
menn orðið. að hætta við fyrir-
hugaða skemmtiferð til Kanarí-
eyja. En þangað ætluðu þeir á-
samt fjölskyldum sínum. □
iiiiiiiiinimii
IIIIIIIIIIIIIIIIIK
{ Bændahandbók |
| Alþýðublaðsins
BÆKLINGI með þeísu nafni
er nú dreift út um sveitir lands
ins. Mestur hluti hans er strik-
aður pappír fyrir bændur að
skrifa á eitt og annað sér til
minnis, sérstaklega í sambandi
við skattaframtal, segir þar,
ennfremur ógrynni auglýsinga
og grein um skógrækt, ásamt
gömlum myndum.
Þarna vantar tilfinnanlega
þær ki'öfur Alþýðuflokksins, að
rannsakað verði hvað bænda-
stéttin hafi fengið mikinn opin-
beran styrk umfram aðrar stétt
ir þjóðfélagsins, samanber frétt
ir frá Alþingi í vetur! □
Hvað kostar gjafaféð
Framhald af 1. siðu.
Kreppustefnu Eisenhower-
stjórnarinnar var þröngvað upp
á íslendinga og gefið með henni
fé, þegar aðal útflutningsfram-
leiðslan og raunar stjórnar-
stefnan öll, var að leiða allt at-
vinnu- og efnahagslíf í strand
hér á landi.
Árgæzka, öruggir markaðir,
ásamt hækkandi verði á ýms-
um útflutningsvörum hafa ekki
dugað hinni nýju, amerísku
stefnu, sem hér var nefnd „við-
reisn“. Það hefur ekki heldur
dugað til, þótt lífskjör almenn-
ings væru skert um 15%. Svo
gjörsamlega dauðadæmd er nú
verandi stjórnarstefna á íslandi,
að á fyrsta ári hennar þurfti,
auk alls þessa, gjafafé svo
hundruðum milljóna skipti.
Flestir landsmenn hljóta að
skilja, að „viðreisnarstefna“
ríkisstjórnar okkar er kreppu-
stefna. Bandaríkjamenn eru að
varpa henni fyrir borð hjá sér.
Það þurfpm við líka að gera,
áður en verr fer. . □
GOÐIR GESTIR
HINGAÐ til bæjarins eru komn
ir góðii' gestir á vegum Hjálp-
ræðishersins, þeir Erling Moe,
guðfræðingur, sem stundum hef
ur verið nefndur söngpredikari
og Thorvald Froutland. Þeir
kömu nýlega vestan um haf og
héldu þá samkomur í Reykja-
vík í þrjú kvöld. Dvöl þeirra
þar, varð þó þi'jár vikur vegna
mikillar og vaxandi aðsóknar
bæði í kirkjum og samkomu-
húsum bæjarins.
Og enn leggja þeir lykkju á
leið sína, en þeir eru á leið til
heimalands síns, Noregs, og
halda fyrstu samkomu sína hér
á Akureyri í kvöld í húsi Hjálp
ræðishersins, en næstu kvöld í
Zion.
Á sunnudagskvöldið hafa þeir
svo samkomu í Akureyrar-
kirkju, og verður það lokasam-
koma þeirra hér.
Túlkur og leiðsögumaður er
Oskar Jónsson frá Reykjavík.D
-i ■ ■ 11111 ■ 1111 ■ ■ 11111 ■ 11 ■ i
1111 ■ 1111111111 ■
11111 lli ■ 111 ■ ■ 111 mn
f Eysteinn Jónsson |
1 slasaðist sl. sunnud. f
ÞAÐ SLYS varð um lielgina, að
Eysteinn Jónsson, alþingismað-
ur handleggs- og fótbrotnaði er
hann var á skíðum í Skarðsmýr
arfjalli. Með honum var Tómas
Árnason, framkv.stj., Tímans og
kom hann liinmn slasaða til
hjálpar.
Eysteinn liggur á Landsspít-
alanum og nýtur umönnunar
dr. Snorra Hallgrímsspnar,
læknis.
Eysteinn Jónsson er, scm
kunnugt er, mikill skíðamaður
og fjallgöngugarpur. □
■■■■■111111111111111
| Skrifstofa Fram- f
I sóknarflokksins j
í STAÐ Ingvars Gíslasonar,
sem tekið hefur sæti á Alþingi
í veikindaforföllum Garðars
Halldórssonar, annast Aðal-
steinn Jósepsson skrifstofu
flokksins. Skrifstofan verður op
in kl. 8—10 á kvöldin, nema
laugardaga og sunnudaga.
Flokksmenn og aðrir velunn-
arar geta snúið sér þangað og
mun þeim veitt sú fyrir-
greiðsla, sem unnt er. □
ályktun'
„AÐALFUNDUR IÐJU, fé-
lags verksmiðjufólks á Akur-
eyri haldinn 29. janúar 1981,
skorar á háttvirta ríkisstjórn að
. hætta þegar í stað öllu samn-
ihgamakki við Breta um breyt-
ingar á núverandi 12 mílna fisk
veiðilögsögu íslands, og hvetur
landsmenn alla til að vera vel
á verði gegn hvers konar er-
lendri ásælni, er skerðir sjálf-
stæði íslands.“ □
•111111111111111111111111111111111111111111111111.1111111111111111*
IDagukI
kemur út á laugardaginn, 11.
febrúar. Efni þarf að berast
snemma, bæði greinar og aug-
lýsingar.
| BRIDGE
10. JANÚAR hófst sveitar-
keppni meistaraflokks hjá
Bridgefélagi Akureyrar. 8 sveit
ir taka þátt í keppninni og eru
þær þessar:
Sveit Mikaels Jónssonar
— Halldórs Helgasonar
— Ragnars Steinbergss.
— Þórðar Björnssonar
— Baldvins Ólafssonar
— Óðins Árnasonar
— Friðjóns Karlssonar
— Óla Þorbergssonar
Þrjár umferðir hafa nú verið
spilaðar og hafa úrslit orðið-
þessi:
1. tfmferð.-. .
Mikael vann Friðjón 3—1
Baldvin vann Þórð •4—0
Óðinn vann Ragnár 4—0
Halldór vann Óla 4—0
2. umferð.
Mikael vann Halldór 3—1
Rngnar vanfdErÍðjúö 4—0
Baldvin varm Óðin 4-0
Þórðui' vann Óia - - ■_4—0
3. umferð.
Ragnar vann Mikael 4—0
Halldór vann Þórð 4—0
Óli vann Óðin 4—0
Friðjón vann Baldvin 4—0
4. urnferð.
Baldvin vann Ragnar 4—0
Halldór vann Óðin 4—0
Friðjón vann Óla 4—0
Mikael vann Þórð 3—1
Uppgripaafli fyrir
verkfallið
febrúar. Sex nemendur útskrif-
uðust, en 23 voru í skólanum í
vetur.
Stöku menn eru að búa sig
Húnavaka á Blönduósi Góður afli - Þorrablót
Blönduósi G. fcbrúar. Hér er
rólegt með afbrigðum, vetrar-
Húsavík, 6. febrúar. Sex bátar
komu með ágætan afla í dag:
Þrjú námusvæði.
Baldur Líndal, efnaverkfræð-
ingur, hefur talsvert rannsakað
Reykjahlíðarnámur og eflaust
fieiri námur, en ekki hef ég séð
skýrslur hans um þær. En hann
hefur með rannsóknum sínum
og tilraunum sýnt fram á, að
hægt er, með þéttingu, að ná
ýmsum efnum úr jarðgufu nám
anna og sannað með því, að
námurnar eru í raun og veru
óþrjótandi þótt yfirborðsefnin
séu fullunnin
Þessi þrjú áðurnefndu námu-
svæði liggja vel við vinnslu stig
af stigi. Þeistareykjarnámur
eru 25—30 km frá Húsavík, sem
er næsta.höfn. Frá Þeistareykj-
Ólafsfirði 6. febrúar. Tilraun sú
með útgerð stærii báta frá
heimahöfn, að vetrarlagi, lofar
góðu. Sjómönnum ber saman
um það, að fiskur hafi aukizt og
þakka friðuninni. Uppgripaafli
var fyrir verkfallið, en minna
síðan, þar til á laugardaginn, að
afli tók að glæðast á ný. Smærri
dekkbátar og trillur róa líka
þegar gefur. En gæftir eru stop
ular og stundum ekki hægt fyr-
ir litla báta að sækja langt, þótt
á sjó sé farið. í dag eru allir
bátar á sjó og veður ágætt.
Iðnskólanum var sagt upp 1.
undir hrognkelsaveiði. □
Eyrjað að róa
Þórshöfn, 6. febrúar. Byrjað er
að róa og er aflinn sæmilegur.
Fleiri munu hefja róðra áður
en langt líður.
Nokkur óhreysti er í fé á
nokkrum bæjum og hafa fáein-
ar kindur drepizt hér í þorpinu.
Unnið er á Heiðarfjalli. Um
15 íslendingar eru þar í vinnu
við radarstöðina. Tvö stórhýsi
hafa risið þar upp og. er unnið
að innréttingum í þeim. □
veður eins góð og á verður kos-
ið, stillur en nokkurt frost.
Snjór er enginn, en aðeins föl
í fjöllum.
Húnavakan hefst 3. apríl og
er tekið að undirbúa hana. Leik
félag Blönduóss sýnir „Pétur
kemui’ heim“ undir stjórn Tóm
asar R. Jónssonar og sennilega
koma Skagstrendingar einnig
með sjónleik. Þá syngja tveir
karlakórar, Knrlakór Bólstað-
arhlíðarhrepps og Karlakórinn
Vökumenn í Torfalækjarhreppi.
Svo verða kvikmyndasýningar
og dans. □
Hagbarður, Grímur, Byr og
Ilrönn, ennfremur Ver og Krist
ján, sem eru opnir bátar.
Kvenfélagið hélt þorrablót
á laugardaginn fyrir félagskon-
ur og menn þeirra. Mikið var
etið og drukkið, en engan mun
þó hafa sakað.
Jörð er hvít, en snjólítil. Bíl-
fæi't er um allar sveitir.
Hrognkelsaveiði byrjaði ó-
venjusnemma í ár, eða um miðj
an janúar. Enn er þó ekki um
mikla veiði að ræða og rauð-
magi er ekki seldur héðan enn-
þá. □,