Dagur - 23.03.1963, Side 5

4
5
Ákvæðisvinna
VESTUR Á ÍSAFIRÐI hafa undanfarið
staðið yfir tilraunir með ákvæðisvinnu
eða bónusgreiðslur hjá íshúsfél., einkum
í sambandi við handflökun, sem byggðar
eru á túnamælingum og verkönnun þar
á staðnum. Þessar tilraunir hafa staðið
síðan í júní s. 1. sumar. Og smám saman
hafa fleiri þættir vinnunnar verið greidd-
ar eftir afköstum, í stað þess að greiða
kaup eftir tímamælingu, svo sem algeng-
ast er.
Helgi Þórðarson, forstjóri, lét þess get-
ið nýlega í blaðaviðtali, að forsenda þessa
væri, að tækjauppstilling og eftirlitskerfi
væri svo úr garði gert, að hægt væri að
mæla afköstin örugglega og fylgjast ná-
kvæmlega með vinnugæðunum, svo að
vörugæðin minnkuðu ekki.
Kanna þarf vinnuaðferðir á hverjum
stað, finna einföldustu handtökin við sér-
hvert starf og breyta vinnu í samræmi
við hina beztu nýtingu vinnuaflsins. Við
slíka verkkönnun þarf einnig að athuga
rækilega staðsetningu vinnutækja og
flutningsþörf vörunnar innanhúss, frá
manni til manns. Þegar valið hefur verið
á milli vinnuaðferða og fólkið þjálfað í
ákveðnum handtökum, er hægt á grund-
velli tímamælinga, að koma á ákvæðis-
vinnu.
f fiskflökun hefur þama verið byggt
upp launakerfi, sem er samsett af tíma-
kaupsgreiðslu og uppbót fyrir afköst og
nýtingu. Uppbótin, sem greidd er, er veitt
fyrir afköstin sem talin eru fram yfir
„normal“-afköst, þótt vitnað hafi verið
hér að framan í vestfirzkt fyrirtæki, er
þetta víðar í byrjun.
Talið er, að þarna sé niikill möguleiki
til þess, að hver vinnustund færi starfs-
fólki auknar tekjur, allt að 30—40%, og
án þess að það aukna kaupgjald þyngi
rekstur fiskiðjuveranna, nema síður
væri. □
Aukaskattdrnir
ÞÓTT ríkið Ieggi 1300 milljónir hærra á
landsmenn, en árið 1958, samkv. síðustu
fjárlögum, er ekki allt þar með talið, því
að ýmsir nýir skattar em látnir renna til
sérsjóða og koma ekki á fjárlög.
Hinir nýju aukaskattar eru m. a. þessir:
Útflutningsgjöld hafa verið stórliækk
uð eða meira en tvöfölduð.
Lögfestur hefur verið sérstakur 2%
launaskattur á bændur.
Lögfestur hefur verið 0,7% söluskatt
ur á landbúnaðarafurðir.
Lögfest hefur verið 1% ríkisábyrgð-
argjald, sem leggst algerlega að á-
stæðulausu á húsbyggjendur.
Verið er að Iögfesta 0,4% söluskatt á
iðnaðarvörur.
Lagt er til í stjómarfrumvarpi, sem
liggur fyrir þinginu að leggja nýjan
skatt á sement, timbur og jám og
útborguð vinnulaun verkamanna.
Samanlagt nema þessir skattar háiun
upphæðum, sem ekki sjást á fjárlögun-
um. Hækkun álaga síðan 1958 er því
miklu meiri en þær 1300 millj., sem koma
fram á fjárlögunum.
Þannig efnir Sjálfstæðisflokkurinn fyr-
irheit sín tun að lækka álögur á almenn-
ingi.
DIMMUBORGIR
Sjónleikur í tíu sýningum eftir Sigurð Róbertsson. Leikstjóri:
Gunnar Eyjólfsson. Leiktjöld: Gunnar Bjarnason.
Sigurður Róbertsson leitast við að sýna leikhúsgestum hvað búa
kann undir sléttu og felldu yfirbragði mikils kaupsýslumanns, sem
lánið virðist leika við. Heiti þessa manns er Ögmundur Úlfdal,
leikinn í Þjóðleikhúsinu af Ævari Kvaran.
Við kynnumst manninum í
fimmtugsafmæli hans. Hann er
að Ijúka störfum á skrifstofu
sinni og framundan eru mikil
hátíðahöld.
Hjóli tímans er nú snúið aftur
á bak og við kynnumst því, sem
gerzt hefur. En leiðin liggur líka
inn í ríki dauðans, Dimmúborg-
ir, þar sem hinir látnu hitta
Úlfdal og segja honum tíðindi,
sem hann þekkti ekki áður, og
sem ekki eru öll sem þægileg-
ust. Þar eru á ferð konan hans
sálaða, sem var geðveik meðan
hún lifði, tengdafaðir hans, sem
alltaf kunni fótum sínum for-
ráð bæði þessa heims og ann-
ars, móðirin, sem var gleðikona
í lífinu, en nánast heilög hinum
megin, og loks hálfbróðirinn,
Hallur, sem framið hafði sjálfs-
morð fyrir atbeina kaupsýslu-
mannsins.
Að allri þessari martröð lok-
inni vaknar Úlfdal af svefni og
fer til veizluhaldanna. Oneitan-
lega mjög misheppnaður endir,
sem þó væri auðvelt að breyta
og gera þannig leikritið allt á-
hrifameira. Annaðhvort er að
láta það enda í Dimmuborgum
og- skilja Úlfdal eftir í óvissu
um hvort hann er heldur lifandi
eða dauður, eða láta hann vakna
fársjúkan á skrifstofunni.
Atburðirnir í Dimmúborgum
eru bezt gerði hluti leikritsins,
einkum samtal Úlfdals og
tengdaföðurins, sem fær hressi-
legan og eðlilegan blæ á ágætri
meðferð Vals Gíslasonar, sem
enn einu sinni sannar afburða
leikarahæfileika sína.
Fyrsta myndin er misheppn-
uð. Hún er sýnilega gerði til
þess að sýna algert tillitsleysi
Úlfdals gagnvart öðrurri. Hann
leitast við að lokka fulltrúa sinn
(Gísla Alfreðsson) til vafasamra
viðskipta, sem hann er þrátt fyr
ir allt ekki spilltari en svo, að
hann biður um umhugsunar-
frest. Skrifstofustúlkan, Ásdís,
drekkur að vísu eitt glas með
forstjóranum en hraðar sér síð-
an á fund unnustans eftir að
hafa veitt álitlegri fjárhæð við-
töku fyrir ekki neitt. Sannarlega
ekki í anda Úlfdals að láta lítils-
gilda stelpu, sem ekki kann
einu sinni að koma inn úr dyr-
um a. m. k. ekki á leiksviði,
hlaupa með fjármuni fyrir það
eitt að drekkka úr whiskyglasi.
Annaðhvort er að breyta þess-
ari skrifstofustúlku verulega
eða láta hana hverfa með öllu.
Viðskipti Úlfdals við Hjördísi
(Sigríður Hagalín) konu Halls
og son hennar Val (Stefán
Thors) eru með afbrigðum
vandræðaleg. Kemur þar einnig
til, að Hjördís er ólíkleg persóna
í mesta máta. Hún bregst trausti
mannsins síns eftir 15 ára hjóna
band þegar honum liggur mest
við og veldur þannig dauða
hans. Þetta virðist hún gera fyr-
ir áeggjan Úlfdals, sem löngum
hefur verið vonbiðill hennar og
heldur því leiðindahlutverki á-
fram. Atriðið sýnir að vísu enn
eina spillta hlið á Úlfdal, en það
leiðir líka fram á sviðið konu,
sem virðist hafa dottið í sundur
í höndunum á skapara sínum.
Við endurskoðun leikritsins
ætti Sigurður að gera meira úr
Hjördísi, hún er þannig sett, að
hún mætti verða eftirminnileg.
Sigríður Hagalín ræður sýni-
lega ekki við þessa misheppn-
uðu persónu og er henni það
naumast láandi. Stefán Thors
skilar litlu hlutverka laglega.
Della skrifstofustúlka (Bryn-
dís Pétursdóttir) er holdsnaut-
ur Úlfdals, sem hann elskar þeg
ar hann þarf á henni að halda.
Ekki verða samskipti hans við
þessa konu með meiri glæsibrag
en við hinar. Whiskyþamb leik-
konunnar á sviðinu, þegar til-
finningar hennar komast í upp-
nám, færa atriðið ekki nær veru
leikanum.
Segja má að þessir gallar stafi
að nokkru leyti af því, að Úlf-
dal er gerður of spilltur maður
og ekki vex hann af meðferð
Ævars Kvarans. Hann virðist
ekki búa yfir neinum jákvæð-
um tilfinningum, allt snýst um
auð og völd og dýrslegar full-
nægingar hvatalífsins. Svona
manngerð er of einföld í snið-
um og höfundurinn spillir góðri
hugrnynd með því að lofa ekki
kaupsýslumanninum að eiga
eitthvað æðra en auðsöfnun og
ástlaus kvennasambönd.
Segja má að vísu að Úlfdal
elski konuna sína geðveiku,
Láru Guttormsdóttur, á vissan
hátt, og þ óer þar fremur um
að ræða ástríðu en ást. Hlutverk
hennar fyrir framan spegilinn
er að vísu ekki illa gert geðtrufl
unaratriði og Kristbjörg Keld
leikur það prýðilega. Hitt væri
með ólíkindum ef kaupsýslu-
maður, sem ekki kann aura
sinna tal, sæi ekki um, að hjúkr
VETTVANGUR
SAMVINNUNNAR
FÉLAGSMENN kaupfélaga fá
endurgreiddan arð í hlutfalli við
viðskipti sín við félögin, en ekki
eins og í hlutafélögum, þar sem
eigendur fá arð í hlutfalli við
það fjármagn sem þeir hafa í
þau lagt.
Því meir sem félagsmenn
verzla við kaupfélag sitt, verður
hinn endurgreiddi arður af við-
skiptum þeirra meiri.
Af viðskiptum sínum á árinu
1961 fengu félagsmenn IÍEA
ENDURGREIDDAR í
STOFNSJÓÐ SINN KR.
2.735.641.52.
Síðastliðin 10 ár hafa endur-
greiðslur KEA til félagsmanna
sinna numið kr. 14.224.980.51.
Að miklu leyti hefur þetta fé
verið greitt inn í stofnsjóð fé-
lagsmanna, en annars í við-
skiptareikninga þeirra.
Geta menn á þessum tölum
séð, hve gífurlegir fjármunir
eru sparaðir félagsmönnum sam
vinnufélaga, og hve sjálfsagt er
að njóta þessara hlunninda, með
því að verzla við búðir sam-
vinnufélaganna.
S. J.
unarkona liti eftir hinni sál-
sjúku konu. Vel mætti færa mis
heppnuðu skrifstofustúlkuna úr
fyrstu sýningu yfir í þessa og
gera hana að elskulegri hjúkr-
unarkonu Láru.
Rúrik Haraldsson leikur Hall
með miklum ágætum og sýnir
greinilega muninn á manninum
lífs og liðnum. Hann hefur öðl-
azt styrk þess manns, sem hef-
ur verið órétti beittur, fyrirgef-
ið það og lítur nú á þá, sem léku
hann verst, ofan frá eins og vera
ber.
Guttormur gamli (Valur
Gíslason) er sérstaklega skemti-
legur karl. Braskari af beztu
gerð, sem alltaf veit hvað klukk
an slær og að sá hlær bezt sem
síðast hlær. Honum eru lögð í
munn fyndnustu tilsvörin í öll-
um leiknum, og gefur það til
kynna að höfundur telji ekki
með öllu óaðgengilegt að dvelja
hinum megin. Líklega er samt
kvenfólkið náttúrulaust á þeim
slóðum því Elín, þessi lífsglaða
kona, sem skildi strákinn sinn
einan eftir í kotinu fyrir vestan
meðan hún naut atlota embætt-
ismannsins föður Halls, er nú
orðin eins konar helgigyðja.
Maður gæti helzt látið sér detta
í hug, að hún hefði verið í sál-
greiningu hjá Freud og síðan
lært siðfræði hjá Ágústinusi
kirkjuföður.
Ekki get ég séð að Gunnar
Eyjólfsson hafi aukið neitt hróð
ur sinn við þessa leikstjórn. Smá
atriðin, sem hefði mátt laga, eru.
svo mörg, að annaðhvort hefur
hann verið glámskyggn í meira
lagi, eða samvinna hans við höf-
undinn ekki eins góð og æski-
legt hefði verið. Gunnar hefði
átt að sjá, að í þessu leikriti er
margt gott, en það skortir á, að
Ævar Kvaran og Valur Gíslason í hlutverkiun sínum.
nógu vel sé unnið úr góðu efni.
Það er ekki nema um stundar
sakir í Dimmuborgum, 1 sem
unnt er að gleyma að maður sé
í leikhúsi. Vel gerð leiktjöld
Gunnars Bjarnasonar hvað
Dimmuborgir snertir, eiga ríkan
þátt í því, svo og ágæt beiting
Ijósa.
En þrátt fyrir þessa galla, sem
hverjum manni er uauðsæir, tel
ég feng að þessu leikriti, og ef-
ast ekki um, að Sigurður Ró-
bertsson getur breytt því þann-
ig, að það eigi framtíð fyrir sér.
(Lítið stytt).
Ólafur Gunnarsson.
- Undirbúningur Sæluvikunnar er í fuilum gangi
(Framhald af blaðsíðu 8)
það vel til fundið. í lok borð-
haldsins birtist Kirkjukór Sauð-
árkróks á leiksviðinu og söng,
undir stjórn Eyþórs Stefánsson-
ar, fagurt lag og tilkomumikið,
eftir Jón Björnsson og hefur höf
undur tileinkað kirkjukórnum
lagið. Eftir að borð höfðu verið
upp tekin hófst svo dans og
stóð með miklu fjöri lengi næt-
ur.
Þótt Heimir sé nú orðinn 35
ára verða engin ellimörk á hon-
um séð, þvert á móti. Kórinn
er nú á ýmsan hátt öflugri en
nokkru sinni fyrr. Margir þeir
erfiðleikar, sem torkleifastir
voru á árum áður, eru nú úr
sögunni. Skagfirðingum þykir
vænt um kórinn og meta að
verðleikum þá menningarstarf-
semi, sem hann hefur með hönd
um. Engin ástæða er til annars
en ætla að Heimir megi vænta
langra lífdaga og áreiðanlega er
sú ósk rík í hugum héraðsbúa.
Undirbúningur Sæluvikunn-
ar er nú í fullum gangi, en hún
mun fara fram með líku sniði og
verið hefur. Leikfélag Sauðár-
króks mun að þessu sinni ætla
að sýna Fjalla-Eyvind Jóhanns
Sigurj ónssonar. Er sýning þessa
stórbrotna leikrits raunar ekki
heiglum hent, en Leikfélag
Sauðárkróks hefur áður glímt
við Fjalla-Eyvind og borið
hærra hlut. Er ekki ástæða til
annars en ætla að svo takist
enn til nú, því leikkraftar eru
góðir á Sauðárkróki.' Trúlega
fer Sæluvikan ekki fram fyrr
en að baki páskum.
Skagfirðingar, og þá ekki sízt
Blöndhlíðingar, þykja hross-
margir og líklega eru þeir það
nokkuð. Það er því ekki nema
að vonum, að þeir þurfi töluvert
á tamningamönnum að halda.
Kemur það sér vel, að í vetur
eru tvær tamningastöðvar rekn-
ar í hreppnum. Aðra eru þeir
með í félagi Broddi Björnsson
á Framnesi og Sigurður Ingi-
marsson á Flugumýri, en hina
rekur Jóhannes Jónsson á Tyrf-
ingsstöðum. Þá starfar og tamn
ingastöð á Sauðárkróki, á veg-
um hestamannafélagsins Létt-
feta og hefur svo verið nokkra
undanfarna vetur. Tamningar
munu einnig fara fram á Hólum
í Hjaltadal. Vera má að fleiri
séu að störfum á þessum vett-
vangi, þótt mér sé ekki um það
inu í gær, að Asíu-inflúenzan
breiddist enn út, en hefði farið
hægt. Veikin komst í barna-
skóla á Svalbarðsströnd og í
Saurbæjarhreppi og lét að sér
kveða þar og í þeim sveitum,
einnig nokkuð í Öngulsstaða-
hreppi. í ýmsum lireppum sýsl-
unnar hefur veikinnar lítt orðið
vart.
Bólusetningin hefur tafið út-
breiðsluna og hún dregur mjög
úr veikindunum, ef 10 dagar
eða meira líða frá bólusetningu.
Hér í bænum var veikin mjög
kunnugt. Er þetta hin þarfasta
starfsemi, og stuðlar mjög að
því að hestaeigendur geti komið
í verð þeim hrossum, sem þeir
þurfa ekki á að halda til eigin
nota.
Nýlega lézt sá frægi Skagfirð-
ingur, Hjörleifur Sigfússon,
venjulega nefndur Marka-Leifi,
háaldraður. Leifi var gæddur
þeirri merkilegu og sérstæðu
gáfu að þekkja flest mörk í
mörgum sýslum. Miklum hluta
sinnar löngu starfsævi eyddi
hann í það að greiða málleys-
ingjum leið til heimahaga. Það
var göfugt ævistarf. Upprekstr-
arfélög þau, sem mest áttu Leifa
upp að unna, kostuðu útför
hans, sem fór fram að Glaum-
bæ að viðstöddu miklu fjöl-
menni. mhg.
útbreidd í MA, svo að upp und-
ir 120 nemendur voru fjarver-
andi daglega í eina viku, þegar
verst var. Glerárhverfisskólinn
er nú lokaður, þar voru fjarvist
ir nemenda orðnar 40—50%.
Veiki þessi leggst fremur þungt
á marga, og því nauðsyn að
leggjast strax í rúmið, þegar
veikinnar verður vart, og síðan
tvo daga eftir að menn eru orðn
ir hitalausir. Alvarleg eftirköst
hafa ekki orðið hér ennþá,
sagði Jóhann Þorkelsson hér-
aðslæknir að lokum, en þau eru
hættulegust. □
Infiúenzan er orðin snjög útbreidd
Bólusetning tefur útbreiðslu hennar mikið
HÉRAÐSLÆKNIR tjáði blað-
(EFTIR KIPLING)
Þar sem gullna hofið horfir,
hljótt og aldið sæinn á,
situr brúna Birmastúlkan,
bíður mín þar austurfrá,
því að hofsins klukkur kliða,
kliða í pálmatrjáa þey:
„Komið aftur, kóngsins hermenn,
komið þið til Mandalay!“
Komið þið til Mandalay,
þar sem lágu Flotans flev:
rymja hjól og rista fljótið
Rangoon frá, til Mandalay!
Man ég leið til Mandalay —
fiskar stikla streng við ey,
árlog rísa eins og þruma
yfir Kína, handan Bay!
Kjóllinn hennar, hann var gulur,
Sup’- yaw - let var heitið hennar,
fyrsta sýn mér fyrnist ekki:
eyddi kossum, alltof dýrum,
húfan græna lítil var.
— heiti Zabadrottningar,
feikna vindil reykti snót,
ofaná heiðna goðsins fót:
satans goðið, leirmynd Ijót —
þar í landi er Búddablót —
greip ég svanna og kvssti kaldur,
kærði hún sig um goð ei hót!
Man ég leið til Mandalay —
Móða hvíldi yfir ekrum,
eygló hægt að djúpi vék,
Kúlla-lú-lú söngva sína
söng hún, og á banjó lék,
arm á herðum, enni að vanga,
undum við á bökkum hám,
horfðum þá á eimskip elfar,
og á hathis lyfta trjám —
fílirm lyfta tekkartrjám,
lágt í vogi, leirugrám,
þar sem grúfði þung og sífelld
þögnin, undir himni blám!
Man ég leið til Mandalay —
Óraleið og árin mörgu,
okkar hafa skilið, mey, —
framar eigi leiðir liggja,
London frá, til Mandalay,
hér í borg ég heyri segja,
herrrmn brezka um áratug:
„Hafi Austrið á þig kallað,
öðru víkur þú á bug.“
Öllu víkurðu öðru bug:
ilmur kriddsins eggjar dug,
glampa straumar, glitra pálmar,
grípur bjöllukliður hug!
Man ég leið til Mandalay —
Leiður hef ég lengi slitið
leðri á harðan götustein,
fari í eldsvart enska súldin,
allt hún smýgur, merg og bein,
— þótt ég ótal þernur leiði,
þessa og hina, niðr’á Strönd,
hvað er það sem þær nú skilja?
— þeirra er skraf um hjónaband,
aðeins hjal um ástastand,
— gróft er andlit hrjúf er hönd!
Mín er fínni, mýkri súlka,
mitt er grænna, hreinna land!
Man ég leið til Mandalay —
Út vil ég: því austan Suez,
illt og gott er jafnt og samt,
þar sem Boðorð banna engum,
bragðsterk aldin, sætt og ramt:
því að á mig klukkur kalla,
kalla í Ijúfum ausanþey,
þar sem aldna hofið horfir,
hljótt og vært í Mandaiay----
man ég leið til Mandalay, —
gamla Litla Flotans fley,
tjölduð skýlum sjúkra og særðra,
sigldu þá til Mandalay!
Minnist ég þín, Mandalay —
fiskar stikla streng við ey,
árlog rísa eins og þruma
yfir Kína, handan Bay!
D. Á. Daníelsson.
DULFRÆÐIMAÐUR úti í lönd
um spáir því, að það eigi fyrir
íslandi að liggja að bjarga
heimsmenningunni. Hér muni
sá viti brenna, er lýsi um veröld
alla.
Ekki mun þessi spádómur al-
mennt hafa verið tekinn alvar-
Igea hér á landi eða annars stað
ar. Við nánari aíhugun kynnu
menn samt að geta komizt að
þeirri niðurstöðu, að skilyrði til
að koma upp fyrirmyndar þjóð-
félagi séu að ýmsu leyti betri
hér en víðast hvar annars stað-
ar, ef þjóðin gerir sér það ljóst,
og leggur sig fram til þess.
Flestar þjóðir eru auðugri að
sýnilegum minjum en við fs-
lendingar. Þær hafa fyrir löngu
erft ræktuð lönd, liús úr varan-
legu efni, listaverk og margs
konar verðmæti, sem við öfund
um þær stundmn af. En þær
hafa líka tekið í arf stórborgir
með fátækrahverfum og mennta
snauðum „undirheimalýð“, rót-
gróna stéttaskiptingu og gífur-
legan mismun lífskjara, þar sem
háir og lágir áttu fátt.sameig-
inlegt annað en „lokadaginn
mikla“. í sumum hinna fjöl-
mennustu og þunglamalegustu
þjóðfélaga hafa í seinni tíð orð-
ið sprengingar, sem svo mætti
kalla, blóðugar byltingar, sem
æfinlega hafa endað með nýrri
harðstjórn í einhverri mynd,
m. a. af því, að ekki tókst að
koma á kyrrð eftir slíka spreng-
ingu með öðrum hætti. Víða um
heim er það nú til siðs að liafa
taumhald á þjóðum með því að
mnræta þeim mögnuð trúar-
brögð með tilheyrandi kenning
um um sælustaði og kvalastaði
hér í heimi í sambandi við
kommúnisma og kapitalisma
eða annað slíkt — í ætt við það,
sem fyrrum var talið í vændum
annars hehns.
Stéttaskipting eins og sú, sem
drepið hefur verið á hér að fram
an, er ekki til hér á landi. Telja
má, að hér standi allar stéttir á
svipuðu meimingarstigi, enda
tilfærsla mikil milli stétta, þótt
ekki sé hún allskostar gagn-
kvæm. Einkaauðvald er hér að
vísu til, en ekkert í líkingu við
það, sem algengt er á Vestur-
löndum. Ríkisvaldið er hér svo
sterkt, að ýmsimi þykir nóg um,
og þó ekki nema svipur hjá sjón
hjá því sem tíðkast, þar sem
innleiddur hefur verið almenn-
ur ríkisrekstur atvinnuvega.
Hvorug þessara tveggja tegunda
auðvalds hefur emi sem komið
er náð þeim tökum á þjóðfélagi
íslendinga, að þjóðin sé ekki
frjáls ferða sinna inn í framtíð-
ina af þeim sökmn. En hún gæti
átt efíir að búa við slík tök, ef
ekki eru reistar við því skorður
meðan tími er til.
Framtíðarmöguleikar okkar
íslendinga til að koma hér upp
fyrirmyndar ríki, eru einmitt í
því fólgnir annars vegar, að
þjóðin er enn, þótt liún hafi lent
í miklum raunum á fyrri tím-
um, tiltölulega óháð fylgjum for
tíðar á sviði þjóðfélagsmála, en
hins vegar því, hve þjóðfélag
vort er lítið og þar af leiðandi
létt í vöfum og einfalt að gerð
miðað við flest önnur. íslending
um á að geta verið auðveldara
en öðrum að stjórna þjóðfélagi
sínu og gera á því umbætur eft-
ir þörfum. En til þess þarf að
efla félagshyggju, þegnskap og
þjóðleg viðhorf.
Það er eflaust hollt fyrir okk-
ur fslendinga að afla okkur
þekkingar á öðrum löndum á
ýmsum sviðum, ekki sízt að því
er tækni og verkmenningu varð
ar, svo og ýmsa skipulagshætti,
sem geta verið við okkar hæfi.
En hitt er áreiðanlega á mis-
skilningi byggt og getur orðið
bæði dýrkeypt og hættulegt, ef
menn gera sér í hugarlund að
hagvísindabákn eða flókin þjóð-
félagskerfi, sem nú tíðkast í
löndum með tugum eða hundr-
uðum milljóna íbúa, hljóti yfir-
leitt að vera nothæfar fyrir-
myndir fyrir hið smávaxna þjóð
félag fslendinga. Miklu fremur
mega íslendingar vera þakklát-
ir fyrir að þurfa ekki á mörgu
því að halda, sem aðrir þykjast
ekki geta án verið, en vildu oft
fegnir vera lausir við, ef unnt
væri. Að ýmsu Ieyti er fsland
samværilegt við landshluta eða
hérað erlendis, en þó sjálfu sér
ráðandi, fullvalda ríki.
Því þurfum við íslendingar
fyrst og fremst á þeirri stjórn-
málastefnu að halda, sem sprott
in er úr íslenzkum jarðvegi og
mótuð við íslenzkar aðstæður.
„Dótturfyrirtæki“ stjórnmála-
samtaka stórþjóðanna, henta
okkur fslendingmn ekki.
Sú stjómmálastefna verður
að vera miðuð við hina sérkenni
legu afstöðu smáþjóðarinnar ís-
lenzku í stóru landi mikilla
möguleika og þá lífsnauðsyn,
sem lienni er á því að byggja
þetta Jand.
Framh.
LOÐIN UM LÓFANA
AMERÍSK kona, sem hafði ver-
ið vinnukona alla ævi, lézt ný-
lega, 82 ára að aldri. Eftir lát
hennar kom í ljós, að hún hafði
ánafnað góðgerðastofnunum reit
ur sínar — sem voru 5 milljónir
ísl. króna. Q
BANKARÆNINGJAR
í PARÍS komu 5 ræningjar í
banka og rændu 3,5 millj. (ísl.
kr.), komust burt með ránsfeng
inn og hafa ekki fundizt. Ræn-
ingjarnir voru í einkennisbún-
ingi lögregluþjóna! Q