Dagur - 21.10.1964, Síða 8

Dagur - 21.10.1964, Síða 8
8 segir Trausti Gestsson skipstjóri á Snæfelli Enn er lax í kistunni. Henni er ýtt frá landi, borið grjót á og landíesiar treysíar. (Ljosm: E. D.) má tvöla FYRIR nokkru er laxveiðum lokið og síðan hefur sá lax, sem ekki ánetjaðist eða gleypti flug ur veiðimanna, haldið sig á hrygningarstöðvum ánna í ró og næði. Laxveiðin þykir sennilega ekki mikill þáttur í þjóðarbú- skapnum, en þó er það svo, að laxinn er verðmikill fiskur og árlega er laxinn fluttur á er- lendan markað, svo nemur nokkrum tugum tonna. Verðið er hátt á útfluttum laxi og inn anlands er hann líka í háu verði allt að 100 krónum kílóið af honum nýjum og 250 krónur kostar hann reyktur. En þótt laxverð sé hátt þykir veiðimönnum það þó ekki um of, því veiðiréttindi í laxánum, eru seld á háu verði, og hærra verði en svo, að það geti talist grundvallast á söluverði lax- fisksins. Til marks um þetta má nefna dæmi um milljónasamn- inga úr Húnavatnssýslu. En yfir leitt miða landeigendur við lax árnar leiguna við meðaltölu veiddra laxa í viðkomandi á og margfalda þá upphæð með eitt þúsund krónum. Leiga ár, sem í veiðast 100 laxar að meðaltali, ætti því að gefa 100 þúsund krónur í leigutekjur. Ekki hef- ur reynst erfitt að leigja góðar laxár svipuðum kjörum og hér er frá sagt. Eru þetta mikil hlunni.ndi fyrir hlutaðeigandi bændur, sem núorðið vilja flest ir heldur selja veiðiréttindin fyr ir ákveðna upphæð á ári, eftir settum reglum' um stangafj ölda o.fl., en að veiða laxinn sjálfir og selja hann siðan. Enda má segja, að hagfræðin sé ekki lögð til grundvallar hinni háu leigu í laxveiðiám yfirleitt, heldur ræður hér framboð og eftir- spurn. Þar sem netaveiði er stunduð, svo sem í Árnessýslu og Borgarfirði eru sjónarmiðin allt önnur og nota landeigendur þar veiðirétt sinn sjálfir. Giska má á, að árlega veiðis um 25 þúsund laxar í veiðián- um, og um sjóveiði er ekki að ræða, þar sem slíkt er með lög um bannað (undanskyldar 2—3 laxagildrur í sjó). Helmingur þessara veiði er stangveiði. En að þessum tölum athuguð um getur hver og einn gert sér í hugarlund, að laxárnar hafa nokkra fjárhagslega þýðingu. Og þá vaknar strax sú spurning hvort auðvelt sé að auka lax- gengd í þessum ám eða gera þær ár að laxám, sem ekki eru það nú. Ymsar rannsóknir einstakra manna og tilraunir í þessa átt gefa svo miklar vonir, að það ætti síður en svo að vera of mikil bjartsýni þótt því sé sleg ið föstu, að laxgengd megi auka um helming eða jafnvel meira í þeim ám sem nú eru taldar lax ár. Sannleikurinn er sá, að lax- veiðin, eins og hún hefur verið fram að þessu er næstum ein liliða. Laxinn er veiddur í eins ríkum mæli og fært þykir, og stundum ríflega það, en ekkert látið í staðinn. Með því að hjálpa náttúrunni ofurlítið til, svo sem með því að setja upp klakstöðvar og ala upp laxaseyði, allt upp í göngu stærð, og sleppa í árnar, taka í burtu hindranir á laxaleið eða byggja laxastiga, er unnt að gjörbreyta laxagöngum.. En laxaklakið og laxeldi fyrstu árin, eða þar til laxinn er orðinn 10—13 sm langur og kom Grænleit leiftur FERÐAMAÐUR einn, hringdi til blaðsins í fyrradag og sagði eftirfarandi: í gærkveldi, er ég var nýlega farinn frá Húsavík, áleiðis til Akureyrar, sá ég og þeir, sem með mér voru í bíln- um, grænleit, björt og snögg leiftur í vestri. Komu þau hvert ■af öðru með nokkra sekúnda millibili. Var ég þá staddur hjá 'Laxamýri og báru leiftrin yfir Kinnarfjöll í stefnu nálægt inn er tími til þess fyrir hann, að ganga í sjó, gefur einnig (Framhald á blaðsíðu 5). SÍLÐVEIÐUM norðanlands og austan hefur áður lokið í ágúst mánuði, oftastnær. En að þessu sinni eru þær stundaðar með ágætum árangri og er ekkert lát á gcðri veiði þegar veður leyfir. Hinn langi úthaldstími er því nýr í sögunni og kann að valda tímamótum í sumarsíld- veiðunum Samkvæmt áliti Jok- obs Jokobssonar fiskifræðings, hefur mátt stunda síldveiðar með góðum árangri miklu leng ur fram eftir hausti ár hvert en gert hefur verið. í vor lagði hann enn ríkari áherzlu á þann möguleika að lengja síldarver- tíðina. Og að þessu sinni héidu mörg skipanna áfram veiðum og veiða enn. Kenning fiskifræð- ingsins sýnist hafa verið rétt, og kann það að hafa mikil áhrif Kristján bóndi á Hólmavaði tekur hrogn úr laxahrygnu og fær góðan líter úr þessari. Hjá' stendur t.h. Stefán Þórðarson, sem ætl- ar að sjá uin klakið og Jóhannes Kristjánsson. (Ljósm: E. D.) Kristjan lieiuur á hrygnunni en úr henni hafa verið strokin 6—8 þús. lirogn, enda er hún mjóslegin. En hún syndir með miklum liraða út í liylinn, þegar henni er gefið frelsið á ný. (Ljósm: E. D.) Björgum. Er komið var á Vaðla heiðat'brún sáum við eitt leift ur enn í stefnu á Garðsárdal austanverðan. Klukkan var þá að ganga ellefu, en fyrri leiftrin sáum við kl. 8,30. Jónas Jakobsson, veðurfræð- ingur, sem staddur var hér í 'bænum í gær, telur leiftur þessi muni vera eldingaleiftur, er séu alltíð yfir jöklunum. f þessari kistu eru laxarnir geymdir þar til hinn rétti timi kemur. Kristján bóndi varpar þessum hæng fyrir borð, þegar lokið er hans ætlunarverki. (Ljósm: E. D.) á síldveiðar á komandi árum, a. m. k. á meðan síldin hagar göng um sínum á svipaðan hátt og hún hefur gert síðustu árin. í . tilefni af haustveiðunum, sem eru algerð nýjung á síldar-' miðunum fyrir austan land, sneri blaðið sér til Trausta Gests. sonar skipstjóra á Snæfelli frá Akureyri, er kom til Krosseness um helgina og losaði 1578 mál síldar, og spurði hann almennra frétta af miðunum. Hvernig ganga síldveiðarnar yfirleitt nú á liaustdögum? Þær ganga yfirleitt vel, segir skipstjórinn. Síldin er á tak- mörkuðu svæði, eins og dagleg ar síldarfréttir herma. Ef ég ætti að giska á stærð þessa svæð is, myndi ég nefna Eyjafjörð sem hliðstæðu. Síldarsvæðið hefur stundum verið kallað „Rauða torgið“? Já og það er kannski ekki að ástæðulausu, því hundruð rúss neskra skipa stunda þarna síld veiðarnar af kappi í reknet. Þeg (Framhald á blaðsíðu 5). HVENÆR VERÐUR KJÖLUR LAGÐUR AÐ NÝJU SNÆFELLI? SAMKVÆMT fréttum af síldar- miðunum austan við land, er veiði enn góð og er nýlunda hve lengi síldarvertíðin stendur að þessu sinni. Snæfell frá Akureyri er ann- að aflahæsta skipið og er það búið að afla nær 43 þús. mál og tunnur síldar í sumar. Þetta 21 árs gamla happaskip, sem smíð- að var á Akureyri af Akureyr- ingum, og síðan stjórnað af dug- legum skipstjórum, einnig úr höfuðstað Norðurlands, hefur tvisvar verið aflahæst á síld- veiðum norðanlands og er nú í öðru sæti. Margt virðist mæla með því, að hafin vex-ði smíði annars Snæfells, því fjárhagur útgerð- arinnar hlýtur að vera góður, og reynslan af þessu skipi er slík, að fágætt er. Margir tala um það, hvenær kjölur verði lagður að nýju Snæfelli. □ SVALBARÐS- STRANDARBÓK SVALBARÐSSTRANDAR- HREPPUR hefur ráðizt í það að gefa út sögu Svalbarðsstrandar alit frá landnámstíð til þessa dags, skráða af Júlíusi Jóhannes syni. Bókin er 324 blaðsíður í stóru broti, prentuð á vandaðan pappír, prýdd 200 ljósmyndum af eldri og yngri mönnum úr sveitinni ásamt bæjarmyndum, prentuð í POB á Akureyri. Hér er um merka bók að ræða, sem verður væntanlega nánar getið siðar. Oddviti Sval- barðsstrandahrepps, Valdimar Kristjánsson í Sigluvík tekur á móti áskriftum. Veiði er pfin þegar veður leyfir

x

Dagur

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Dagur
https://timarit.is/publication/256

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.