Dagur - 23.02.1982, Side 4

ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31, PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI
RITSTJÓRNARSlMAR: 24166 OG 24167
SlMI AUGLÝSINGADEILDAR OG AFGREIÐSLU: 24222
RITSTJÓRI OG ÁBYRGÐARM,: HERMANN SVEINBJÖRNSSON
BLAÐAMENN: ÁSKELL ÞÓRISSON OG GYLFI KRISTJÁNSSON
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRlMANN FRlMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI: JÓHANNES MIKAELSSON
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT H.F.
Samstaða um
fjárhagsáætlun
Akureyrarbæjar
Frumvarp að fjárhagsáætlun bæjarsjóðs
Akureyrar fyrir yfirstandandi ár, hefur ný-
lega verið lagt fram og verið samþykkt til
síðari umræðu. Það hlýtur að teljast til tíð-
inda í jafnstórum kaupstað og Akureyri er,
að samstaða allra flokka virðist vera um
frumvarpið - og það á kosningaári.
Þessi staða verður vart skýrð á annan
hátt en þann, að formlegur meirihluti bæjar-
stjórnar Akureyrar hafi leitt bæjarmálin á
þann veg, að lítt sé talið gagnrýnisvert —
jafnvel af stjórnmálaandstæðingum. En
jafnframt ber að meta þessa afstöðu minni-
hlutans og mættu ýmsir af honum nokkuð
læra.
Það er viðurkennt, að fjárhagsstaða
kaupstaða hefur þrengst á síðari árum.
Sífellt meira fé hefur farið í lögskipaðan og
bundinn rekstur og því hefur minna verið
hægt að verja til nýframkvæmda. Það verð-
ur því að teljast mikils um vert, að bæjar-
sjóður Akureyrar hefur enn á áætlun sinni
umtalsverðar framkvæmdir, sem skapa
atvinnu og umsvif.
I áætluninni er að finna framlög til um
tuttugu bygginga, sem sumar hverjar eru
stórar í sniðum. Má þar nefna svæðis-
íþróttahús, nýjan verkmenntaskóla, stækk-
un Fjórðungssjúkrahússins á Akureyri og
sundlaug. Til þessa verka leggur bæjarsjóð-
ur stórum hærri hlut en honum ber á móti
framlagi ríkissjóðs, sem stendur að þessum
byggingum einnig. Þá er haldið áfram
stórátaki í gatnagerð og m.a. er áætlað að fá
nýja brú yfir Glerá, ofanvert í bænum.
Stóráætlun er í gangi á vegum bygginga-
sjóðs verkamanna. Haldið er áfram upp-
byggingu Strætisvagna Akureyrar og gert
ráð fyrir að kaupa nýjan vagn, til viðbótar
við þá tvo, sem keyptir voru á síðasta ári.
Áfram verður unnið að skipulagi nýrra
hverfa og sem áður verður stefnt að því að
hafa ávallt nægar lóðir.
En þó að í mörgu sé staðið, eru þó mörg
verkefni sem verða að bíða enn um sinn. Til
þess að unnt verði að sinna þeim, þarf að-
gæslu og forsjálni í rekstri. Síðast en ekki
síst þarf að efla og treysta atvinnulífið og
bæjarstjórn, undirstrika vilja sinn til þess
með stórhækkuðu framlagi til framkvæmda
sjóðs.
S.Ó.B.
Þrjár systu r
Höfundur: Anton Tsékhov
Þýöing: Geir Kristjánsson
Leikstjórn og handrit:
Kári Halldór
Leikmynd og búningar:
Jenný Guðmundsdóttir
Tónlist: Oliver Kentish
Lýsing: Ingvar Björnsson
Leikfélag Akureyrar hefur nú
frumsýnt Þrjár systur eftir
Anton Tsékhov. Það er ekki
ráðist á garðinn þar sem hann er
lægstur. Þrjár systur verður að
telja stórvirki höfundar og eitt
merkustu ieikhúslistaverka allra
tíma, enda er það kjörviðfangs-
efni þeirra leikhúsa vítt um ver-
öldina sem setja mark sitt hátt.
Þrjár systur eru mikið tilfinn-
ingaverk sem hleypur þó ekki
eftir neinni einni troðinni braut,
beldur er það í eina röndina
broslegt, aðra grátbroslegt,
jafnvel hátíðlegt, grafalvarlegt,
sorglegt, yfirmáta heimspekilegt
og fleiri rendur mætti rekja.
Þessu verður ekki lýst með fáum
orðum og lýsingar munu aldrei
geta gefið þá mynd sem augað
og eyrað geta numið í leikhúsinu
sjálfu.
Hér er á ferðinni eins konar
fjölskyldudrama, heimilis- eða
húsleikrit. Það gerist í undra-
verðu iðjuleysingjasamfélagi
þar sem allir eiga þá þrá að
höndla hamingjuna. En þrösk-
uldarnir eru margir og háir,
hærri en svo að háfleygar vonir
fái iyft persónunum nema rétt
upp á skörina þaðan sem ekkert
bíður annað en að hrapa aftur til
baka - í sama gamla farið eða
jafnvel enn neðar. Lánleysi
fólksins er algert og meira að
segja tilraunir systranna þriggja
til að lifa á fornum frama fjöl-
skyldunnar, ættarinnar, eru
dæmdar til að mistakast.
Hvað veldur?
Eru það hinir óttalegu for-
dómar sem meðal annars birtast
í því að þegar karlmenn tali
heimspekilega sé það heimspeki
en reyni konur slíkt sé það
þvaður? Leikur lánið meira við
karlþjóðina? Eða er það ef til
vill óvissan um lífið og tilgang
þess: Erum við til eða höldum
við það bara? Er það ástleysið
og öryggisbaráttan: Margur hef-
ur gifst án þess að elska? Er það
skortur á trúnaði og einlægri vin-
áttu: Við hittumst sjálfsagt
aldrei aftur - kannski eftir 10-15
ár, en þá munum við naumast
þekkja hvort annað, kinka
kuldalega kolli þegar við heils-
umst? Þannig má lengi spyrja en
svörin verður áhorfandinn að
finna hjá sjálfum sér.
Þrjár systur eru rússneskt
leikrit sem á að gerast í smábæ
nálægt Moskvu og þráin að kom-
ast til borgarinnar og verða við
það að manni gegnsýrir verkið.
Þetta minnir óneitanlega á okk-
ar eigin sögu, flutninga úr dreif-
býli til þéttbýlis þar sem menn
trúðu að hamingjan ætti heima.
En á fjölum Samkomuhússins
minna Þrjár systur á fleira. Mér
finnst jafnvel að ef gamla fóstran
Anfísa og senditíkin Ferapont
hefðu verið svört á litinn hefði
þetta allt getað gerst í Ameríku.
Lífsfirringin og hið eitraða sæði í
hjörtum mannanna er hið sama
og í mörgum meiriháttar heimil-
isleikjum Bandaríkjanna og
nægir þar að minna á Sölumaður
deyr og Hver er hræddur við
Virginíu Wolf? Tilfinning og
hjartalag spyr ekki um þjóðerni.
Sýning Leikfélags Akureyrar
á Þrem systrum er mikill við-
burður, ég leyfi mér að segja
stærsti sigur þess. Það er ekki
einasta að viðfangsefnið sé erfitt
og stórt heldur er svo listilega og
kunnáttusamlega að því staðið á
allan hátt, að slíkt hefur aldrei
'fyrr sést hér um slóðir. Hópur-
inn sem að sýningunni stendur
starfar eins og sigurverk í
klukku. Ekkert hjólanna tekur
aukasnúning á annars kostnað,
heldur vinna þau saman, hóf-
stillt og jafnt, og klukkan gengur
rétt. Verkstjórinn, Kári
Halldór, hefur unnið frábært
verk við að stilla saman þessi
hjól.
Oft hefur verið sagt að rúss-
nesk leikrit og kvikmyndir hefðu
þann höfuðsvip að ganga hægt.
Gamansamur kunningi minn
sagði, eftir að hafa horft á rúss-
neskan sjónvarpsmyndaflokk,
að það væri furðulegt með Rússa
og afrek þeirra. Þeir gætu meira
að segja orðið heimsmeistarar í
því að halda kjafti! Að sönnu fer
sýningin á Þrem systrum hægt
fram, í hennier hægurhjartslátt-
ur sem örvast þó og nálgast æði
þegar tilfinningabál brýst upp á
yfirborðið. Hraðinn í sýning-
unni er þannig yfirleitt í réttum
stíl við anda og inntak þess sem
gerist hverju sinni. Þannig
kemst skilningur og túlkun leik-
stjórans greinilega til skila. Að
mínum dómi má sýningin ekki
vera hraðari, mætti jafnvel vera
enn hægari á stöku stað svo áhrif
yrðu fullkomnari.
Þrjár systur eru leiknar á
tjaldalausu sviði, á göngum og á
svöium leikhússins og hljóm-
sveitin er á svölunum að baki
áhorfenda, þannig að þeir eru
raunar í miðju þess sem gerist.
Sviðsmyndin, köld og einföld,
iátlaus tónlistin að baki og sam-
spil þessa við ljós og skugga gefa
sýningunni mikið gildi, undir-
strika andrúmsloftið og örva
þann blæ og þann takt sem í
framsetningunni felst. Öll upp-
færslan er ákaflega myndræn,
jafnvel svo að leikendurnirsjálf-
ir verða ómissandi þættir í
myndbyggingunni þar sem þeir
standa uppsviðs eða til hliðar og
skuggum þeirra bregður á veggi
og gólf. Þannig líður sýningin
hjá eins og myndröð.
Um frammistöðu einstakra
leikenda mætti hafa langt mál.
Það verður þó ekki gert hér,
enda ósanngjarnt bæði vegna
sýningarinnar sjálfrar og þeirra
einstaklinga sem hlutverki
gegna. Ferskan andann sem rík-
ir má rekja til hóps af ungum,
efnilegum leikurum sem hingað
kom til liðs við gamalkunna leik-
endur LA, en mesta athygli vek-
ur hversu afarvel hefur tekist að
temja þessa ólíku krafta, hefla,
skrapa og pússa svo úr verður sú
órofa heild þar sem enginn sker
sig úr hópnum - enginn verður
stjarna og enginn fellur í
skuggann. Hvert einasta hlut-
verk ef jafnmikið aðalhlutverk.
Einhver lesandi kann nú að
vera orðinn þreyttur á hrifningu
minni af Þrem systrum Leikfé-
lags Akureyrar. Má vera að ein-
hvern þyrsti nú í galla og mistök,
ekki síst þá sem setja jafnaðar-
merki á milli gagnrýni og nei-
kvæðra dóma. Eg gæti friðað
sálir þeirra með því að minnast á
stirðlega framsögn í fyrsta hluta
eða því líkt, sem eru þó smáat-
riði þegar á heildina er litið, að
ég læt það ógert. Ég vona hins
vegar að sem flestum lánist að
upplifa þá reynslu sem ég hef nú
gert. Svona á leikhús að vera!
Ég trúi því að verði viðlíka
alúð lögð við sýningar Leikfé-
lagsins héðan í frá sem nú hefur
verið, ætti grundvöllur hins
norðlenska atvinnuleikhúss að
vera endanlega tryggður.
Með þökk fyrir Þrjár systur,
Sverrir Páll.
Marinó Þorsteinsson og Guðjón Petersen í hlutverkum sínum.
Ljósm. Páll A. Pálsson.
4 - ÖÁérÚR - febrúarl 9612