Dagur - 29.08.1983, Blaðsíða 4

ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31, PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI
SlMI: 24222
ÁSKRIFT KR. 120 A MÁNUÐI - LAUSASÖLUVERÐ 15 KR.
RITSTJÓRI OG ÁBYRGÐARM.: HERMANN SVEINBJÖRNSSON
FRÉTTASTJÓRI: GlSLI SIGURGEIRSSON
BLAÐAMENN: EIRlKUR ST. EIRlKSSON, GYLFI KRISTJÁNSSON,
ÓLAFUR JÓHANNSSON (SAUÐÁRKRÓKI) OG
ÞORKELL BJÖRNSSON (HÚSAVlK)
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRlMANN FRlMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI: HAFDlS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
„Fólk á flótta“
Það er miður að nú á tímum virðist ekki hægt að ná
eyrum og augum almennings í fjölmiðlum nema
setja mál sitt fram í formi æsifregna og harmagráts.
í byrjun september verður, á vegum Fjórðungs-
sambands Norðlendinga, haldið fjórðungsþing á
Raufarhöfn og er aðalmál þess breytt staða lands-
byggðar og búseturöskun. Stórfelld búseturöskun
virðist nú í uppsiglingu á Norðurlandi og kemur hún
aðallega fram í búferlaflutningi fólks til höfuðborgar-
svæðisins. 1981 og 1982 fluttu 287 mönnum fleiri frá
Norðurlandi og suður en þaðan norður; 95 frá
Norðurlandi vestra og 192 frá Norðurlandi eystra. Á
tveimur síðustu árum hafa því flust á suðvestur-
hornið 29 kjarnafjölskyldur frá Norðurlandi vestra og
60 frá Norðurlandi eystra. Árlega „flýja" því frá
Norðurlandi til suðvesturhornsins 45 kjarnafjöl-
skyldur.
Þegar litið er lengra aftur í tímann verður ekki
framhjá því horft að þróun þessara mála nú minnir
ískyggilega á ástandið á dögum viðreisnarstjórnar-
innar á sjöunda áratugnum. Á árabilinu 1960-1970
nam beint tap Norðurlands á fólki til suðvestur-
hornsins 2.381 manni. Það er illt til þess að vita að
hliðstætt ástand virðist nú í uppsiglingu á þeim tíma
sem Framsóknarflokkurinn, flokkur sem hingað til
hefur leitt baráttu byggðastefnumanna, fer með for-
ystu í stjórn landsins. Á seinni hluta 8. áratugsins fór
að gæta hagstæðrar búsetuþróunar á Norðurlandi
m.t.t. suðvesturhornsins. Var þá eins og við mann-
inn mælt að ýmsir ónefndir fjölmiðlar, sem eiga allt
sitt undir dyggum lesendahópi á strætum Reykja-
víkur, tóku að ganga erinda þeirra aðila sem alltaf
hafa séð skrattann í afrakstri byggðastefnunnar og
aldrei getað hugsað sér að almennilegt samfélag
yrði byggt upp utan Kvosarinnar í Reykjavík. í fyrst-
unni voru bændur teknir fyrir og reynt að sýna fram
á að þar væri á ferðinni hreinræktuð ómegð sem
stæði öllum samfélagslegum framförum fyrir þrifum.
Eftir nokkurra ára linnulitlar- æsifregnir var sýnt að
fólk var hætt að nenna að lesa samhengislaust
ruglið. Því varð að finna eitthvað annað sem héldi
áunnum lesendahóp við efnið; eitthvað sem upp-
hefði höfuðborgarsvæðið með því einu að vera skít-
kast í garð landsbyggðarinnar. Útgerðin varð fyrir
valinu. Nú var gefið í skyn að bókhaldsleg afkoma á
rekstri togara væri það eina sem máli skipti og þar eð
hún væri yfirleitt neikvæð, a.m.k. að meðaltali, ætti
hverjum manni að vera ljóst að togari eyddi meiru en
hann aflaði. Og þar sem togararnir væru ein lífæða
landsbyggðarinnar væri augljóst að landsbyggðin
væri dragbítur á efnahagslegar framfarir í þjóðfélag-
mu.
Árangurinn er að koma í ljós. Fólk á Norðurlandi er
farið að taka saman föggur sínar og fjórðungurinn
missir nú að meðaltali 45 kjarnafjölskyldur á ári til
höfuðborgarsvæðisins. í Reykjavík eru engir bændur
og hlutfallslega fáir togarar og borgin því að mestu
laus við það sem að mati sumra fjölmiðla er að draga
lífsþróttinn úr íslensku þjóðinni. Það væri kannski
leið út úr þeim búsetuvanda sem nú blasir við, að
gera bókhaldslega úttekt á verslunum við Lauga-
veginn, sem sífellt eru að skipta um eigendur, og
ausa niðurstöðunni í formi æsifregna og harmagráts
yfir landsmenn.
h.h.
„Erfið vinna en
spennandiað
py # . -segjahjónlnKrístjánElísJónasson
l£ISt Vlð^ ogÓlöfMatthíasdóttír
, tílvonandí
hótelstjórar á Hótel KEA
„Eftir að Kristján var búinn að
læra fórum við til Noregs, þar
sem hann stundaði framhalds-
nám í 1 ár við „Norsk Hotel Fag-
skole“ í Stavanger," segir Ólöf og
býður kaffi. Þýtur með það sama
í eldhúsið og Kristján fer að
segja frá Noregsdvöl þeirra
hjóna. „Allt í allt vorum við tæp
5 ár í Noregi. Við fórum út 1978
og komum heim núna í mars. Ég
stundaði þarna framhaldsnám í
einhverju sem við getum kallað,
almennur rekstur á eldhúsum.
Þetta er í sambandi við yfirum-
sjón með stórum eldhúsum, inn
í þetta kemur eiginlega allt sem
varðar eldhús og rekstur þess.
Á meðan ég var að læra vann
Ólöf á hóteli, hún var aðstoðar-
yfirþema. Síðan fórum við til
Oslo og þar vann ég sem mat-
reiðslumaður á hóteli, en Ólöf
vann í banka. Þarna vorum við í
eitt ár, en þá fluttumst við yfir til
Lillehammer og þar fór Olöf í
skóla.“
Ólöf er komin með indælan
kaffisopann og því tilvalið að
„Já, já, við fórum bæði að
vinna hér, þegar við komum
heim. Ég fór að vinna í eldhús-
inu, þá var það ekki komið til
tals að þessi staða myndi losna. ^
Verkaskipting? Hún verður ein-
hver, það verður bara að koma í
ljós þegar fram líða stundir og
við komin inn í starfið. Námið
úti í Noregi kemur til með að
nýtast okkur mjög vel hérna, við
ættum að geta samræmt þetta
ágætlega. Eg hef sérhæft mig í
veitingarekstri og hún er aftur
með gestamóttökuna og allt sem
viðkemur því.“
- Ætla nýju hótelstjórarnir
að fara út í einhverjar breyting-
ar?
Ekki vilja þau að svo komnu
máli tjá sig mikið um það mál og
segjast engar upplýsingar veita
á þessu stigi. Tíminn leiðir allt
slíkt í ljós. „Fæst orð hafa
minnsta ábyrgð,“ segja þau og
brosa.
„Það stendur alltaf til að
stækka, en hvað verður er ekki
gott að segja. Það er áhugi fyrir
komið á hreint og tilvalið að
vinda sér í annað.
- Hvernig gengur rekstur-
inn?
„Hann gengur nú bara vel.
Það er nokkuð góð nýting hjá
okkur, sérstaklega herbergja-
nýtingin. Það er náttúrulega
meira um að vera yfir sumarið.
Þetta er eiginlega eini staðurinn
hér á Akureyri sem býður upp á
sæmilega fundaraðstöðu og veit-
ingar í framhaldi af því, svo eru
nú alltaf einhverjar líkur á gist-
ingu, ef fundarmenn eru utan-
bæjarmenn. Annars er aðstaða
hér úrelt, miðað við kröfur sem
gerðar eru til hótela í dag og
stenst þetta engan veginn
kröfur. Húsið er gamalt og slitið
og vinnuaðstaða er mjög slæm,
því vinnur hér fleira fólk en
kannski þyrfti."
Þar með kveður tíðindamað-
ur Dags væntanlega hótelstjóra
og hleypur út í sólskinið. Þau
ganga inn til óteljandi starfa er
bíða þeirra.
hendi, teikningarnar liggja til-
búnar og vissulega er þetta brýnt
mál að af framkvæmdum verði
og það frekar fyrr en síðar. En
eins og stjórnmálamennirnir
segja: „Ástandið í efnahagsmál-
um þjóðarinnar er ekki uppá
marga fiska. “ Það er þetta gamla
peningavandamál sem kemur í
veg fyrir að af framkvæmdum
verði. Akureyri er búin að missa
mikið út úr höndum sínum
vegna skorts á gistiaðstöðu."
Þá skulu þeir er hvorki hafa
séð né heyrt Hótel KEA leiddir
í allan sannleik um staðinn.
Þarna eru 28 herbergi og 55 rúm.
Stór matsalur sem opin er alla
daga og bar er þarna allgóður að
sögn kunnugra, er hann opinn
öll kvöld, nema hvað lokað er á
miðvikudagskvöldum, enda fólk
almennt horfandi á Dallas og að-
sókn þar af leiðandi hverfandi
lítil. Veitingasalurinn Súlnaberg
er á jarðhæð hússins. Þá er það
Kristján Elís og Ólöf fyrir framan Hótel KEA.
Þetta eru ung hjón og at-
hafnasöm. Stórhugar í krepp-
unni. Svo mikið er þó óhætt
að segja, að þau eru ákaflega
vinaieg. Hann heitir Kristján
EIís Jónasson og hún Olöf
Matthíasdóttir. Bæði fædd og
uppalin á Akureyri. Bæði
hafa þó nokkuð komið við
sögu á Hótel KEA. Kristján
er lærður matreiðslumaður,
óþarfí að taka það fram, að
hann lærði á KEA. Nú ætla
þau hjónin að taka að sér
rekstur hótelsins, sem sagt
gerast hótelstjórar.
- Hvernig leggst það í ykkur
að gerast hótelstjórar á gamla
Hótel KEA?
„Bara vel, þetta er náttúru-
lega gífurleg vinna og getur ver-
ið töluvert erfið á stundum, en
mjög spennandi að fást við.“
- Hvernig hafið þið undirbú-
ið ykkur til að taka við slíku
starfi?
hún segi okkur frá þessum skóla.
„Skólinn heitir Oppland
Distrikts Högskole og þar lærði
ég rekstur og stjórnun í ferða-
málum. Þetta er ansi fjölbreytt
nám og erfitt að gefa tæmandi
upplýsingar um hvað það eigin-
lega snýst. Það er alls konar
skipulagning, að taka á móti
ferðahópum, hvað á að gera
fyrir þá, borgar sig að gera þetta
og fleira í þessum dúr. Þetta er 2
ára skóli, mjög skemmtilegur."
Þegar Ólöf stundaði nám
vann Kristján á ýmsum hótel-
um. Að námi loknu fluttu þau
aftur til Osló. Þar fékk Kristján
vinnu á einu glæsilegasta hóteli
borgarinnar, Holmenkollen
Park Hotel, en það var opnað
þegar heimsmeistaramót á skíð-
um var haldið þar á því herrans
ári 1972.
- Síðan komið þið heim og
helgið Hótel KEA krafta ykkar?
4 - DAGUR - 29. ágúst 1983