Dagur - 02.09.1983, Blaðsíða 5

Þessi mynd þarfnast ekki texta.
Myndir: M.Þ.
.. 11 . '
,,Lengi býr að
fyrstu gerð“
Dagný Sigurgeirsdóttir,
barnahjúkrunarfræðingur,
vinnur við ungbarnaeftirlitið
á Heilsuverndarstöð Akur-
eyrar, en þær eru tvær sem
sjá um eftirlit með ungbörn-
um þar. Við króuðum Dag-
nýju af og vildum fá að vita
eitthvað um starfið. Hún er
önnum kafin manneskja, en
lét þó undan vegna þrýstings.
„Við heimsækjum konur sem
eru nýkomnar heim af sjúkra-
húsinu með börn sín. Við skoð-
um börnin, vigtum þau og
spjöllum við foreldrana um
gang lífsins. Fyrsta vitjunin er
sérlega mikilvæg, einkum og sér
í lagi til foreldra með sitt fyrsta
barn. Það er ákaflega misjafnt
hvernig foreldrar eru undirbún-
ir, sumir eru með þetta allt á
hreinu, en aðrir kunna varla að
skipta á barni og baða það. Við
reynum að leiðbeina fólki eins
og kostur er.
Það ber svolítið á því að for-
eldrar séu óöruggir þegar þeir
eru komnir með ungann sinn
heim. Þeir þurfa að fá staðfest-
ingu á að allt sé eðlilegt hjá
þeim, ef barn er á brjósti, að
það fái nóg að drekka og ýmis-
legt fleira í svipuðum dúr. Við
förum í 3-4 heimsóknir á hálfs
mánaðar fresti. Síðasta heim-
sóknin er því, þegar barnið er
um 2ja mánaða. Óskaplega
finnst manni börnin hafa stækk-
að á þeim tíma. Þau eru fljót að
vaxa og dafna og fyrr en varir
sé ég þau hlaupa um með skóla-
tösku á bakinu. Tíminn er svo
fljótur að líða.
- En er þörf fyrir þessa þjón-
ustu nú á tímum, er þetta ekki
voðalega gamaldags, ha?
„Sei, sei, nei. Þetta er alveg
bráðnauðsynlegt. Þessar heim-
sóknir hafa tíðkast í fjöldamörg
ár og þörfin hefur síst minnkað.
Við veitum mun meiri þjóni.stu
núna en áður var gert. Það eru
margar spurningar, sem brenna
á vörum hinna ungu mæðra og
við reynum að leysa úr þeim
eftir bestu getu, það fer mikill
tími í spjall og þeim tíma tel ég
að vel sé varið. Ungur einstakl-
ingur verður að fá góða að-
hlynningu og vera sem best
undir það búinn að takast á við
erfiðleika lífsins, þó vonandi
láti þeir ekki á sér kræla of
snemma. Eða eins og máltækið
segir: Lengi býr að fyrstu gerð.“
Dagný Sigurgeirsdóttir.
-
bætti við: „Þetta er nokkuð sem
allar konur ættu einhvern tíma að
reyna. Það er svo skrýtið að vera
allt í einu orðin mamma.“
Hvítvoðungarnir teyguðu síð-
asta dropann að sinni, nú var
kominn matmálstími mæðra
þeirra og við þökkuðum fyrir
spjallið.
Freydís Laxdal með tvö nýfædd börn í fanginu.
Tvær mæður gefa nýfæddum bömum sínum að drekka.
Freydís Laxdal útskrifaðist
sem Ijósmóðir árið 1960. Hef-
ur hún starfað á fæðingardeild
Fjórðungssjúkrahússins á Ak-
ureyri, nú samfellt í 8 ár, áður
slitrótt, þar sem hún var sjálf
að eiga börn. Alltaf hefur hún
þó tekið á móti barni á hverju
ári.
- Hvað eru það þá mörg börn
sem þú hefur tekið á móti?
„Ég hef nú alltaf talið það
saman, það eru 701 barn og
verða 702 eftir hádegið! Það er
ákaflega gaman að þessu starfi.
Alltaf nýtt líf í kringum mann.
Mikið um að vera og gaman að
sjá börnin vaxa úr grasi. Ég man
eftir einum kút, sem var óvenju-
lítill, eiginlega agnarsmár, og var
honum vart hugað líf, núna kem-
ur hann oft og heimsækir mig og
er hinn mannalegasti. Sérlega
skemmtilegur og skýr strákur.“
- Sígild spurning, hvernig er
aðstaðan hjá ykkur?
„Vægast sagt fremur léleg. Það
er óskaplega þröngt hérna. Við
höfum eina fæðingarstofu og get-
um verið með tvær konur í fæð-
ingu í einu. Það getur skapað
mikla erfiðleika. Stundum þurfa
konur að bíða frammi á baði og
það er ekki beint hægt að segja
að það sé skemmtilegt. Annars er
baðaðstaðan ógurlega léleg hjá
okkur. Við fáum ekki sturtu sök-
um peningaskorts og þurfum að
notast við eitt baðkar. Menn sjá
í hendi sér hversu þægilegt er
fyrir konur, nýkomnar úr keis-
araskurði að klifra ofan í baðkar.
Það er svona það rosalegasta,
Það er nú einu sinni árið 1983 og
auknar kröfur gerðar til hreinlæt-
isaðstöðu."
- Hvað eru mörg börn hérna í
einu?
„Yfirleitt um 12-13 börn nú-
orðið, áður voru oft 16-20 börn
hér, þá lágu mæðurnar lengur.
Eina nóttina fæddust hér fjögur
börn og var mikið fjör, alltaf nóg
að gera, en samt aldrei of mikið.
Næstu nótt á eftir var engin fæð-
ing og þá leiddist okkur.“
- Hvað með hinar ungu
mæður, finnst þeim þetta ekkert
erfitt?
„Jú, jú, þær segja allar: „Ég
kem sko ekki aftur“, svo eru þær
fljótar að gleyma og komnar fyrr
en varir.“
Freydís ljósmóðir fylgdi okkur
inn á stofu eitt, sem þykir fjörug
stofa í meira lagi. Það reyndist
rétt, mæðurnar ungu voru að
gefa börnum sínum að drekka og
ekki annað sýnna, en þau tækju
móðurmjólkinni vel og supu með
áfergju. Það var spjallað í léttum
tón á stofu eitt. Ein var nýkomin
úr keisaraskurði og sagði okkur
að ekkert væri að óttast. Þetta
væri nú ekki mikið mál og engu
þyrfti að kvíða. Allar voru sam-
mála um að aðbúnaður væri í
besta lagi, nema hvað baðaðstað-
an væri ómöguleg. Það væri ógur-
lega vel hugsað um þær.
- Hvernig finnst þeim að vera
með sitt fyrsta barn í fanginu?
„Þetta er sérstök lífsreynsla að
eignast sitt fyrsta barn. Það verð-
ur öðruvísi næst, þá veit maður
.. .skrýtið að vera allt I
einu orðin mamma“
2. september 19&3 -DAGUR - 5