Dagur - 09.05.1984, Blaðsíða 4

4-DAGUR-9. maí 1984
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR:
STRANDGATA 31, PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI
SÍMI: 24222
ÁSKRIFT KR. 150 Á MÁNUÐI -
LAUSASÖLUVERÐ 22 KR.
RITSTJÓRI OG ÁBYRGÐARMAÐUR:
HERMANN SVEINBJÖRNSSON
RITSTJÓRNARFULLTRÚI:
GlSLI SIGURGEIRSSON
BLAÐAMENN:
EIRÍKUR ST. EIRÍKSSON OG GYLFI KRISTJÁNSSON
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRlMANN FRÍMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI:
HAFDÍS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASÍMI: 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
Hagnaður allra
Gjörbreyting hefur orðið á afkomu fyrirtækja í land-
inu með þeim breytingum á efnahagsstjórn sem
kom til með núverandi ríkisstjórn. Mörg fyrirtæki
riðuðu á barmi gjaldþrots fyrir rétt ríflega ári,
sökum verðbólguþróunar og skuldasöfnunar. Fyrir-
tækin eru hins vegar misjafnlega vel í stakk búin að
verjast áföllum. Kaupfélag Eyfirðinga er með mjög
margþættan rekstur og hefur staðist þrengingar
undanfarinna ára betur en líklega flest önnur fyrir-
tæki. Sá bati sem nú er orðinn hefur á hinn bóginn
komið félaginu vel, eins og öðrum rekstri.
í skýrslu á aðalfundi félagsins kom fram að árið
1983 hafi verið félaginu tiltölulega hagfellt, velta og
viðskipti þróuðust með eðlilegum hætti, afkoman
varð með besta móti og efnahagur félagsins stend-
ur traustum fótum. Félagið hefur áfram getað sinnt
sínu þýðingarmikla hlutverki í bæ og byggð. Verði
ytri aðstæður sæmilega hagstæðar á reksturs-
árangur síðasta árs að geta rennt stoðum undir
áframhaldandi sókn til hagsbóta fyrir eyfirskar
byggðir og íslenskt samvinnustarf.
Hagnaður varð á rekstri kaupfélagsins á liðnu ári
og að tillögum stjórnar um ráðstöfun eftirstöðva,
var mestöllum skattskyldum hagnaði félagsins ráð-
stafað til þúsunda félagsmanna með einum eða
öðrum hætti. Þannig var greiddur um 5 milljón
króna arður í stofnsjóð og auk þess veitti kaupfélag-
ið 10,5 milljón króna afslátt frá vöruverði til við-
skiptavina sinna. Þannig kemur góður hagur þessa
fyrirtækis þeim sem við það skipta til góða. Varð-
andi þessa ráðstöfun á skattskyldum hagnaði sagði
Valur Arnþórsson, kaupfélagsstjóri í ræðu sinni á
fundinum:
„Vafalaust kann slíkt að verða þyrnir í augum
einhverra andstæðinga samvinnufélaganna og
hugsanlega gefa tilefni til nýrra ádeilna vegna
ímyndaðra „ skattfríðinda “ samvinnufélaganna um-
fram hlutafélög. í þessu sambandi er rétt að hafa í
huga, að væri Kaupfélag Eyfirðinga hlutafélag, gæti
það vafalaust ráðstafað enn meira fjármagni til eig-
enda sinna, sem þá væru væntanlega tiltölulega fáir
hlutafjáreigendur. Með hliðsjón af eiginfé þess og
stofnsjóðum, væri hlutafé í því tæpast lægra en 150
milljónir króna. Samkvæmt nýjum ákvæðum skatta-
laganna er heimilt að greiða 10% arð til hluthafa og
hefði hann þá numið 15 milljónum króna miðað við
framangreint hlutafé. Auk þess hefði félagið svo
mátt gefa út fríhlutabréf til hluthafa sinna fyrir
mjög stórar upphæðir, og greiða síðan 10% arð af
því. Með öllum þessum arðgreiðslum hefði kaupfé-
lagið svo getað myndað reksturstap, sem væri síð-
an frádráttarbært frá hugsanlegum hagnaði á
næstu árum. Það má því ljóst vera, að „skattfríð-
indi" eru meiri í hlutafélögum en í samvinnufé-
lögum, ef yfirleitt á að tala um tilraunir yfirvalda til
eflingar fjármunamyndun í atvinnulífinu sem
„skattfríðindi‘‘.“
Stjórn Sparisjóós Svarfdæla ásamt sparisjóðsstjóra á hátíðarfundi að morgni 1. maí 1984 t.f.v.: Baldvin Magnússon,
Halldór Jónsson, Gunnar Hjartarson, sparisjóðsstjóri, Hilmar Daníelsson, formaður, Hjörtur E. Þórarinsson, ritari
og Óskar G. Jónsson. Mynd: Rögnvaldur.
Sparisjóður Svarfdæla 100 ára:
„Dæmi um
þjóðarvakningu"
- segir Jóhannes Nordal um stofnun sparisjóðanna
Á forsíðu afmælisritsins er mynd af málverki Sigfúsar Halldórssonar af
fyrstu stjórn sjóðsins 1884, en það voru Baldvin Þorvaldsson á Böggvi-
stöðum, Jóhann Jónsson, Ytra-Hvarfi og Sigurður Sigurðsson á Tungufelli.
Eins og fram hefur komið í
Degi hélt Sparisjóður Svarf-
dæla upp á 100 ára afmæli
sitt 1. maí sl. í tilefni dagsins
var opið hús hjá sparisjóðn-
um og að sögn Gunnars
Hjartarsonar, sparisjóðs-
stjóra, var troðfullt allan
tímann og töldu menn að
á annað þúsund manns hafí
notið veitinganna sem fram
voru bornar.
í tilefni afmælisins var gefið út
ákaflega myndarlegt afmælisrit
sem Hjörtur E. Þórarinsson ann-
aðist útgáfu á. Ritið er 80 bls.
með miklum fróðleik og fjölda
mynda. Það var borið út í öll hús
á Dalvík og í Svarfaðardal og
hægt verður að fá það hjá spari-
sjóðnum.
í afmælisritinu er að finna for-
mála eftir Hjört, Kveðju á aldar-
afmæli eftir Jóhannes Nordal,
seðlabankastjóra, yfirlitsgrein
um Sparisjóð Svarfdæla í 100 ár
sem Hjörtur tók saman, en þar er
að finna mjög miklar upplýsingar
um byggð og búskaparhætti fyrr
á tímum. Þá er í ritinu grein eftir
Harald Hannesson um upphaf
sparisjóðsstarfsemi á íslandi,
skrá yfir ábyrgðarmenn og
stjórnarmannatal og reikningar
sjóðsins fyrir árið 1983.
í grein Jóhannesar Nordal seg-
ir m.a.: „Það framtak sem lýsti
sér í stofnun fyrstu sparisjóð-
anna, er enn eitt dæmi um þá
þjóðarvakningu, sem fylgdi sjálf-
stæðisbaráttu íslendinga á síð-
ustu öld og kom fram í margvís-
legum tilraunum til nýjunga í
verslun og framleiðsíu, sem
smám saman breytti aldalangri
kyrrstöðu efnahagsstarfseminnar
í markvissa framfarasókn." HS
Samkór Dalvíkur söng á hátíðarsamkomu um kvöldið. Stjórnandi og undirlcikari er Colin P. Virr.
Mynd: Rögnvaldur.