Dagur - 25.11.1985, Qupperneq 9

25. nóvember 1985 - DAGUR - 9
±>ækur
Magnús Magnússon:
Á söguslóðum
Biblíunnar
Bókaútgáfan Örn og Örlygur
hefur gefið út bók Magnúsar
Magnússonar, hins kunna sjón-
varpsmanns í Bretlandi, sem
nefnist Á söguslóðum Biblíunn-
ar.
Hér er skyggnst að baki frægra
þátta sem sýndir voru í breska
sjónvarpinu og síðar í því ís-
lenska. Þetta er bók sem veldur
deilum og vekur spurningar.
- Hvaða leyndardóma hafa forn-
leifafræðingar uppgötvað að
undanförnu?
- Hvernig koma þessar uppgötv-
anir heim og saman við frásagnir
Biblíunnar?
- Hvað gerist þegar sagan og
Biblían er endurskoðuð í ljósi
nýjustu fornleifafunda?
Magnús Magnússon vinnur hér
úr ógrynni lítt kunnra heimilda
og kynnir lesandanum niður-
stöðurnar á alþýðlegan hátt sem
nýtur sín vel í vandaðri þýðingu
Dags Þorleifssonar.
Þessi bók er eins konar vega-
handbók um söguslóðir Biblí-
unnar og um leið lykill að Aust-
urlöndum nær - þeim löndum
sem Islendingum eru í sénn fram-
andi en þó svo nálæg í sögu og
menningu.
Bókin var sett í Leturvali en
prentuð og bundin í Ungverja-
landi.
Um viðreisn
íslands
Deo, regi, patriae
Út er komin hjá Erni og Örlygi
bók þeirra Páls Vídalíns og Jóns
Eiríkssonar Um viðreisn Islnnds
sem kom út í Sórey 1768 og hefur
lengst af gengið undir nafninu
Deo, regi, patriae - Guði, kon-
unginum og föðurlandinu. - Rit-
ið er að frumstofni samið af Páli
Vídalín árið 1699, og nær ætíð
við hann kennt, þótt meiri hluti
þess sé saminn af Jóni Eiríkssyni
og rit Páls nánast sögulegur inn-
gangur að því sem Jón hafði fram
að færa.
Talið er að ritið hafi í upphafi
verið ætlað sem varnarrit fyrir
Innréttingar Skúla Magnússonar,
þegar þær stóðu sem höllustum
fæti, er og fullvíst að þeir Jón og
Skúli kostuðu útgáfu ritsins í fé-
lagi, og Skúli dvaldist langdvöl-
um í Sórey hjá Jóni meðan á
undirbúningi þess stóð. En þó að
Deo, regi, patriae hafi e.t.v. í
upphafi verið ætlað sem vamarrit
fyrir Innréttingarnar, varð viðr
fangsefni þess miklu víðtækara,
eða almenn viðreisn íslensku
þjóðarinnar á öllum sviðum
þjóðlífsins, en þó fremur öllu
öðru helgað atvinnuvegum og
efnahagslífi. Deo, regi, patriae
hafði mikil og varanleg áhrif á
sögu landsins og þróun á sínum
tíma, og ef til vill hefir ekkert rit
orðið áhrifaríkara í stjórnmála-
sögunni. 68 eintök af bókinni eru
tölusett og árituð.
Bókin er sett, umbrotin og
prentuð í Prentstofu G. Bene-
diktssonar. Arnarfell annaðist
bókbandið. Bókarskreyting er
unnin af Ernst Bachmann.
fVtur Hcintt'ittss'ífi
Hin eilifci leit
(aitiny HeitiUrfnsiii eiu
Ég geng frá btvnum
Tvær nýjar
Ijóðabækur
Hörpuútgáfan á Akranesi hefur
sent frá sér tvær nýjar ljóðabæk-
ur. „Ég geng frá bænunt" eftir
Guðnýju Bcinteinsdóttur frá
Grafardal í Borgarfirði og „Hin
eilífa leit“ eftir Pétur Beinteins-
son bróður hennar.
í Grafardal í Borgarfirði stóð
samnefndur bær. Þar bjuggu
hjónin Helga Pétursdóttir og
Beinteinn Einarsson. Börn þeirra
voru átta. Á heimilinu í Grafar-
dal var ljóðagerð og kveðskapur
dagleg iðja og hvers konar Ijóð-
list í hávegunt höfð á heimilinu.
Hörpuútgáfan hefur áður gefiö
út ljóðabækur eftir Einar, Sigríði
og Sveinbjörn og í undirbúningi
er útgáfa ljóðabókar eftir Hall-
dóru systur þeirra.
Guðný Beinteinsdóttir andað-
ist 29. maí 1968, en Pétur Bein-
teinsson andaðist 2. ágúst 1942.
Bók Guðnýjar er 44 bls. og
bók Péturs er 88 bls. Bjarni Þór
Bjarnason gerði myndir á bóka-
kápur. Prentverk Akraness hf.
annaðist prentun og bókband.
Guðmundur Ármann og Bjarni Einarsson
Um fugla og
frelsi
- Ný Ijóðabók eftir Bjarna Einarsson
með dúkristum eftir Guðm. Ármann komin út
Út er komin á Akureyri
Ijóðabókin Hvar stend ég
þegar ég flýg eftir Bjarna
Einarsson. I bókinni eru 48
Ijóð og 6 dúkristur á rísspapp-
ír eftir Guðmund Ármann
myndlistarmann.
Þeir Bjarni Einarsson og
Guðmundur Ármann komu við
á ritstjórn Dags með nýju bók-
ina og gáfu um hana eftirtaldar
upplýsingar. Hvar stend ég þeg-
ar ég flýg er gefin út í 180 ein-
tökum, er til sölu hjá höfund-
um, Teiknistofunni Stíl og í
bókabúðum auk þess sem geng-
ið verður í hús á Akureyri og
hún boðin til sölu. Hún er 90%
handunnin, eins og þeir félagar
orða það. Ljóðin voru skrifuð í
Gautaborg á síðustu 5 árum.
Bjarni var spurður um inni-
hald bókarinnar.
„Um það vil ég sem minnst
segja. En titillinn segir mikið.
Flugið er tákn frelsins. Og hvar
stendur maðurinn þegar hann
er frjáls?“ spyr Bjarni og veltir
vöngum. Bætir svo við að í bók-
inni séu vistfræðilegar tilhneig-
ingar
Guðmundur fær orðið næst.
„Ég byrjaði á að lesa ljóðin og
sá að ekki var vænlegt að mynd-
skreyta hvert ljóð. Þannig að ég
gerði myndir sem mér fannst að
sá andi sem ég upplifði við lest-
urinn kæmi fram í. Myndirnar
geta því staðið með fleiri en
einu ljóði."
Næst eru þeir félagar inntir
eftir hvernig samstarf þeirra
hafi komið til.
„Ég komst að því fyrir tilvilj-
un að Guðmundur var að vinna
dúkristuseríu um fugla og frelsi.
Ég gekk á hann og spurði hvort
hann væri ekki tilbúinn að
myndskreyta bókina þar sent
hún væri á sömu bylgjulengd-
inni. Hann var til í það og hér er
árangurinn," segir Bjarni og
bendir á rauðu bókina, Hvar
stend ég þegar ég flýg.
Bjarni er fæddur árið 1955,
hann er doktor í fornleifafræð-
um frá Gautaborgarháskóia og
hefur frá því í apríl verið for-
stöðumaður Minjasafnsins á
Akureyri. Hann hefur áður birt
ljóð í Lesbók Morgunblaðsins
og í ljóðheftinu Vélrit. Guð-
mundur er fæddur árið 1944, út-
skrifaður úr Myndlista- og
handíðaskóla íslands 1966. Á
árunum 1966-1971 var hann við
nám í Vallands konsthögskola í
Gautaborg. Guðmundur starfar
nú við kennslu í Myndlista-
skólanum á Akurevri, einnig
við auglýsingar og myndlist.
Hann hefur sýnt víða bæði
heima og erlendis.
„Ljóð og myndlist eru mjög
samtvinnuð. Dúkristan er lík
ljóðinu, það verður að velja og
hafna. Myndformið er hnitmið-
að og einfalt á svipaðan máta og
ljóðið," eru lokaorð þeirra fé-
laga. - mþþ
Eftir uppskeruna
Eftir uppskeruna
dansa skuggarnir
nagllegir
á ökrunum.
í villtri vímu
tæla þeir líflausan skuggann
í dansinn.
Hœgt og bítandi
bráðna ég niður
í dansgólf
og finn hvassa fœtur
skugganna
í augum mér.
minn