Dagur - 20.08.1986, Page 2
2 - DAGUR - 20. ágúst 1986
viðtal dagsina.
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR:
STRANDGATA 31, PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI
SÍMI: 24222
ÁSKRIFT KR. 420 Á MÁNUÐI
LAUSASÖLUVERÐ 40 KR.
RITSTJÓRI OG ÁBYRGÐARMAÐUR:
HERMANN SVEINBJÖRNSSON
FRÉTTASTJÓRI:
GYLFI KRISTJÁNSSON
RITSTJÓRNARFULLTRÚI:
BRAGI V. BERGMANN
BLAÐAMENN:
ÁSLAUG MAGNÚSDÓTTIR, GESTUR E. JÓNASSON,
GESTUR KRISTINSSON (Blönduósi vs. 95-4070 hs. 95-4368),
HELGA JÓNA SVEINSDÓTTIR, INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR
(Húsavík vs. 41585 hs. 41529), RÚNAR ÞÓR BJÖRNSSON,
KRISTJÁN KRISTJÁNSSON, MARGRÉT Þ. ÞÓRSDÓTTIR,
ÞÓRHALLUR ÁSMUNDSSON (Sauöárkróki vs. 95-5960 hs. 95-5729)
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRÍMANN FRÍMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI:
HAFDÍS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASÍMI 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
Ueiðari.______________________
Hagstæð
verðbólguþróun
Samkvæmt þeim upplýsingum sem gleggstar
eru um þessar mundir hvað varðar þjóðarbú-
skapinn virðist svo sem verðbólgan á árs-
grundvelli sé innan við tíu af hundraði.
Árangurinn í því að telja niður verðbólguna er
með ólíkindum góður. Þó að mælieiningarnar
og aðferðirnar við að meta verðbólguhraðann
séu ekki alfullkomnar og þó að verðbólgan
kunni að vera eitthvað meiri en tölurnar segja
til um, þá er árangurinn frábær.
Með samræmdum aðgerðum ríkisstjórnar
og aðila vinnumarkaðarins og vegna fremur
hagstæðra ytri skilyrða á ýmsum sviðum hef-
ur þessi mikli árangur náðst. íslendingar eiga
flest sín erlendu viðskipti í dollurum og þróun
hans hefur verið hagstæð að sumu leyti, t.d.
hvað varðar hinar miklu erlendu skuldir. Á
hinn bóginn seljum við flestar okkar afurðir
fyrir dollara og vegna lækkunar hans höfum
við fengið minna fyrir útflutningsvörur okkar.
Þróun olíuverðs hefur einnig verið íslend-
ingum mjög hagstæð. Það hefur farið sílækk-
andi og hefur það komið áþreifanlega fram í
lækkun útsöluverðs á bensíni og olíum. Nú er
olíuverð á erlendum mörkuðum hætt að
lækka, en ef jafnvægi næst á þessum mörkuð-
um má reikna með að það hafi áhrif á fleiri
sviðum, s.s. til lækkunar og jafnvægis á fjár-
magnsmörkuðum.
Það virðist því ljóst að framvinda verð-
bólgumálanna er að verulegu leyti undir
íslendingum sjálfum komin. Mestu varðar
hvernig til tekst með gerð kjarasamninga.
Það hefur sýnt sig á undangengnum árum og
áratugum að fari kjarasamningar úr böndun-
um, ef hækkanir reynast meiri en fyrirtækin
og þjóðfélagið ræður við, þá rýkur verðbólgan
upp úr öllu valdi á örskömmum tíma. Sá víta-
hringur sem þjóðin bjó við til skamms tíma,
þegar launasprengingar og gengisfellingar
skiptust á með stuttu millibili, má ekki endur-
taka sig. Tekist hefur að rjúfa þennan hring
og nú verður að leggja mikið í sölurnar til að
halda í það sem áunnist hefur.
Nú ættu allir að vera farnir að merkja þann
ávinning sem er af minnkandi verðbólgu og
meiri stöðugleika í þjóðfélaginu en verið hef-
ur um langt skeið. En betur má ef duga skal.
Baráttunni er ekki lokið og enn um sinn verða
allir að leggjast á eitt til að sú jákvæða þróun
sem átt hefur sér stað haldi áfram. HS
„Allir eru sérvitringar
og sér í lagi ég“
- Sverrir Páll Erlendsson í viðtali dagsins
Hann hcitir Sverrir Páll
Erlendsson og er íslensku-
kennari við Menntaskólann á
Akureyri. Þessa dagana er
hann að skrifa kennslubók í
hljóðfræði og málsögu og er
verkið unnið í sjálfboðavinnu.
Einhverjum þætti þetta bera
vott um sérvisku, enda er
Sverrir Páll fyrstur manna til
að viðurkenna að hann sé sér-
vitur. En hvernig datt honum
þetta í hug?
„Þetta hófst með því að ég tók
mig til og skrifaði þætti úr sögu
íslensks máls haustið 1985 og
þann vetur voru þeir notaðir sem
kennsluefni í Menntaskólanum á
Akureyri. í fyrrahaust endur-
bætti ég ritið og sl. vetur var það
síðan notað í þeirri útgáfu. Nú er
ég að skrifa viðauka sem er dálít-
ið sérkennilegur því hann mun
koma framan við það sem áður er
komið og það held ég að sé ekki
algengt með viðauka. Þetta eru
þættir úr hljóðfræði og hljóð-
myndunarfræði nútímamáls.
Bókin á að spanna námsefni í
heilum áfanga í framhaldsskóla-
námi eins og þeir eru skilgreindir
í bráðabirgðanámsskrá fyrir
framhaldsskóla landsins."
- Eru ekki til bækur um þetta
efni?
„Það eru til bækur um sama
efni. Sumar þeirra eru gamlar og
úreltar og aðrar fjalla aðeins um
þetta að hluta. Ég held að mín
bók sé sú fyrsta sem er sniðin sér-
staklega að þessum áfanga. Það
er nokkuð algengt að fræðimenn
sem skrifa bækur í þessum dúr
sníði þær að áföngum á háskóla-
stigi og af þessum sökum hafa
þær oft orðið óþarflega fræðileg-
ar og flóknar.
Ég kvartaði eitt sinn yfir þessu
við gamlan kennara minn úr
Háskóianum. Ég sagði eitthvað á
þá leið að það hlyti að vera hlut-
verk þessara manna að skrifa
kennslubækur fyrir iægri skóla-
stig. Hann sagði hins vegar að
það væri ómögulegt. Við, sem
ynnum í þessum skólum og
þekktum okkar nemendur, hlyt-
um að vera betur til þess falinir
að skrifa fyrir þá kennslubækurn-
ar. Og það má segja að það sé
þetta sem ég er að reyna núna.
Reyndar er þetta sumar- og frí-
stundastarf margra kennara.
Það er nú best að það komi
fram að þetta eru engir stór-
merkilegir hlutir sem ég er að
gera. Ég er að sníða námsefni að
ákveðnum hópi og af þeim sök-
um er þetta ekkert stórmerkilegt
vísindarit. Þarna koma engar
merkilegar uppgötvanir fram. Ég
er í stuttu máli aðeins að reyna
að setja þessi fræði fram í formi
sem hæfir nemendum og þeir
ættu að skilja.“
- Færðu eitthvað greitt fyrir
þessa vinnu?
„Ég hef ekkert fengið greitt
fyrir þetta en það hefur heldur
enginn beðið mig að gera þetta.
Samstarfsmenn mfnir hafa þó
hvatt mig. Ég hef fjölritað þetta
og selt á kostnaðarverði. Það er
líka rétt að byrja þannig því það
er nauðsynlegt að prófa bækurn-
ar áður en farið er út í dýra
útgáfu.
Annars held ég að það sé fátítt
að menn verði feitir af ritstörfum
á íslandi. Sumar bókaútgáfur
hafa að vísu reynt að nota það
sem lífakkeri að gefa út kennslu-
bækur sem margir nemendur
þurfa að nota en ég held að það
hafi ekki gengið alveg sem skyldi.
Nemendur lána hverjir öðrum
bækur, kaupa þær saman o.s.frv.
og því seljast þær ekki jafn mikið
og reiknað hafði verið með. Svo
má líka nefna að ljósritun og fjöl-
ritun er komin út í öfgar í þeim
skólum sem ég þekki til. Það
virðist stundum vera að kennur-
um finnist þeir ekki standa undir
nafni nema þeir komi með svo og
svo mikið af ljósritum og fleygi í
nemendur, helst í hverjum tíma.
Það verður hins vegar að athuga
að það er mikið verk að halda
þessu saman og erfitt að halda
þessu heilu. Af þeim sökum lend-
ir þetta oft í ruslafötunni og hvað
er þá unnið?
Én það má ekki gleyma því að
þessi ljósritun stafar oft af því að
ekki eru til nothæfar kennslu-
bækur í viðkomandi greinum.
Skólakerfið hefur verið að breyt-
ast og námsefnið líka. Skólayfir-
völd hafa ekki verið nógu dugleg
að hvetja menn til að skrifa
kennslubækur. Þetta mætti gera
með því að fá mönnum verkefni
og borga þeim sérstaklega fyrir
það eða minnka við þá kennslu
meðan á verki stendur. Það hafa
verið gerðar tilraunir með þetta
en þær hafa bara verið of fáar.
Ég hef á tilfinningunni að þetta
sé aðeins að breytast núna. í
sumum skólum eru fyrir hendi
litlar kennslubókaútgáfur þar
sem skólayfirvöld og kennarar
hafa gert samkomulag sín á milli.
T.d. í Hamrahlíð hafa kennarar
fengið greitt fyrir að taka saman
kennslubækur og það er kominn
vísir að slíku félagi í Mennta-
skólanum á Akureyri. Þetta þarf
að gerast því það þarf sérvitringa
til að sitja yfir þessu að gamni
sínu.“
- Ert þú þá sérvitringur?
„Allir eru sérvitringar og sér í
lagi ég. Ég er ekki að þessu vegna
þess að ég óttist sérstaklega um
íslenskt mál heldur vil ég bara að
þetta sé til í bók. Ég kann þessi