Dagur - 26.05.1987, Qupperneq 2

2 - DAGUR - 26. maí 1987
MSUR
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR:
STRANDGATA 31, PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI
SlMI: 24222
ÁSKRIFT KR. 520 Á MÁNUÐI
LAUSASÖLUVERÐ 50 KR.
RITSTJÓRI OG ÁBYRGÐARMAÐUR:
HERMANN SVEINBJÖRNSSON
RITSTJÓRNARFULLTRÚI:
BRAGI V. BERGMANN
BLAÐAMENN:
ÁSLAUG MAGNÚSDÓTTIR, EGGERT TRYGGVASON, EGILL BRAGASON,
GESTUR KRISTINSSON (Blönduósi vs. 95-4070 hs. 95-4368),
HELGA JÓNA SVEINSDÓTTIR, INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR
(Húsavík vs. 41585 hs. 41529), KRISTJÁN KRISTJÁNSSON,
RÚNAR ÞÓR BJÖRNSSON, STEFÁN SÆMUNDSSON,
VILBORG GUNNARSDÓTTIR,
ÞÓRHALLUR ÁSMUNDSSON (Sauðárkróki vs. 95-5960 hs. 95-5729)
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRlMANN FRlMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI:
HAFDlS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASlMI 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
leiðari._____________________
Óskiljanleg
framkoma
Vestur-Þjóðverja
Blikur eru nú á lofti í samskiptum íslands og
Vestur-Þýskalands. Þýsk stjórnvöld hafa gert
hvalkjöt frá íslandi á leið til Japans upptækt í
fríhöfninni í Hamborg á þeim forsendum að
ný lög þar í landi banni verslun og innflutning
á hvalafurðum til Þýskalands. Öllum sem með
málinu hafa fylgst er ljóst að þessi skýring
þarlendra yfirvalda á ekki við nokkur rök að
styðjast. Þarna er alls ekki um að ræða inn-
flutning á hvalafurðum til Þýskalands, því
Hamborg var einungis notuð sem umskipun-
arhöfn á leið vörunnar til Japans. Þjóðverjar
hafa verið aðilar að stofnsáttmála Alþjóða
hvalveiðiráðsins síðan 1946 og hafa sem slíkir
heimilað hvalveiðar í vísindaskyni. Ákvæði
sáttmálans, sem Þjóðverjar hafa undirritað,
eru mjög afdráttarlaus og því koma viðbrögð
þeirra nú algerlega í opna skjöldu. Kjöt það
sem kyrrsett hefur verið er af hvölum sem
menntamálaráðherra íslendinga hefur gefið
heimild til að veiða og þá heimild gaf hann út
í samræmi við alþjóðasamþykktir. Lagaleg
staða íslendinga er því ótvíræð.
Reglur um fríhafnir eru mun frjálslegri en
gilda öðru jöfnu í hverju landi fyrir sig og
hingað til hafa allar vörur, ef undan eru skilin
eiturlyf og önnur lífshættuleg efni, farið
afskiptalausar gegnum fríhafnir hvar sem er í
heiminum. Með hliðsjón af þeirri staðreynd
eru afskipti vestur-þýskra yfirvalda mun
alvarlegri en sýnist í fljótu bragði.
Mergurinn málsins er sá að með aðgerðum
sínum hafa þýsk yfirvöld látið undan þrýst-
ingi og hótunum svonefndra Grænfriðunga í
ótta við hefndaraðgerðir þeirra. Eins og kunn-
ugt er berjast Grænfriðungar með öllum til-
tækum ráðum gegn hvalveiðum og í þeirri
baráttu svífast þeir einskis. Tilgangurinn
helgar meðalið á þeim bæ.
Með aðgerðum sínum hafa Vestur-Þjóð-
verjar sýnt af sér óafsakanlega frekju og
valdníðslu gagnvart íslendingum.
Samskipti þessara þjóða hafa allt frá stríðs-
lokum verið með miklum ágætum en nú eru
blikur á lofti. Þar er alfarið við Þjóðverja að
sakast. BB.
j/iðtal dagsins.
„Ánægjulegt hversu margt ungt
fólk kemur að Fagraskógi“
- segir Magnús Stefánsson, bóndi í Fagraskógi
Magnús Stefánsson hefur
stundað búskap á hinni þjóð-
kunnu jörð Fagraskógi í rúma
þrjá áratugi. Blaðamaður
ræddi við hann fyrir skömmu á
aðalfundi KEA og bar margt á
góma, m.a. landbúnaðarstefn-
an, búháttabreytingar, ferða-i
:mannaþjónusta og síðast en
ekki síst, heimaslóðir Davíðs
Stefánssonar frá Fagraskógi.
Magnús Stefánsson er vara-
maður í stjóm Kaupfélags Ey-
firðinga.
- Hvað ert þú búinn að stunda
búskap lengi og hvemig hefur
búskapurinn þróast á þinni jörð?
„Ég tók við búinu í Fagraskógi
árið 1956. Um það leyti var búið
blandað; kýr og kindur, en með
árunum hefur þetta þróast á þann
veg að ég fækkaði sauðfénu og
fjölgaði kúnum. Það var ekki ætl-
un mín að fækka kindunum held-
ur kom það af sjálfu sér eftir að
ég byggði fjós á sínum tíma og
kvóti var settur á mjólkurfram-
leiðsluna um 1980. Samsetning
búsins núna er því sú að ég er nær
eingöngu með kýr en einnig
nokkrar kindur að gamni mínu.“
- Hafa landbúnaðarmálin
þróast á þann veg sem þú hafðir
hugsað þér þegar þú hófst
búskap?
„Nei, ég gat ekki séð þessa
þróun fyrir, alla vega ekki til að
byrja með. Þegar ég hóf búskap
hélt ég að þörf yrði fyrir öll þau
matvæli sem hægt væri að fram-
leiða í heiminum, en sú varð ekki
raunin."
- Hvernig finnst þér að
áætlanagerð og stjórnun fari sam-
an í landbúnaði um þessar
mundir?
„Það er frekar auðvelt að gera
áætlanir núna, ekki síst eftir að
búið er að semja við bændasam-
tökin um kvóta fram í tímann.
Það er þörf á að hafa vissa stjórn
á landbúnaðarmálum en ekki eru
allir á sama máli um það hvernig
eigi að standa að þeirri
stjórnun.“
- Hvernig finnst þér hafa verið
haldið á landbúnaðarmálum af
opinberri hálfu undanfarin ár?
„Þetta voru auðvitað nokkuð
harkalegar aðgerðir í fyrstunni.
Gagnvart mínu búi kom þetta
þannig fram að ég fækkaði kind-
unum, og reyndar kúnum líka.
Ég hafði áhuga fyrir því að láta
þetta ganga vel og vildi vinna að
því eins og þurfti en það er hemill
á öllu núna og maður má ekki
vinna við þetta eins og maður
hefði óskað.“
- Hvað er Fagriskógur stór
jörð?
„Jörðin er ekki stór, túnastærð
Magnús Stefánsson, Fagraskógi.
er um fimmtíu hektarar og e.t.v.
annað eins, sem væri hægt að
rækta. Til fjallsins er nokkuð
mikið land, sem tilheyrir Fagra-
skógi. Afréttir eru góðar en ekki
víðlendar."
- Hvað myndi jörðin bera
stórt kúabú, ef hún væri fullnýtt?
„Án þess að fjárfesta nokkuð
gæti ég aukið mjólkurmagnið um
40 til 50 þúsund lítra og haft 250
til 270 kindur. Núna er ég með
rúmlega fjörutíu kýr en læt þær
ekki mjólka nærri því eins mikið
og hægt væri. Ef mjólkurfram-
leiðslan á búinu væri í hámarki
þá mundu afurðirnar aukast um
þriðjung."
- Hvernig finnst þér ráðu-
nautaþjónustan vera? Geta ráðu->
nautarnir sinnt bændunum sem
skyldi?
„Þeir eru e.t.v. of mikið á kafi
í skriffinnsku. Mér finnst oft að
þeir séu að vinna störf sem hver
annar skrifstofumaður, sem ekki
væri sérmenntaður sem ráðu-
nautur, gæti sinnt. Það kemur
sterklega til greina, frá mínum
bæjardyrum séð, að ráða ritara til
að vinna pappírsvinnuna, til að
ráðunautarnir gætu sinnt ein-
staklingunum meira. Annars eru
þetta allt saman ágætis menn og
gott til þeirra að leita. Þeir vilja
leysa allan vanda, vandamálið er
fyrst og fremst að komast yfir
verkefnin."
- Hefur þú trú á að kvótamál-
in taki einhverjum stakkaskipt-
um í nánustu framtíð?
„Ég hef þá trú að ákveðið jafn-
vægi komist á með tímanum,
þannig að menn verði ekki smám
saman fátæklingar af því að vera
við búskap. Ég vil ekki láta fjötra
einstaklingana niður í fast form,
þeir verða að fá að sýna hvað í
þeim býr. Menn verða að fá frið
# Allt í áttum
Um daginn hleraði S&S sam-
tal tveggja kvenna á kaffihúsi
í Reykjavík, þar sem önnur,
nýflutt til Akureyrar, rakti raun-
ir sínar fyrir hinni. Fer hér fram-
haldið. „Veistu, að það er
ótrúlega erfitt að rata á Akur-
eyri? Jú, þetta er ekki stór
staður, en að komast á milli
hverfa er enginn leikur. Þó
allt götuskipulag sé í góðu
lagi, þá tekur lengri tíma að
læra þetta en annars staðar.
Maður þarf að byrja á að fara
eftir leiðbeiningum annarra
og það er hausverkurinn. Það
er sjaldan sagt niðureftir,
uppeftlr, hægri og vinstri þar.
Byrjað er á að senda þig „út í
Þorp, upp á Brekku eða niður
á Eyri“. Þetta eru hverfin þar,
þú skilur. Þá er allt í áttum.
Norður fyrir, austan við, “að
Ijósunum og svo í suður“,
o.s.frv. Þar er aldrei rok, vont
eða gott veður, heldur sunn-
an- eða norðanátt, og það
segir allt. Til dæmis kom
dóttirin hágrátandi inn einn
daginn. Hún hafðí tapað af
krökkum sem hún hafði verið
að leika sér við, farið heim
til eins þeirra og spurt eftir
þeim. Móðirin sagði henni, að
þau væru fyrir austan hús og
mín var auðvitað engu nær.“
# Rangar
upplýsingar
„Þú hefðir svo átt að vita
hvað mamma og pabbi voru
stoit af mér þegar þau komu í
heimsókn og ég að sjálf-
sögðu, bauðst til að sýna
þeim Akureyri. „Hvað þú ert
fljót að átta þig og rata, ekki
búin að vera hér lengur
elskan." Seinna komst ég
svo að því, að upplýsingar
mínar reyndust ekkert ákaf-
lega réttar. Ég rambaði þó á,
að nýjasta hverfið væri í raun
nýjasta hverfið, en það fór
heldur ekki á milli mála. Verra
var, að ég hafðí breytt Mennta-
skólanum í sjúkrahúsið,
rafstöðinni i barnaskóla og
skfðaskálanum í Hlíðarfjalli í
hesthús. En ég veit betur
núna. Vona bara að mamma
og pabbi verði búin að
gleyma þessu þegar þau
koma aftur.“