Dagur - 21.10.1987, Blaðsíða 2

2 - DAGUR - 21. október 1987
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR:
STRANDGATA 31, PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI
SlMI: 24222
ÁSKRIFT KR. 560 Á MÁNUÐI
LAUSASÖLUVERÐ 55 KR.
GRUNNVERÐ DÁLKSENTIMETRA 400 KR.
RITSTJÓRAR:
ÁSKELL ÞÓRISSON (ÁBM.)
BRAGI V. BERGMANN
BLAÐAMENN:
ANDRÉS PÉTURSSON
(Reykjavlk vs. 91-17450, pósthólf 5452, 105 Reykjavík,
ÁSLAUG MAGNÚSDÓTTIR, EGGERT TRYGGVASON, EGILL BRAGASON,
INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR (Húsavík vs. 41585 hs. 41529),
JÓHANN ÓLAFUR HALLDÓRSSON, KRISTJÁN KRISTJÁNSSON,
STEFÁN SÆMUNDSSON, TÓMAS LÁRUS VILBERGSSON,
VILBORG GUNNARSDÓTTIR, ÞÓRHALLUR ÁSMUNDSSON
(Sauöárkróki vs. 95-5960 hs. 95-5729)
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRÍMANN FRlMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI:
HAFDlS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASlMI 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
Jeiðari.
Höfuðborgarþensla
í umræðum um efnahagsaðgerðir ríkisstjórnar-
innar hafa hugtökin „þensla“ og „launaskrið"
oft borið á góma. í yfirlýsingu sem ríkisstjórnin
sendi frá sér vegna aðgerðanna er t.d. talað um
nauðsyn þess að „beita samræmdum ráðstöfun-
um á öllum sviðum efnahagsmála gegn
þenslu“, eins og komist er að orði. Framlag
ríkisstjórnarinnar til að draga úr þenslu er m.a.
að leggja fram aðhaldssamt fjárlagafrumvarp,
þar sem dregið er úr fjárveitingum til ónauðsyn-
legra framkvæmda, ellegar þeim frestað. Vitan-
lega er þess gætt af hálfu fjárveitingavaldsins
að raða framkvæmdum í forgangsröð með tilliti
til mikilvægis en slíkt mat er alltaf umdeilanlegt
og getur valdið ágreiningi. Sú hætta er ávallt
fyrir hendi að ónógu fjármagni sé veitt til nauð-
synlegra framkvæmda sem þola enga bið og
geta valdið viðkomandi byggðarlögum miklu
tjóni ef þær dragast úr hömlu.
Með aðhaldssömum fjárlögum getur ríkis-
stjórnin þannig átt verulegan þátt í að draga úr
þeirri þenslu sem mönnum hefur orðið svo tíð-
rætt um. En þar með er ekki nema hálfur sigur
unninn. Til lítils er barist ef atvinnurekendur
fylgja ekki fordæmi ríkisstjórnarinnar og draga
úr umsvifum sínum. Þetta á sérstaklega við um
atvinnurekendur á höfuðborgarsvæðinu en þar
hefur framkvæmdagleðin og fjárfestingaræðið
verið í algleymi um langt skeið.
Reyndar má færa fyrir því nokkur rök að
þenslu og launaskriðs hafi ekki gætt nema í
mjög litlum mæli á landsbyggðinni. Á suðvest-
ur-horninu hafa verslunarmiðstöðvar og ýmsar
aðrar glæsihallir hins vegar sprottið upp eins og
gorkúlur með þeim afleiðingum að eftirspurn
eftir vinnuafli, sérstaklega iðnaðarmönnum,
hefur stóraukist. Launaskrið hefur að sjálfsögðu
fylgt í kjölfarið. Iðnaðarmenn hafa lagt nótt við
dag við að ljúka þessum framkvæmdum á sem
skemmstum tíma, þrátt fyrir þann aukna kostn-
að sem af slíkri vinnutilhögun hlýst. Atvinnu-
rekendur og þá sér í lagi kaupsýslumenn hafa
staðið fyrir veislunni og kostnaðinum er síðan
hleypt út í verðlagið.
Davíð Oddsson borgarstjóri upplýsti það fyrir
skömmu að nú vantaði fólk í um 4000 störf í
höfuðborginni. Á sama tíma eru borgaryfirvöld
að huga að framkvæmdum við ráðhús fyrir
Reykvíkinga. Það getur vart talist skynsamleg
ákvörðun eins og málum er háttað - nema það
sé vilji borgaryfirvalda að viðhalda þenslu-
ástandinu enn um sinn.
Ríkisstjórnin hefur nú „stigið á bremsurnar á
landsvísu“. Hins vegar virðist enginn hafa hug-
að að hemlunum á höfuðborgarsvæðinu, þótt
þar sé ferðin vissulega mest. BB.
-viðtal dagsins__________________
„Eins og að detta
í lukkupottinn
- að vera boðiö þetta hér,“ segir Erla Ruth Harðardóttir
leikkona og sýningarstjóri hjá LA
Eitt af því sem á hverju hausti
dregur nýtt fólk til starfa á
Akureyri er Leikfélag Akur-
eyrar. Nýir leikstjórar,
hönnuðir og síðast en ekki síst
nýir Ieikarar eru orðinn fastur
Iiður í starfí hússins undir
brekkunni enda mikilvægt í
þessum „hransa" að um
ákveðna endurnýjun sé að
ræða. Á föstudaginn frumsýnir
LA leikritið „Lokaæfing" eftir
Svövu Jakobsdóttur. Leikritið
hefur að undanförnu verið sýnt
í Badetheatret í Nýhöfninni í
Kaupmannahöfn við geysilega
góðar undirtektir og því Ijóst
að hér er um mjög spennandi
verkefni að ræða.
Sýningarstjóri og jafnframt
einn þriggja leikenda í verkinu er
Erla Ruth Harðardóttir 26 ára
nýútskrifaður leikari frá Guilford
School of Acting and Dance í
Surreyfylki skammt fyrir sunnan
London.
„Ég er fædd og uppalin í
Reykjavík en raunar komst ég að
því þegar ég var að lesa ættartölu
hjá frænku minni, sem hélt upp á
75 ára afmælið sitt fyrir skömmu,
að ég á ættir að rekja til
Árskógsstrandar þar sem langafi
minn og langamma bjuggu.
Þannig að ég er pínulítill Éyfirð-
ingur.
Nú ég gekk þennan hefð-
bundna menntaveg í Reykjavík
sem lauk með stúdentsprófi frá
Verslunarskóla íslands 1981.
Mín fyrstu, og nær einu kynni af
leiklist, áður en ég fór utan
haustið 1984, voru þau að árið
þar á undan starfaði ég með
Stúdentaleikhúsinu sem meðal
annars setti upp leikritið „Láttu
ekki deigan síga Guðmundur“.
- Hvemig líkaði þér að starfa í
rúmt ár með áhugamannaleik-
húsi?
„Þetta var auðvitað algjör
aukavinna sem byggðist upp á
áhuga og engu öðru. Maður bjóst
ekki við að fá nein laun fyrir
þetta en ef laumað var að fólki
500 krónum annað slagið þá var
Erla Ruth Harðardóttir.
það mjög gaman því þá gekk vel.
Við urðum að hætta sýningum
fyrir fullu húsi þar sem ég og
fleiri voru með önnur áform.“
- Það hefur ekki þurft meira
til að kveikja endanlega í þér
þannig að þú skelltir þér í námið.
Varstu alltaf ákveðin í að verða
leikari.
„Já ég held það. Ég hitti ein-
mitt hérna um daginn konu sem
vann hjá föður mínum þegar ég
var 12 eða 13 ára og hún sagði við
mig: „Til hamingju með að hafa
látið drauminn rætast.“ Þá rifjað-
ist það upp fyrir mér að líklega
hafði ég alltaf ætlað mér að verða
leikkona. Ég var hins vegar alltaf
ákveðin í að taka stúdentspróf
einfaldlega vegna þess að leikara-
starfið er ekki svo öruggt að mað-
ur treysti á það eitt sér. Svo má
segja að því breiðari menntun
sem leikari hefur þeim mun
víðara er sjónarsvið hans og hæfi-
leikar til að takast á við ólík
hlutverk."
- Var þetta skemmtilegt nám?
„Þetta var skemmtilegt en
jafnframt erfitt nám. Stundum er
ofsalega gaman en stundum líður
manni líka mjög illa. Þegar mað-
ur kemur þarna inn þá er allt tek-
ið í gegn. Þeir komast að því að
þú gengur ekki rétt og þú andar
ekki rétt en þetta eru hlutir sem
maður hugsar ekki út í. Þú bara
andar og gengur og ekkert meira
með það. Þetta er svolítið skrítið
og fyrst eftir að þetta byrjaði þá
fannst mér sjálfri að mér færi aft-
ur í þessum tækniatriðum.“
- Var erfitt að komast í þetta
nám?
„Það er alls staðar erfitt að
komast í leiklistarskóla. í Eng-
landi eru 16-18 skólar sem viður-
kenndir eru af sérstöku leiklist-
arráði og þar með lánasjóðnum
íslenska. Eg tók inntökupróf í
fjóra skóla og var mjög ánægð
með að komast í þennan skóla.
Ég hefði ekki viljað búa í
London en það er mjög gott að
vera þar nálægt og koma
þangað.“
- Hvernig atvikaðist það svo
að þú réðst hingað til Leikfélags
Akureyrar?
„Ég gerði það sem ég tel að all-
ir þeir sem læra erlendis eigi að
gera. Eg lét vita af mér og sendi
bréf út um allt með upplýsingum
um sjálfa mig og það sem ég
hafði gert. í framhaldi af því
bauðst mér þetta starf hér fyrir
norðan og tók því fegins hendi.
Ég var búin að sjá fram á
atvinnuleysi í marga mánuði áður
en ég fengi nokkurt tækifæri og
það var því eins og að detta í
lukkupottinn að vera boðið þetta
hér.“
- Líst þér vel á staðinn?
„Já. Akureyri er fallegur bær
en ég hef ekki kynnst mörgu fólki
ennþá. Ef undan eru skildar tvær
yndislegar gamlar konur sem ég
hitti alltaf í strætó, þá hef ég ekki
kynnst fólki utan leikhússins. Ég
get því ekki sagt annað en að mér
líki mjög vel við alla þá Akureyr-
inga sem ég hef kynnst til þessa,“
segir Erla Ruth. ET
# Bíddu,
bíddu
Það gengur á ýmsu í umferð-
inni í fyrstu snjóunum á
haustin. Bílar og bílstjórar
eru oft ekki viðbúnir breytt-
um akstursskilyrðum. Það
líða nokkrir dagar þar til flest-
ir bílanna eru komnir á
vetrarhjólbarðana og ef þeir
þjást af einhverjum kvillum í
rafkerfinu geta þessir kvillar
orðið að alvarlegum veikind-
um í kuldanum og þá segir
sjúklingurinn stundum:
„Hingað og ekki lengra."
Bílstjórarnir geta orðið svo-
Iftið stressaðir yfir bílunum
sfnum og hinum bflstjórun-
um og bflunum sem alls stað-
ar eru að flækjast fyrir. Þó eru
flestir allir af vilja gerðir til að
aðstoða náungann í umferð-
inni og því leið ekki á löngu
þar til brosandi bílstjóri með
startkapla bauðst til að
aðstoða konu sem árangurs-
laust reyndi að koma bíl sfn-
um í gang um daginn. Bíll
hennar fór strax f gang þegar
búið var að koma köplunum
fyrir og starta en þá hætti vin-
urinn að brosa og hrópaði f
örvæntingu: „Bíddu, bíddu,
bíddu vina, ekki bakka fyrr en
ég er búinn að taka kaplana
og loka húddinu.“
# Afþíðing
Hefurðu heyrt um bflstjórann
sem festi nýja bílinn f snjón-
um um daginn? Honum varð
svo heitt í hamsi að snjórinn
bráðnaði.
• Frá
Húsavík?
Kýr fyrir vestan komst heldur
betur í sviðsljósið fyrir sund-
afrek í sfðustu viku og nú
hafa ummælin „að vera synd-
ur eins og belja“, öðlast nýja
merkingu í hugum fólks. Kýr-
in var valin maður vikunnar í
svæðisútvarpinu á Akureyri
sl. föstudag. Kona hringdi f
þáttinn og sagðist ætla að
velja Sæunni sunddrottningu
sem mann vikunnar. „Er hún
frá Húsavík?“ spurði Margrét
Blöndal sakleysislega og þá
var hlegið á Húsavík.