Dagur - 14.01.1988, Blaðsíða 6

6 - DAGUR - 14. janúar 1988
Neytandinn og
tannlæknirínn
Gleðitíðindi fyrir neytendur! .. I
gær (6.1.) fékk ég bréf frá Guð-
mundi Bjarnasyni heilbrigðis- og
tryggingamálaráðherra, þar sem
hann upplýsir mig um það að gert
sé ráð fyrir að þeir liðir í
gjaldskrá tannlækna sem ég hef
verið að fetta fingur út í, muni
verða lækkaðir „allnokkuð“.
Þetta kalla ég vel að verki staðið,
og ef fer fram sem horfir, mun
honum ætla að takast það sem
Ragnhildi Helgadóttur mistókst í
sinni ráðherratíð.
Ég mun nú bíða eftir nýja
samningnum, og heiti Guðmundi
Bjarnasyni því, að gefa honum
eina rós fyrir hverjar 1000 krónur
sem tekst að lækka tímalaun
tannlækna úr þeim 12.662 sem
þeir hingað til hafa getað fengið.
Vonandi verður það sæmilegt
knippi sem hann fær, enda þá að
verðleikum.
Þetta dæmi sýnir okkur neyt-
endum að ef virkilegur vilji og
áhugi er fyrir hendi, geta ráð-
herrar sem æðstu yfirmenn samn-
inganefndanna, haft úrslitaáhrif.
Þeir geta að sjálfsögðu ekki
fylgst með hverju smáatriði, og
verða því oftar en ekki að treysta
á mat og Kæfni samningamanna
sinna, getur þá brugðið til beggja
átta og útkoman orðið önnur en
ráðherrann hefði sjálfur kosið.
í síðustu grein spurði ég for-
mann samninganefndarinnar
hvort það hefðu verið mistök að
ætla tannlæknum yfir 12.000
krónur á tímann, hann hefur ekki
enn svarað mér. Það er að vísu
mögulegt að hann lesi ekki
„sveitablöðin“. Ég sagðist einnig
ætla að fjalla um þá hlið málsins
sem snýr að kjaranefndum ann-
arra fagfélaga, en staðreyndin er
sú að tannlæknar framkvæma
- 4. grein
verk sem teljast fagsvið annarra
stétta, og fá þó ótrúlegt sé, hærri
laun en sjálfir fagmennirnir, jafn-
vel í þeim tilfellum þar sem ríkið
er samningsaðili beggja, (Jóns og
séra Jóns).
Til að einfalda málið nefni ég
hér þrjár stéttir sem njóta þessa
„heiðurs“ að tannlæknar hafa
tekið störf þeirra inn í gjaldskrá
sína, allar tölur eru sambærilegar
með þeim fyrirvara þó, að
gjaldskrá tannlækna hækkar svo
ört (nær mánaðarlega) að ég verð
að miða við þann dag sem ég
fékk síðustu upplýsingar um
hverja stétt fyrir sig.
1. Fræðsla:
Tannlæknirinn fær fyrir: „Bein
fræðsla, leiðbeiningar" .. 4.872,-
Háskólagenginn kennari: . 1.600,-
2. Endurhæfing:
Tannlæknirinn: „Hitameðferð,
lækninganudd, æfingar" . 5.124.-
Háskólagenginn sjúkraþjálfari:
„Hitameðferð, lækninganudd,
æfingar“ ................. 797.-
3. Ljósmyndun:
Tannlæknir fær fyrir 12 ljós-
myndir ................. 4.872.-
Ljósmyndari fær fyrir 12 ljós-
myndir (diapositivar) .. 1.485.-
Þetta er allt „brúttóverð", mið-
að er við sérfræðing í tannlækning-
um og sérfræðinga eða meistara í
hverju fagi fyrir sig, gert er ráð fyr-
ir 60 mínútna vinnu og eininga-
verði þar sem það á við.
Reyndar fengu þingmennirnir
okkar þessar upplýsingar í okt-
óber, en ekki hafa nema tveir
þeirra, svo ég viti til, látið sig
málið nokkru skipta, hinir eru
sennilega ennþá að vega og meta
hvar hagsmunir þeirra liggja. Það
má líka vera að sumum þing-
mönnum okkar Norðlendinga,
þyki það ekki of mikið að
umbjóðendur þeirra greiði tann-
læknum nokkur þúsund krónur á
tímann, sérstaklega eftir að það
upplýstist opinberlega, að tífald-
Áskrifendagetraun
DAGS
Getraunaseðill janúarmánaðar
Vinningur janúarmánaðar verður dreginn út þann 15. febrúar n.k. Þá kemur
í Ijós hvaða áskrifandi hlýtur draumaferð fyrir tvo til Kanaríeyja með Samvinnu-
ferðum/Landsýn að verðmæti krónur 115.000.00.
Vinsamlegast svarið eftirfarandi spurningum:
1. Hvað heitir sá sem hlaut draumaferðina til Thailands?
2. Hvaða keppni vann Jón Kr. Valdimarsson?
Svar við 1........................................
Svar við 2........................................
Nafn: ............................................
Heimili: ...................1.....................
Staður: ....................................Sími:
□ Ég óska eftir að gerast áskrifandi
□ Er þegar áskrifandi
Póstleggið til:
Dagur
Áskrifendagetraun
Strandgötu 31 Pósthólf 58 602 Akureyri
Ath!
Getraunaseðill janúarmánaðar birt-
ist aðeins í þetta eina skipti, enda
eru spurningarnar tengdar efni
blaðsins í dag.
Gangi ykkur vel.
ur launamunur sé ekki óalgengur
hér á landi.
í bréfi ráðherra er meðal ann-
ars bent á sem ástæðu launamun-
ar, að tannlæknar séu betur
menntaðir en sjúkraþjálfarar.
Það má vera að hann og starfs-
menn ráðuneytisins telji að 4ra
ára kennsla námsbrautar
Háskóla íslands í sjúkraþjálfun,
gefi af sér minna menntaða ein-
staklinga í endurhæfingu en tann-
læknabrautin, en ef svo er þá þarf
brautarstjóri í sjúkraþjálfun að
athuga sinn gang og endurbæta
kennsluna. Persónulega hef ég
álitið sjúkraþjálfarana vera betur
menntaða til endurhæfingarstarfa
en tannlækna, og þess vegna
ómögulega getað skilið hvers
vegna tannlæknum beri 6-7 sinn-
um hærri laun fyrir slík störf.
Hingað til hafa samninga-
nefndir ríkisins ekki metið langt
háskólanám til umbunar í mörgum
þúsundum króna á klukkustund,
þarf ekki annað en benda á sér-
fræðinga á sjúkrahúsum og
heilsugæslustöðvum víðs vegar
um landið. Þó margir þeirra hafi
jafn langt nám að baki og tann-
íæknar, eru launin ekki í sam-
ræmi við það, og því er allt tal um
að menntun sé ástæða svo hárra
launa léttvægt. Einnig vildi ég
gjarna sjá þann mann sem treyst-
ir sér til að sanna að mismunur-
inn liggi í hærri rekstrarkostnaði
tannlæknastofu, því samkvæmt
þeim göngum sem ég hef, getur
ekki verið um slíkt að ræða.
Guðmundur Bjarnason hefur
að mínu mati, staðið sig betur en
forveri hans, svarað tafarlaust
þeim fyrirspurnum sem til hans
hefur verið beint, og sýnt að ef
verkstjórnin er góð er árangurinn
samsvarandi, mér finnst vel að
verki staðið, ef honum tekst að
láta starfsmenn sína, lækka
gjaldskrártaxta tannlækna „all-
nokkuð“ eins og segir í bréfinu
frá honum. Það er meira en aðrir
ráðherrar hafa komið í verk.
Þessa dagana er mikið talað
um ábyrgð ráðherra og embættis-
manna, ég vil því ítreka fyrri til-
mæli mín til formanns samninga-
nefndarinnar sem samdi síðast
við tannlæknana um að koma nú
fram í dagsljósið og rökstyðja
hvers vegna tannlæknum beri svo
háar greiðslur fyrir þau þrjú
dæmi sem ég gaf hér að framan,
jafnframt því sem hann skýri
hvers vegna tannlæknum beri yfir.
12.000 kr. tímalaun fyrir sum
verk en ekki önnur. Vill ekki ein-
hver sem les þessar línur og
þekkir manninn, segja honum frá
því að það sé fólk fyrir norðan
sem gjarnan vilji heyra frá hon-
um skriflega, svo ekki megi
herma upp á hann hendingu
Bubba Morthens, „Ekki benda á
mig“.
Eg verð að játa að það kom
mér á óvart hve margir af þeim
sem hafa haft samband við mig
og látið í ljós óánægju sína með
gjaldskrána, eru blátt áfram
hræddir við tannlækna, því jafn-
skjótt og minnst er á það að láta
óánægjuna koma fram opinber-
lega, draga þeir í land og þora
ekki. Það hafa fleiri en mig grun-
aði erft lunderni þeirra manna
sem forfeður okkar gripu með sér
nauðuga á leiðinni til íslands, alla
vega er ansi djúpt á víkingslund-
inni, þegar menn láta féfletta sig
ár eftir ár án þess að þora að
koma fram fyrir skjöldu og mót-
mæla.
Ég tel þennan ótta við tann-
læknana ástæðulausan, enda hef
ég haft friðsamleg samskipti við
þá hingað til (utan einu sinni). Ég
get jafnframt upplýst það að það
eru til tannlæknar hér á Akureyri
sem gera sig ánægða með rúmar
1.000 kr. í tímalaun fyrir surr
verka sinna.
Af gefnu tilefni, fer ég ekki
lengur fram á það við aðstoðar-
fólk tannlækna að það svari opin-
berlega spurningum mínum úr
síðustu grein, eins og mér var
bent á í trúnaði, þá vinnið þið á
litlum vinnustöðum og andrúms-
loftið yrði lævi blandið jafnvel þó
húsbændur ykkar væru hinir
mestu öðlingar. Ég hef fengið að
vita það sem mig fýsti að vita, en
vona að ykkur gangi vel í kjara-
baráttunni því af nógu fé er að
taka eins og við öll vitum.
Að lokum skora ég á fólk að
ganga í Neyter.dasamtökin, og
vona nú að einhverjir þori að
sýna tannlæknum tennurnar og
láti í sér heyra á málefnalegum
grundvelli, það er hægt að skipt-
ast á skoðunum án þess að hella
úr sér svívirðingum í leiðinni,
munið að dropinn holar steininn.
Vilhjálmur Ingi.
Bréf ráðuneytisins
Ráðuneytið vísar til bréfs frá 9.
des. sl. þar sem óskað er skýr-
inga á reikningi fyrir tannlækna-
þjónustu.
Ráðuneytið hefur ekki upp-
lýsingar um kostnað við vörur,
sem nota þarf við einstakar
tannaðgerðir, en veit að festing-
ar, sem notaðar eru til að festa
tannréttingatæki á tennur, eru
sérpantaðar ýmist frá Banda-
ríkjunum eða Sviss. Til að líma
festingarnar eru notuð sérstök
fyllingarefni (komposite).
Meðal fyrirtækja, sem selja
tækin og efnin, eru Rocky
Mountain, Unitec og Ormco.
Ráðuneytið hefur fengið upp-
lýst að / því samningsuppkasti,
sem nú liggur fyrir Trygginga-
ráði við Tannlæknafélag
íslands, ergert ráð fyrir að þeir
liðir, sem hér er um að ræða,
lækki allnokkuð vegna breyttrar
tækni.
Ráðuneytið getur ekki sund-
urliðað kostnað við einstaka
aðgerðir en vísar til sundurlið-
unar um kostnaðarliði eins og
þeir koma fram í bréfi ráðu-
neytisins frá 12. okt. sl.
Hvað það varðar að bera
saman samningsbundnar gjald-
tökur tannlækna og sjúkraþjálf-
ara, vill ráðuneytið ekki fara út
í slíkan samanburð, en vill
benda á verulega lengra nám
tannlækna, sennilega dýrari
tækjabúnað og meiri daglegan
reksturskostnað.
Til þess að öðlast réttindi sem
tannlæknir á íslandi þarf að
minnsta kosti 6 ára háskólanám
og til sérfræðiviðurkenningar
þarf 3-4 ára framhaldsnám auk
3ja ára starfsþjálfunar.
Nám í sjúkraþjálfun á íslandi
tekur hins vegar 4 ár í háskóla
með starfsþjálfun.
Guðmundur Bjarnason.
Páll Sigurðsson.