Dagur - 16.06.1989, Qupperneq 8

8 - DAGUR - Föstudagur 16. júní 1989
spurning vikunnar
Ætlar þú að taka þér sumarfrí
í sumar og ef svo er, hvað
ætlar þú þá að gera í fríinu?
Kristján Júlíusson:
Já ég ætla alveg örugglega að
taka mér sumarfrí. Hvaö ég geri
í fríinu er ekkert ákveðið en það
er alla vega ekki á dagskrá að
fara til útlanda. Ég á sumar-
bústað og verð þar eitthvað í
fríinu og drekk bjór og aðra
góða drykki.
Sigrún Stefánsdóttir:
Já, sennilega fer ég nú í eitt-
hvert sumarfrí. Eg ætla að
dvelja hér innanlands og
heimsækja jafnvel Hornafjörð
og Reykjavík en annars verður
maður bara heima við í fríinu.
OddurJónsson:
Ég er í sumarfríi þessa dagana
og reyni bara að hafa það gott.
Ég geri mikið af því að spila
golf, enda er ég orðinn nokkuð
góður. Það er nú ekki á dagskrá
hjá mér að fara erlendis en þó
er aldrei að vita.
Fanney Jónsdóttir:
Já ég ætla að taka mér sumar-
frí og mun eyða því hér innan-
lands. Ég dvel í sumarbústað á
Laugarvatni hluta af fríinu og
verð svo bara eitthvað heima
við.
Karl Jörundsson:
Já ég ætla í sumarfrí en að vísu
dálítið seint, eða um miðjan
september. Ég ætla að njóta
sumarsins hér heima en í haust
fer ég eitthvað suður á bóginn,
til Miðjaröarhafslanda og dvel
þar.
Nokkur orð um samstarf kvenna
í „Virmuhóp gegn siflaspellum“
Frá árinu 1986 hefur umræða um
sifjaspell og annað kynferðislegt
ofbeldi í samfélaginu orðið opn-
ari, opinberari og almennari en
áður hefur tíðkast. Þessar
umræður hafa því miður leitt í
ljós að umrædd afbrot eru
algengari og verri en aimennt var
álitið.
Flestir taka þessum fréttum af
fullri ábyrgð og eru jafnvel fúsir
til að leggja baráttunni gegn þess-
Hm „sjúkdómi" lið. En því miður
eru þeir til sem álykta öðruvísi.
Heyrst hefur að sumir álíti þessar
konur „ofleika"!
Verst er, að þeir sem þannig
hugsa geta ekki hitt þær sem
farnar eru og sviptu sig lífi vegna
þess hversu óbærileg kvöl það er
að lifa af sifjaspell.
Við hinar sem eftir lifum vilj-
um gera okkar til að stöðva þenn-
an „sjúkdóm", útbreiðslu hans
og viðgang.
Slíkt hefur fyrr tekist hér á ís-
landi. Holdsveiki sem var algeng
er löngu horfin. Berklar eru
orðnir harla sjaldgæfir nú í dag
en voru snemma á öldinni helsti
skaðvaldurinn. í byrjun barátt-
unnar gegn berklum blöskraði
mörgum sú ósvífni er krafist var
að fólk notaði hrákadalla.
Svipuðu máli gegnir um
umræðuna um sifjaspell. Fólk vill
ekki þurfa að leggja á sig að
horfa á óþægilega staðreynd. En
meðan vitað er að lítil börn eru
enn misnotuð kynferðislega í
þessu þjóðfélagi er ekki hægt að
þegja né hætta þeirri baráttu sem
hafin er.
Konur hafa hafið samstarf og
samhjálp. Samsjálfshjálparhópar
hafa verið starfandi frá því að
umræðan hófst 1986. Þessir hóp-
ar starfa þannig að 5-7 konur sem
þolað hafa misþyrmingar sifja-
spella hittast undir umsjón félags-
ráðgjafa og konu sem gengið hef-
ur sjálf í gegnum þessa reynslu og
hópstarf. Fyrst hittist hópurinn
tvisvar í viku í 3-4 vikur. Síðan
einu sinni í viku í mánuð eða
meira ef nauðsynlegt reynist.
Alls a.m.k. tólf skipti. Að því
loknu hittist hópurinn einu sinni í
mánuði í allt að ár eða lengur ef
nauðsyn krefur.
Þá er starfandi svokallaður
„bakhópur“ sem hittist einu sinni
í mánuði. Þar geta starfað allar
þær konur sem gengið hafa í
gegnum hópstarf. Einnig eru
starfandi hópar fyrir konur sem
hafa orðið fyrir nauðgun. Hópur
mæðra fórnarlamba sifjaspella
hefur einnig starfað. Margri
móðurinni hefur orðið ofraun að
uppgötva við hvaða ástand börn
hennar hafa búið að henni óvit-
andi. Einnig er von til að hópur
fyrir karlmenn sem eru þolendur
sifjaspella eða annars kynferðis-
legs ofbeldis get.i bráðlega farið
af stað með starf.
Laxdalshús:
Ljósmyndasýningar á vegum
Minjasafnsins á Akureyri
Ljósmyndasýning á vegum
Minjasafnsins á Akureyri hef-
ur verið opnuð í Laxdalshúsi,
elsta húsi Akureyrar, og er
hún tvíþætt. Annars vegar eru
svipmyndir úr sögu bæjarins
og hins vegar sýning á manna-
myndum úr safni Hallgríms
Einarssonar.
Þessar sýningar verða í Lax-
dalshúsi í sumar og er húsið opið
alla daga vikunnar frá kl. 14-17.
Þar eru kaffiveitingar á boðstól-
um.
í ljósmyndadeild Minjasafns-
ins eru varðveitt söfn akur-
eyrskra Ijósmyndara, en stærst
þeirra er safn Hallgríms Einars-
sonar og sona, sem afkomendur
hans hafa afhent til varðveislu.
Þar er mikill fjöldi mannamynda
og undanfarin ár hefur safnið
leitað til Akureyringa með að
greina fólk á myndum. Á Amts-
bókasafninu liggja frammi
myndamöppur sem fólk getur
skoðað þar.
Mannamyndir og svip-
myndir úr sögu bæjarins
Á mannamyndasýningunni í Lax-
dalshúsi er enn leitað aðstoðar
bæjarbúa og annarra sem kynnu
að þekkja fólkið á myndunum.
Hörður Geirsson. hjá ljósmynda-
deild Minjasafnsins, sagði að
markmiðið með þessari sýningu
væri tvíþætt. Annars vegar að
gefa fólki tækifæri til að skoða
klæðaburð og forna tísku sem
birtist ljóslifandi á myndunum og
hins vegar að leita eftir aðstoð til
að bera kennsl á manneskjurnar.
Sérstök eyðublöð liggja frammi í
þeim tilgangi. Þá er markmiðið
einnig að kynna starfsemi Ijós-
myndadeildarinnar.
Hin sýningin, Akureyri - svip-
myndir úr sögu bæjar, er yfirlits-
sýning yfir þróuji byggðar á
Ákureyri. Með hjálp gamalla
ljósmynda, uppdrátta og teikn-
inga er leitast við að skýra í máli
og myndum hvernig Akureyri óx
frá því að vera verslunarstaður
einokunarkaupmanna fram til
þess að vera nútímakaupstaður.
Anna Schiöth og
Hallgrímur Einarsson
Ljósmyndirnar á sýningunni eru
flestar teknar af Önnu Schiöth og
Hallgrími Einarssyni, en þau
störfuðu bæði sem ljósmyndarar
á Akureyri.
Anna Schiöth lærði ljósmynd-
un í Kaupmannahöfn og árið
1878 setti hún á stofn fyrstu
ljósmyndastofuna á Akureyri.
Stofan var rekin undir nafni eig-
inmanns Önnu, Hendriks Schiöth
bakarameistara. Myndir hennar
eru því merktar H. Schiöth en þó
er vitað að Anna var myndasmið-
urinn. Anna starfrækti Ijósmynd-
astofuna á hverju sumri fram til
ársins 1899.
Hallgrímur Einarsson lærði
einnig Ijósmyndagerð í Kaup-
mannahöfn. Hann starfaði í
nokkur ár á Seyðisfirði, en kom
til Akureyrar árið 1903 og rak
ljósmyndastofu í bænum um
Þann 6. júní síðastliðinn var árs-
fundur fulltrúaráðs Bréfaskólans
haldinn að Hallveigarstöðum við
Túngötu. Skólastjóri Bréfaskól-
ans, Guðrún Friðgeirsdóttir,
greindi frá skólastarfi liðins árs
og Þráinn Hallgrímsson, formað-
ur skólastjórnar skýrði ársreikn-
inga og sagði frá störfum stjórn-
arinnar.
Á þessum vetri gerðist Ör-
yrkjabandalag íslands eignaraðili
að Bréfaskólanum og í vor sam-
þykkti stjórn Ungmennafélags
íslands að ganga til samstarfs við
skólann. Önnur fjöldasamtök
sem eiga Bréfaskólann nú eru:
Alþýðusamband íslands, Banda-
lag starfsmanna ríkis og bæja,
Farmanna- og fiskimannasam-
band íslands, Kvenfélagasam-
rúmlega fjögurra áratuga skeið.
Myndir þeirra Önnu og Hall-
gríms eru ómetanlegar' heimildir
um bæinn og íbúa hans frá því
um 1880 og fram yfir seinni
heimsstyrjöldina.
Á þessu ári er haldið upp á það
að 150 ár eru liðin frá því Frakk-
inn Daguerre tók fyrstu ljós-
myndina. Það er því við hæfi að
minnast nú þessara tveggja frum-
kvöðla ljósmyndunar á Akureyri.
Ný póstkort
í Laxdalshúsi eru líka kynnt ný
póstkort sem verða þar til sölu og
í Minjasafninu. Minjasafnið gaf
út þrjú póstkort með ljósmynd-
um af safngripum og Akureyrar-
bær gaf út sex póstkort með Ijós-
myndum af málverkum af Akur-
eyri.
Við þetta tækifæri er sjálfsagt
að geta þess að sumarstarfsemi
Minjasafnsins á Akureyri hófst 1.
júní sl. og er safnið opið alla daga
band íslands, Samband íslenskra
samvinnufélaga og Stéttarsam-
band bænda.
Formaðurinn greindi frá því að
tekist hefði að efla Bréfaskólann
verulega á einu ári og auka sjálf-
stæði hans og sjálfsforræði. Starf-
semi skólans hefur tekið miklum
breytingum, t.d. hefur skólinn nú
samstarf um fullorðinsfræðslu við
margar aðrar skóla- og mennta-
stofnanir, m.a. Fræðsluvarpið,
Bankamannaskólann og Mennta-
málaráðuneytið. í undirbúningi
er ennfremur samvinna við
Ferðaþjónustu bænda og Iðn-
tæknistofnun íslands um starfs-
menntun.
Á fyrstu fjórum mánuðum
þessa árs hefur nemendum skól-
ans fjölgað talsvert miðað við
Bréfaskólinn
færir út kvíamar