Dagur - 25.04.1990, Blaðsíða 6

6 - DAGUR - Miðvikudagur 25. apríl 1990
Námstefna barnahjúkrunarfræðinga á Akureyri:
Heilbrigðisþjónusta bama -
forgangsverkefhi eða ekki?
Dagana 23.-25. mars sl. var haldin námstefna á
Akureyri, ætluð barnahjúkrunarfræðingum og
hjúkrunarfræðingum sem vinna með börn. Nám-
stefnuna sóttu um 20 hjúkrunarfræðingar frá
Barnaspítala Hringsins, Barna- og unglingageð-
deild Landspítalans við Dalbraut, Barnadeild
Landakotsspítala, Barnadeild FSA, Kópavogs-
hæli, Heilsugæslustöðinni á Akureyri og Heima-
hlynningu barna í Reykjavík.
Dagskrá námstefnunnar var
fjölþætt. Byrjað var á að heim-
sækja Vistheimilið Sólborg og
kynnti Sigrún Sveinbjörnsdóttir
forstöðumaður starfsemina þar.
Þá var farið á Heilsugæslustöðina
á Akureyri, hún skoðuð og
starfsemin þar kynnt af Konny
Kristjánsdóttur hjúkrunarfor-
stjóra. Starfsemi ungbarnaeftir-
lits kynnti Guðfinna Nývarðs-
dóttir hjúkrunarfræðingur og
loks fjallaði Jóna Fjalldal um
könnun sem gerð var á brjósta-
gjöf barna fædd árið 1985.
Barnadeild FSA
í bráðabirgðahúsnæði
Laugardaginn 24. mars var
Barnadeild FSA skoðuð og rakin
saga hennar frá árinu 1961. Það
voru Baldur Jónsson yfirlæknir
og Valgeröur Valgarðsdóttir
deildarstjóri sem það gerðu.
Fyrstu árin var deildin rckin í
samvinnu við B-deild, hafði þrjú
herbergi til afnota, en varð sjáíf-
stæð deild 1976 með rúm áætluð
fyrir 10 börn á aldrinum 0-14 ára.
Á Barnadeild FSA eru börn
hvorki flokkuð eftir aldri, kyni né
sjúkdómsflokkum og eru öll börn
lögð þangað inn. Arið 1976 var
áætlað að deildin yrði til bráða-
birgða í því húsnæði sem nú er
nýtt sem barnadeild við afar erfið
skilyrði, að mati starfsfólks.
I máli þeirra Baldurs og Val-
gerðar kom fram að fjöldi sjúkl-
inga sem leggjast inn á Barna-
deild FSA á ári er um 700.
Nýtingin hefur verið mjög góð og
Ganila leikherbergið. Þar hafa niörg börn leikið sér gegnuni árin
Myndir: KL
hefur fjöldi sjúklinga farið í allt
að 18 börn á dag. Flestir sjúkling-
ar koma frá Akureyri og næsta
nágrenni, en auk þess koma þeir
úr Húnavatns-, Skagafjarðar-,
Þingeyjar- og Múlasýslum. Þá
kom sömuleiðis fram að mikil
breyting hefur orðið á viðveru
foreldra en nú er þeim heimilt að
dvelja hjá barni sínu allan sólar-
hringinn eftir þörfum.
Ómetanlegur stuðningur
kvenfelagsins Hlífar
Mjög brýnt þykir að fá bætta
aðstöðu fyrir börnin og foreldra
þeirra, en þá þykir öllu vinnu-
aðstaða sömuleiðis mjög léleg
svo sem varðandi hreinlætisað-
stöðu og einangrun. Gjörgæsla
ungbarna er á Barnadeild FSA,
hún er í mjög litlu húsnæði en
tækjakostur er allur fullkominn.
Því má aðallega þakka kvenfé-
laginu Hlíf, sem gefið hefur
deildinni mestan útbúnað allt frá
árinu 1973. Þá hefur minningar-
sjóður Hlífar líka gefið góðar
gjafir og ekki má gleyma „hluta-
veltubörnunum" því þó framlag
hvers og eins sé oft ekki stórt,
safnast þegar saman kemur og
það þarf ekki stórar upphæðir til
að fjárfesta í ýmsum leikföngum
á barnadeild.
Flestir eru sammála um að ný
barnadeild á FSA er orðin mjög
brýn. Deildin er of lítil sem m.a.
veldur því að ekki er hægt að ein-
angra sjúklinga nægilega vel þeg-
ar það á við. Þá vantar bæði bað
og snyrtingar, en ein snyrting er á
deildinni sem bæði er fyrir
starfsfólk, sjúklinga og aðstand-
endur. Þá er aðstöðu fyrir starfs-
Foreldrar hlúa aö barni sínu á vökustofu.
Hjúkrun bama
- Valgerður Valgarðsdóttir hjúkrunardeildarstjóri
á Barnadeild FSA
Hvað er hjúkrun? Er einhver munur á hjúkrun
fullorðinna og hjúkrun barna? Valgerður Val-
garðsdóttir hjúkrunarfræðingur er deildarstjóri á
Barnadeild FSA og hefur hún svarað ofangreind-
um spurningum á eftirfarandi hátt.
„Fyrir 25 árum var spurning-
unni hvað er hjúkrun svarað svo í
tímariti HFÍ:
- Maðurinn allur, líkami hans og
sálarlíf er vettvangur hjúkrun-
arstarfsins.
- Hjúkrunarstarfið er fólgið í
starfi handar og sálar.
- Starfið krefst þess að mann-
gildið sé virt.
- Það virðir rétt mannsins til
þess að hafa eigin lífsskoðun
sem getur gefið lífi hans tilgang
og takmark.
- Það viðurkennir einnig rétt
hins sjúka á fullkominni um-
hyggju, bæði líkamlegri og
andlegri.
- Hjúkrunarstarfið gerir þær
kröfur að á sérhvern sjúkling
sé litið sem meðbróður, sem
þarfnast samúðar og nærgætni.
- Það hefur heilsuvernd á sínum
vegum sem og fræðslu í heil-
brigðisháttum.
- Hjúkrun er læknandi máttur.
Þeir sem hjúkra, hafa með
framkomu sinni gangvart
sjúklingum og kunnáttu í
starl'i, bein áhrif á bataveg
sjúklingsins.
Svo mörg voru þau orð sem ég
tel enn í fullu gildi þrátt fyrir
aldarfjórðung. En hvert er þá
hlutverk hjúkrunarfræðings á
barnadeild árið 1990.
Börnin á barnadeild FSA eru
frá 0-14 ára gömul. Þar eru þau
ekki flokkuð eftir aldri, þroska,
sjúkdómum eða öðru - þar eru
jafnt 700 gramma fyrirburar, sem
og unglingar með félagsleg
vandamál. Þar eru börn sem fara
í aðgerðir á stofu með börnum
með asthma, krampa, þvagfæra-
sýkingu svo eitthvað sé nefnt -
þar er ekki kynskipting.
Þess má geta að þetta er eina
barnadeild landsins sem spannar
öll svið hjúkrunar - auk þess eina
barnadeiíd landsbyggðarinnar,
svo svæðið er stórt og margir
fjarri heimilum sínum. Þar sem
starfssviðið er svo breytt gefur
það auga leið að hjúkrunarfræð-
ingurinn þarf að kunna skil á
þörfum hvers einstaklings, miðað
við aldur, greind og þroska, hann
þarf einnig góða kunnáttu til
mannlegra samskipta, samtals-
tækni og kennsluþátta.
Hjúkrunarfræðingur þarf að
vera vel að sér faglega, þekkja
flest svið hjúkrunar og tel ég það
vera ástæðu þess hve hjúkrun
barna er áhugavert, skemmtilegt,
gefandi en jafnframt krefjandf
starf.
Mikill tími hjúkrunar á barna-