Dagur - 25.04.1990, Blaðsíða 4

4 - DAGUR - Miðvikudagur 25. apríl 1990
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31,
PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI, SÍMI: 24222
ÁSKRIFT KR. 1000 Á MÁNUÐI
LAUSASÖLUVERÐ 90 KR.
GRUNNVERÐ DÁLKSENTIMETRA 660 KR.
RITSTJÓRI: BRAGI V. BERGMANN (ÁBM.)
FRÉTTASTJÓRI: KRISTJÁN KRISTJÁNSSON
RITSTJÓRNARFULLTRÚI: EGILL H. BRAGASON
BLAÐAMENN:
JÓN HAUKUR BRYNJÓLFSSON (íþróttir),
KÁRI GUNNARSSON (Sauðárkróki vs. 95-35960),
INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR (Húsavík vs. 41585),
JÓHANN ÓLAFUR HALLDÓRSSON, ÓLI G. JÓHANNSSON,
ÓSKAR PÓR HALLDÓRSSON, STEFÁN SÆMUNDSSON,
VILBORG GUNNARSDÓTTIR. LJÓSMYNDARI: KRISTJÁN LOGASON
PRÓFARKALESTUR: SVAVAR OTTESEN
ÚTLITSHÖNNUN: RÍKARÐUR B. JÓNASSON
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRÍMANN FRÍMANNSSON
DREIFINGARSTJÓRI:
HAFDÍS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASÍMI 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: HÖRÐUR BLÖNDAL
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
SÍMFAX: 96-27639
Útgerðarfélag
Akureyringa
Flest útgerðar- og fiskvinnskufyrirtæki landsins
hafa átt við verulega rekstrarörðugleika að etja síð-
ustu árin. Ástæðurnar eru margar en þær veiga-
mestu eru eflaust samdráttur í sjávarafla, verðfall á
sjávarafurðum á erlendum mörkuðum, röng geng-
isskráning, mikil skuldsetning og þar af leiðandi
gífurlegur fjármagnskostnaður og síðast en ekki
síst langt og samfellt verðbólgutímabil innanlands.
Af þessum sökum hafa mjög mörg útgerðar- og
fiskvinnslufyrirtæki barist í bökkum og lapið dauð-
ann úr skel mánuðum saman. Önnur hafa rétt úr
kútnum af eigin rammleik og enn önnur hafa
braggast með dyggilegri aðstoð opinberra sjóða.
Þótt meginreglan sé sú að íslensk útgerðar- og
fiskvinnslufyrirtæki hafi átt í erfiðleikum á undan-
förnum árum eru sem betur fer til nokkrar ánægju-
legar undantekningar frá þeirri reglu. Útgerðarfé-
lag Akureyringa er ein þeirra. Á aðalfundi félags-
ins, sem haldinn var í fyrrakvöld, kom fram að
hagnaður af rekstri Ú.A. á síðasta ári nam 91,5 millj-
ónum króna. Þar kom einnig fram að eiginfjárstaða
félagsins batnaði verulega á árinu og nemur raun-
hækkun eigin fjár um 12,6% á þessu tólf mánaða
tímabili.
Það er athyglisvert að skoða hvernig afkoma
fyrirtækisins var í fiskvinnslu annars vegar og
útgerð hins vegar. Vinnslan var rekin með rösklega
126 milljóna króna hagnaði en skip félagsins með
um 35 milljóna króna halla. Hvað togarana varðar
vegur þyngst að veiðiheimildir þeirra hafa minnkað
verulega síðustu tvö árin og setur það rekstri
útgerðarinnar verulegar skorður. Afkoma fisk-
vinnslunnar er á hinn bóginn sérlega glæsileg. For-
ráðamenn Útgerðarfélags Akureyringa hafa aldrei
fylgt því fordæmi kollega sinna að flytja út ferskan
fisk í stórum stíl heldur þvert á móti lagt ríka
áherslu á að nær allur afli skipa félagsins sé unninn
heima fyrir, í eigin fiskvinnslustöðvum. Þessi
skynsamlega stefna hefur fyrir löngu sannað gildi
sitt og mættu stjórnendur útgerðarfyrirtækja víða
um land taka Útgerðarfélag Akureyringa sér til
fyrirmyndar að þessu leyti.
Útgerðarfélag Akureyringa hefur staðið vel af sér
þrengingar undanfarinna ára í íslenskum sjávarút-
vegi. Það skilaði meira að segja hagnaði á árinu
1988, þegar erfileikar í rekstri sjávarútvegsfyrir-
tækja voru hvað mestir, þótt sá hagnaður væri
óverulegur. Það segir ef til vill allt sem segja þarf
um rekstur Útgerðarfélags Akureyringa á undan-
förnum árum að eigið fé fyrirtækisins hefur tvöfald-
ast að raungildi frá árinu 1985. Það er sannarlega
glæstur árangur á erfiðleikatímum.
Afkoma Útgerðarfélags Akureyringa á síðasta ári
er góð og ljóst að framtíð þessa undirstöðufyrirtæk-
is í atvinnulífi Akureyrar og landsins alls er björt.
Það er full ástæða til að óska starfsfólki og stjórn-
endum Ú.A. til hamingu með þennan árangur. BB.
-I
kvikmyndarýni
Umsjón: Jón Hjaltason
Lögfræðmgaraunir
Borgarbíó sýnir: I.oksins einn saklaus
(True Believer).
Leikstjóri: Joseph Kuben.
Helstu leikendur: James Woods og
Robert Downey.
Columbia Pictures 1988.
Loksins einn saklaus er lögfræð-
ingamynd. Hún segir frá lög-
fræðingi einum, James Woods,
sem getið hefur sér gott orð fyrir
störf sín sem helst felast í því að
verja dópsala. Þegar sagan hefst
hefur sól Woods farið hríðlækk-
andi og sjálfsvirðing hans hrað-
dvínandi. Hann er á góðri leið
með að verða fórnarlamb réttar-
ríkisins en hornstein þess er að
finna í sálarhúsi lögfræðinga; en
tíðum koma brestir í þennan
stcin, einkum hjá þeim er fá það
hlutskipti að verja glæponana.
Woods er einn þessara manna.
Hann reynir eftir föngum að
kalka í brestina en sálin er að
sligast.
Hún er því heldur ófögur
aðkoman fyrir Robert Downey,
unga lögfræðinginn, sem valið
hefur að starfa mcð Woods. Lög-
fræðistofan er hrörleg og hetjan
Jatnes Woods og Robert Downey leika aðalhlutverkin í Loksins einum sak-
lausum.
sjálf er í þann veginn að ánetjast
fíkniefnum. En þá allt í einu
kemur upp í hendurnar á þeim
félögum mál sem á eftir að fylla
Woods eldmóði að nýju; hann
fær skjólstæðing sem er saklaus.
Loksins einn saklaus er þokka-
leg afþreying án þess þó að í
neinu sé lagt út á ótroðnar slóðir.
Það sem virðist heldur ómerki-
legt innan-klíku morð í fyrstu
reynist þegar betur er að gáð
teygja þræði sína lil æðstu emb-
ættismanna. Og auðvitað leysir
Woods málið - með smáhjálp frá
Downey.
Félag dauöu skáldanna
Borgarbíó sýnir: Fclag dauóu skáldanna
(Dead Poets Society).
Leikstjóri: Peter Weir.
Helstu leikendur: Kobin Williams,
Robert Sean Leonard og Ethan Hawke.
Touchstone Pictures 1989.
Sögusvið þessarar kvikmyndar
Peter Weirs er bandarískur
heimavistarskóli fyrir drengi ríka
fólksins. Árið er 1959. Ungur
enskukennari, John Keating
(Robin Williams), er að hefja sitt
fyrsta kennslumisseri við
skólann. Kennsluaðferðir hans
eru í besta falli umdeilanlegar.
Séðar í Ijósi einkunnarorða
skólans, (sem eru meðal annars
agi og hefðir), eru þær hins vegar
fáránlegar. Ungir menn eru af
sjálfum sér byltingarsinnar. Þeg-
ar þetta breytist og unga kynslóð-
in verður makráð og sljó, eins og
foreldrarnir, er best að biðja guð
að hjálpa sér. Spurningin er að
hve miklu leyti eldri kynslóðin á
að ýta undir breytingaráráttu
unglinganna. Keating svarar:
„Carpe diem“, njótið dagsins,
gerið sem allra mest úr hæfileik-
um ykkar, verið þið sjálfir og þá
hafið þið afrekað eitthvað, orðið
eitthvað í lífinu. En þessi lífs-
speki samræmist ekki skólakerfi
sem leggur áherslu á aga og
hefðir; sem hefur það eitt ntark-
mið að undirbúa nemendur sína
fyrir nám í Harvard eða Oxford;
sem kennir á bókina og vill ekk-
ert vita um þankagang nemenda
sinna annað en það er tengist
bókinni; sem leggst á band for-
eldranna við að móta unglinginn
í þeirri mynd er fullorðna fólkið
vill sjá. Við kennum þeim það
sem stendur í bókunum, hitt mun
lífið sjá um, segir skólastjórinn.
Og þó hann segi það ekki berurn
orðum þá er „lífið" lögfræði-
stofa, fyrirtækjasamsteypa eða
jafnvel bankastjórastóll.
Félag dauðu skáldanna er
unglingamynd sem á þó raunar
miklu meira erindi til fullorð-
inna. Stærsti kostur hennar er
vafalaust sá að hún vekur upp
spurningar og gefur um leið viss-
ar forsendur til að hefja umræð-
una. Hversu langt á að ganga við
að bæla niður sjálfstæðistilfinn-
ingar upprennandi kynslóðar?
Foreldrar nemandans Neil Perrys
(Robert Sean Leonard) hafa
löngu ákveðið að hann skuli
verða læknir. Sjálfum gafst þeim
aldrei tækifæri til að ganga skóla-
veginn en hjónin eru staðráðin í
að sonur þeirra skuli fá þetta
tækifæri, jafnvel þó það kosti
fórnir þar sem þau cru ekki sér-
lega loðin um lófana. En á móti
krefjast foreldrarnir skilyrðis-
lausrar hlýðni sonarins. Hann á
að vera þeim þakklátur og láta að
vilja þeirra. Þau vita hvað honum
er fyrir bestu. Um leið kjósa þau
að líta framhjá því að hugur
drengsins stefnir í þveröfuga átt,
hann vill verða leikari. í þessari
baráttu sonar og foreldra kristall-
ast spurningaleikur kvikmyndar-
innar og kennsluaðferðir Keat-
ons, sem vissulega eru umdeilan-
legar, verða eins og undirspil,
ekkert meira.
Unt leið og Perry velur sitt
skapadægur sjálfur verður ekki
annað séð en að kennsluaðferðir
Keatons bregðist; meðalið hefur
ekki dugað til að ná tilgangi
sínum. Flótti Perrys er algjör,
hann verður aldrei fær um að
gera eitthvað úr hæfileikum
sínum. Vissulega eiga foreldrarn-
ir bágt en bágast á hann sjálfur
sem aldrei á eftir að verða neitt.
„Örkin hans Nóa“ skiptir um eigendur:
Kappkostum að hafa góða
vöru og veita góða þjónustu
- segja nýju eigendurnir,
hjónin Júlíus Snorrason og Linda Ragnarsdóttir
Nýir verslunareigendur hafa
tekið við rekstri á Húsgagna-
versluninni Örkinni hans Nóa
við Ráðhústorg á Akureyri.
Það eru hjónin Linda Ragnars-
dóttir og Júlíus Snorrason,
betur þekktur sem Júlli í Krist-
jánsbakaríi. Fjölskylda Júlíus-
ar þ.e. faðir og afi ráku bakarí-
ið á Akureyri um langt árabil,
en Kristján afi hans hóf rekstur
með brauðgerð og sölu brauðs
árið 1912.
- Júlíus. Nú þekkjum við þig
betur sem brauðgerðarmann og
síðustu 16 árin hefur þú verið
rekstrarstjóri Kristjánsbakarís.
Hvað kemur til að þú haslar þér
nú völl sem eigandi þekktrar hús-
gagnaverslunar, Arkarinnar hans
Nóa?
„Fjölskyldan hefur rekið Krist-
jánsbakarí áratugum saman, ég
síðast sem rekstrarstjöri. í Krist-
jánsbakaríi unnurn við fjórir
bræðurnir, Kristján, Birgir,
Kjartan og ég. Við urðum ásáttir
um að við Kristján gengjum út úr
rekstrinum, en Birgir og Kjartan
héldu áfram. Allan síðastliðinn
vetur var ég á Englandi við
enskunám. Fór til Englands að
bæta menntunina og víðsýnina.
Þegar heim var komið varð
eitthvað að taka við. Því ekki
verslun með húsgögn? Konan
mín og ég keyptum Örkina hans
Nóa þegar hún bauðst, af
Jóhanni Ingimarssyni og konu
hans Guðrúnu Helgadóttur, en
þau hafa rekið verslunina í tutt-
ugu ár. Reksturinn verður svip-
aður. Við kappkostum að hafa
góða vöru og veita góða þjón-
ustu. Húsgögn í gæðaflokki á
góðu verði. Jafnframt hugsum
við okkur að vera með listmuni
þ.e. málverk, höggmyndir og
fleira. Loks ætlum við að auka
úrval ljósabúnaðar frá þekktum
framleiðendunt. Og við erum
opin fyrir öllunt góðum nýjung-
um,“ sagði Júlíus Snorrason að
endingu. ój