Dagur - 15.03.1994, Page 4

4 - DAGUR - Þriðjudagur 15. mars1994
ÚTGEFANDI: DAGSPRENT HF.
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31,
PÓSTHÓLF 60, AKUREYRI, SÍMI: 96-24222
ÁSKRIFT KR. M. VSK. 1400 Á MÁNUÐI
LAUSASÖLUVERÐ M. VSK. KR. 125
GRUNNVERÐ DÁLKSENTIMETRA 765 KR.
RITSTJÓRI: BRAGI V. BERGMANN (ÁBM.)
FRÉTTASTJÓRI: KRISTJÁN KRISTJÁNSSON
BLAÐAMENN:
GEIR A. GUÐSTEINSSON, HALLDÓR ARINBJARNARSON (íþróttir),
INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR (Húsavík vs. 96-41585, fax 96-42285),
JÓHANN ÓLAFUR HALLDÓRSSON, ÓSKAR ÞÓR HALLDÓRSSON,
STEFÁN SÆMUNDSSON, ÞÓRÐUR INGIMARSSON
LJÓSMYNDARI: ROBYN ANNE REDMAN
PRÓFARKALESTUR: SVAVAR OTTESEN
ÚTLITSHÖNNUN: RÍKARÐUR B. JÓNASSON
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRÍMANN FRÍMANNSSON
DREIFINGARSTJÓRI:
HAFDÍS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASÍMI 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: HÖRÐUR BLÖNDAL
PRENTVINNSLA: DAGSPRENT HF.
SÍMFAX: 96-27639
Svo uppsker hver
sem hann sáir
Erfiðleikarnir í sambúð stjórnarflokkanna verða ljósari með
hverjum deginum sem líður. Traust og einlægni þeirra í
milli virðist orðin sagnfræði ein en dagleg samskipti ein-
kennast af togstreitu og beinum illindum á köflum. Nýj-
asta dæmið um á hvern hátt samskiptum þeirra er komið,
er sú deila sem átt hefur sér stað um búvörulögin og ekki
sér fyrir endann á enn sem komið er. Það samkomulag er
formenn flokkanna gerðu með sér fyrir skömmu virðist að-
eins til málamynda en ágreiningurinn kraumar og sýður
undir niðri.
Aðlögun landbúnaðarstefnunnar að viðskiptasamning-
um við aðrar þjóðir og takmarkaður innflutningur búvara
er ekki eina málið sem ágreiningur er um. Annað stórt mál
er bíður Alþingis er ákvörðun um á hvern hátt fiskveiðum
hér við land verði stjórnað á næstu árum. í þeim málaflokki
ber síst minna á milli en í landbúnaðarmálunum, þar sem
Alþýðuflokkurinn vill gerbreyta núverandi stjórnkerfi fisk-
veiða og taka upp auðlindaskatt. Þótt þau sjónarmið eigi
einhvern hljómgrunn innan samstarfsflokksins eru skoðan-
ir þar mjög skiptar og þarf ekki annað en benda á mál-
flutning sjávarútvegsráðherra í því sambandi.
Á síðasta vori varð ágreiningur stjórnarflokkanna um
landbúnaðarmálin þess valdandi að forsætisráðherra tók
ákvörðun um að senda Alþingi í sumarleyfi í miðjum um-
ræðum á næturfundi eins og kunnugt er. Nú verður á hinn
bóginn ekki vikist undan því að ganga frá lagasetningu er
tekur af réttaróvissu um hvernig innflutningi á landbúnað-
arvörum verði háttað. Ef stjórnarflokkarnir geta á engan
hátt samræmt sjónarmið sín í því efni þarf vart að vænta
þess að önnur og viðameiri mál reynist þeim auðveldari til
úrlausnar. Hvorki nýting fiskimiðanna eða upphaf þeirrar
endurreisnar sem nú er þörf í atvinnulífi þjóðarinnar.
Þegar ríkisstjórnin hóf feril sinn ákváðu ráðherrar henn-
ar að taka upp harða markaðshyggju á flestum sviðum.
Einkavæðing varð lausnarorð, vextir voru hækkaðir og af-
skiptaleysi af málefnum atvinnuveganna átti að verða
þeim til framdráttar. Nú tveimur og hálfu ári síðar er ljóst
að ekkert af þessum hugmyndum ríkisstjórnarinnar hefur
gengið upp. Einkavæðingin hefur ekki reynst sá kostur
sem ráðherrar og stuðningsflokkar þeirra væntu og er
skemmst að minnast málefna Strætisvagna Reykjavíkur í
því sambandi. Vaxtahækkunin hefur nú að mestu verið
dregin til baka eftir að milljarðar höfðu verið teknir frá at-
vinnulífinu og heimilunum í landinu og færðir í fang fjár-
magnseigenda. Stjórnvöld hafa einnig viðurkennt í raun að
afskiptaleysi af atvinnulífinu er ekki ætíð til framdráttar á
erfiðum tímum. Þau hafa meðal annars gert það með hug-
myndum um stuðningsaðgerðir við skipaiðnaðinn og
einnig sérstakar aðgerðir til þess að létta vanda Vestfirð-
inga vegna mikils niðurskurðar á þorskafla. Hugmyndir um
stuðning við Vestfirði eru hins vegar því marki brenndar
að þær munu etja landsbyggðinni saman í átökum, þar
sem vandi Vestfjarða er dæmigerður fyrir mörg önnur
byggðarlög.
Erfitt árferði á nokkurn þátt í vanda ríkisstjórnarinnar
en einkum er hann þó sprottinn af því að svo uppsker hver
sem hann sáir. Ríkisstjórnin lagði af stað með stefnumið
sem ekki hafa gengið upp og í ergelsi af þeim sökum hefur
trúnaður og traust samstarfsflokkanna á stjórnarheimilinu
rokið út í veður og vind. Engum þarf því að koma á óvart
þótt kosið verði til Alþingis með haustinu. ÞI
Hamfarir í Freyvangí
Freyvangsleikhúsið hefur færst mikið í fang að
þessu sinní. Það hefur sett upp frumsamið
verk mikið að vöxtum. Þar er rakin að hluta til
saga byggðarinnar með skoplegu rvafi. í því er
bundíð mál og óbundið,
talað og sungið. í upp-
færslunní taka þátt um
þrjátíu flytjendur en að
tjaldabaki og í ýmsu
stuðníngsliðí uppsetning-
arinnar eru aðrir tugir
manna í hinum aðskíljan-
legu störfum, sem liggja
að viðamikillí uppsetn-
ingu.
Þetta mikla verk hefur
hlotið heítíð Hamförín og
er eftír Helga Þórsson og
sr. Hannes Blandon. Leík-
stjóri er Hannes Blandon,
en honum til aðstoðar er
Emelía Baldursdóttír.
Frumsýning var 11. mars
í Freyvangi.
Það er ekki auðvelt að
rekja söguþráð Hamfarar-
innar. Hann er marg-
slunginn og verður ekki
rakinn í stuttu máli. Það,
sem segja má, er þó það, að verkiö gerist í nútíð
og fortíð og á í víðri yfirferð sinni að varpa Ijósí á
allt tímabilið frá því fyrir landnám tíl vorra daga.
Allir leikendur ganga þó um sviðið í klæðum for-
feðra vorra, eða að minnsta kosti í þeirri gerð
þeírra, sem okkur nútímamönnum er tamt að
ímynda okkur, að þau hafi haft.
Verkið hefst í Valhöll, en fljótlega fer að bera á
nútímafyrirbærum, svo sem KEA, SÁÁ, EES og
ýmsum öðmm skammstöfunum, sem alkunnar
eru í samtíma okkar. Út af þeim er lagt á skopleg-
an máta, sem fellur að framvindu verksins. Inn í
ferilínn blandast innansveitarbrandarar og aðrir,
sem Iúta að Iandsmálum í fortíð og nútíð. Úr allri
þessari samsuðu verður tíl texti f tali og söng,
ásamt með Iátbragði og sviðshreyfingu, sem iðu-
lega vakti hláturbylgjur í salnum.
Ekkí er auðvelt að tína úr Ieikendur í þeím mikla
fjölda, sem fram kemur í sýníngunní. Hlutverk em
að sjálfsögðu nokkuð misstór, en hlutverk, svipuð
að vægi em allmörg. Rétt er þó að geta nokkurra.
Bragi er fyrírferðarmikill í verkinu. Hann er sífellt
að fara með kveðskap sinn og kemur allvel tíl skíla
í meðhöndlun Ólafs H. Theodórssonar. Þá er Þór
áberandi í svaðaskap sínum, en hann er Ieikinn af
Kristjáni P. Sigurðssyni. Loki er leikinn af Heimi
Bragasyní og hefur verulegt hlutverk í að forfæra
góða menn. Óðínn er leikinn af Guðmundi Þ. Ás-
mundssyni og Freyja af Helgu Ágústsdóttur. Bæðí
skíla því, sem þeím ber.
Ráðgerður er leikin af
Jóhönnu Valgeírsdóttur
og er talsverður og
skemmtilegur völlur á
henní á stundum. Helgí
magri kemur að sjálf-
sögðu við sögu sem og
Þómnn hyrna. Þau em
leíkín af Helga Þórssyní
og Hjördísí Pálmadóttur.
Hlutverkin em ekkí flókín,
en skíla sér allvel.
í verkinu er tónlist,
sem leikin er af Gunnari
Benedíktssyní og Eíríki
Bóassyní. Hún er
skemmtilega fomleg og
fer vel.
Dansar í verkínu em
eftir Margréti Rögnvalds-
dóttur. Þeir em fomir að
sniðí og fara vel við ann-
að í verkínu.
Verkið líður nokkuð
mikið fyrir það, hve viðamikið það er og fóiks-
margt. Það er nokkuö þunglamalegt á sviðinu og
nær sjaldan vemlegu flugi. í því em þó skoplegir
þættir, sem komast allvel til skila. Sú hugsun læð-
ist þó að áhorfandanum, að heldur mikið hafi ver-
ið færst í fang og að ekki hafi verið höfð sú hemja
á sköpunargleðinni, sem við hæfi hefði verið; aö
agaðrí vinnubrögð hefðu gefið betri raun og getið
af sér beinskeyttara verk, en þetta er.
Annaö, sem nokkuð skerðir Hamförína er það,
hve byggðarbundið það er í skopi sínu. Þetta er þó
ekkí stór gallí, þar sem vfða er tekíð á málum, sem
ná vel út fyrir byggðir Eyjajarðar fram og má þar
víða finna allgóða brodda.
Hamförín er að því að best er vitað frumraun
höfundanna í smíði leikverks í fullri lengd. Það er
nokkuð ljóst, þó að gallar séu ýmsir, að þeir geta
samíð texta, sem fer allvel í munni flytjenda og at-
burðarás, sem gengur þokkalega upp. Það er von-
andi, að þeir Iátí ekki staðar numíð við þetta verk,
heldur Iæri af því og þeim göllum, sem á því eru,
og ekki síður þeim góðu þáttum, sem í því finnast,
og taki aftur til hendi í sama anda, en þá með
nokkuð ákveðnara taumhald á skáldfákum sínum.
Safnahússjazz
Húsvíkíngum var boðið tíl jazztónleika í Safnahús-
inu sunnudaginn 13. mars. Tíl Ieiks var mætt tríó
skipað Þóri Baldurssyni á píanó, Tómasi R. Einarssyní
á kontrabassa og Einarí Scheving á snerltrommu og
málmgjöll. Á meðal flytj-
enda var einníg Bergþór
Pálsson, söngvari.
Tónleikarnir hófust á
þvf, að tríóið flutti nokkur
lög tíl þess að „hita upp sal-
inn“, eins og forsprakki
þess, Tómas R. Einarsson,
orðaði það. Leikur þeirra félaga var þéttur og skemmti-
legur, prýðílega lyftandi og í sönnum jazzanda. Þórir
Baldursson tók lípurleg sóló á flygilinn. Hann skortir
ekki fimi né fjölbreytni í Ieiknum, en segja má, að
nokkuð hafi skort á mýkt í áslætti, sem olli því, að á
stundum urðu sólóin líkt og köntuð. Þá átti Tómas R.
Einarsson fallegar rispur í sólóum sínum. Sérlega fal-
lega óf hann nokkra takta úr Iaginu It Ain 't Mecessarily
So inn í sóló í Summeríime. Einar Scheving fór einnig
fallega með sóló í nokkrum lögum og mátti undur
heita, hve mikið hann fékk úr þeim fábreytta ásláttar-
hljóðfærakosti, sem hann hafði fyrir framan sig.
Að þessari mjög svo vel Iukkuðu upphitun lokinni,
steig Bergþór Pálsson fram. Hann flutti flokk
„standarda" frá gullaldarárum þeírrar tónlistar, sem
hefur verið jazzleikurum matur og drykkur allt fram á
þennan dag. Þarna voru lög, sem heyrast reyndar orð-
ið nokkuð sjaldan, svo sem I Love you for Sentimental
Reasons, Little Things Mean a Lot, You Are, og Ten-
derly, svo nokkuð sé nefnt af því fáheyrðasta, en auk
þess söng Bergþór lög, sem tíðar eru fiutt, svo sem AII
of Me, Georgia og On the Sunny Side of the Street.
Undirleikur tríósins var með ágætum. Mest reyndí á
píanóleíkarann, en hann tók víða falleg sóló í milliköfl-
um, svo sem í Iaginu Georgía, þar sem honum tókst
sérlega hlýlega að skapa réttan anda, og í Basin Street
Blues, þar sem hinn sanní
andi blúsins sveif yfir undir-
Ieíknum.
Berþór Pálsson söng af
fjöri og gleði. Hann virðist
hafa mikla unun af því að
takast á við þessa tegund
tónlistar og tókst á stundum
nokkuð bærilega að ná anda hennar. Svo var til dæmis
í laginu Charleston, Tondeleyó eftír Sigfús Halldórsson,
og Iokahendingum lagsins AII of Me. I heild tekið verð-
ur þó tæplega sagt, að um eigínlegan „jazzsöng" hafi
verið að ræða. Bergþór flutti lögin að mestu slétt og
fellt, en hann gerði lítið af því að spinna yfir Iaglínurnar
og virtist ekki meira en svo hafa Iag á því, þegar hann
gerði tilraunir til þess. Flutningur Bergþórs var hins
vegar líflegur og vakti ánægju áheyrenda, enda fas
hans lípurlegt og leikandi í mesta máta. Hann beittí
rödd sinni með ýmsum tilbrigðum, sem á stundum
mínntu á óperusöng eða óperettuflutning. Það var ekki
í sjálfu sér gallí, en, eins og fyrr segír, tæplega jazz.
Það er mjög góðra gjalda vert að rifja upp hin ágætu
lög, sem samin voru á þeim tíma, þegar laglínur skiptu
máli og þær áttu auk þess að vera vel sönghæfar. Þau
heyrast of sjaldan nú á dögum og eiginlega ekki, nema
þegar góðir menn, eins og félagarnir fjórir, sem Iéku í
Safnahúsínu á Húsavík 13. mars, taka sig til og flytja
þær. Þeir ættu að fara sem víðast sömu erinda. Það
væri híð þarfasta verk.
TONLIST
Haukur Ágústsson
skrífar