Dagur - 07.11.1995, Blaðsíða 6

6 - DAGUR - Þriðjudagur 7. nóvember 1995
Gauragangur á Húsvík
Leikfélag Húsavíkur frumsýndi laug-
ardaginn 4. nóvember leikritið
Gauragangur eftir Olaf Hauk Símon-
arson. Leikstjóri uppsetningarinnar
er Sigrún Valbergsdóttir og samdi
hún einnig dansa, sem fluttir eru í
sýningunni. Lýsing er hönnuð af
David Walters og stjórn tónlistar er í
höndum Valmars Valjaots.
Gauragangur er samið upp úr
skáldsögu með sama nafni. Efnið er
átök unglinga við sjálfa sig og kerf-
ið, sem leitast við að fella þá í það
mót, sem viðtekið er af samfélaginu
- samfélagi nútímans, af því að verk-
ið er nútímaverk, sem gæti eins gerst
í ár eins og fyrir þeim árum, sem lið-
in eru frá því að það var flutt í fyrsta
sinn. Svo sem vænta má er leikritið
fullt með fjör og kæti auk þess sem
ástin kemur við sögu, svo sem vænta
má í verki, sem fjallar um lífsreynslu
þess aldurshóps, sem hér um ræðir.
Mikið ríður því á lipurri sviðferð og
verður ekki annað sagt, en að þar
hafí leikstjóra tekist vel. Hið litla
svið, sem Samkomuhúsið á Húsvík
státar af og sem er vinnuaðstaða
leiklistarfólks bæjarins, þegar það
starfar að gjöfulu áhugamáli sínu,
virðist verða stærra en áhorfandann
minnti að það væri. í nýtingu leik-
stjórans rýmir það ótrúlega vel fjör-
leg dansatriði, sem eru fagmannlega
unnin, hópsenur, þar sem allt er á
ferð og flugi, og ekki síður fámenn-
issenur, sem verka innilega og náið.
Verkið er skrifað líkt og kvik-
mynd. Senuskiptingar eru hraðar og
afar tíðar. Þær ganga hnökralaust
fyrir sig. Leikendur og sviðsmenn
aðstoða hver aðra við að flytja leik-
muni af sviði og á og víða virðast
sviðskiptin hartnær falla inn í feril
verksins.
Leikendur eru fjöldamargir og
komast allir allvel eða betur frá hlut-
verkum sínum. Margt leikaranna er
lítt reynt á sviði, en yfir uppsetning-
unni svífur andi leikgleðinnar, sem
geislaði af hverjum manni þrátt fyrir
þann lúa, sem án efa hefur verið í
margs beinum eftir strangar æfingar
löng kvöld og samfelldar helgar und-
anfarið.
1 hlutverki Orms Oðinssonar, að-
alpersónu verksins, er Friðfínnur
Hermannsson. Ormur er miðja
verksins og hverfur aldrei úr augsýn.
Friðfinnur leikur mörg ár niður fyrir
sig í aldri, en því skyldi enginn trúa,
sem sér hann í hlutverki sínu. Taktar,
fas, raddbeiting og annað fellur
prýðisvel að persónunni og er Ijóst,
að í Friðfinni hefur Leikfélag Húsa-
víkur liðsmann, sem forvitnilegt
verður að fylgjast með.
Félaga Orms, Ranúr - eða Rúnar -
leikur Oddur Bjami Þorkelsson.
Oddur Bjarni hefur lúnkna og
óþvingaða sviðsframkomu, sem
verkar svo sem hann eigi heima á
fjölunum og njóti þess að vera þar.
Túlkun Odds Bjama á Ranúri ber
þessa merki. Hann líkt og fellur sam-
an við persónuna og samsamast
henni.
Höllu, skólasystur og félaga
Lögmannavaktin
Okeypis lögfræðiráðgjöf fyrir almenning í Safnaðarheimili
Akureyrarkirkju.
Næsta vakt verður miðvikudaginn 8. nóv. kl. 16.30-
18.30.
Tímapantanir í síma 462 7700 kl. 9-12 og 14-16 virka daga.
Lögmannafélag íslands.
Húsnæði óskast
Ríkissjóður leitar eftir kaupum á húsnæði fyrir
fræðslustarfsemi á höfuðborgarsvæðinu.
Um er að ræða u.þ.b. 1000 fm. iðnaðar- og/eða skrif-
stofuhús í góðu ásigkomulagi er liggi vel við almenn-
ingssamgöngum.
Æskilegt er að húsnæðið sé á einni hæð en allt að-
gengi innan dyra sem utan þarf að vera í góðu lagi
með tilliti til fatlaðra. Bílastæði þurfa að vera góð og
nálægt inngangi.
Tilboð, er greini staðsetningu, stærð, byggingarár- og
efni, brunabóta- og fasteignamat, afhendingartíma og
söluverð, sendist eignadeild fjármálaráðuneytisins,
Arnarhváli, 150 Reykjavík, fyrir 15. nóvember 1995.
Fjármálaráðuneytið,
3. nóvember 1995.
Orms og Ranúrs, leikur Elísabet
Björnsdóttir. Hún er lipurleg í þessu
hlutverki og gerir vel. Sviðsfram-
koma hennar er óþvinguð og bendir
til þess, að hún geti átt margt
skemmtilegt óunnið með leikfélag-
inu á Húsvík.
Linda, skólasystir þeirra þriggja,
sem þegar hafa verið talin, er leikin
af Margréti Sverrisdóttur. Hlutverkið
er í heild ekki ýkja átakamikið. Þó
koma fyrir atriði, þar sem verulega
þarf til að leggja, svo sem í senu með
foreldrum Lindu, sem leikin eru af
umtalsverðum styrk af Grétari Sig-
urðssyni og Önnu Ragnarsdóttur. I
þessu atriði og fleirum tekst Margréti
vel og nær verulegri dýpt.
Olga, móðir Ormars, er leikin ef
Guðnýju Þorgeirsdóttur. Hún fer
heldur stirðlega af stað í túlkun sinni,
en nær sér vel á strik í ýmsum síðari
atriða sinna. Hið sama er um túlkun
Þorkels Björnssonar á Magnúsi skip-
stjóra. í byrjun er hann líkt og í
nokkrum vandræðum með hlutverk-
ið, en af honum bráir, þegar á líður.
Gunnfríður, systir Orms, er í
höndum Kolbrúnar Þorkelsdóttur.
Hún leikur af þrótti og víða hita, sem
kemur skemmtilega út og skapar gott
mótvægi við bæði Orm og bróður
hans Ása, sem leikinn er af skemmti-
legri natni af Mörthu Hermannsdótt-
ur.
Gummi Gumm, leikfimikennari,
er fullur fjörs og harðneskju í túlkun
Sigurðar Illugasonar og fer hann
víða á kostum. Þór Þorskhaus, gáfu-
maðurinn í skólasystkinahópi Ornis,
er leikinn af Kristjáni Magnússyni
og gerir hann víða vel. Kristján leik-
ur einnig sjómann. Einnig kemst
Heimir Heiðarsson almennt vel frá
hlutverki sínu sem Sveitó, enn einn
LEIKLI5T
HAUKUR ÁCÚSTSSON
SKRIFAR
skólafélagi Orms. Kristján er einnig í
hlutverki sjómanns. Erlingur Berg-
vinsson leikur kennarann, Amór
Eiðsson. Hann er heldur dauflegur í
hlutverki sínu á stundum, en á þó
sína spretti. Hið sama er um Hörð
Arnórsson, sem leikur skólastjórann,
og Svavar Jónsson, sem leikur Heið-
ar. Hvorugur nær almennilegu flugi í
hlutverkum sínum.
Hrönn Káradóttir nær ekki alveg
nógu vel skoplegum gribbuskap
Kristrúnar koppaþeytis. Nokkuð
meiri dýpt hefði mátt vera í túlkun
Snædísar Gunnlaugsdóttur í hlut-
verki fósturmóður Orms og einnig
Vigfúsar Sigurðssonar í hlutverki
föður hans. Hið sama á við um Önnu
Björgu Stefánsdóttur í hlutverki
Ingu, móður Ranúrs. Tónlistarstjórn
fórst Valmari Valjaots vel úr hendi.
Hljómsveitin, skipuð Valmari Valja-
ots á hljómborð, Sigurði Illugasyni á
gítar, Hallgrími Sigurðssyni á bassa
og Stefáni Helgasyni á trommur og
munnhörpu, stóð vel fyrir sínu og
stillti styrk hljóðfæra sinna vel í hóf.
Að tónlistarflutningi má það helst
finna, að einsöngvarar sungu í
míkrafóna og lýtti það verulega
flutning þeirra auk þess sem það
truflaði leikræna túlkun. Texti varð
ógreinilegur, sem stakk verulega í
stúf við textaflutning almennt í verk-
inu, en hann var góður og vel greini-
legur jafnt í söng sem tali. I ekki
stæni sal en þeim, sem er í Sam-
komuhúsinu á Húsavík, er ólíklegt
að mögnunar sé í raun þörf.
Sviðsbreytingar allar eru unnar
með lýsingu auk fábrotinna muna,
sem bornir eru inn og út af sviðinu.
Lýsingarhönnuðurinn David Walters
hefur unnið gott verk og gekk allt
það, sem að lýsingu laut, prýðisvel
upp í höndum ljósa- og leikhljóða-
stjóra sýningarinnar, þeirra Jóns
Amkelssonar og Einars H. Einars-
sonar.
Texti Ólafs Hauks Símonarsonar
er lipur og hnittinn. Tíðum komu
upp hlátursrokur á meðal áhorfenda,
sem greinilega skemmtu sér vel á
frumsýningunni þann 4. nóvember
þrátt fyrir það, að leikritið er vissu-
lega í lengsta lagi. Það býður upp á
góða kvöldskemmtan, en ekki síður
efni, sem vert er að velta fyrir sér.
Skólamál
í flestum skólum er send heim starfs-
áætlun vetrarins í grófum dráttum og
ýmsar hagnýtar upplýsingar um skóla-
starfíð. Oftast kynna kennarar á al-
mennum foreldrafundi í upphafi
skólaárs það námsefni og vinnuað-
ferðir sem veriV megininntak kennsl-
unnar í bekknum svo og skólanám-
skrána. Aðrir kennarar bekkjarins, svo
sem handmennta- og íþróttakennarar
ættu einnig að taka þátt í slíkum
kynningum og undirstrika á þann hátt
að allar greinar eru jafnmikilvægar.
Stundum er kvartað undan því að
foreldrar mæti illa á námsefniskynn-
ingar og þá þarf að leita nýrra leiða til
að gera þessar samkomur svo áhuga-
verðar að alla langi til að mæta.
Kannski er uppröðunin í stofunni frá-
hrindandi, „hnakkafundir"
eru ekki vænlegir til að skapa
notalegt andrúmsloft. Kenn-
arinn er þá í sínu hlutverki
við kennaraborðið og töfl-
una, foreldrarnir ganga inn í
hlutverk nemenda. Fáir foreldrar tjá
skoðanir sínar og oft eru þessir fundir
frekar vandræðalegir.
Breytum þessu formi, fáum for-
eldra með í undirbúning bekkjarfunda
og ræðum allar hliðar skólastarfsins,
sbr. aðalnámskrá bls. 185-186. Um-
ræður í minni hópum eru vænlegar til
virkra samskipta. Þá er líklegra að
fleiri sjónarmið verði rædd og fleiri
hugmyndir komi fram. Foreldrar hafa
kannski sjaldan fengið tækifæri til að
ræða inntak og markmið kennslu eða
val á námsefni. Slík umræða getur
verið gagnleg og gefandi fyrir skólann
ekki síður en foreldrana.
Kennarasambandið segir í skóla-
stefnu sinni að þátttaka foreldra eigi
að vera fastur og sjálfsagður þáttur í
skólastarfi bæði á grunnskólastigi og
framhaldsskólastigi. Þar segir einnig
að foreldrar þurfi að eiga þess kost að
taka beinan þátt í skólastarfi ekki síst
með yngri nemendunum.
Kennari hefur beinan hag af því að
ná góðum tengslum við foreldrana í
bekknum. Það auðveldar úrvinnslu
mála ef erfiðleikar koma upp. Það má
einnig kalla foreldra til aðstoðar t.d.
vegna vettvangsferða, skipulagningar
starfsfræðslu og annarra verkefna. í
foreldrahópnum leynist eflaust hæfi-
leikafólk með víðtæka reynslu sem
bekkurinn gæti haft gagn og gaman af
að kynnast.
Sumir foreldrar eru í lykilstöðum í
sveitastjórn, hefðu þeir ekki gott af
því að kynnast aðbúnaði kennara og
nemenda með því að koma í skólann á
skólatíma?
Samstarf foreldra og
nemenda, bekkjarfélagið
Aðaláherslan í foreldrastarfi ætti að
vera innan bekkjarins. (I minni skól-
um er árgangur eða samkennsluhópur
heppileg stærðareining). Það bætir
bekkjarandann að gera eitthvað
skemmtilegt saman, foreldrar kynnast
kennaranum á afslappaðan hátt og í
slíku starfi ættu allir að geta notið sín,
líka þeir sem forðast skólann í öðrum
tilvikum.
Bekkjarfélög eru niörg hver vel
starfandi og snýst starfið að mestu
leyti um félagsstarf með bömunum.
Við þetta fjölgar ánægjulegum sam-
verustundum foreldra og barna og það
hlýtur að vera af því góða. Sem dæmi
um starf í bekkjarfélagi má nefna:
Hjólreiðaferð, sundferð, grillveislu,
laufabrauðsgerð, vorferð, jólaleiki,
bókakynningu, danskennslu, bingó,
félagsvist, leikhúsferð, bíó, göngu-
ferð, álfagleði, öskudagsgleði,
skautaferð, bekkjarfund foreldra
og barna o.fi.
Ýmis konar fræðslufundir fyrir
foreldra um uppeldis- og skólamál eru
algengir innan bekkjar, oft í tengslum
við námsefni barnanna sbr. Tilveruna
(Lions Quest) og Lífsgildi og ákvarð-
anir (kynfræðslu).
I myndaalbúmum bekkjarins ætti
að safna myndum úr skólastarfi og
bekkjarstarfi foreldra og bama. Það er
skemmtileg heimild þegar nemendur
koma saman seinna meir og rifja upp
gömul kynni. Myndbandasafn sumra
bekkja er orðið ríkulegt.
Það er mikilvægt að dreifa verk-
efnum og virkja sem fiesta. Ef áhugi
einstakra foreldra beinist að einhverju
sérsviði er kjörið að nýta það. Þennan
áhuga má kanna með því að senda út
að hausti lista yfir verkefni og bjóða
foreldrum að velja úr.
Samstarf foreldra
innan bekkjar
Það er nauðsynlegt fyrir fore'dra að
kynnast viðhorfum hvers annars og
samræma ýmsa þætti sem varða böm-
in. „Allir hinir mega“ segja bömin oft,
mega þeir það? Utivistartími, vasa-
peningur, afmæli, bekkjarpartý, reyk-
ingar, vímuefnanotkun o.fl. eru mál-
efni sem foreldrar þurfa að ræða og
styrkja sig þannig í uppeldishlutverk-
inu. Ef slíkt samráð tekst vel
frá upphafi skólagöngunnar
mun það auðvelda foreldrum
og bömum að takast á við
þau málefni sem fylgja
hverju aldursskeiði.
Hægt er að u..dirbúa slíkan for-
eldrafund í bekknum á ýmsan hátt.
Kannski mætti útbúa spurningalista
um ýmis atriði og dreifa í upphafi
fundar. Einnig mætti gera könnun
meðal barnanna í samvinnu við kenn-
arann t.d. varðandi háttatíma eða mat-
arvenjur og boða svo til fundar til að
ræða nrálin. Það getur verið heppilegt
að fá skólasálfræðinginn til að flytja
stutt erindi og hafa svo hópvinnu á
eftir.
Það er ágæt regla að allir kynni sig
í upphafi fundar því alltaf eru ein-
hverjir sem ekki vom á síðasta fundi
og það að þekkja fólk með nafni hefur
styrkjandi áhrif á samstarfið.
Fundir af þessu tagi þurfa ekki
endilega að vera haldnir í skólahús-
næði. Það getur verið ágætt að hittast
á kaffihúsi eða í heimahúsi.
Það ætti að vera föst regla að skrá
niðurstöðu og ákvarðanir slíkra funda
og varðveita í bekkjarmöppu og auð-
vitað þarf að senda upplýsingar til
allra foreldra, kennarans og barnanna
sjálfra t.d. í fréttabréfi.
Unnur Halldórsdóttir.
Höfundur er formaður landssamtakanna Heimili og
skóli.
LANDSSAMTÖKIN
HEIMILI OG SKÓLI