Dagur - 01.02.1996, Qupperneq 6

6 - DAGUR - Fimmtudagur 1. febrúar 1996
Launþegar vilja sýna
viðsemjendum hörku
- segir Þorsteinn E. Arnórsson, formaður Iðju
Porsteinn E. Arnórsson á skrifstofu Iðju. „Ég man að minn starfsferili hjá Sambandsverksmiðjunum hófst í miklu
og harkalegu verkfa!li,“ segir hér í viðtalinu. Mynd: -sbs.
Á síðasta ári tók Þorsteinn E.
Arnórsson við formennsku í
Iðju, sem er féiag verksmiðju-
fólks á Akureyri og á Eyjafjarð-
arsvæðinu. „Eg hef lengi starfað
að verkalýðsmálum, en með hlé-
um. Störf hér á skrifstofu Iðju
hóf ég í ágúst 1994. í maí á síð-
asta ári var ég kosinn formaður í
félaginu og hér er í mörg horn
að líta. Frá degi til dags er starf-
semin á skrifstofunni mest falin
í almennri þjónustu við félags-
menn, en margt er framundan.
Þar má nefna þing Alþýðusam-
bands íslands sem verður í vor
og næsta haust hefst lota vegna
undirbúnings nýrra kjarasamn-
inga. Þar verður meginkrafan sú
að hækka lægstu launataxta,
sem eru skammarlega lágir,“
sagði Þorsteinn í viðtali við Dag.
Þorsteinn er Svarfdælingur að
uppruna, fæddur á Akureyri 1947
og hefur alla tíð búið þar. Eigin-
kona hans er Júlía Bjömsdóttir og
eiga þau tvö börn. Fyrir á Þor-
steinn son. „Ég byrjaði störf á
vinnumarkaði íjórtán ára gamall,
þá í verksmiðjum Sambandsins á
Gleráreyrum. Áður hafði ég
starfað fyrripart sumars við að
raða timbri, en það var árviss
vinna unglinga á Ákureyri á með-
an timbur kom laust í skipum sem
hingað sigldu. Síðan tók vinna í
verksmiðjum SÍS við og með hlé-
um var ég þar í hartnær tuttugu ár.
Var síðast á bandlager prjóna-
deildar Álafoss, en um áramótin
1987 og 1988 fór ég til Víking
brugg hf. og var þar fram til 1994
og vann við bruggun og síðar
átöppun á kúta,“ sagði Þorsteinn,
aðspurður um helstu punkta á sín-
um starfsferli.
Byggingavinna, vegavinna
og verslunarstörf
Þorsteinn kveðst hafa komið nærri
fleiru, svo sem byggingavinnu,
vegavinnu og verslunarstörfum
hjá KEA. „Ég man að minn starfs-
ferill hjá Sambandsverksmiðjun-
um hófst í miklu og harkalegu
verkfalli, þannig að fyrstu vikurn-
ar féllu dauðar niður. Nei, ég lít
ekki á þetta sem neinn fyrirboða
þess að ég hóf síðar afskipi af
verkalýðsmálum. Þetta er milklu
frekar tilviljun,“ segir hann.
Lægstu launataxtar Iðjufélaga
eru í dag rösklega 50 þúsund
krónur, en þeir taxtar miðast við
ungt fólk sem er að koma út á
vinnumarkað og fær engar launa-
uppbætur. „Það eru of margir á
strípuðum töxtunum, en alltaf eru
einhverjir sem fá bónus sem lyftir
upp laununum. En hitt er annað að
þeir sem hafa laun undir 80 þús-
und krónum á rnánuði krefjast
meira,“ segir Þorsteinn. Hann seg-
ir að krafa sinna félagsmanna sé
jafnframt að viðsemjendum sé
sýnd meiri harka - og slíkt verði
án efa uppi á pallborðinu við gerð
næstu kjarasamninga. Ekki sé
nema eðlilegt að starfsfólkið fái
betri laun þegar afkoma fyrirtækj-
anna er að batna.
Viðhorfin eru jákvæð
„Mér finnist viðhof launþega
gangvart verklaýðsfélögunum
vera jákvætt frekar en hitt. Fólk
stólar á sín félög og krefst þess að
þau standi sig í stykkinu," segir
Þorsteinn.
Atvinnuástand meðal félags-
manna Iðju segir hann vera sæmi-
legt um þessar mundir. Af þeim
rúmlega 500 Iðjufélögum sem eru
á vinnumarkaði eru 66 án atvinnu
og hefur þeim fjölgað frá áramót-
um. Sú tala sé vitaskuld of há, en
ástandið hafi skánað. „Talandi um
þau störf sem Sölumiðstöð hrað-
frystihúsanna ætlar að skapa hér,
þá er einn fugl í hendi betri en
tveir í skógi. Eitt er að ætla að
skapa störf en annað að gera það
og ég bfð. Vil sjá árangur áður en
ég hrópa húrra,“ bætir Þorsteinn
við.
Gef ekki upp bardagaaðferð
Þorsteinn segir að þegar líða taki á
þetta ár hefjist undirbúningur að
gerð nýrra kjarasamninga. „Nei,
ég segi ekkert hvaða aðferðir við
munum nota í þeirri samninga-
lotu. Það var einhverju sinni haft
eftir Jakanum að í hemaði mætti
bardagaaðferðina aldrei gefa upp.
En ég get alveg séð fyrir mér átök
þegar samningar losna um næstu
áramót. Hins vegar tók launa-
nefnd ASÍ að mínu mati rétta af-
stöðu sl. haust; þegar ákveðið var
að taka hærri desemberuppbót, en
segja ekki upp samningum. Á
þeim tímapunkti voru engar
forsendur til uppsagnar samninga.
Hins vegar hefur verðbólgan auk-
ist síðan þá og almenn verðlags-
þróun verið á skriði. Aðstæður og
kringumstæður eru aðrar nú en
þá,“ segir Þorsteinn.
Formaður Iðju kveðst ekki vilja
fjölyrða um þær viðræður sem nú
eru í gangi um sameiningu Iðju,
Einingar og Félags bygginga-
manna í Eyjafirði. Hann segir að
málin séu rædd í stjómum þessara
félaga og af forystumönnum
þeirra. Sjálfur segist Þorsteinn
vera fylgjandi sameiningu. Stærri
heildir séu aflmeiri og nái betri ár-
angi en hinar smærri. „Þessi mál
verða rædd í félögunum þegar ein-
hver beinagrind að hugsanlegri
sameiningu er komin, en við sam-
einumst ekki í gegnum fjölmiðl-
ana, þar á meðal Dag,“ segir hann.
Verkafallsrétt má ekki
skerða
Annað mál sem er til umfjöllunar
innan verkalýðshreyfingarinnar er
frumvarp um breytingar á vinnu-
löggjöfinni, sem félagsmálaráð-
herra hefur lagt fram. Þar er meðal
annars lagt til að verkafallsréttur
verði þrengdur, boða skuli vinnu-
stöðvanir með lengri fyrirvara og
almenna atkvæðagreiðslu þurfi til.
Þetta segir Þorsteinn vera aðför að
verkalýðsfélögunum í Iandinu og
hefti starfsfrelsi þeirra. Verkfalls-
rétturinn sé helsta vopn verkalýðs-
ins í vinnudeilum og afar nauð-
synlegur.
Segir Þorsteinn það vera sitt
mat og margra annarra forystu-
manna launþega að vinnulöggjöf-
in, sem er frá fjórða áratug aldar-
innar, þurfi engra stórra breytinga
við. Hún hafi staðist tímanst tönn
býsna vel, en ýmis atriði megi þó
skoða.
Myndir vantar!
„Jú, það eru mörg mál sem eru hér
á borðinu hjá mér og þarf að vinna
í. Bæta þaif kjör Iðjufélaga, sem
starfa hjá hinum ýsum fyrirtækj-
um þó ég nefndi engin sérstak-
lega. Það styrkir hvert fyrirtæki að
greiða starfsmönnum sínum góð
laun. Þá nefni ég einnig að Iðja
verður 60 ára í mars næstkomandi
og undirbúningur að útgáfu af-
mælisblaðs er þegar hafinn. Við
erum að afla mynda úr starfi fé-
lagsins og af vinnustöðum félags-
manna og vitum af mörgum slík-
um myndum hér á Minjasafninu.
En ég horfi einnig til þess að
myndir séu til á heimilum í bæn-
um og að þeim væri mikill fengur.
Þeir sem slíkar myndir eiga mega
gjaman hafa samband við mig,“
sagði Þorsteinn E. Arnórsson, for-
maður Iðju, að lokum. -sbs.
Verð miðað við staðgreiðslu
er 1300* krónur
fyrsta birting
og hver endurtekning
400 krónur