Dagur - 15.02.1996, Qupperneq 4

4 - DAGUR - Fimmtudagur 15. febrúar 1996
ÚTGEFANDI: DAGSPRENT HF.
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31,
PÓSTHÓLF 60, AKUREYRI,
SÍMI: 462 4222
ÁSKRIFT KR. M. VSK. 1500 Á MÁNUÐI
LAUSASÖLUVERÐ M. VSK. KR. 125
RITSTJÓRAR: JÓHANN ÓUFUR HALLDÓRSSON, (ÁBM.),
ÓSKAR ÞÓR HALLDÓRSSON, (ÁBM.)
AÐRIR BLAÐAMENN:
AUÐUR INGÓLFSDÓTTIR, GEIR A. GUÐSTEINSSON,
HALLDÓR ARINBJARNARSON,
SIGURÐUR BOGISÆVARSSON, FROSTI EIÐSSON (íþróttir),
BLAÐAMAÐUR HÚSAVÍK- SÍMI Á SKRIFSTOFU 464 1585,
FAX 464 2285. HEIMASÍMI BLAÐAMANNS 464 3521
LJÓSMYNDARI: BJÖRN GÍSUSON
PRÓFARKALESTUR: SVAVAR OTTESEN
ÚTLITSHÖNNUN: RÍKARÐUR B. JÓNASSON
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRÍMANN FRÍMANNSSON
DREIFINGARSTJÓRI:
HAFDÍS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASÍMI 462 5165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: HÖRÐUR BLÖNDAL
PRENTVINNSLA: DAGSPRENT HF.
SÍMFAX: 462 7639
SÍMFAX AUGLÝSINGADEILDAR: 462 2087
LEIÐARI
Skýringa er þörf
Af hverju hækka viðskiptabankarnir vextina? Þess-
ari spurningu eru menn að reyna að svara en finna
ekki rökrétt og eðlilegt svar. Eina skýringin á
þessu vaxtaupphlaupi bankanna er verðbólguspá
sem gerði ráð fyrir eilítið meiri verðbólgu en raunin
hefur orðið. Það er gömul saga og ný að bankarnir
eru fljótir að taka við sér og pína upp vaxtastigið
um leið og þeir hafa ástæðu til að ætla að verðbólg-
an sé að hækka. Bankakerfið dregur hins vegar
lappirnar og þráast við með að lækka vextina þegar
ástæða er til. Ef að líkum lætur mun það verða uppi
á teningnum núna. Staðreynd málsins er sú að
þessi síðasta vaxtahækkun bankanna er gjörsam-
lega út í hött og með öllu óásættanleg. Og það er
heldur nöturlegt að annar tveggja ríkisbankanna,
Landsbankinn, reið fyrst á vaðið. Almenningur í
landinu bíður eftir skýringum bankastjóra Lands-
bankans á þessum æðibunugangi.
Loðnuævintýrið
Það hefur víst ekki farið framhjá nokkrum manni að
þessa dagana eru sannkölluð uppgrip í loðnuveið-
um og -vinnslu. Þessi litli, sakleysilegi fiskur skiptir
sköpum í afkomu fjölmargra smærri byggðarlaga
víða um land, ekki síst á Norðurlandi og Austur-
landi. Haft var eftir Reyni Þorsteinssyni, sveitar-
stjóra á Raufarhöfn, í Degi í gær að beðið sé með
gerð fjárhagsáætlunar fyrir sveitarfélagið þar til
menn sjái hvernig yfirstandandi loðnuvertíð komi
út fyrir byggðarlagið. Þetta segir meira en mörg
orð um mikilvægi loðnuveiðanna. Fram kom í máli
Reynis að samanlögð velta sveitar- og hafnarsjóðs
á Raufarhöfn sé um 60 milljónir króna á ári en þeg-
ar vel veiðist af loðnu hafi veltan numið allt að 76
milljónum króna.
Rétt hefur verið staðið að uppbyggingu loðnu-
stofnsins, sóknin í hann hefur verið skynsamleg,
enda farið eftir ráðum færustu manna í þeim efn-
um. Þetta er að skila sér í mikilli loðnuveiði, sem á
tímum lítilla þorskveiða er sannarlega fundið fé.
Lúther og prestsembættið
Árið 1520 gaf Lúther út rit er nefnd-
ist Babýlonarherleiðingin (A prelu-
de til the Babylonian captivity of
the church), sem fjallaði um sakra-
mentin. Nafngiftin lýsir boðskap
ritsins í hnotskum, en þar leggur
hann til atlögu við sakramentisskiln-
ing kirkjunnar, og líkir ástandinu
við herleiðingu gyðinga til Babýlon
á tímum Daníels spámanns. Lúther
fækkaði sakramentunum sjö í tvö, er
hann afnam ferminguna, hjónavígsl-
una, prestsvígsluna, yfirbót og síð-
ustu smuming sem sakramenti, en
skildi aðeins eftir máltíð Drottins og
skímina.
„Afnám prestsvígslunnar sem
sakramentis eyðilagði stéttaskipt-
ingu klerkaveldisins og varð traust
undirstaða að prestsdómi allra trú-
aðra, því að Lúther taldi prestsvígsl-
una aðeins vera helgisið, sem kirkj-
an viðhefði, er presti væri falið að
hafa ákveðna þjónustu með hönd-
um.“"
„Vér öll sem skírð erum, erum
prestar með sama hætti. En þeir,
sem vér köllum presta, eru þjónar,
sem vér höfum valið að gera allt í
voru nafni, og prestsdómur þeirra er
ekkert nema þjónusta.“2)
Köllunin til prestsþjónustunnar
er tengd kenningunni um prestsdóm
allra trúaðra. Fyrir tilstuðlan skímar
og trúar þá „á hver maður Orð Guðs
og hlýtur fræðslu og útnefningu til
að vera prestur“3) ritaði Lúther árið
1523.
Kirkjuþingið í Trent, sem kaþ-
ólskir efndu til á árunum 1545-47
komst að eftirfarandi niðurstöðu
varðandi prestsvígslusakramentið
og er í fullu gildi fram á þennan dag
á þeim bæ. „Þeir hafa rangt fyrir
sér, sem segja að þeir sem einu sinni
hafa réttlega verið vígðir (til prests)
geti aftur orðið leikmenn, ef þeir
hætta þjónustu við Orð Guðs“ og
við prestsvígsluna „öðlast vígslu-
þegi eðliskosti sem ekki verða af
honum máðir.“4>
Prestsvígslusakramentið er hið
sjötta samkvæmt kaþólskri guð-
fræði. Varðandi það ritar Lúther:
„Það er uppfinning kirkjunnar og
páfans. Hvergi er loforð um náð því
tengt, og ekki orð um það í öllu
Nýja testamentinu. Það er fáránlegt
að telja sakramenti nokkuð sem
ekki er hægt að sanna að sé af Guði
stofnað.“5)
I umfjöllun sinni um prests-
vígslusakramentið segir hann að
hinir „ævarandi eiginleikar“ sem
sakramentið á að færa hinum vígða
séu „uppspuni" (fiction), frá upphafi
til enda, og að „prestum má víkja
úr embætti tímabundið eða varan-
lega.“6)
Út frá ofangreindum tilvitnunum
leyfí ég mér að draga eftirfarandi
ályktanir byggðar á Lútherskum
skilningi.
1. Kristið fólk tilheyrir heilögu
prestafélagi. Allir skírðir eru
prestar með sama hætti.
2. Þeir sem við köllum presta eru
Skúli Torfason.
þjónar safnaðarins, taldir hæfir í
það starf, og kosnir af söfnuðin-
um, sem einnig hefur vald til að
leysa þá frá störfum.
3. Æviráðning presta í þjónustu
kirkjunnar hlýtur að vera í and-
stöðu við skoðanir Lúthers varð-
andi stöðu og hlutverk prestsins.
Tilvitnanir:
l.Marteinn Lúther, Roland H. Bainton,
„Þeir sem við
köllum presta eru
þjónar safnaðarins,
taldir hæfir í það
starf, og kosnir af
söfnuðinum, sem
einnig hefur vald
til að leysa þá frá
störfum."
þýð. Guðmundur Óli Ólafsson, bls. 107.
2. Sama.
3. Lúthers Works 39:309, þýð. greinarhöf-
undar.
4. P. Schaff, „Creeds of Christendom", 2.
bindi bls. 188-193, þýð. greinarhöfundar.
5. Lúthers Works 36:106-107, þýð. greinar-
höfundar.
6. Lúthers Works 36:117, þýð. greinarhöf-
undar.
Skúli Torfason.
Höfundur býr að Hallgilsstöðum í Hörgárdal.
„Sitt er hvort, sinnið eða skinnið“
- ritað vegna greinarskrifa nokkurra sveitarstjórnarmanna í Þingeyjarþingi suður
,Að hugsa um eigið skinn“ rita odd-
vitar nokkrir í grein í Degi og Víkur-
blaðinu fyrir skemmstu. Þar segir eigi
fallega frá ályktun bæjarstjómar
Húsavíkur um vegamál sem samþykkt
var 7. desember s.l. Mér er málið
nokkuð skylt. Lagði tillöguna fram.
Sit í bæjarstjóm. Til að auðvelda
mönnum að ná fótfestu í pyttum
prentsins þá er er ályktunin ofan-
greinda svohljóðandi:
Tillaga
Bcejarstjórn Húsavíkur felur bœjar-
stjóra að boða til fundar um málefni
Kísiliðjunnar við Mývatn sem og
framtíð Kísilvegar sem liggur milli út-
skipunarhafnar kísilgúrs á Húsavík og
iðjuversins í Mývatnssveit. A fundinn
verði boðaðir sveitarstjórnarmenn í
þeim sveitarfélögum er liggja að Kís-
ilvegi sem og framkvœmdastjóri Kísil-
iðjunnar, formaður stjórnar hennar
og ráðherrar iðnaðar-, umhverfis- og
samgöngumála. Tilgangur fundarins
verði að ná samstöðu um uppbygg-
ingu og lagningu slitlags á Kísilveg-
inn og framtíð Kísiliðjunnar við Mý-
vatn.
Hvar er þessi Fljótsheiði?
Hvar er þjóðvegur nr. 1?
Tillaga þessi var samþykkt með níu
samhljóða atkvæðum. Hvergi í þessari
tillögu er minnst á annan veg en Kísil-
veginn svokallaða. Hvergi er minnst á
þjóðveg númer eitt. Hvergi er vegið
að störfum annarra sveitarstjóma á
svæðinu. Hvergi er fundið að baráttu
annarra sveitarfélaga fyrir samgöngu-
bótum. Það er einnig hugarburður
oddvitanna að framtíð Húsavíkur velti
á því, að ekki komi vegur yfír Fljóts-
heiði eins og þeir halda fram. Það er
misskilningur að bæjarstjóm Húsavík-
ur hafi samþykkt nokkuð annað en
stendur í ályktuninni.
Sem betur fer veltur framtíð Húsa-
Hefur oddvitinn
ásamt oddvita
Bárðardals ítrekað
lofað ljúfa þjón-
ustu vestan Vaðla-
heiðar og ekki séð
ástæðu til að axla
með okkur byrðar
aukinnar þjónustu
í Þingeyjarþingi
eins og ég hefði
viljað.
víkur alls ekki á vegi yfir Fljótsheiði,
en þó nokkra hagsmuni höfum við af
því að Kísilvegurinn verði þannig úr
garði gerður að hann geti verið val-
Sigurjón Benediktsson.
kostur við aðrar samgönguleiðir milli
Norður- og Austurlands, milli Húsa-
vfkur og Mývatnssveitar. Við ætlum
einnig að halda hlut okkar í hafnar-
málum með þeim samgöngubótum.
Það er nú allt og sumt.
Steinar í eyrum
„Nú tók steininn úr“ segir síðan odd-
viti Ljósavatnshrepps í viðtali í Degi
og vitnar til einhverra radda frá bæjar-
yfirvöldum á Húsavík. Leitt er að
heyra í hálfkveðnum vísum af ofur-
heymum oddvitans en „heyra má á
hálfu, hvað heilt meinar“. Bæjarstjóm
Húsavíkur stendur ekki, mér vitan-
lega, í einhverjum raddsetningum um
þessi mál. Og ekki hefur oddvitinn
grjótglaði verið ötulust í því að tína
steina úr grýttri götu samvinnu sveit-
arfélaga á svæðinu. Hefur oddvitinn
ásamt oddvita Bárðardals ítrekað lof-
að ljúfa þjónustu vestan Vaðlaheiðar
og ekki séð ástæðu til að axla með
okkur byrðar aukinnar þjónustu í
Þingeyjarþingi eins og ég hefði viljað.
Það er þeim auðvitað frjálst. En það er
miður.
Um samvinnu sveita
Ekkert er eðlilegra en að sveitarstjóm-
ir berjist fyrir hagsmunum síns sveit-
arfélags. Það er skylda sveitarstjómar-
manna. Ég hef ekkert við baráttu ná-
granna minna að athuga. Ég vona ein-
ungis að barátta þeirra fyrir
samgöngubótum beri árangur.
Eg ætla einnig að berjast fyrir mín-
um hugðarefnum. Ekki á kostnað ann-
arra, heldur á forsendum þeirra
byggðarlaga sem hagsmuna eiga að
gæta. Á mínum forsendum. Það er
ekki einungis réttur minn heldur
skylda. Og ég vona svo sannarlega að
barátta okkar beri árangur. Hvað ann-
að?
Meðan við í Þingeyjarþingi bemm
eigi gæfu til meiri samstöðu en orð
bera vitni þá verður það hlutskipti
okkar að dragast aftur úr. Meðan við
deilum, sækja aðrir fram og njóta
samstöðu og einbeitni stærri, sterkari,
sameinaðra sveitarfélaga.
Hvar er fólginn feldur Ljósvetn-
ingagoðans?
Sigurjón Benediktsson,
bæjarfulltrúi Húsavík.
Að hugsa um eigið skiirn
F«rrA>\uociui Kcykdxluhrcppv. virh góöri luTTu ati stýxn ( vam
lli/ftdjrlAhrcpjn og m* vt«1j %\r)UtUhf 4 í S-Þtng. KímI
lucpjH I Suftur'Þ»ngcyjar»v*lu
hafa umi tvrýmtjóm HiivavlLur
of t^óniMutn athufávcnvJ
áiyktun Kryantýðmar Húvavftur
um ve^anvái og ummxli Fuun
Njáluonar. b*>arvtýóra á HúiavH,
I IXrgi lauganiaginn V lcbrúar vfíV-
tulltðinn:
J*#ð wctir umlrun okiUr wrtn
Nium i inmvcttum S Þtng. hvcm-
ig hiejantjóm Húvavilur ttclur
vcgna tagmngar ný» vcgar yftr
vcgumm cr þó ckki ncrru xfðon
196* þcr. ttcplcga þrítugw. cA*
bclmtngi yngri cn vcgunnn á
Fljótvhciði, vcrti hyggður v*r íyrir
W árum ntcð hjálp og kcrru.
Samkvarmi talningu Vcgagerð-
armnar far* smcAaltali 4.17 hflar
yfir FljótshciAi á tiag yfu xuitur-
tfmann. l!m KÍMlvegmn íara 191
á vama tima. I»ritt fym j>að aö
Fljðtvhetftin tufi vtrið kAuft
Að líkja því saman
að allt eins megí
byggja hringveginn
í kring um Hofs-
jökul eins og að
ætla honum að
liggja yfir Fljóts-
B«íar»tjóm Héttavlkur:
Telur
mikilvægt
aöfábundiö
slitlagá
vama btKlthluu <»g Fljritihciftin.
Varla *ttí aft vcia crfiftara aft
hakla jþcvvum tarplcjta 10 km
Unga vcgarvpona f*rum á vctrum
en þc*Mim Ijallvcguin.
Aft Itkýa l>v í virrum áft allt cuu
n»cgi hy^gjii hrtngvcginn í krtng-
um utn Hofv/ökul cuu <>$ aís
honum aft liggja yfir Hyfttvheifti cr
vlík liuÍAVtrfting vift |*i (bua vcrn
húa bét *itl hvoru megin vift
FljAtvliciftina aft mcft ftlikinthtm
CT.