Dagblaðið Vísir - DV - 28.12.1994, Qupperneq 13
MIÐVIKUDAGUR 28. DESEMBER 1994
13
Spurt um árangur
Laugardaginn 10. des. sl. birtir
DV athyglisvert viðtal við Sigrúnu
Hallgrímsdóttur. Eftir 30 ára bú-
setu í „guðs eigin landi“ ætlaði hún
að setjast aftur að á gamla landinu,
en segir sínar farir ekki sléttar,
þegar hún reyndi að verða sér úti
um vinnu. Sigrún kveðst hafa sótt
um ein 50 störf og fengið 4 svör til
baka. Sams konar þrautagöngu
þekkja því miður aUt of margir, en
viðbrögð og viðmót atvinnurekenda
urðu til þess að Sigrún ákvað að
taka stefnuna aftur vestur um haf.
Ekki er hægt að lá Sigrúnu Hall-
grímsdóttur, þótt biturð skíni í
gegnum frásögnina af þessari
reynslu. Hins vegar er ekki hægt
að láta sem vind um eyru þjóta, á
hvem hátt hún afgreiðir íslenska
kvennabaráttu og þá sérstaklega
Kvennahstann, sem hún hefur þó
augljóslega ekki kynnt sér. Henni
blöskrar aö vonum launamunur
kynjanna og aðgerðaleysi stjórn-
valda vegna atvinnuleysis kvenna,
og auðséð er, að hún hefur engar
spurnir haft af öllum þeim tillögum,
ályktunum og greinum, sem komið
hafa frá Kvennahstanum um þau
efni. Nær væri að gagnrýna, hversu
lítið hefur verið hlustað á þá rödd.
Mál fyrir kvenfólk
í stjórnmálum
Þá talar Sigrún um misnotkun á
börnum og nauðganir, sem henni
finnst ekki nægilega tekið á hér á
landi.-„Þetta eru svona mál, sem
mér fyndist að kvenfólk í stjórn-
málum gæti tekið meira fyrir. Hvað
er þessi Kvennalisti eiginlega búin
að gera fyrir konur á íslandi, ég
bara spyr?“, er haft eftir Sigrúnu,
og kannski veit blaðakonan ekki
betur eða hvorug hefur kært sig
um að hafa þetta öðruvísi.
Sjálfsagt má gagnrýna Kvenna-
listann fyrir margt, en alveg áreið-
anlega ekki þetta. Ein af fyrstu fyr-
irspurnum. Kvennalistans á Al-
þiiigi var einmitt um kærur og
dóma í nauðgunarmálum, og í
framhaldi af þeirri umræðu var
lögð fram tillaga um könnun á
meðferð nauðgunarmála og úrbæt-
ur í þeim efnum. Þetta var fyrsta
tillaga kvennalistakvenna, sem
Kjallarinn
Kristín Halldórsdóttir
starfskona Kvennalistans
samþykkt var á Alþingi íslendinga
og markaði upphafið að mikilli og
vandaðri vinnu fagfólks í ýmsum
greinum. Nefndin skilaði gagn-
merkri skýrslu um máhð og tillög-
um um úrbætur, sem margar hafa
verið teknar til greina, þó ekki all-
ar, en kvennahstakonur hafa verið
óþreytandi að þrýsta á um aðgerð-
ir.
Gjörbreytt meðhöndlun
fórnarlamba
Vissulega hefur ofbeldinu ekki
hnnt, en mar gt hefur breyst til hins
betra í meðferð nauðgunarmála.
Mikilvægust úrbóta er rekstur
neyðarmóttöku, sem opnuð var 8.
mars 1993 við slysadeild Borgar-
spítalans. Guðrún Agnarsdóttir,
læknir og fyrrverandi þingkona
Kvennahstans, átti drýgstan þátt í
undirbúningi móttökunnar og er
umsjónarlæknir hennar. Þar er
boðið upp á samræmda og mark-
vissa þjónustu og aðstoð við fórn-
arlömd kynferðisbrota, og er óhætt
að fullyrða, að rekstur neyðarmót-
tökunnar hefur gjörbreytt með-
höndlun þeirra, sem verða fyrir
ofbeldi af þessu tagi. Á þessu sviði
hefur orðið viðhorfsbreyting, enda
er það einn þáttur í starfseminni
að fræða og þjálfa fólk til að takast
á við þessi mál.
Kvennalistinn hefur komið
mörgu til leiðar, en þótt ekki heföi
verið fyrir annað en þennan árang-
ur, sem að ofan er talinn, hefur
hann sannað tilverurétt sinn.
Kristín Halldórsdóttir
„Mikilvægust úrbóta er rekstur neyðarmóttöku, sem opnuð var 8. mars 1993 við slysadeild Borgarspítalans."
- Frá opnun móttökunnar.
„Ein af fyrstu fyrirspurnum Kvenna-
listans á Alþingi var einmitt um kærur
og dóma í nauðgunarmálum, og 1 fram-
haldi af þeirri umræðu var lögð fram
tillaga um könnun á meðferð nauðgun-
armála og úrbætur 1 þeim efnum.“
Dulbúnar árásir
Það er orðið þreytandi að þurfa
stöðugt að vera á varðbergi gegn
leyniskyttum stjórnvalda sem sett-
ar eru til höfuðs dreifbýli þessa
lands. Síðasta skeytið kom úr
nokkuð óvæntri átt eða frá nefnd
sem stjórnvöld skipuðu th að gera
tillögur um bætta meðferð á auð-
lindum hafsins umhverfis landið.
Eins og skipan nefndarinnar gefur
tilefni til sér hún flestar alvarleg-
ustu hættumar í athafnasemi smá-
bátanna og er með beinskeyttar til-
lögur til að koma böndum á þennan
stórhættulega trihuflota. Þeir
leggja th að hámarksafli krókaleyf-
isbáts verði miöaður við þann afla
sem 85% krókaleyfisbáta sé innan
við í dag.
Fáir en afkastamiklir
Við skulum kryfja þessa sakleys-
islegu tölu til mergjar og þá ættu
menn að skflja hvað ég á við með
orðunum leyniskyttur og dulbúnar
árásir.
Krókaleyfisbátar á íslandi eru
um 1000. Ef 150 þeir hæstu eru frá-
taldir má gera ráð fyrir að enginn
hinna fái meira en 50-60 tonn á
ári. Flestir hinna 150 eru gerðir út
frá stöðum þar sem trilluútgerð
stendur undir verulegum hluta at-
vinnulífs og sums staðar er ekki
KjaUaiinn
Sveinbjörn Jónsson
sjómaður Súgandafirði
um annað að ræða. Við skulum
miða við að hámarkið sé 55 tonn á
bát og skoða áhrifin á Suðureyri.
Á þessum stað háttar svo til að
smábátar standa undir nær allri
hráefnisöhun. Þeir eru tiltölulega
fáir en í hópi afkastamestu smá-
báta landsins. Meðalafli 10 hæstu
krókaleyfisbátanna á staðnum er
upp undir 200 tonn á bát á ári enda
eru þeir gerðir út á línu mestallt
árið og skapa verulega atvinnu
bæði í kringum útgerðina og í
vinnslunni í landi, -
Tillaga leyniskyttnanna felur í
sér aflaminnkun þessara báta úr
u.þ.b. 2000 tonnum niður í 550 tonn
og jafngildir að mínu mati beiðni
um loftárás á staðinn. Ég geri ráð
fyrir að Grímsey og nokkrir aðrir
staðir séu í svipaðri aðstöðu. Þáð
er tímanna tákn að hér á íslandi
skuh vera til Mð sem lætur sig hafa
að uppfylla óskir stjórnvalda með
tillögum af þessu tagi.
Þurfum við að
velja á milli?
Það er jafnframt tímanna tákn
að nú þegar kosningar fara í hönd
skuU ekki vera th stjórnmálaflokk-
ur á íslandi sem þorir að taka á
stefnuskrá sína nýjan valkost í
stjórnun fiskveiða jafnvel þótt nú-
verandi kerfi hafi gjörsamlega
brugðist og afleiðingar þess séu
óviðunandi fyrir hinar dreifðu
byggðir og reyndar flest verkafólk
þessa lands.
Hversu lengi ætlar þjóðin að taka
við þeirri blekkingu að vernd auð-
lindarinnar fehst í því að takmarka
afkastagetu þeirra smæstu og
ganga á rétt þeirra sem ríkast th-
kall eiga til nýtingar hennar sam-
kvæmt alþjóðlegum samþykktum?
Verður það hlutskipti okkar trillu-
karla að verða að velja á milli þess
að hlíta lögum þessa lánds eða að
gegna skyldum okkar við fjölskyld-
ur og byggðarlög?
Miöað við það fordæmi sem
stjórnvöld gáfu er þau hleyptu tog-
araflotanum til veiða innan 12
mílna og brutu þar með eigin lög
th að þjóna skammtíma markmið-
um, ætti valið að vera auðvelt.
Sveinbjörn Jónsson
„Það er jafnframt tímanna tákn að nú
þegar kosningar fara í hönd skuli ekki
vera til stjórnmálaflokkur á íslandi
sem þorir að taka á stefnuskrá sína
nýjan valkostí stjórnunfiskveiða... “
Meðog
Gjaldskrárhækkanir
Reykjavíkurlistans
Blönduð leið
„Reykjavik-
urlistinn stóð
frammi fyrir
mjög erfiðri
stöðu. Rekst-
urinn
Reykjavík
hefurhækkað
mjög á und-
anförnum SlgninMagnúsddHir,
árum Og tek- oddvili Reykiayikurlisl-
ur nánast allt ans-
skattfé borgarinnar. Ef eitthvað á
að framkvæma er nánast ekkert
annað eftir en að taka lán. Okkur
þótti slæmur kostur að taka bara
lán vegna þess að það er ávísun
á framtiðina. Þess vegna vildum
við fara blandaða leið og ákváð-
um að leggja á holræsagjald, eins
og gert er nánast undantekninga-
laust í kaupstöðum landsins,
meðal annars vegna þess að viö
stöndum frammi fyrir stórtram-
kvæmdum á því sviði. Óhjá-
kvæmilegt er að taka einhver lán
til aö geta haldið uppi atvinnu-
stigi. Þá erum við að skoða hvort
hægt er að draga saman i rekstri.
Sjálfstæðismenn ákváðu á sið-
asta vetri að setja á mengunar-
gjaldið enda hefur það verið til
umfjöllunar hjá heilbrigðisnefnd
borgarimtar allt síðasta kjörtíma-
bil þar sem meíri kröfur eru gerð-
ar i hehbrigðismálum. í fyrra var
svokölluðu hehbrigðisgjaldi á
kjötvinnslur, verslanir og gisti-
hús sleppt og því komum viö því
í framkvæmd núna enda fannst
okkur rétt að þeir sem menga
greiddu slíkt gjald. Breytingin
var samþykkt samhljóða i heh-
brigðisnefnd, líka af fulltrúum
sjálfstæöismanha."
Óréttlátt
„Við höfum
verið á móti
holræsagjald-
inu því að
þarna er nýr
skattur á
ferðinni, nýj-
ar álögur á
fólk. Sústefna
hefur alltaf
verið höfð lyá
sjálfstæöis
Inga Jóna bórdardóUir
borgarfullfrúí.
mönnum í Reykjavíkurborg aö
reyna að láta skatta á fasteigmr
vera eins lága og kostur hefur
verið. Það hefur sýnt sig i lægstu
fasteignagjöldunum á höfuðborg-
arsvæðinu. Þessu er verið að
breyta. Nú eru'fasteignagjöldin
ekki lengur lægst.
Holræsagjald er óréttlátur
skattur sem tékur ekki tillit til
tekna eöa aðstæðna fólks heldur
fer fyrst og fremst eftir því hús-
rými sem fólk hefur yfir að ráða.
Það kemur illa við tekjulítið,
eldra fólk sem á stórt húsnæði
og vih búa þar áfrarn og bam-
margar fjölskyldur sem þurfa
stórt húsnæði en eru ekki endi-
lega tekjuháar. Gjaldiö leiðh- að
öllum líkindum til hærri húsa-
leigu og eykur því álögur á heim-
ili sem mega ekki við auknum
álögum.
Sjálfstæðismenn voru búihr að
leggja á ákveðið mengunarKjald
og vhja halda sig við það. R-líst-
inn bætir við heilbrigðisgjaldi á
nánast allan atvinnurekstur án
þess að nokkuð sé kostaö th auk-
innar þjónustu til þessara fyrir-
tækja.
Við sjálfstæöismenn höfum lagt
th í borgarstjórn að holræsagjald-
ið lyti sömu lagaákvæðmn og
fásteignaskatturinn. Þannig yrði
hægt aö taka thfit th tekna aldr-
aðra og öryrkja. Meirilhutinn
vísaði tillögunni til borgarráðs.“