Þjóðviljinn - 01.09.1939, Blaðsíða 5

^östudagur 1. september 193t>
P r

V ***** ^

►♦♦-♦-.♦ ♦.-♦♦♦♦-♦-♦ ♦

X
.í
KTGNNASlÐAN
4s
T
V
❖
?
!

Rafmagnsverðið þarf að lækka
Mér er sagt að það muni vera
um 2 þúsund fjölskyldur í Reykja-
Vlk. sem eru farnar að elda við
rafmagn. Það þarf ekki að lýsa
þvi fyrir konum, hvað indælt það
er, að nota rafmagnið. Matarílátin
og búverkin verða hreinn leikur í
höndum okkar, þegar við höfum
fengið spegilfagra rafmagnspotta
°g röðum þeim á fágaða vélina.
bvi miður eru þessi áhöld enn svo
dýr, að það eru tiltölulega fáar
fátækar barnakonur, sem hafa enn
notið þeirra. Það er erfitt að ,,slá
fram” þeim peningum, sem þarf
«1 þess að fá vélina og pottana,
þegar svo bætist ofan á rafmagns-
eyðslan mánaðarlega, auk afborg-
unar af vélinni. Það er mikið fyrir
verkamann með stopula vinnu að
iáta um 20 krónur á mánuði í raf-
magnið. Við, sem höfum ráðist í
þetta verðum því oft að taka af
matarpeningunum, til þess að
horga af vélinni. Við verðum líka,
eins og sjálfsagt er, að spara raf-
magnið eftir mætti. Eg hef tekið
eftir því, að sumar nágrannakon-
Urnar hafa mun hærri rafmarns-
reikninga heldur en ég, og þó
hafa þær ekkert fleiri í heimili né
heldur margbreyttari mat. Sumar
þeirra álíta alltaf að mælirinn
þeirra sé í ólagi. Þetta stafar ein-
göngu af því, að ég elda nákvæm-
iega eftir þeim reglum og leiðbein-
ingum, sem Rafmagnsveitan hef-
ur gefið út, og lætur ókeypis til
hotenda, en grannkonurnar gera
það ekki.
%
Reglur þessar kenna manni að
elda allan venjulegan mat, með
því að nota eins lítið rafmagn og
hægt er. Við fyrsta lestur regln-
anna trúir maður því varla, að
ekki þurfi nema örlítinn vatns-
sopa til þess að sjóða fulian pott
af kartöflum, þar sem okkur hef-
Ur hingað til verið kennt að láta
vatnið fljóta yfir í pottinum, en
reynslan sannar þetta. Eg vil með
þessum línum hvetja konur til
arreglurnar. Ef þeim er fylgt, þá
er hægt að hafa rafmagnsreikn-
inginn þriðjungi lægri heldur en
ella. Við höfum öll gert okkur
vonir um að rafmagnsverðið
mundi lækka, þegar fram liðu
stundir, en í sumar var auglýst i
blöðunum, að rafmagnsverð hækki
um 10% í ágústmánuði. Þarna
kemur víst enn ein „blessunin”,
sem fylgir stýfingu krónunnar,
Hún kemur viða við pyngju okkar
húsmæðra.
Sjálfsögðustu stríðsráðstafanir
þætti flestum vera, að rafmagn
yrði lækkað að mun svo að al-
menningur gæti notað það til hit-
unar. Það mun nógur straumur
vera til. sem annars rennur ónot-
aður. En úr því að ég minnist á
þessa hlið málsins, þá vil ég að-
eins geta þess, að mér fyndist
eðlilegast að Rafmagnsveitan
hefði tryggt sér fé í sambandi við
Sogslánið, til þess að fjölga elda-
vélum sem fyrst og tryggja þann-
ig sölu rafmagnsins frá byrjun,
rétt eins og bygging nýju stöðvar-
innar tryggir næga framleiðslu.
Því að þetta tvennt: framleiðsla
og notkun straumsins, sé ég ekki
að verði skilið að. Eg get ekki var-
izt þeirri liugsun, að hér hafi ver-
ið um allra íhaldssömustu skamm-
sýni að ræða. Þetta kemur sér-
-staklega hart niður á okkur, ef
stríð skellur á. og samgöngur
teppast. Reykvikingar ættu állir
að geta verið samtaka um að
krefjast þess að rafmagnið verði
lækkað í haust, í stað þess að það
hækki. Húsmóðir.
Handsnyrtingar
Snyrting nagla og handa er einn
liður hinnar daglegu snyrtingar nú-
tímakonunnar. Vel hjrtar neglur og
fallegar hendur er hin mesta prýði
á hverri konu, og óþolandi að sjá
fallegar konur með óhreinar hendur
og neglur með breiðum naglabönd-
um, ójöfnum og rispuðunr neglurn.
Neglurnar þarf að bursta vel á
hverju kvöldi með stifum bursta
og þvo úr volgu valni og nrildri
sápu og þerra vel nreð handklæði.
Rjóðið því næst á hendumar góðum
handáburði. Sambland af rósávatni
glycerini og sitrónusafa er ágætur
handáburður, niýkir húðina og við-
heldur nöglunum. Séu neglurnar
samt það þurrar að þær vilji brotna
þarf að velgja ólivenolíu og halda
nöglunum ofan í nokkrar mínútur
og þurrka þær svo með handklæði.
Þetta þarf að gera 4—5 daga sam-
fleytt og árangurinn mun undra
fljótt komja í Ijós.
Naylsriyrtingu þurfið þér að veita
yður cinu sinni í viku. Hafið allt til
búið áður en þér byrjið: hvítt lér-
þe^s að læra nákvæmlega notkun-eftsstykki, fín, oddmjó naglaskæri
hagnýting berja
Krækiberjasaft.
Berin eru hreinsuð vel, hökkuð,
og sykur settur saman við, 1 kg.
sykur á móti 1 kg. af berjum.
Þessi blanda er látin standa í 24
klst., síðan er hratið síað vand-
lega úr saftinni, sem síðan er sett
á flöskur og þeim lokað strax.
Bezt er að setja dálitla vínsýru út
1 saftina áður en henni er hellt á
flöskurnar. Á þennan hátt fara
ehgin fjörefni úr saftinni, þar sem
hún er alls ekki soðin eða hituð
llPp, Krækiberjasaft nr. 2, má búa
til úr berjahratinu. Þá er hratið
soðið í vatni, og dálitlum sykri
bætt út í. Að öðru leyti er hún
iöguð á sama hátt og saft nr. 1.
Sykruð bláber.
Berin eru hreinsuð vel, sett í
Slerilát og nokkrum sykri stráð
yfir berin. Siðan er ílátinu lokað
Vel, svo að ekkert loft komist að.
Berin má geyma lengi, og nota í
súpur.
Hrærð bláber.
Hreinsuð bláber eru hrærð vel
saman við sykur, 1 kg. ber á móti
1 kg. af sykri. Það þarf að hræra
þetta vandlega saman með tré-
sleif, svo að sykurinn leysist upp,
en samt sem áður kremst aðeins
nokkur hluti berjanna. Gott er að
láta þessa blöndu standa yfir nótt-
ina áður en henni er liellt á loít-
þétt glerílát, en síðan má geyma
berin lengi, og nota sem ávaxta-
mauk með mat og kökum. Það er
sérstaklega gott að nota hrærð
i ber með pönnukökum. Einnig eru
þau ágætur ábætir með, rjóma,
þeyttum eða óþeyttum,
Á þennan hátt geymast berin
sem ný án þess að missa nokkuð
af fjörefnum sínum.
naglaþjöl, Iré eða l ein-prjón og skál
með volgu sápuvalni með sítrónu-
sneið í.
Fyrst sverfið þér neglurnar með
þjölinni. Æskilegt er að þær séu
egglaga'að frarrian, ekki of langar
og uin fram allt ekki svo frammjóar
að þær minni á klær. Dýfið því
næst gómunum öfan i sápuvatnið
i skálinni og haldið þeim þar nokkra
stund. Nuddið gómana að framan
með sitrónusneiðinni, þerrið yður
lauslega og þrýetið svo naglhold-
inu vel upp að naglrótinni með bein
prjóninum, á. meðán neglurnar eru
rakar. Klippið burtu allar annneglur
og ójöfnur af naglholdinu með skær
um, en gæ'ið þess að særa það ekki.
Vanrcvkið alclrei oð ýta naglhold-
inu i'cl til baka í hvert sinn, er
pér ppoiö liendurnar.
Berið síðan á neglurnar nær-
ingarkrem, eða ef þér hafið það
ekki, þá hvitt vasilín og nuddið
neglurnar. Þvoið það svo í burtu
og þurrkið þær vandlega áður en
þéri berið á þær naglalakk eða pól-
erið þær. Ef þér pólerið neglurnar
notið þér til þess „vaskaskinn” og
naglpúður1, og kemur þá fljótlega
á þær fallegur og fínlegur gljái.
Em ef þér notið naglalakk, þá skul-
uð þér á daginn við vinnu nota lakk
með sem eðlilegustum lit eða aðeins
rauðara, en í samkvæmum dekkri
iiti, sem eiga við kjólinn. Naglalakk
má fá' í‘f jöldamörgum litum og eins
sem, krem, en er aðallega ætlað fyr
ir samkvæmi. Dökkt naglakrem er
horið yfir alla nöglina, nema hvað
örmjó rönd er höfð fremst, en
naglalakk er aðeins borið yfir hálfa
nöglina, þannig að hálfmáninn og
fremsti hluti naglarinnar sé lakkj
laus og sýnist þannig sem hvítast.
Hreinsið ætið gamla naglalakkið
vel af nöglunum, áður en þér berið
á þær nýtt lakk.
Acetone, sem blandað er 5°/o oliv-
enolíu, er ágfett til þess að hreinsa
burt lakk af nöglum. Það fæst í
lyfjabúðum, og er mjög ódýrt.
öód ráð.
Bezt er að hreinsa steikaipönn-
ur með grófu salti.
Ef straujárnið er stamt að neð-
an, þá nuddið það með grófu saltli

... .
Reykiavikurbðrnin koma
heim úr sveitinni.
Börnin sem dvalið hafa á sum-
arheimilum „Vorboðans” í Braut-,
arliolti á Skeiðum og Flúðum í
Hrunamannahrepp, eru nú komin
heim.
Að Vorboðanum standa, eins og
kunnugt er, samtök verkakvenna í
Reykjavík og A. S. V. I sumar
dvöldu 70 börn á sumarheimilum
„Vorboðans” sjö vikna tíma. Voru
flest börnin á aidrinum 6—12 ára
og var þeim skipt á héimilin eftir
aldri, þannig að 8 ára börn og
yngri voru í Brautarholti, en þav
eldri voru á Flúðum.
BörnunUm lieíur yfirleitt farið
ágætlega fram, og heilsufar verið
ágætt, enda sumarið verið afburða
gott. Yngri börnin í Brautarholti
þyngdust að meðaltali um 2,102
kg. og börnin á Flúöum þyngdust
aö meöaltali um rúm 3 kg. Mestur
þyngdarauki varð 5 lA k? og ei t
barn þyngdist ekkert, en am ars
þyngdust börnin furðu jafnt
Ð.völ allra barnanna 'var ókeyn-
is.
Enn eru þau alltof fé. Revkje-
víkurbörnin, sem komast í sveit á,
sumrin. í sumar sóttu 140 böi'n
um dvöl á heimih.m Vorboðans, og
var ákaflega erftt að ger-’ upp á
milli þeirra, þau hefðu efalaust öll
haft þörf fyrir sumardvöl í sveit.
; Vorboðarm langar mjög til að auka
starfsemi sína, en það er þvi að-
eins hægt að sterkari stoðir renni
undir félagsskapinn, t. d vuðist
sjáfsagt að fleiri verkaK As*'é!ög
tækju þátt í þessari starfseiri.
Grænertusúpa
2 1. kjötsoð, 50' g. smjörl. 50 g.
hveiti, * 1 i kg. grænar ertiir, 2 eggja
rauður.
Ef súpan er bökuð u ip ,er smjör-
ið brætt fyrst og hveitinu síðan
hrært eða bakað saman við og
þvnnt út með kjötsoðinu, þánriig
verður súpan bragðbezt, en ckki
eins holl og ef hún er jöfnuð se.n
kallað er. Jöfnuð súpa er húin þann
ig til, að kjötsoðið s?r hitað, hveitið
hrasrt út i köldu vatni og þcg:ir
soðið sýður er hvdtijafningnum
hrært út í iog látið jafnast vel og
sjóða augnablik. Jafnaðar súpur eru
léttmeltanlegri en uppbakaðar.
Eggjarauðurnar eru hrærðar mjög
vel, síðan er nokkru af súpunni
hellt upp i skálina og látið jafnast
vel, og síðan öllu hellt i pottinn
aftur en eftir það má súpan ekki
sjóða. Soðið af grænu ertunum er
lá.tið saman við sú iun:i cn erturnar
lr« nar í um leið og sú;ian er bor-
in fram. Séu notaðar jmrrkaðar
grænar ertur verður að leggja þæf
í bleyti daginn áður og sjóða þær
','.vo i léttsöltucu vatni.
1 stað grænu ertnahna m .Ifiota
allt mögulegt, svo sem aspárges,
blómkál, gulrófur, makkaronur og
rækjur, tómat o. fl. og eru þá súp-
urnar kallaðar eftir þvi hvað það
er, sem gefur þeim bragð og útlit
svo sem aspargessúpa, blómkáls-
sína o. s. frv.