Þjóðviljinn - 28.03.1945, Blaðsíða 4

ÞJÓÐVILJINN — Miðvikudagur 28. marz 1945
- !
SMÓÐVIUINM
Útgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Sigurður Guðmundsson.
Stjórnmálaritstjórar: Einar Olgeirsson, Sigfús Sigurhjartarson.
Ritstjómarskrifstofa: Austurstrœti 12, sími 2270.
Afgreiðsla og auglýsingar: Skólavörðustíg 19, sími 2181.
Áskriftarverð: í Reykjavík og nágrenni: Kr. 6.00 á mánuði.
Éti á landi: Kr. 5.00 á mánuði.
Prentsmiðja: Víkingsprent h.f., Garðastrœti 17.
Fáið oss tækin“
„Fáið oss tækin og vér skulum vinna stríðið11, — sögðu Eng-
lendingarnir við Ameríkumenn, þegar erfiðast var.
„Fáið oss tækin og vér skulum vinna stríðið, — stríð íslenzku
þjóðarinnar um farsæld og efnalegt sjálfstæði“, — segja íslenzku
sjómennimir við forustumenn þjóðarinnar og hafa sagt það öld-
um saman.
•
Og það er þetta, sem þjóðarforustan er nú að gera: fá fiski-
mönnum íslands tækin í trausti þess að þeir vinni stríð þjóðar-
innar, og hver er sá, sem ekki er ömggur um að þeir muni þa
sigra.
Öldum saman hafa brautryðjendur íslenzks sjávarútvegs
barizt fyrjr því að fá þann atvinnuveg viðurkenndan sem aðal-
atvinnuveg þjóðarinnar, sem undirstöðuna að efnalegri velferð
hennar. Hvað eftir annað hefur þröngsýnu stórbændaafturhaldi
sveitanna tekizt að eyðileggja þennan útveg og þróunarmögu-
leika hans.
Á 15. öld beitti þetta aftuíhald pólitísku valdi sínu til þess
að hindra myndun bæjanna og tafði fyrir þróun íslenzka þjóð
félagsins um þriggja alda skeið.
Hvað eftir annað síðustu áratugina hefur Framsóknaraftur-
haldið reynt að stöðya þessa þróun. Látlaust hefur það alið á
hatri til sjávarútvegsins og bæjanna. Blöð þess hafa heimtað
bankavaldinu beitt til þess að hindra stækkun Reykjavíkur. Völd
sín hefur þetta afturhald notað ár eftir ár til þess að hindra
brautryðjendur í sjávarútveginum í því að fá skip inn í landið
Og atvinnulausum verkamönnum var síðan kaldranalega svarað
því, að þeir gætu farið sem matvinnungar í vist í sveit.
Nú er komið að þeim tímamótum í þróunarsögu íslenzks at-
vinnulífs og sérstaklega íslenzks sjávarútvegs að vald þessa stein
ruxma afturhalds verður endanlega brotið á bak aftur og miklum
fjárráðum þjóðar vorrar beitt fyrst og fremst til þess að fá ís-
lenzkum fiskimönnum stórvirk og góð tæki í hendur og iðnaður
skapaður til fullkominnar úrvinnslu úr afla þeirra.
Þjóðin hefur fagnað myndun þessarar stjórnár, — sem nú
beitir sér fyrir stórhuga og djarfri nýsköpun í atvinnulífi lands
vors — meir en nokkurrar annarrar stjómar. Og þjóðin fagnar
þeirri ákvörðun, sem stjómin nýlega tók um smíði 50 vélbáta
innanlands. Hún sýnir framkvæmdaáhuga sinn þegar í verki.
Og hún veit, að það verður ekki látið við vélbáta eina sitja.
íslendingar áttu 1924 49 togara. Allir vitum vér, að togararnir
eru tækin, sem mestan arð bafa fært í þjóðarbúið, — tæki, sem
leggja verður höfuðáherzlu á að fá. Reykjavík hafði um 40 togara
1924 og voru þá íbúarnir rúm 20 þúsund. Ekki myndi þjóðinn:
af því veita þótt togarafjöldinn tvöfaldaðist eða upp undir það
frá því, sem áður var hæst. Togaraútgerðin er undirstaðan undir
atvinnulífi Reykjavíkur.
Á fiskveiðunum verður iðnaður vor að byggjast fyrst og
fremst. Skipasmíði, vélsmíði og slíkur „stóriðnaður“, jafnt sem
niðursuðan og öll framleiðslan handa útgerðinni og úrvinnsla i
lir vélum hennar. Og velgengni landbúnaðarins hefur undan-
farna áratugi og mun um komandi áratugi byggjast á vaxandi
fjölda og aukinni kaupgetu fólks í kaupstöðunum. Ekkert er því
fjandsamlegra framtíð og velferð sveitafólksins en einmitt aftur-
hald það, sem Tímaklíkan nú elur á undir öllum formum.
• *
Þjóðin og stjórn hennar er ákveðin í því að íslenzk fiski-
mannastétt skuli fá tækin, sem hún og öll þjóðin þarf til þess
að sigra í sínu lífsstríði. Og sá sigur skal vinnast, þrátt fyrir allt.
Skritnir skærnliðar
„Styrjöldin hefur nú borizt inn
fyrir landamæri okkar. Allt Aust-
ur-Prússland mun rísa upp gegn
fjandmönnunum“. Orð þessi birt-
ust í blaðinu Königsberg Allge-
meine Zeitung fyrir hálfum öðrum
mánuði síðan. — Erich Koch hót-
aði skæruhernaði.
Hvar eru prússnesku skærulið-
arnir? — Ég er búinn að ferðasl
mikið að næturlagi á fáförnum
vegum í Austur-Prússlandi, gegn-
um skóga og yfir stararmýrar, og
ég hef aldrei orðið var við skæru-
liða.
En ég hef séð Þjóðverja lesa til-
kynningar og fyrirskipanir rúss-
nesku herstjórnanna gaumgæfilega
og vinna kappsamlega öll þau
verk, sem þeim hafa verið falin. —
Ég hef heyrt þá formæla Ilitler
einum rómi.
Af hverju gera þeir það? — Eru
þeir þá ósammála kenningum „for-
ingjans“?
Ónei. — Þegar rauði herinn var
rétt ókominn, lásu þeir fyrirskip'
anir herstjóra sinna gaumgæfilega
og grófu skotgrafir kappsamlega.
— Þeir hafa ekki breytzt. Það eru
ki'ingumstæðurnar, sem hafa
breytzt. — Þessir gervimenn, sem
eru vanir að hlýða í blindni, halda
bara áfram að ldýða. — Úr, þessu
efni er ekki hægt að gera skæru-
liða.
Umkringdu hei'fylkin þýzku eru
svo að segja í vasa okkar. En þeir
spyrna fast á móti. Þeir gera gagn-
áhlaup. — Manni gæti dottið í
hug, að þeir væru bandóðir. En
ekki er fyrr búið að taka þessa
„bandóðu“ menn höndum, en þeý'
afneita leiðtogum sínum. Þeir af-
neíta jafnvel föðurlandi sínu.
Þeir berjast hraustlega, á meðan
herforingjar líta eftir þeim. En
falli foringjarnir eða yfirgefi þá,
leggja hermennirnir af stað, — ekki
inn í, skógana til að lieyja skæru-
liernað, — nei. þeir halda rakleitt
í stríðsfangabúðirnar.
Volkssturm-herdeildir voru
myndaðar síðast liðið haust í Aust-
ur-Prússlandi eins og annars staðar
í Þýzkalandi. — Nazistar fullyrtu,
að þetta væri voldugur her. 1 raun-
inni er þetta aðeins skopstæling af
her. — Meðlimir hans ber]ast slæ-
Ilja Erenbúrg ferðaðist fyrir slcömmu um Austur-Prúss-
land. — Segir hann hér frd áliti sínu á „Volkssturm“ Ilitlers
og lýsir hugarfari þýzku hermannanna, sem verjast ennþái í
nánd við Königsberg, — samkvœmt hugmyndum þeim, sem
hann hefur fengið um það af viðtali við herfanga.
Ilja Erenbúrg.
lega, — ekki af því að þeir séu
skynsamari en hiiíir reglulegu her-
menn, heldur af því að þeir eru
gamlir og veikburða. Ég get ekki
séð, að hið sögulega hlutverk
Volkssturms sé annað en að fækka
íbúum Þýzkalands.
Þýzkur herfangi.

— Austur-Prússarnir eru verstu,
en ekki beztu hermennirnir.
Föðurlandsást eiga þeir ekki til,
— því að til þess þurfa menn að
standa á vissu siðferðisþroska stigi.
í fimm ár hafa þeir litið á stríðið
sem skipulögð rán. — Nú sjá þeii'
sín eigin heimili brenna og sínar
eigin fjölskyldur leggja land undir
fót og segja þá sín á milli: „Þetta
er ekki stríð. þetta er svívirða“.
Ég talaði við marga fanga, og
þeir sóru allir, að hermennirnir
vildu, að stríðið endaði sem fyrst.
— „Af hverju binda þeir þá ekki
endi á það?“ spurði ég. —1 Þeir
störðu bara aulalega á mig og
sögðu: „Hvernig mátti það verða?
Við höfðum fyrirskipun um að gera
gagnáhlaup“.
Herforingjarnir segja undir-
mönnum sínum, að hjálp sé á lcið-
inni, að þeir hafi einhver ný undra-
vopn, að flotinn muni reka Rússa
burtu, að „foringinn“ hafi skuld-
bundið sig til að bjarga þeim.
Þjóðverjavnir eru farnir að trúa
Eftir Ilja Erenbúfg
1. febrúar. — Við erum áreiðan-
lega glataðir. — Rússarnir eru of
margir. — Við vorum vanir að
segja, að það eina, sem þeir gætu
væri að reykja makhorka og
höggva við, en stórskotaliðið þeirra
er hræðilegt.....
7. febrúar. — Ég skil ekki, að ég
skuli vera ennþá á lífi. En mér er
sama um allt núna, jafnvel Þýzka-
land, og jafnvel um Irmu. — Ég
veit ekki, hvort mig langar til að
lifa. — Við náðum þrír í eina gæs.
Það verður einni gæs færra lianda
Rússunum. \
13. febrúar. — Þetta er endirinn,
endirinn, endirinn.....— Ilvaða
vitleysa. Þetta endar aldrei. —
Annað eyrað á mér er bólgið. —
Ég stal mér talsverðu tóbaki. —
Mig, dreymdi, að Irma svaf hjá
Rúdolf, en það hafði engin áhrif
á mig. — En hvað sem öðru líður.
heil Hitler!“
Höfundur þessarar dagbókar féll
14. febrúar. En mér virðist hann
hafa vérið dauður löngu áður en
hann dó raunverulega, alveg eins
og Þýzkaland er dautt, þó að það
standi enn upjú og berjist. Þetta
eru ekki annað en vöðvasamdrætt-
ir eftir dauðann.
VIÐ TÖLUM EKKI VIÐ ÞÁ.
Þjóðverjar í Elbing hugguðu sig
með þeirri staðhæfingu, að Rússar
gætu aðeins barizt á rússnesku
landi. Þeir voru ekki einir um

BÝR í HESTVÖGNUM.
Gauleiter Erich Koch, fyrrver-
andi „landstjóri“ Úkrainu, er enn
í Königsberg. Hann hefur látið
srníða marga rýtinga með þessari
áletrun á blöðunum: „Þýzkalandi
allt“. Rýtingarnir eru gefnir þýzk-
um borgurum í því skyni a,ð þeir
drepi Rússa með þeim. — En ég
er hræddur um, að Koch hafi eytt
peningum sínum til einskis. Til að
drepa Rússa verður maður fyrst
að komast að þeim. Og einasta á-
hugamál borgaranna er að komast
sem lengst burt frá Rússunum.
Königsberg er hálf í rústum, en
nóg er af fólki/þar. Flóttafólk, sem
hefur þyrpzt þangað hvaðanæva
að úr Aus.tur-Prússlandi, býr í
vögnum sínum.
Ekki er gott að segja, hvað God-
bach hershöfðingi, yfirmaður inni-
króaða hersins, hefur mikinn liðs-
afla. — Við höfum tekið fanga úr
34 herfylkjum. Auðvitað eru mörg
þessara herfylkja ekki stærri en
herdeildir (divisions — regiments).
En það er nóg af öflugum hersveit-
um á innikróaða svæðinu, t. d.
skriðdrekaherfylkið „Stærra Þýzka
land“ og finnnta skriðdrekaher-
fylkið, 2. fótgön'guliðsherfylkið,
sem er kennt við Ilerman Göring,
o. fl.
EKKI FÖÐURLANDSÁST.
Ilvernig hugsa þeir sér að verj-
ast? — Samkvæmt mínu áliti er
ekki ómaksins vert að brjóta heil-
ann um hvað þýzkir hermenn
hugsi. — Hvers vegna? — Af því
að þeir hugsa ekki.
Maður gæti haldið, að herfylki
þau, sem samsett eru af innfædd-
um Austur-Prússum, berðust allra
rösklegast. En það gera þau ekki.
á töfra. Þeir hlusta hrifnir á sögur
um nýtt „hefndarvopn“, sem geti
ej’ðilagt allt á 100 km svæði í einu
vetfangi. En eftir stundarkorn fara
þeir, áhyggjufullir á svip, að
spyrja hver annan, hvernig lofts-
lagið sé í Síberíu.
Ilugarástandi hinna umkringdu
Þjóðverja verður bezt lýst með því
að birta kafla úr dagibók Johanns
Reshtes liðþjálfa: „20. janúar. —
Ilörfuðum hálfan annan km. —
Willy drepinn. — Við slátruðum
grísi. — Skrifaði bréf til Irmu,
reif það svo sundur, þvi að póst-
samgöngur eru engar. — Það er
saigt, að Rússar séu nálægt Breslau.
29. janúar. — Tók nokkra sokka
handa Irmu og rakvél úr mann-
lausu húsi, kastaði því svo burt.
— Ég er þreyttur. — Graber und-
irliðþjálfi er dauður. — Það er
sagt, að við verðum fluttir burt
með skipum. — Varla líklegt. —
Við hörfuðum aftur. — Ég hef
„flensu“ og niðurgang.
1 FHETTVM í dag
er sagt jrá því, að
þiisundir þýzkra her-
manna, sem teknir
haja verið til janga
á vesturvígstöðvun-
um, gangi til herbúð-
anna, án varðmanna.
Ekki er liklegt, að
jrœndur þcirra í
Þýzkalandi sýni mdri
löngun til að berjast
g cgn Bandam önnum.
— MYNDJN: Þýzkir
lierjangar.
þessa villu. Ég hef ekki aðeins séð
óvini okkar láta þessa skoðun í
ljós, heldur líka menn, sem taldir
eru vinir okkar. — Ilver er grund-
völlur þessarar þjóðsögu? — Frið-
semi okkar. — Rússar gátu skilið
landvarnastríð, en þeir gátu ekki
skilið landvinningastríð.
Ef til vill héldu Þjóðverjar í
Elbing og sumir útlendir diploiúat-
ar, að rauði herinn myndi missa
allan áhuga, þegar hann kæmi að
landamærum Þýzkalands.
Þeir hafa ekki skilið harmleik
okkar tíma. — Her Hitlers hefur
sært þjóðir okkar svo geipilega, að
ég hu’gsa', að við mundum elta
Þjóðverjana til Argentínu, ef þeir
slyppu þangað.
Hlutverk rauða hersins er ekki
að hefna. — Kaldan dimmviðris-
dag sá ég nokkrar þýzkar konur
með börn sin ganga snjóugan veg
og nokkra af hermönnum okkar
þramma fram hjá í hina áttina.
Framh. á 8. síðu.

Það er kominn skjálfti í Sjálf-
stœðisflokkinn í Reykjavík, ekki
þó, glímuskjálfti, heldur eitthvað
mun óhressilegra, enda er aðeins
tœpt ár til bœjarstjórnarlcosninga,
og Reykvíkingar efast eklci um að
í þeim kosningum missir Sjálfstœð-
isflokkurinn meirihluta í bœjar-
stjórn höfuðstaðarins.
*
Það 'er því alveg þýðingarlaust
fyrir Éjarna Benediktsson að tútna
út og belgja sig um allar fram-
kvœmdirnar sem íhaldið hafi gert
í Reykjavík, það þýðir ekki leng-
ur að biðja reykvíska alþýðu að
tilbiðja íhaldið fyrir það eitt að
bœjarbúar skuli eiga kost á vatni
og raf magni (þó verulcgur skortur
hafi verið tímum saman á hvoru-
tveggja), eða að það skidi vera
götur í bamum. Fátt er eins bros-
legt og kröfur borgarstjórans til
þakklœtis fyrir það, að bœjarstjórn
skuli ekki hafa með öUu vanrœkt
einföldustu skyldur sínar. En þessi
bœjarstjóm \hefur Uka stjórnað
atvinnuleysinu, húsnœðisleysvnu og
skólaleysinu — því verður ekki
gleymt, herra Bjarni borgarstjóri,
þegar ákveðið verður í janúar nœst
komandi að Sjálfstœðisflokkurinn
hafi nógu lengi haft meirihluta ,í
bœjarstjórn Reykjavíkur.
*
Það er alger misskilningur á
stjórnarsamvinmmni, sem Mogg-
inn gerir sig sekan um á sunnu-
daginn. Ilann virðist telja að
Sósíalistaflokkurinn hafi . eð þeirri
samvinnu afneitað stefnu sirmi,
játað yfirburði auðvaldsþjóðfélags,
auðvaldsstefnu yfir sósíalisma.
Þess vegna megi sósíaUstar ekki
ýta við íh aldsmeirih lutanum í bœj-
arstjórn Reykjavikwr, sá miður
þokkaði meirihluti eigi að vera
stikkfrí vegna stjórnarsamvinn-
unnar.
*
Ónei, Bjarrii Ben. og Moggi sœll!
Það er enginn stafur fyrir þessu,
enginn samningur til um það, að
íhaldsmeirihlutinn í Iieykjavík sé
stikkfrí. Það er barnalegt að halda
að með stjómarsamvinnunni hafi
verið „ákveðið‘ að stöðva þá liröðu
stjómmálaþr.óun, sem er að verða,
samið um að stöðva fylgistap Sjálf-
staeMsflokksins í Reykjavík og
hina öru fylgisaukningu Sósialista-
flokksins. Sú þróun heldur áfram,
og það finna þeir menn Sjálfstœð-
isflokksins, sem minnst eru, kalk-
aðir.
*
Þess vegna er skjálfti hlaUpinn
i ihaldsliðið, ári fyrir kosningar.
Þess vegna er borgarstjórinn allt í
einu að springa utan af öllum fram-
förunum, þjótandi af einum íhalds-
kerUngafundinum á annan. En al-
þýðan í Reykjavík er luett að hrif-
ast af slíkum bœgslagangi „heldri
manna“. Hún er búin að fá þá
jlugu í höfnðið að hœgt sé að
stjórna höfuðborg Islands án
manna eins og Bjama Ben., Guð-
rúnar Jónassonar og álíka. Bægsla-
gangur og belgmgur duga ekki
lengur.
Það er bara brosað að yður,
herra borgarstjóri.
BMA
Miðvikudagur 28. marz 1945 — ÞJÓÐVILJINN
ara
Iðja félag verksmiðjufólks, heldur árshátíð sína og minnist
10 ára afmælis með hófi að Hótel Borg í kvöld.
Tíu ár eru ekki langur tími, en á þessum árum hefur Iðja
áunnið iðnaðarverkalýðnum margvíslegar kjarabætur. Á þessum
árum hefur oft staðið styr um Iðju, en þó aldrei eins og s. 1. liaust
þegar ýmsir atvinnurekendur og bandamenn þeirra börðust
harkalega gegn félaginu og Alþýðublaðið krafðist þess að Iðja
væri lögð niður — drepin. — Það fór á annan veg. Iðja kom
margfalt sterkari út úr þessari eldskím en hún áður var og hér
eftir mun enginn láta sig dreyma um að framkvæma þá „hug-
sjón“ að leggja stéttarsamtök iðnverkafólksins að velli.
Þegar fyrstu samtök iðnverkafólksins vom mynduð fyrir 10
árum vom það aðeins 36 menn er það gerðu, en nú em í Iðju
800 manna.
Þegar ég bað Bjöm Bjarna-
son, formann Iðju, að segja mér
frá sögu félagsins þessi 10 ár,
svaraði hann:
— Það yrði of langt mál að
fara út í öll þau mál sem vert
væri að minnast á, en í stuttu
máli skal ég segja þér frá fé-
laginu.
Iðja var stofnuð 17. okt.
1934. Fundarboðendur voru
Jón Sigurðsson, Sigfús A. Sig-
urhjartarson og Björn Bjarna-
son.
Á þessum fyrsta stofnfunöi
gengu 24 menn í félagið. Kos-,
in var stjórn og var Runólfur
Pétursson kosinn fyrsti formað-
ur Iðju, Björn Bjamason ritari
og Þórhildur Bergsteinsdóttir
gjaldkeri.
Framhaldsstofnfundur var
haldinn 28. október. Endanleg-
ir stofnendur voru 36.
Á þessum árum var þegar
um nokkra verksmiðjuvinnu að
ræða og fór fyrsti tíminn eftir
stofnun Iðju í það að fá það til
þess að bind'ast samtökum og
ganga í stéttarfélag sitt, Iðju.
MÁNAÐARKAUP VAR ALLT
NIÐUR í 35 KRÓNUR
— Hvemig voru kjör iðn-
verkafólksins áður en Iðja va;
stofnuð?
— Áður en Iðja var stofnuð
vora kjör iðnverkafólksins á-
kaflega misjöfn. Mánaðarkaup
kvenna var t. d. allt niður í kr.
35, og ekkert samræmi í kaup-
greiðslum, kaup var þá me'st
eftir því sem hverjum atvinnu-
rekanda datt í hug að bjóða.
— Hvenær voru fyrst gerðir
samningar um kaup og kjör
iðnverkafólksins?
— Fyrstu samningana gerði
Iðja við smjörlíkisgerðirnar
þrjár, Smára, Ljóma og Ásgarð,
en fjórða smjörlíkisgerðin,
Svanur, vildi ekki semja fyrr
en hún var knúin til þess með
vprkfalli, og voru það fyrstu á-
tökin sem Iðja lenti í og stóð
þetta verkfall ekki nema rúm-
an dag. Þessir fyrstu samning-
ar voru gerðir í júlí 1935.
FYRSTU HEILDAR-
SAMNINGARNIR
Stofnun Iðju varð til þess að
iðnrekendur mynduðu með sér
samtök: Félag íslenzkra iðn-
rekendía í október 1935 og varð
þá Iðja fyrsta félag óiðnlærðra
manna til þess að fá viður-
kenndan 8 stunda vinnudag, en
þá höfðu prentarar og fá önn
Páskamatur
Framh. af 3. síðu.
pappír, sem sýgur úr þeim fit-
uná. Stráð á þær salti.
Kálfskjöt í karry
1!4 kg. kálfskjöt (soðið).
1 nýtt epli eða nokkur þurrk-
uð.
1 tsk. salt.
3 litlir laukar.
2 msk. smjör.
2 bollar kjötsoð eða 2 upp-
leystir súputeningar.
!4 bolli karry.
Björn Bjarnason.
ur félög fengið viðurkenndan 8
stunda vinnudag.
— Hvernig var kaupið sam-
kvæmt þessum fyrstu samning-
um?
— Kaupið var kr. 150 á mán-
uði fyrir konur og kr. 300 á
mánuði fyrir karlmenn. Var
þetta mikil bót á kjörum iðn-
verkafólksins frá því sem þau
áður voru.
ÁLAFOSSDEILAN
l
— Út af þessum samningi.
hélt Bjöm áfram, varð deila við
Álafoss vegna fæðissölu og hús-
næðis og var úrskurðuð með
gerðardómi lækkun á fæðinu
og húsnæði frá því sem það
var áður.
Út af framkvæmd þessa gerð
ardóms neyddist Iðja til þess
að fara í verkfall hjá Álafossi
og vann það. Þetta var haustið
1936.
Síðan hefur Iðja undantekn
ingarlítið sagt upp samningum
á hverju ári og alltaf unnið
eitthvað á þótt oft ynnist að-
eins lítið eitt hverju sinni, og
hefur félagið oft orðið að
heyja smærri verkföll, og það
síðasta og harðasta á s. k
sumri og hausti, sem stóð yfir
í 2 mánuði. Mun það verkfall
vera flestum ferskt 1 minni og
því ekki ástæða til að orðlengja
um það.
IÐJA HEFUR ÆTÍÐ STAÐIÐ
FRAMARLEGA í HAGSMUNA
BARÁTTU VINNANDI
STÉTTANNA
— Hvað er að segja um þátt-
töku Iðju í almennri hagsmuna-
baráttu vinnandi stéttanna?
— Iðja hefur t. d. alltaf beitt
sér fyrir að verkalýðurinn stæði
sameinaður 1. maí. Þegar Iðja
Frh. á 8. síðu.
Harmoniku hljómleikar
Ormarslónsbræðra
Bfœðurnir Jóhann og Pétur Jós-
efssynir héldu harmóníkuhljóm-
leika í Nýja Bió s.l. sunnudag.
Húsið var troðfullt og fengu
harmóníkuleikararnir hinar beztu
viðtökur.
Á leikskránni voru ýmis „klass-
isk“ lög, þar á meðal Ave María
eftir Gounod og mun ýmsum hafa
leikið forvitni á að lieyra þessi lög
flutt á harmóníku. Áheyrendur
virtust mjög hrifnir af leik þeirra
Jóhanns og Péturs og urðu þeir
að endurtaka nokkur lög. Munu
þeii' vafalaust endurtak^ þessa
hljómleika sína. J.
I
T I L
liggur leiðin
FÉLAGSLÍF
ÁRMENNINGAR
Skíðaferðir í Jósepsual
um páskavikuna sem hér
segir:
Miðvikudagskvöld kl. 7 og
9 (Aðeins fyrir dvalargesti).
Fimmtudag kl. 9 f. h.
Föstudag kl. 9 f. h.
Laugardag kl 6 (dvalar-
gestir).
Annan í páskum kl. 9 f. h.
Farmiðar að dagferðum
eru seldir í Hellas í dag
og á laugardag.
Tilkynning irá
Snndlaugunum
Opnar um páskana: skír
dag frá kl. 8 f. h. til há-
degis.
Lokað föstudag.
Lokað báða páskadaga.
Vz bolli sýróp.
!4 tsk. engifer.
x/i bolli vatn.
2 þeyttar eggjarauður.
J/4 kg. hrísgrjón.
Kjötið skorið í smáa bita. Lauk-
ur og eplasneiðar brúnaðísmjör
inu. Kjötið sett saman við og
hitað vel í gegn. Kjötsoðið og
karryið blandað saman í pott.
Látið krauma ca. 5 mín. Sýróp-
ið er sett saman við kjötblönd-
una. Öllu blandað saman og lát-
ið sjóða í 20 mín. Vatninu hellt
saman við og enn soðið 5 mín.
Hrært í á meðan.
Eggjarauðurnar eru settar
saman við rétt áður en borið
er fram. Hrærið í þar til stífnar.
— Ekki sjóða. Setjið á heitt
fat, hrísgrjón og soðnar kart-
öflur í kring.
Rabarbaraábætir
1 pd. ra’barbari.
!4 bolli kalt vatn.
!4 bolli sykur.
1 msk. gelatine.
2 tsk. sítrónusafi.
% bolli rjómi.
Skerið rabarbarann og sjóð í
vatni og sykri ca. 10 mín. Leys-
ið upp gelatinið í 2 msk. köldu
vatni. Bætið út í rabarbara-
maukið. Hrærið í þar til það
er blandað. Takið af hitanum
Bæt í sítrónusafa. Lát kólna.
Hrærið í. Þeytið rjómann og
bætið út í. Hellið í vætta skál
og látið kólna og setjast til
Hvolfið úr skálinni og skreytið
með þeyttum rjóma.
í þennan ábæti má eins nota
niðursoðinn rabarbara.
Peruábætir
% bolli smjör.
Vz bolli sykur.
3 egg.
1 bolli muldar makkarónur
1 bolli þurrkaðar perur (upp-
bleyttar).
!4 tsk. salt.
!4 tsk. möndludropar.
Hrær smjörið, bæt í sykri.
Hrærið þar til hvítt er. Bætið í
eggjarauðum, einni í einu Hrær
vel á milli. Bæt í makkarónu-
mylsnu og perum. Þeyt eggja-
hvítur. Strá yfir þær salti og
stlfþeyt og bætið þeim saman
við; síðast möndludropar, lát
í vel smurt mót. Bakið ca. 30
mín. eða þangað til brúnt er.
Berið fram strax úr ofninum.
Sítrónufromage
2 eggjarauður og hvítur.
75 gr. sykur.
3 blöð matarlím
1 msk. sjóðandi vatn.
2 dl. rjómi.
Rifinn sítrónubörkur og
sítrónusafi úr 1 sítrónu.
Rauðurnar og sykurinn þeytt
xvel saman. Hvítumar og rjóm-
inn þeytt hvort í sínu lagi. ÖIlu
hellt í eina slfál og hrært sam-
an ásamt safa úr einni sitrónu
og sítróndropum. Matarlímið
er leyst upp í heitu vatni og
hellt saman við í mjórri bunu.
Hrært vel í á meðan. Látið á
kaldan stað. Skreytt með þeytt-
um rjóma.