Þjóðviljinn - 28.03.1945, Blaðsíða 7

Miðvikudagur 28. marz 194Í
ÞJOÐVILJINN
7
Hrakningar bjóraf jölskyldunnar
það upp, þegar hann hafði setið í snjókofa með Eski-
móunum, sem hjálpuðu honum við veiðarnár. Stundum
höfðu þeir ekki eldivið. Þá urðu þeir að éta kjötið hrátt'
og harðfrosið.
Það skall líka hurð hælum nærri í vetur sem leið:
Yar það ekki merkilegt, að hann skyldi vera bráðlifandi
heima í ættlandi sínu núna? Hann hafði skilið við Eski-
móana og haldið lengra út á freðmýrarnar, aleinn með
hundana og nærri því nestislaus. Hann ætlaði sér að
„lifa á landinu,“ eins og það var kallað. Um það leyti
ársins voru villt hreindýr vön að fara um slétturnar
í þúsundatali.
En í þetta sinn vildi svo til, að engin hreindýr voru
á ferli. Hann var oft að því kominn að svelta í hel
og sneri við í áttina til strandarinnar. Og þegar hann
loksins kom niður í kaupstaðinn við Hudsonflóann,
hafði hanp ekki heyrt mannamál í fimm mánuði.
Hann hafði líka verið í skógunum við Ontario í þrjú
ár. Þar var mikið um bjóra. Hann veiddi þá í boga
og seldi bjóraskinn í hundraða tali.
En hérna í Grenidal var eins og hann — þaulvanur
veiðimaður frá Kanada — ætlaði ekki að ná neinu
kvikindi.
Og ekki gengu bjórarnir í gildruna hans Jóns
gamla.
Eysteinn hafði lagt gildrur alstaðar, þar sem hann
þóttist sjá að bjórarnir leggðu leið sína. Hann huldi
þær svo vandlega með mosa og lyngi, að hann var oft
í vandræðum með að finna þær sjálfur. En bjórarnir
létu ekki glepja sig.
Þennan morgun hafði hann enn flutt eina gildruna
á ágætan stað. Bjórarnir höfðu stíflað læk, sem rann í
[tjörnina, til þess að hann yxi, og þeir gætu fleytt timbri
eftir honum. Þar var komin dálítil tjörn og sást greini-
lega hvar bjórarnir höfðu dregið trjábútana á þurru
landi meðfram stíflunni milli tveggja stórra bjarka
Eysteinn lagði gildruna einmitt milli bjarkanna og
huldi hana visnu laufi. Það sást ekki votta fyrir henni,
því alstaðar lá visið lauf í hrúgum.
Hann hugsaði með sér, að ef þetta dygði ekki, þá
vissi hann ekki hvað hann ætti að taka til bragðs.

Það yar gamall siður í frönsk
um sveitaþorpum, þegar al-
menn óánægja var með ein-
hverja giftingu, að fólk safnað-
ist saman utan við glugga brúð-
hjónanna með potta og pönnur,
sem það lamdi í sífellu. Þetta
voru kallaðir smánarhljómleik-
ar og þótti engum gott að verðn
fyrir þeim.
*
Dýr tími: Jámbrautarfélag í
Ameríku varði einu sinni þrjá-
tíu og sex milljónum króna tii
þess að leggja beina braut, þa^
sem áður varð að aka í krók-
um. Þetta sparaði lestinni tutt-
ugu mínútur. En til þess að
leggja brautina beint, varð að
hyggja sextíu og fimm brýr og
eyða tvö þúsund tonnum af
sprengiefni.
Hver sekúnda í þessum tutt-
ugu mínútum kostaði því þrjá
tíu þúsund krónur.
*
/
„Sálin er eign drottins, líf-
ið eign konungsins,“ var gam-
alt máltæki á Spáni.
„Halló!“ Pat kom brosandi til
okkar. „Eg var í sólbaði,“ kall-
aði hún. „Eg er alltaf eins og
drukkinn sjómaður, þegar ég
kem úr sólbaði.“
Eg leit á hana og allt í einu
fannst mér ég trúa á kraftaverk
ið, þrátt fyrir allt. Pat var lif-
andi. Hún stóð hjá mér og hló
Allt annað var hugarburður.
„Hverskonar andlit eru það,
sem þið setjið upp?“ spurði
hún.
„Það eru borgaraandlit,“
sagði Köster. „Og þau eiga ekki
, við hérna. Við erum óvanir sól
skini.“
, „Já, sólskinið er yndislegt. Og
þetta er einn af mínum beztu
dögum. Eg hef engan hita. Eg
má vera úti. Eigum við að
ganga niður í þorpið og fá okk-
ur eitlhvað gott?“
„Það lízt mér vel á,“ sagði
Köster. „En eigum við ekki að
fara á sleða?“
„Eg get yel gengið,“ sagði Pat.
„Veit ég það,“ svaraði Köster.
„En ég hef aldrei farið með
sleða, og mtigi langar til að
i reyna það einu sinni.“
Við náðum í sleða og létum
aka okkur niður í þorpið að
litlu kaffihúsi með sólríkum
svölum. Þar voru margir sjúkl-
ingar frá hælinu, og ég þekkti
þar ítalann, sem ég hafði séð á
barnum. Hann hét Antonio og
kom að borðinu til okkar oe
heilsaði Pat. Hann sagði, að
tveir hrekkjalómar hefðu fund-
ið upp á því í nótt að renna
rúmi eins sjúklingsins inn í
stofu til eldgamallar kennslu-
konu, meðan hann svaf.
„Hvers vegna gerðu þeir
það?“ spurði ég og skildi ekk-
ert í þessu.
„Honum er batnað og hann
er á förum,“ svaraði Antonio.
„Og þá finna hinir alltaf upp
á eirihverjum hrekkjum.“
„Þeir sem eftir eru, verða að
gera sér upp kæti,“ sagði Pat
brosandi.
Einhverjum manni er batnað
og hann er að fara heim hugs
aði ég. Útvarpið hóf hljómleika.
Það voru Vínarvalsar.
„Hér sitjum við og okkur líð-
ur vel“ sagði Pat.
„Já, prýðilega,“ sagði ég.
„En það er ekki alltaf svona,“
sagði hún.
Við vorum þarna lengi og
fengum okkur að borða. Pat
vildi það. Hún hafði lengi ekki
fengið að fara neitt frá hælinu
En nú þóttist hún stálhraust,
af því hún mátti sitja hér í eitt
skipti og borða. Antonio borðaði
með okkur.
Þegar yið höfðum borðað, ók-
um við heim aftur. Pat fór þá
' frá okkur til að hvíla sig í tvo
klukkutíma, eins og siður var
á hælinu.
Við Köster fórum að athuga
bílinn, smurðum hann og fyllt-
um benzíngeyminn. „Eigum við
að þvo hann?“ spurði ég.
„Nei, hann tekur það illa upp,
ef hann er þveginn á ferðalagi
Pat kom út til okkar. Hún
hafði sofið og var hress. „Ó,
hvað mig langar til að aka svo-
lítið,“ sagði hún og gekk að
„Karli.“
„Eigum yið að aka svolítinn
spöl?“ spurði Köster.
Pat var í þykkri kápu Við
létum hana sitja í skjóli við
vindhlífina og vöfðum ábreið-
um utan um hana. Vélin var
lengi að hitna. Gufan varð blá
í frostinu. Loksins fóru hjólin
að hreyfast hægt og hægt og
troða snjóinn. Og svo brunaði
„Karl“ niður krókóttan veginn,
niður að þorpinu og inn í aðal-
götuna. Hann var eins og úlfur
innan um brokkandi hestana o?
bjöllusleðana. Það leið að
kvöldi. Kvöldroðinn sló rauðum
bjarma á fannirnar. Við fórum
framhjá tveimur heyhlöðum,
sem voru að mestu í snjó. Síð-
ustu skíðamennirnir voru að
koma niður í dalinn. Þá bar við
kvöldroðann, sem var að hverfa
niður fyrir fjallabrúnirnir.
„Komuð þið þessa leið í
gær?“ spurði Pat.
„Já,“ svaraði Köster.
Köster lét bílinn nema stað-
ar, þegar við komum upp á
fjallsbrúnina. Útsýnin var tign-
arleg. Daginn áður höfðum við
ekki tekið eftir öðru en vegin-
um. Við sáum út yfir óteljandi
ása og dali, en í baksýn gnæfðu
fjallatindarnir, sem kvöldroð-
inn sló á gullnum bjarma. Veg-
urinn lá eins og fjólublat.t,
hlykkjótt band niður dalinn.
„Eg hef aldrei komið svona
langt frá þorpinu," sagði Pat.
„Er þetta vegurinn heim?“
bætti hún við lágt.
„Já“
Hún steig út úr bílnum, bar
hönd fyrir augu og horfði í
norður, eins og hún héldi, að
hún gæti, ef til vill, séð hæstu
turnana heima. „Hvað er það
langt?“
„Eitthvað kringum tólf þús-
und kílómetrar. Otto kemur í
maí og sækir okkur.“
„í maí“ hvíslaði hún. „í maí
— Guð minn góður.“
Kvöldroðinn var horfinn og
bláir skuggar læddust um dal-
verpin. Það var orðið kalt. „Nú
verðum við að snúa við, Pat,“
sagði ég.
Hún leit upp. Það var þján-
ingarsvipur á andliti hennar.
Þá skildi ég að hún vissi allt.
Hún vissi, að hún átti ekki eftir
að komast út fyrir þennan f jalla
hring framar. En hún leynd:
því, eins og við leyndum hana.
því sem við vissum. En á þessu
augnabliki réði hún ekki við
það, að sársaukinn ogörvænting
in kom fram í augnaráði henn-
ar. „Eigum við ekki að aka
svolítið lengra, bara svolítinn
spöl? Þá er ég nær því að vera
heima,“ sagði hún í bænarrómi.
Við Köster litum þegjandi
hvor á annan.
„Komdu Pat,“ sagði ég. Hún
settist hjá mér. Eg þrýsti henni
fast að mér og vafði ábreiðunni
utan um okkur bæði. Og bíll-
inn rann hægt af stað niður
dalinn.
,,Nú er það alveg eins og við
værum að fara heim,“ sagði
hún.
,.Já,“ sagði ég og dró ábreið
una upp yfir höfuð hennar.
Það dimmdi óðum. Pat lá öll
undir ábreiðunni. Hönd hénnar
þreiíaði á brjósti mínu og hún
smeygði henni inn undir skyrt-
una. Eg fann hönd hennar bera,
andardrátt hennar og varir.
Hún grét.
í næsta sveitaþórpi ók Köst-
er í hring á torginu og sneri
við, án þess að hún tæki eftir
því. Hann ók hægt til baka
Við komum aftur á kamba-
brúnimar. Tunglið var að koma
upp. Ekkert hljóð heyrðist
nema marrið í snjónum. Eg sat
hreyfingarlaus og fann tár henn
ar falla niður á brjóst mér.
Það var eins og mér væn
að blæða út, hægt og hægt.
— Klukkustund síðar sat ég
í salnum. Pat var uppi í her-
bergi sínu og Köster hafði far-
ið til veðurathugunarstöðvar-
innar, til að vita hyort útlit
væri fyrir fannkomu. Það var
að dimma 1 lofti ög kominn
rosabaugur kringum vunglið.
Antonio kom og settnst hjá
mér.
I
Skammt frá okkur sat stérk-
legur, spikfeitur náungi og var
að tala við grannvaxna, fölleita
konu með raunalegt augnaráð
og dökka bauga um augun.
Hann belgdi sig út og fór mörg-
um orðum um hvað gott væri
að vera hér. — Annað eins
landslag — önnur eins ágætis
aðbúð að öllu leyti — ef hann
væri hér, yrði hann að dekur-
barni — já, það var sannarleg
Paradís, þetta heilsrihæli Hann
var svo sem ekki öfundsjúkur
— það gladdi hann bara að
sjá, hvað öðrum leið vel hér —.
Konan kvartaði árangurslaust
um óyndi og ótta við dauðann
En hann heyrði það ekki. Hann
talaði um snjó, fjöll og góða
hjúkrun.
„Þetta er karl í krapinu,“
tautaði Antonio og brosti háðs-
lega. „Hann kom hingað í fyrra
dag. Hann er bæði sjónlaus og
heymarlaus og skilur hvorki
óyndi hennar x né hræðslu við
veikina. Sennilega hefur hann
náð sér í kyenmann við sitt
hæfi heima og kemur svo hing-