Þjóðviljinn - 21.06.1945, Blaðsíða 7

í'immtödsgair 21. júní 1945.
Þ*OBTILJINN
Selma Lagerlöf,,
Lappi <*g Gráfeldur
„Hvaða náungi er þelíta?“ spurði Gráfeldur og var
skjálfraddaður.
„Hann heitir Hornalangur“, svaraði Lappi, „og er
frændi þinn, þú færð einhverntíma svona stór horn,
og ef þú yrðir lengi héma í skóginum, mundi svona
hjörð safnast urtan um þig“.
„Ef hann er frændi minn, langar mig til að kynnast
honum betur“, sagði Gráfeldur. „Ég hef aldrei á aevi
minni séð svona myndarlega skepnu".
Gráfeldur för til elgjanna en kom undir eins*. aftur.
Lappi hafði beðið hans utan við rjóðrið.
„Var ekki tekið vel ;á móti þér?“ spurði Lajxji.
„Eg sagði honum, að þetta væri í fyrsta sinn, sem
ég hitti frændur mína og mig langaði til að fá að vera
hjá þeim, en hann bara sýndi mér hornin,“ svaraði
Gráfeldur.
„Það var rétt af þér .að hörfa undan,“ sagði Lappi.
Ungur elgur, sem hefur aðeins hálfvaxin horn, meður
ekki við gamlan tarf. Auðvitað er dregið dár að þeim
um allan skóginn, sem renna af hólmi, en það gerir
þér ekkert til, sem ert á förum til útlanda.“
Lappi ‘hafði ekM fyrr sleppt orðinu, en Gráfeldur
gekk inn í rjóðrið aftur. Gamli elgurinn kom á móti
honum og þeir runnu saman. Þeir skelltu saman hom-
unum en Gráfelpiur virtist ekki kunna að beita kröfí-
unum. Hann lét Homalang hrekja sig út úr rjóðrinu,
En þá sótti hann allt í einu í sig veðrið, spymti við
fótum, stangaði Hornalang hraustlega og hrakti hann
aftur á bak. Gráfeldur barðist þegjandi en Homalang-
ur blés og rumdi. Seinast kom Gráfeldur honum aftur
á bak þvert yfir rjóðrið.
Allt í einu heyrðísf brestur. Gamli elgurinn hafði
hornbrotnað. Hann tók snöggt viðbragð og þaut inn í
skóginn.
Lappí stóð kyrr, þegar Gráfeldur kom til hans aftur.
„Nú hefurðu séð allt það helzta í skóginum,“ sagði
Lappí. „Víltu nú fara heim aftur?“
„Það er víst kominn tími til þess,“ svaraði Gráfeldur
Þeir voru báðir þögulir á heimleiðinni. Lappi var
frekar daufur í dálkinn, eins og hann hefði orðið fyrir
ÞETT4
Myndhöggvarinn DonateUo
var óvenjulega hógvær maðu>’
og lét lítið yfir sér. Einu sinni
kom til hans maður og bað
hann að gera myndastyttu fvrir
sig. Donatello setti upp verð.
sem kaupandanum þótti of hátt,
og fór hann til arinars mynd-
höggvara, sem að allra dómi var
íriiklu síðri. En honum til mik
illar undrunar, setti þessi lista-
maður upp hærra verð. Kaup-
andinn fór þá aftur til Dona-
tellos og spurði hann hvað hon-
um fyndist svona miðlungs-
myndhöggvari mega vera dýr-
seldur.
„Það er fullkomlega sann-
gjamt, að hann fái meira en ég'
sagði Donatello. „Hann er minni
listamaður en ég, að upplagi
og þess vegna þarf hann að
leggja miklu meiri vinnu í
myndir sínar en ég, ef þær eiga
að verða góðar.“
★
í Persíu, Tyrklandi og öðr-
um Asíulöndum þar sem „pers-
neskar“ ábreiður eru ofnar,
vinnur öll fjölskyldan oft aö
sömu ábreiðunni í mörg ár.
Stundum hefur það komið fyrir.
að hún hefur verið búin að
taka svo miklu ástfóstri við
verk sitt, að hún hefur saumað
á neðra bprð ábreiðunnar áminn
ingu til væntanlegs eiganda um
að fara rrel með hana.
PEARL S. BUCK:
ÆTTJARÐARVINUR
hann við, þegar harm sá, að Bunji
hikaði.
„Jæja þá“, sagSi Bunji og fékk
honum bréfið. „Hg get sagt þér
það að Tama —
Hann þagaaði og I-wan átti
bágt með að sfiiia sig um að reka
á eftir honum. Hann var hiræddur
um, að Buuji yrði ekki komiim
að aðalefninu fyrr en korn’nm yrði
morgunn.
„Við skulumi sjá,“ sagífi Bunji
hægt og hugsandi. ,,Núna fyrir
tveimur dögum var allt erns og
vant er. Tama var að þurrka
ryk í stofuimi ©g raða blómum.
Við urðum ém eftir inni svo-
litla stund., Þá bað hún mig að
segja Aiko aS láta Sumie vita
að hún ætlaði að finna hana
rétt fyrir myrkrið. Svo fór hún
þangað. Eg ve'it ekki til hvers.
Það hefur verið eitthvað, sem
bara hefur farið þeirra á milli.
— En hitt gerðist ekki fyrr eu
á eftir.“
„Hvað þá?“ stundi I-wan.
„Seki herforingi heimsótti
föður minn.“
„Heimsótti hann föður þinn?-
„Já,“ sagði Bunji. „Og Tama
var kölluð inn í stofu og þeir
töluðiu lengi við hana. Eg kom
seint heim þetta kvöld. Eg var
að sjá ameríska mynd — hvað
hét hún nú —?“
, *
„I hamingju bænumi“ stundi
I-wan.
„Jó, það er satt,“ sagði Bunji
brosandi. „Það skiptir minnstu,
hvað myndín hét. Eg man það
sjólfsagt seinna. En það var
falleg stúlka í myndinni og svo
komst ræningi ínn í svefriher-
bergið hennar. Seinast só hún,
að þetta var maður sem hún
þekkti og svo giflu þau sig.
Myndin hét---------Ja, það var
Tama, sem ég var 'að tala um.
Þegar ég kom heim, var enn
ljós í stofunni og þéir voru að
tala við hana. Og svo —“.
„Hafði hún þá fengið bréfið
frá mér?“ tók I-wan fram í.
Bunji leit spyrjandi á hann.
En I-wan hafði enga stillingu
til að gefa skýringar. Hann roif
upp bréfið, sem hann hélt á.
„Vissi ég ekki?“ sagði Bunji.
„Eg get ekki beðið lengur,“
svaraði I-wan kuldalega.
„Það gerir ekkert. Annars var
ég rétt að segja kominn að þw,
sem ég ætlaði að segja þér,“
sagði Bunji vingjarnlega. Hann
lagðist aftur á bak í rúmið.
„Það er ekki tekið út með sæld-
inni að vera ástfanginn,“ sagði
hann brosandi. En I-wan hlust-
aði ekki á hann. Hann gleypti
með augunum hvert orð, sem
stóð á pappírnum.
I-wan, ég sagði þér, al
ég ætlaði ekki að giftast nein-
um. En nú hgfur faðir mirm
sagt mér, að Japanir fari í ófrið
við Kínverja. Og þá er öðru
máli að gegna. Jafnvel móð:r
mín segir, að það sé skylda mín,
að giftast Seki herforingja.
vegna þess að hann er á förum
til að berjast fyrir land vort.
Hún getur ekki fengið því frest
að lengur. Sjálf finn ég að þetta
er skylda mín. Og þetta eru
forlögin.
Tama.“
Hún hafði skafið burt eitt orð
íframan við nafnið. Hann vissi
hvaða orð það var. „Þín Tama',
hafði hún skrifað.
Þetta var þá „skyldan“. Skyld
an átti að eitra líf þeirra. En
ef frú Muraki —. Nei, haim
mátti ekki eyða tímanum.
„Hvort verð ég fljótari með
lest eða flugvél,“ spurði hann.
„Hvert?“
„Til Kyushu,“ svaraði I-wan.
Bunji hristi höfuðið: „Faðir
minn leyfir þér ekki að sja
hana,“ sagði hann.
„Eg verð að hitta hana á morg
mn,“ sagði I-wan.
„Jæja,“ sagði Bunji seinlega.
„Næturlestin er farin og auðvit-
að verðurðu fljótari með flug-
vér í fyrramálið en með lest.
Það er að segja, ef ekki verður
óveður.“
I-wan opnaði gluggann. Það
var tunglsljós og hvergi ský á
loftL
„Þama er Fuji,“ kallaði Bunji
hrífinn.
„Þá fer ég með flugvél á morg-
uri‘. sagði I-wan ákveðið. þíú
hugsaðí hann ekki um annað en
það, hvemig hann ætti að þola
biðina til morguns.
„Eg ætla að fara að sofa“, sagði
Bunjí.
„Þú getur sofið í rúminu mínu.
Eg hátta ekki“, svaraði I-\van.
Hann settist við borðið og
huldi andlitið í höndunurh. Hvað
átti hann að gera. Hvað gat hann
gert?
Eg skyldi hjálpa þér ef ég gæti“,
sagði Bunji. „En ég verð að gefa
mig fram á morgun“.
„Það verður engin flugferð alla
leið fyrir hádegi á morguri', sagði
I-wan.
„Það er ágætt", sagði Bunji. „I>á
verðum við samferða heim, þegar
ég hef mætt hjá herstjórninni —
ef Shio þarf ekki að láta mig gera
neitt. En þú gætir líka skrifað
henni bréf ég gæti fengið henni
það, ef þú skyldir ekki að sjá
hana“.
„Já,“ svaraði I-wan. „Þetta var
góð hugmynd, Bunji. Þú ert góð-
ur vinur“.
..O. já“, sagði Bunji. „Þú veizt,
að mér er vel við þig“. Hann
brosti og fór að afklæða sig.
I-wan var þegar farinn að
skrifa bréfið. Auðvitað mundi
hann fá að sjá hana, en ef illa
færi, gat Bunji fengið henni bréfið.
Hann héit áfram að skrifa langt
fram á nótt.
„— jafnvel þó að þjóðir okkar
fari í ófrið livor við aðra, þarf það
ekki að koma ökkur við. Við ráð-
um yfir lífi okkar og við erum
hvort öðru bundin. En ef ríkis-
.stiórnirnár — —“.
Hann fann ekki til neinnar
skyldurækni gagnvart ríkisstjórn
Kána. Það var ekki hans stjórn.
Bunji svaf fast og dró andann
reglulega. I-wan hélt áfram að
skrifa. Loks hætti hann, ias það
allt og braut bréfið saman. Þá
var tunglið sezt og komið að aft-
urbirtu. Hann slökkti ljósið og
lagðist alklæddur framan við Bunji
i rúmið. Hann sofnaði samstund-
is, eins og dauðþreyttur maður.
— Hann vaknaði við það, að>
Bunji hi’eyfði sig.
„Hvað er klukkan?“ spurði
Bunji í svefnrofunum.
í-wan leit hálf rugláður á úrið,
sem hann hafði á úlfliðnum.. .a
„Hálf níu“, svaraði hann.
Bunji stökk fram úr rúminu..
..Við Aiko eigum að vera komnir
að lestinni klukkan níu“.
Hann var handfljótur að klæða
sig, gekk svo að þvottaborðinu og
hellti úr vatnskönnunni yfir and-
litið.
„Þetta er löng Ieið“, sagði hann..
,:Eg verð víst að kaupa mér eitt-
hvað í nesti til að borða í íest-
inni“.
Hann burstaði hárið. „Eg kenr
eins fljótt og ég get. Og ef Shío
þarf ekki á mér að halda, fer ég
með þér“.
Hann batt hálsbindið — að
vísu allt öfugt, hneppti að sér
frakkanum á meðan hann var að
leita að hattinum og svo var hann
farinn.
I-wan fór að klæða sig. Hann
var þreyttur og syfjaður. Þegar
hann hafði þvegið sér og farið í
hrein föt, settist hann niður o-g
las bréfið, senj Tama bafði skrifað
honum og sitt bréf á eftir.
Síðan gekk hann út í borðsal-
inn, eins og hann var vanur, fékk
morgunverð og fór til vinnu sinn-
ar.
Þegar hann kom út í vöru-
geymsluna, sá hann, að landslags-
líkanið sem Shio hafði verið svo
hrifinn af var horfið. Shio hafði
áreiðanlega farið með það heim
til sín.
I-wan varð reiður, eins og Jiann
hefði sjá'lfur verið rændur ein-
hverjum dýrgrip. En hann hélt á-
fram að hugsa i’áð sitt. Nú vár
ekki nema um eitt að ræða. Hann
varð að fá því framgengt, að
Tama fengi að tala við hann. •—
En var það annars nóg? Var hann
viss um að gcta sannfært hana,
þó að hann næði tali af henni í
tæka tíð? Og hvað ætlaði hann
að fá hana til að samþykkja?
Hvert ætlaði hann að fara með
hana?
Hann stóð grafkyrr og hafði rót
af kirsuberjatré í höndunum. Rót
in var útskorin og í lögun eins og
gamalt, djöfullegt andlit. Hann
virti það fyrir sér og honnm
fannst það glápa á sig með hæðn-
isglotti, eins og iUgjarn öldungur.
Hvar i heiminum áttu þau at-
hvarf?
Hann hafði fundið svar við
þeirri spurningu, þegar hróþað var