Þjóðviljinn - 23.06.1945, Blaðsíða 3

Laugardagur 23. júní 1945.
ÞJOÐVILJINN
3
Verkalýðsæska
Sovétríkjanna
Meðal fulltrúa á heimsráð-
stefnu verkalýðsins, sem hald-
in var í London í febrúar s.l.,
var Sakharova, 26 ára*gömuh
frá Verklýðssambandi Sovét
ríkjanna. Þar átti æskulýðurinn
glæsilegan fulltrúa. Hér fer á
eftir útdráttur úr ræðu, er hún
hélt á ráðstefnunni.
Sem ungan fulltrúa frá verka
lýðssamtökum Sovétríkjanna á
alþjóðaráðstefnu verkalýðsins
langar mig að benda sérstak-
lega á nokkrar tillögur varð-
andi hagsmuni æskulýðsins, því
æskulýðurinn er mikill hluti
verkalýðsins og fjölmennur í
samtökum hans. *
Seint verður ofmetin þátttaka
æskulýðs allra þeirra þjóða,
sem berjast gegn fasismanum,
'í þessari miklu frelsisstyrjöld.
Ungir menn og konur í Bret-
landi, Ameríku, Frakklandi og
Júgoslavíu, æskulýður Sovét-
ríkjanna og allra annarra lýð-
ræðisþjóða, öll hafa þau sinní
miklu hlutverki í frelsisbarátt •
unni.
Mér er það ánægja að skýra
ráðstefnunni frá, að allt frá
fyrstu dögum stríðsins beind-
ust-allar hugsanir og tilfinning-
ar sovétæskunnar, að einu marki
— eyðingu hinna fasistisku inn
rásarherja. Með þeirri hugsur.
hefur æskulýðurinn barizt og
berst enn í fylkingum hins hug
djarfa rauða hers, 1 röðunt
skæruliðanna, með þeirri til-
finningu vinnur hann, að iðn-
aði, samgöngum og jarðyrkju.
býr um og læknar sár her-
manna og yfirmanna....
í landi okkar var meira en
helmingur allra skæruliða æsku '•
fólk. Heilar skæruliðasveitir <
voru eiilgöngu skipaðar ungu
fólki....
Með því að vinna í verksmiðj
um, orkustöðvum ög í námum
hefur æskan átt mikinn þátí
í að eyða fjandanönnunum. Ung
ir menn og ungar konur vinn-i
stöðugt án þess að unna sér
hvildar. Kjörorðið „allt fyrir
vígstöðvarnar — allt fyrir sig-
urinn“ er leiðarljós æskulýðs-
ins í hinum einstæðu afrekum
hans....
í verkalýðssamtökunum er
æskulýðurinn mjög fjölmenn-
ur; í sumum greinum er hann
helmingur verkafólksins. Það er
afhyglisvert, að þetta fólk ekki
aðeins vinnur; það bæði vinr.-
ur og skapar, leitar að nýjum
möguleikum til að auka fram-
leiðsluna. Margt af því hefur
sinnt ýmiskonar störfum og
getur innt af höndum hin ólík-
ustu verk.
Að tilhlutun æskulýðsins og
undir virkri forystu verkalýðs-
samtakanna voru skipulagða:
„vígstöðvasveitir“. Þeir, sem í
þessuim sveitum eru, hafa náð
frábærri leikni í starfsgreinum
sínum og sýna einstæð fram-
leiðsluafköst. Þær byrgja rauða
herinn upp að flugvélum, vist-
um og vopnum. Sem stendur
eru til 140000 slíkar sveitir með
um milljón æskumönnum, með-
limum verkalýðsfélaganna.
Æskulýðurinn tekur líka virk
an þátt í því að endurreisa
mannvirki og ið/iað, sem Þjóð-
verjarnir hafa lagt í rústir, ti!
dæmis gáfu tuttugu þúsund
æskumenn og konur sig fram
til þess að reisa hetjuborgina
Stalíngrad.
Þau vandamál, sem þessi ráð
stefna fjallar um, draga að sér
Æskulýðssamtökin í Mexíco útnefndu í vetur Ernest Madero
sem fulltrúa í Al]>jóðaæskulýðsráðið. — Hér á myndinni sést
hann flytja ávarp sitt, er stjórn ráðsins bauð hann velkominn.
Formaður Alþjóðaæskulýðsráðsins, dr. Palacek, og ritari þess,
frú Hookham, sitja til vinstri handar við ræðumanninn.
3. þing S.U.F.
Þriðja þing S.U.F. var hald-
ið á Laugarvatni fyrir viku
síðan. Þar mun hafa mætt sæg
ur mikill af fulltrúum, eða
álíka margir og meðlimir sam-
bandsstjórnar eru. Það gerðist
merkast á þessu þingi, að kos-
in var ný sambandsstjórn, í
stað þeirrar gömlu, sem vart
mun hafa verið starfhæf orðin
lengur sökum elli, eða með hinu
hógværa orðalagi Tímans: flest
ir, sem áður skipuðu stjórnina
„eru nú að komast á þann ald-
óskipta athygli æskunnar í
öllum friðelskandi löndum
heimsins....
Mér finnst, að í ákvörðunum
sínum hljóti ráðstefnan sérstak
lega að gera ráð fyrir þeim
vandamálum. sem varða vinnu.
menntun og lífskjör ungra
verkamanna.
í fyrsta lagi verða verkalýðs-
samtökin , að tryggja sér sam-
þykki allra stjómarvalda og at-
vinnurekenda fyrir því að í
styrjaldarlok verði það æsku-
fólk ekki atvinnulaust, sem
unnið hefur í iðnaðinum í stvrj
öldinni, og að þeir, se1n heim
koma úr styrjöldinni. fái þeg-
ar í stað atvinnu.
í öðru lagi — laun fyrir
vinnu æskufólks ættu að mið-
ast við sérmenntun og afköst,
óháð aldri, kynþátta- og þjóð-
érnismun. Nauðsyhlegt er að
stuðla á allan hátt að sérmennt,-
un æskufólks úr verkalýðsstétt
og að auka sérþekkingu þess
í þriðja lagi: með tilliti t:l
þess.að á stríðstímunum hefur
fjöldi æskumanna orðið að
hverfa frá námi og fara að
vinna eða ganga í herinn, verð-
um við að tryggja það á allan
h'átt, að þessu fólki verði sköp-
uð skilyrði til að njóta tækni-
legrar menntunar á kostnað rík-
is og atvinnufyrirtækja. Jafnvei
á styrjaldarárunum hafa t. d.
^tjórnarvöldin í okkar landi
stuðlað að því sérstaklega afi
koma á fót skólum fyrir ungf
verkafólk auk vérknámsskóla,
sem . starfa á kvöldin.
í fjórða lagi: ákveðinn verði
fastur vinnudagui'. sérstaklega
fyrir unga fólkið. leyfistími á
fullum launum og skipulagning
tómstunda: lögboðnar verði
læknisskoðanir með ákveðnu
millibili og öll læknþhjálp ó-
keypis.
Loks verður aðtryggja það.
að menntun æskulýðsins fari
fram á grundvelli alþjóðahyggj-
unnar og að í löndunum. er berj
ast við hlið Þýzkalands og í
Þýzkalandi sjálfu. verði upp-
! eldi og menntun beint að bv'
! að uppræta gersamlega fasism-
| ann, í hverju formi og ' hvaða
; mvnd sem hann kann að birt-
|
! ast.
ur, að þeir munu hætta að
starfa innan samtaka ungra
Framsóknarmanna.“
Fyrirsögn Tímans fyrir álykt
unum og yfirlýsingum þings-
ins er á þessa leið: „Lýðræðinu
verður bezt fullnægt á grund-
velli samvinnustefnunnar.“ Fög
ur orð og vel valin, en hvað
býr þar að baki? Á hvern hátt
hafa Framsóknarmenn „full-
nægt lýðræðinu11 innan sam-
vinnufglaganna? Er Egill 1 Sig-
túnum að „fullnægja lýðræð-
inu,“ þegar hann neitar Gunn-
ari Benediktssyni u-m upptöku
í Kaupfélag Árnesinga? Voru
Framsóknarmenn og vikapiltar
þeirra í Reýkjavík, kratarnlr.
að „fullnægja lýðræðinu“ í kosn
ingunum í KRON í vetur, sæli-
ar minningar, er þeir hugðust
ná yfirráðum í félaginu með því
að lauma inn í það heilum fjöl-
skyldum á síðustu stundu? Al-
þýðan í Reykjavík, sem stóð á
verði um félag sitt, sneri að
vísu þessu herbragði upp í háð
uglega hrakför, en viðleitni
Framsóknar og áhugi á að „full
nægja lýðræðinu“ var þar sam-
ur við sig.
„Þinginu er það ljóst, að
vinnufriður í landinu hlýtur að
byggjast á jöfnuði og gagr.
kvæmu trausti milli stétta og
héraða,“ segir ennfremur i
stjórnmálayfirlýsingu þingsins.
En þegar mynduð skal ríkis-
stjórn -á grundvelli allsherjar-
stéttasamvinnu, þá skerst Fram
sókn úr leik — Framsóknar-
flqkkurinn, sem telur sig sé" -
stakan fulltrúa íslenzku bænda
stéttarinnar. — Oj bara, viljurr.
ekki sjá neina kommúnista, seg
ir Framsókn og vill hvergi
nærri koma. Eftir á æpa svo
engir hærra en Framsóknai-
menn um nauðsyn á samvinnr.
og „gagnkvæmu trausti milli
stétta.“ Slík er samkvæmr:
Framsóknar í orði og verki.
Ungir Framsóknarmenn ‘tetja
það nauðsyn ,.að jafna stjórnar-
farslega og fjárhagslega aðstöðu
hinna ýmsu landshluta og
Reykjavíkur.“ Þá væri þjóðráð
að byrja á stjórnarskránni. bvi
að á henni grundvallast stjórn-
arfarið.
I Reykjavík býr ”þriðjungur
þjóðarinnar eða um 43 búsund
manns. Á Alþingi eiga 52 þing-
menn sæti. Af þeim á Reykja-
vík sex, en ætti að eiga 17. til
þess að hafa hlutfallslega sömu
ítök á bingi og aðrir landshlut-
ar. Það væri stjórnarfarslegr
jafnrétti.
En það er nú öðru naer en að
Framsóknarmenn vinni að bv>
i að koma á slíku jafnrétti. Þverc
j á móti, þeir vinna gegn því, af
l þeirri einföldu ástæðu, að völd
Framsóknar á þingi byggjast
á misrétti til áhrifa á stjórnar-
farið.
Málgagn
Æskulýðsfylkingarinnar
(Sambands ungra sósíalista)
Greinar og annað efni
sendist á skrifstofu félags-
ins, Skólavörðust. 19, merkt
„Æskulýðssíðan“.
Krimráðstefnan
Framkvæmdanefnd Alþjóða-
æskulýðsráðsins sendi eftirfar-
andi skeyti til Churchills, Roose
velts og Stalíns eftir Krímróð-
stefnuna, 26. febrúar 1945.
„Framkvæmdanefnd Alþjóða-
æskulýðsráðsins lýsir yfir ein-
lægum stuðningi sínum við á-
kvarðanir þær, sem teknar voru
á Krímráðstefnunni um að
skapa frið í heiminum svo fljótt
sem unnt er og skapa mögu-
leika fyrir framtíð, sem æsku-
lýður heimsins geti litið til í
trausti og von.
Þáð er óþarft að minna yð
ur á þann þróttmikla stuðning,
sem æskulýður hinna frelsis-
unnandi þjóða hefur veitt sam-
eiginlegum málstað vorum.
Vér viljum þö nota þetta tæki-
færi til að fullvissa yður um
það, að sami ásetningurinn, sem
þér, stjórnmálaleiðtogar okkar.
hafið markað svo greinilega I
Yalta, mun einkenna viðleitm
milljóna æskumanna, sem ráð
vort er fulltrúi fyrir. í framtíð-
inni eins og að undanfömu mun
andleg og líkamleg orka vor
miða að því að veita sameigin-
legum ákvörðunum yðar stuðn-
ing: skapa betri heim, heim
friðar, réttlætis og skapandi
starfs, svo sem ráðstefnan á
Yalta bendir greinilega á.
Raun'hæf staðfesting á þess-
um tilgangi vorum og ákvörð-
unum mun verða tekin á al-
þjóðaráðstefnu æskulýðsins.
sem haldin verður í London i
ágústmánuði þetta ár. Þá von-
um við, unga kynslóðin, eftir
að geta staðfest traust yðar á
þeirri ákvörðun allra þjóða
heimsins að vinna saman að
framkvæmd hinna miklu fyrir-
ætlana yðar.“
— Þingið gerir sér „grein fyr-
ir þvi. að íslenzk framleiðsla
verður ekki samkeppnisfær á
heimsmarkaði nema dýrtíð og
framleiðslukostnaður verði fært
til samræmis við það. sem er
í öðrum löndum.“ segir þar líka.
Já. sannarlega getum við sós-
íalistar tekið undir við Fram-
sóknarmenn í því. að fram-
leiðslukostnaðurinn þurfi að
lækka. Ráðið til þess að lækka
framleiðslukostnaðinn — eina
færa leiðin til þess —'er að nota
tæknina, auka afköst vinnunn-
ar. Þetta er sú leiðin. sem við
sósíalistar viljum fara. Með
j þátttöku okkar í rfkisstjórn er-
! um við að stuðla að öi-vun af-
Framhald á 5. síðu.