Þjóðviljinn - 08.08.1945, Blaðsíða 5

Miðvikudagur 8. ágúst 1945
ÞJÓÐVILJINN
6
Jóhann J. E. Kúld:
Handaþvottur Sigurjóns
Sigurjón Ólafsson formaö'
ur Sjómannafélags Reykja-
víkur, reynir í langri þvælu
grein í Alþýöublaöinu 4. ág.
sl. aö þvo hendur sínar og
þeirra er meðsekir honum
eru, fyrir að hafa orðiö þess
valdandi aö samningagerö
sjómannasamtakanna (um
síldveiöikjörin) fór fram í
tvennu lagi nú í sumar,
þrátt fyrir margendurtekn-
ar Lilraunir Alþýðusam-
bandsins við aö koma þar á
einingu. — Eg eftirlæt
Jóni Rafnssyni framkv,-
stjóra Alþýöusambandsins
aö svara því sem beinlínis
er beint að honum og við-
skiptum þeirra Sigurjóns í
máli þessu. En hins vegar
gefur grein Sigurjóns mér
tiiefni til aö eiga viö hann
nokkur oröaskipti.
Sigurjón segir að ég hafi
ekki komið nærri samning-
um Alþýðusambandsins fyrr
en síðasta sólarhringinn er
samningarnir stóðu yfir.
Þetta eru algjör ósann-
indi hjá honum.
Sannleikurinn í málinu er
sá, eins og ótal vitni geta
boriö um ,að ég hafði fyrst
afskipti af máli þessu
snemroa í júnímánuði, þá
sat ég fund í skrifstofu
Alþýöusambandsins til aö
ræöa væntanlega síldar-
samninga.
Hins vegar var ég fjarver-
andi úr bænum frá 15. júní
þar tU aö kvöldi hins 26.
júní, en eftir það tók ég
þátt í samningagerðinni og
sat á þeim sáttafundum, er
haldnir voru þar til máliö
var útkljáð. Eg set þetta hér
til þess aö sýna hve mál-
flutningur Sigurjóns Ólafs-
sonar er óvandaður. Þaö
sem ég sagði i Þjóövilja-
grein minni 2. júlí stendur
óhaggað. Hvað svo sem for
maöur Sjómannafélags
Reykjavíkur segir eöa skrif-
ar, þá fær hann engan sjó-
mann til að trúa þeim vís-
dómi, að það sé „happ“ fyr
ir sjómanuastéttina að hún
kom að samningaborðinu
klofin í tvennt þegar síld-
veiðikiarasamningar voru
geröir í sumar. Sigurjón
reynir að afsaka þetta meö
þvi, aö hann og þeir sem
meö honum voru hafi ekki
trúaö íulltrúum Alþýöusam
bandsins til þess aö fara
meö þetta mál. Sigurjón
Ólafssen veit vel, að fram
á það var aldrei farið, aö
féiögin afsöluöu sér rétti viö
samningana. Heldur var
sjónarmið Alþýðusambands-
ins það, aö beztum árangri
yrði náð meö því að viö-
komandi félög kysu sam-
eiginlega nefnd og aö félög
in kæmu fram sem ein
heild undir forustu sam
bandsins viö samningana.
Hver maöur, sem á ann
aö borð viöurkennir staö-
reyndir, veröur aö viöur-
kenna aö samtök, sem
koma fram í einingu eru
sterkari, en þau, sem klofin
koma fram. Um þetta ætti
aö vera óþarfi aö deila.
Sigurjón viöurkennir í
grein smni, óvart, aö þunga
miöjan 1 ádeilu minni sé
rétt. Eg hélt því sem sé
fram að samningsuppkast
Sjómannafélags Reykjavík-
og Co. hafi veriö fljótfærnis
lega gert og svo nærri sniö-
iö giidandi samningum í
Vestmannaeyjum 1944 aö
hvergi hafi veriö hægt aö
fara milliveg milli tilboðs
útvegsmanna og þessara til-
lagna, án þess aö kjör Vest-
mannaeyinga væru í hættu,
og aö þetta sama hafi gilt
um vima liði Akureyrar-
samningana. Þaö vita allir,
sem komiö hafa nærri kaup
samningum, aö ef samning-
ar eiga að geta tekizt þá
verðuL- oftast aö slaka til á
báöa bóga, án þess eru
samningar nær því óhugs-
andi. En með þeim samn-
ingsgrundvelli er Sjómanna
félag Reykjavíkur lagði., þá
var þetta ekki hægt án þess
um leið aö fara niður fyrir
þau beztu kjör er voru í
gildi árið áður. Þetta sann-
ar aö um fljótfærnisleg
vinnubrögð hefur veriö aö
ræöa hjá Sjómannafélagi
Reykjavíkur og þeim er meö
því unnu aö 'þessu, nema
annað verra liggi bak viö.
Sigurjón Ólafsson segir
aö þaö hafi upplýstst viö
samningaboröiö aö formaö-
ur Sjómannafélags Akurey-
ar heföi sumpart gefiö ein-
stökum útgerðaímiönnum
undanþágu frá gildandi
kjörum og sumpart þolaö
þaö átölulaust, þótt samn-
ingarnir væru brotnir í
þessu efni. Þetta er tilefn-
islaus og vísvitandi rógur,
sem mun eiga rætur sínar
rekja til vanmáfctarkenndar
Sigurjóns sjálfs gagnvart
Tryggva Helgasyni* hinum
ötula formanni Sjómanna-
félags Akureyrar. Enda er
þaö ekkert undarlegt þó Sig
urjón skammaöist sín sem
formaöur Sjómannafélags
Reykjavíkur, þegar hann
ber saman síldveiö'ikjörin er
voru í gildi hér síðastliðiö
ár, og svo aftur Akureyrax
og Vestmannaeyjakjörin.
enda er þaö óyggjandi staö-
reynd, aö þrátt fyrir stór-
bætur á Faxaflóakjörum, þá
sá Sigurjón Ólafsson og
hans líkar um, aö Vest-
mannaeyjH- og Akureyrar-
kjörunum varö ekki náö hér
í sumar, eöa þvi bezta úr
þeim. EÖa máski aö Sigui'-
jón vilji ekki hafa sambæri
leg kjör fyrir sjómenn héö-
an. En því segi ég þetta, aö
einu sinni haföi Sigurjón
þaö sjónarmiö, aö sjómenn
héöan gætu fariö fyrir iægri
kjör á síldveiöar heldur en
Norölandingar. Hann hélt
því þá fram aö þetta væri
eins og nokkurskonar sum-
arfrí aö fara á síldveiðar
fyrir Sunnlendinga. Sigur-
jóni ólafssyni flökrar ekki
viö því, að lýsa yfir opin-
berri ánægju sinni, út af
klofningnum er ríkti í sum
ar við umrædda samninga-
gerð. -Hann segir í grein
sinni orði’étt: „Við teljum
þaö happ fyrir sjómenn, aö
svo tókst til, því að við
trúum ekki fulltrúum Al-
þýöusambandsins, þeim
Jóni Rafnssyni, Kristjáni
Eyfjörö, Páli í Sandg., Kúld
inn reikna ég ekki meö, til
þess að fara meö jafn þýð-
ingarmikiö mál fyrir alla
sjómannastétt landsins.“
Eins og allir sjá, þá hef
ég farið alveg sérstaklega í
taugarnar á foi’manni Sjó-
mannafélags Reykjavíkur.
Hann nefnir aðeins fjóra af
sex fulltrúum sem komu
fram fyrir hönd Alþýöu-
sambandsins og getur mín
alveg sérstaklega þannig, að
hann í’.eikni ekki með mér.
Þessi ummæli skyldu þó
aldrei vera sprottin af öf-
und 1 minn garð og fram-
kölluö af lítilmennsku?
StaÖi’eyndirnar sem fyrir
liggja eru nefnilega þessar,
að ég var um nokkur ár
viöriöinn samningagerðir
fyrir Sjómannafélagiö á
Akureyri og átti minn þátt
í því, aö betri samningum
var náð, heldur en þeim, er
Sigurjón Ölafsson stóð að,
hér í Reykjavík. Árið 1936
þegar viö á Akureyri stóð-
um í harðvítugri deilu um
síldveiöikjörin og þá sérstak
lega um lágmai’kskaup-
tryggingu, þá samdi Al-
þýöusambandi'ð viö útgerð-
armenn að baki okkur fyrir
milligöngu Erlings Friðjóns
sonar kaupfélagsstjóra. Þá
reyndu Alþyðuflokksbrodd-
arnir sem stjórnuöxx Al-
þýöusambandinu aö koma á
síldveiöikjöi’unum hans Sig-
urjóns Ólafssonar, en sjó-
menn þar noröur frá voru
ekki hrifnari af því aö fá
r,Ö vera í ,.lygnunni“ hans
Sigurjóns en þaö, aö þeir
háðu margra daga haröa
baráttu, þar til flugumenn-
irnir voru bi’otnir á bak aft
ur og þeiri’a samningur ó-
gildur Fyrr en þaö var orðið
fór ekkert skip úr höfn. Og
það skal ég segja þeim
sunnlenzku sjómönnum til
veröugs hróss, er á skipun-
um voru þegar þetta gerö-
ist, aö þeir stóöu sem einn
maöux' meö okkur í deil-
unni. Af því sem aö fram-
an er sagt, þá er vel skilj-
anlegt þó Sigui’jóni Ölafs-
syni sé lítiö um mig gefið
viö samningageröir fyrir
sjómannastéttina.'Því í sum
ar var ég éinnig viö þaö rið
inn aö koma í veg fyrir aö
honum tækist að samræma
síldveiðikjörin þannig, aö
þau lækkuöu á þeim stöö-
um er þau voru bezt árið
Framhald á 7. síðu.
Potsdam og Versalir
^ÐALMÁLGÖGN Sósíalistaflokksins og Sjálfstæð-
isflokksins hafa fagnað því, að á Potsdamfundi
þeirra Stalíns, Attlees -og Trumans skyldi nást sam-
komulag um ýmis mikilvægustu mál stríðslokanna,
og þá fyrst og fremst þeirri staðreynd, að Sovétríkin,
Bretlánd og Bandaríkin eru enn reiðubúin til sam-
vinnu um lausn brýnustu vandamálanna á sviði al-
þjóðastjórnmála. Hins vegar hefur eitt íslenzkt blað
í'eynt að tortryggja ályktanir Potsdamráðstefnunnar
og vilja fundarmanna þar til að ráða svo málum, að
þjóðir heimsins, einnig smáþjóðii'nar, megi vel við
una. Þetta blað er Alþýðublaðið, sem sjálft nefnir sig
málgagn Alþýðuflokksins, og gerir þar með kröfu til
að teljast ábyrgt blað.
ITSTJÓRA Alþýðublaðsins, Stefáni Péturssyni,
sem er trotskisti, þykir sem orðið hafi slæm um-
skipti frá því á friðai’fundinum í Versölum, þegar hin-
ir fjórir voldugu, Lloyd George, Clemenceau, Wilson
og Orlando skópu álfunni frið, sem entist hálfan ann-
an áratug. Stefán er farinn að ryðga svo í sögunni, að
hann heldur að smáþjóðir Evrópu hafi fengið að ráða
sjálfar málum sínum í lok heimsstyrjaldarinnar fyrri.
Sannleikurinn er sá, eins og Stefán hefur áður lýst
í rituðu máli, að alþýðubyltingar margra Evrópu-
landa voru kæfðar í blóði fyrir tilstuðlan „lýðræðis-
stórvelda heimsins, og settar upp fasistískar kúgunar-
stjórnir, er nutu velvildar og stuðnings auðvaldsstór-
veldanna,- jafnt þó þessar stjórnir hindruðu með öllu
að þjóðirnar fengju að láta í ljós vilja sinn um þjóð-
skipulag eða stjórnarfar. Öll auðvaldsstórveldi heims-
ins og leppríki þeirra sendu hverja öldu íhlutunar-
herja af annarri til að bæla niður alþýðustjórn Sovét-
ríkjanna, en vegna hetjumáttar sovétþjóðanna, óbil-
andi forustu Bolsjevíkaflokksins á sviði hermála og
stjórnmála og samúðar alþýðu auðvaldslandanna,
endaði sú íhlutun með smánarlegri hrakför auðvalds-
herjanna. Á friðarfundinum í Versölum var það vilji
auðvaldsstórveldanna sem réði, — málum var skipað,
ríki mynduð og landamæri dre^in eftir geðþótta
þeirra.“
þAÐ ER RÉTT hjá Alþýðublaðinu, að síðan hefur
orðið gífurleg breyting á alþjóðaástandinu. í lok
annarrar heimsstyrjaldarinnar er sósíalistískt alþýðu-
ríki, Sovétríkin, langsamlega voldugasta ríki Evrópu,
og nýtur velvildar og virðingar ekki einungis alþýðu
allra landa, heldur og allra frjálslyndra afia úr borg-
arastéttunum. Bretaveldi er stjórnað af Verkamanna-
flokknum brezka, sem þjóðin hefur fengið skýlaust
umboð til að vera rödd og hönd Bretlands við mótun
friðarins og lausn alþjóðavandamála næstu árin.
Tveir þeirra þriggja, sem sátu Potsdamfundinn með
úrslitavaldi, eru fulltrúar verkamanna, Stalín, for-
sætisþjóðfulltrúi hinna sósíalistísku Sovétríkja og
Attlee, forsætisráðherra í stjórn Verkamannaflokks-
ins brezka. Hvílík breyting frá öflum þeim, sem úr-
slitum réðu í Versölum.
^LÞÝÐUBLAÐIÐ var nýbúið að guma af sigri
„flokksbx’æðra“ sinna í Bretlandi. Nú virðist blað-
ið hafa gleymt, að „flokksbróðir“ þess, Clement Att-
lee, er ábyrgur fyrir ákvörðunum Potsdamráðstefn-
unnar. Allar aðdróttanir til þess fundar og tortrygg-
ing á gerðum hans bitnar því að sjálfsögðu á þessum
manni, sem trotskistinn Stefán Pétursson sýnir þann
vafasama heiður að telja ,,flokksbi’óður“ sinn. Al-
þýðublaðinu varð þarna á ein af sínum stæi'stu skyss-
um, sem í svip sýnir innræti þess umbúðalaust. í stað
Attlees og Stalins dreymir það um menn Versala-
fundarins, — heim, þar sem auðvaldið ræður óhindr-
að og skefjalaust, þar sem hægt er að berja alþýðu-
byltingar og þjóðfrelsishreyfingar niður með blóðug-
um fasisma. Alþýðublaðið er komið leið trotskismans
á enda, — ef orðmælgin og hræsnin eru skilin frá,
verða eftir innræti og óskir fasismans.