Þjóðviljinn - 22.08.1945, Blaðsíða 1

Heyskapur gengur
^ga sunuau-
Óvenju stórfelldar rign-
ingar, og samfelldir óþurrk-
ar hafa nú gengiö hér urn
langan tíma.
í sveitum víöa sunnán-
lands og viö Faxaflóa horfir
til stórvandræöa vegna
þessa tíöarfars.
Tún voru víöa seinsprottin
sökum vorkulda og byrjaöi
því sláttur meö seinna móti.
Eiga því flestir bændur
meira og minna úti af tööu-
feng sínum. Maöur úr Myra
sýslu, sem var á ferö hér í
borginni, sagöi aö á mörg-
um bæjum lagi taöan úti
hrakin og væri farin aö
mygla.
Útlit er fyrir góöa upp-
skeru úr göröum. Og búizt
er viö aö dilkar veðri meö
vænna móti í haust.
10. árgangur .
Miðvikud. 22. ágúst 1945.
seíur nýtt
met í 4x1500 m boð-
hlaupi
Á innanfélagsmóti Ár-
manns í fyrrakvöld var sett
nýtt íslenzkt met í 4x100 m
boðhlaupi. Tíminn var 17
mín. 52.6 sek.
í sveitinni voru þessir
menn: Sigurgeir Ársæísson,
Hörður Hafliðason, Stefán
Gunnarsson og Gunnar Gísla
son. Gamla metið var 18 mín.
5,4 sek., sett.af KR í fyrra.
am -
stórmerk brszk
uppfinding
Bretar hafa skýrt frá enn
einu stríðsleyndarmáli sínu.
— Hafa þeir hin siðari stríðs-
ár haft í notkun nýtt, tœki
sem notað var til að finna ó-
vinaflugvélar á leið til Bret-
lands.
Galdurinn er í því fólginn
að mjög stuttum raföldum er
útvarpað í snöggum hviðum,
og þess svo beðið .að þær end
urvarpist frá þeim hlutum,
sem fyrir þeim verða, og má
þá sjá á sérstöku spjaldi
mynd af þeim hlut, sem raf-
öldurnar lenda ,á- — Seinna
voru þessi tæki gerð ennþá
fullkomnari og sett í flugvél-
ar. Gera þau flumönnum
kleift að sjá landslag og
mannvirki, sem þeir fljúga
yfir, þótt ekkert sjáist með
berum augum.
Vísindamenn tóku fyrst eft
ir þessu fyrlrbrigði fyrir 20
árum og gerðu ýmsar tilraun
ir með endurvarp rafaldna,
án þess að þeim dytti í hug,
að það hefði nokkurt nota-
gildi.
Spanska lýðveldisþingið sem kosið var
1936 á fundi í Mexico
Barrio kosinn forseti spánska lýðveldisins
Spansk'a lýðveldisþingið, er
kosið var árið 1936, kom sam-
an á fund í Mexico nýlega
og er því nú lokið. Allflestir
þingmennirnir, sem á lífi eru
og ekki eru í fangabúðum
Francos munu hafa sótt þing-
ið, þ. á m. var síðasti forsœt-
isráðherra spánska lýðveldis-
ins, Juan Negrin og aðrir
kunnir spánskir stjórnmála-
menn.
Forseti spánska lýðveldis-
ins var kosinn á þinginu og
var sósíaldemokratinn Barrio
kosinn forseti.
Þetta þing spánskra lýðveld
issinna er haldið einmitt á
þeim tíma, þegar verið er að
útkljá örlög spönsku þjóðar-
innar á næstu áratugum,- Hin
voldugu Bandamannaríki
munu seúnilega á næstunni
taka sameiginlega eða hvert
í sínu lagi ákvörðun um af-
stöðu þeirra til fasistastjórn-
ar Francos. Þær fréttir, sem
boizt hafa af ummælum
Bevins um afstöðu brezku
stjórnarinnar, lofa ekki góðu
um, að spánska þjóðin verði
á næstunni frelsuð undan
kúgun fasismans, en þess er
bó enn að vænta, að Samein-
uðu þjóðirnar, sem fórnuðu
nilljónum mannslífa í bar-
áttunni gegn fasismanum,
nuni ekki láta hann haldast
við líði á Spáni frekar en í
binum sigruðu fasistaríkjum.
Japanski flotinn nær
aliur á hafsbotni.
í tilkynningu frá alalbæki-
ítöðvum Nimitz flotaforingja
i Guameyju, er skýrt frá því,
að samkvæmt upplýsingum,
;em japanskur flotaforingi,
er var meðal japönsku full-
trúanna á fundinum í Man-
il um síðustu helgi, sé aðeins
15% af janpanska herskipa-
flotanum enn á floti, eða að
Japanar eigi nú aðeins 55
herskip af 382, sem þeir
áttu, þegar þeir gerðu árásina
á Pearl Harbor. Komu þess
ar upplýsingar að öllu leyti
heim við skýrslur Banda-
manna um það skipatjón, er
þeir hafa valdið Japönum í
styrjöldinni.
Zamboangahöfn á Mindana o. Þaðan verður flutt hsrlið
til Jap anseyja.
'Vi ao vera
Segir fiðlusnillingurinn Adolf Busch
Eins og áður hefur
verið skýrt frá hér í
blaðinu, kom hinn heims
frægi þýzki fiðluieikari
og tónskáld Adolf Busch
hingað til lands í fyrra-
dag. Hér mun hann dvelj
ast í hálfan mánuð og
halda 3 opinbera tón-
leika á vegum Tónlistar-
félagsins. Blaðamenn
höfðu í gær tal af honum
á Hótel Borg.
Adolf Busch fæddist árið
1891 í Þýzkalandi. Hinar
miklu tónlistargáfur hans
komu í ljós, þegar snemma
í bernsku og lét faöir hans
byrja aö kenna honum
fiöluleik, þegar hann var
briggja óra gamall og
fjögurra ára hélt hann
fyrstu opinberu hljómleika
sína. Hann stunddöi nám t
tónbrtarskólanum 1 Köin,
Hann hefur farið víða um
heim og haldið hljómleika,
og er talinn einn mesti fiölu
sniiUhgur, sem nu er-ufpi.
Hann flýöi frá Þýzka-
landi, þegai Hitler komst
til valda, tins og flestir
fremslu listamenn cg rit-
bólundai Þýzkalands, og
geröist svisneskur ríkisborg
ari áriö 1934. Síöan áriö
1939 hefur hann þó dvalizt
óslitið í Bandaríkjunum.
GLAÐUR YFIR ÞVÍ AÐ
VERA KOMINN HINGAÐ
Við hittum Busch í her-
bergi hans á Hótel Borg.
Hann er unglegur maður,
þreklegur, en léttur í hreyf-
ingum, og þýður af sér mjög
góðan þokka.
Hann kveðst vera glaður
yfir því að vera kominn hing-
að og fá tækifæri til að leika
fyrir íslenzka hlustendur.
Hann sagðist hafa orðið að
fresta för sinni vegna slæms
veðurs, en nú vþ’tist.svo sem
veðrið hér ætlaði að verða sér
hliðhollt.
Við spyrjum hann um efn-
isskrána á tónleikum hans og
skýrir hann okkur frá henni.
Á fyrstu tónleikunum, sem
verða annað kvöld, mun hann
leika eftirfarandi verk:' Svítu
í e-moll eftir Bach, c-moll-
sónötuna eftir Beethoven,
Djöflatrillusónötuna eftir
Tartini, 4 rómantísk lög eftir
Dvorak, Perpetuum mobile
eftir Novashek og fjóra ung-
verska dansa eftir Brahms.
Á öðrum tónleikunum leikur
Busch eftirtalin verk: Són-
ötu í c-moll eftir Germing-
nani, partitu án undirleiks í
E-dúr eftir Bach, Fantasíu
eftir Schumann, svítu eftir
Vivaldi, adagio eftir orelli,
capriccio eftir Mestrino, tvo i
tékkneska dansa eftir Sme-
tana-Serkin og tvo slavneska
dansa eftir Dvorak-Press. —
Enn hefur efnisskrá þriðju
tónleikanna ekki verið ákveð
in fyllilega, og verður því
ekki skýrt frá henni hér.
LISTAMANNAFJÖL-
SKYLDA
Við spyrjum Busch um
bræður hans, Fritz og Her-
mann, sem báðir eru frægir
tónlistarmenn. Fritz, sem er
einn kunnasti hljómsveitar-
stjóri heimsins, er nú í Ar-
gentínu og er argentínskur
borgari, en Hermann, sem er
celloleikari, býr í New York,
og leikur í strokkvartett
183. tölublað.
næsto tielgi
Brezkur floti á
lsið til HonSíong
Hernám Japanseyja
mun liefjast um næstu
heigi. Bandarískar flug-
véiar munu á iaugardag
fljúga til Japanseyja og
setja niður fallhlífarlið á
ýmsum mikilvægum
stöðum í nágrenni Tokio.
Á sunnudag mun flota-
deild sigla inn í Tokio
og Harbaiflóa og setja
þar lið á land. En á
þiiðjudag muu megin-
Muti fyrstu hernáms-
sveitanna koma. Munu
þær verða .settar á land
á tveim stöðum skammt
frá Tokío og er annar
staðurinn hin mikilvæga
hafnarborg Jokosjúko.
Samkvæmt útvarpsfrétt frá
Sjúngking er öflug brezk
flotadeild þegar á leiðinni til
Honkong til að hernema borg
ina, og yfirforingi japönsku
herjanna í Kína er kominn
til aðalbægislíSva Sjang
Ka-sjek til viðræðna um upp
gjöf þeirra. Þær fréttir hafa
borizt, að kínverzku komm-
únistaherirnir hafi þegar tek-
ið Nanking, sem fyrir árás
Japana var höfuðborg Kína.
Ennfremur hafa borizt fréttir
um að þeir hafi tekið borgina
Peiping, hina fornu höfuð-
borg Kínaveldis.
Fulltrúi japönsku stjórnar
innar er kominn til Singa-
pore méð fyrirskipun Jap-
anskeisara um að japönsku
hersveitirnar leggi niður
vopn.
Rauði herinn sækir enn
fram í Mansjúríu og á Sakal-
ineyju. Hann hefur nú tekið
250. þús. fanga. Viðræður
fara nú fram milli japanskra
herforingja og herforingja úr
rauða hernum um algera upp
gjöf japanska hersins í Man-
sjúríu, Kóreu og á Sakalin.
Adolfs, bróður síns. Það kem
ur í ljós, að hinn frægi tékk-
neski píanóleikari, Serkin, er
tengdasonur Adolfs Busch,
og getum við ekki setið á
okkur að segja, að svo virð-
ist sem öll fjölskyldan sé
frægir listamenn. Bu'v'i bros
ir og segir, að ekk' sé fjarri
því, og bætir við að .o'mr
bróðir sinn sé kunnur leik-
ari.
Frh. á 8. síðu.