Þjóðviljinn - 22.08.1945, Blaðsíða 5

MiÖvikud. 22. ágúst 1945.
ÞJÓÐVILJINN
6
SlLDVEÍÐISAMNINGARNIR
Kattarþvottur og yfirklór Sigurjóns
Laugardaginn 4. ágúst sl. þýðu án blygðunar, og skal
birtir Alþýðublaðið grein eft-
ir formann Sjómannafélags
Reykjavíkur, Sigurjón Ólafs-
gon, og nefnist hún ,,Rógur
kommúnista um Sjómanna-
félag Reykjavíkur11.
komið að því síðar.
Af þessum ástæðum mun
sannast að segja tæpast hafa
þótt svara kostnaði, m. a.
vegna takmarkaðs rúms, að
birta þennan samning, til
Þótt mér verði ekki með þess eins að auglýsa niður-
réttu frýjað lítillætis til að
eiga tal við „alþýðuleiðtoga“
af tagi þeirra, er gera nú
stykki sín á almannafæri und
ir margvíslegum gerfinöfn-
um í fyrrverandi málgagni
verkalýðsins, Alþýðublaðinu,
ef ég sé í því einhverja hags-
von fyrir stétt mína, vinnandi
fólk, hef ég aldrei látið mig
henda þann skort á sjálfsvirð-
ingu að þreyta saurkast við
hina pólitísku rennusteins-
menn Alþýðublaðsins, er vita
lægingu Sigurjóns og Co.
Auk þessa hefur stjórn S. R.
ekki látið svo lítið enn þann
dag í dag að senda sambands-
stjórn þessa samninga hvað
þá Vinnunni. Nöldur Sigur-
jóns út í Vinnuna fyrir það
eitt að hlífa honum meira, en
hann átti sk'ilið, er gáta, sem
ég hirði eigi um, enda sig-
urjónskt einkamál. Enn kem-
ur hin slitna og falska plata
Alþýðublaðsins um það að
Alþýðusambandið hafi ætlað
sig það kámuga frammi fyrir i að hrifsa samningsréttinn úr
almenningi, að þeir ekki þora
að sýna nafn sitt.
Eg mun því leiða hjá mér
nú sem fyrr, árásir grímu-
manna Alþýðublaðsins á mig
sem persónu og sem fram- j
kvæmdastjóra Alþýðúsam-
bandsins, en virða formann
sambandsfélags vors, Sjó-
mannafélags Reykjavíkur,
svars, vegna sjómannanna.
sem þurfa og eiga að fá að
vita hið sanna um þau mál,
er grein Sigurjóns fjallar um,
og draga af því hagnýta lær-
dóma.
Nöldur Sigurjóns
Að fráskildum persónuleg-
um fúkyrðum og venjulegum
Alþýðublaðsskömmum um
„kommúnista“, en svo kalla
þeir Alþýðublaðsmenn Al-
þýðusamband íslands, virðist
Sigurjón hafa ýmislegt að at-
huga við framkomu sam-
bandsins varðandi síldveiði-
kjörin og þar að lútandi samn
inga. Hann byrjar nöldur
sitt út af því, að síldveiði-
kjarasamningur sá, er hann
og vopnabræður hans gerðu
án samráðs við Alþýðusam-
bandið að morgni þ. 1. júlí
sl. skyldi ekki vera birtur í
tímariti sambandsins, Vinn-
unni, við hliðina á samningi
þeim, sem gerður var og und-
irritaður sama dag, af fulltrú-
um Alþýðusambands íslands
og Landssambands ísl. útvegs
manna.
Til þess að greiða fyrir
Sigurjóni þessa flóknu gátu,
vil ég ráðleggja honum að
bera vel saman þessa tvo
samninga og spyrja svo sjálf-
an sig hvort til sé eitt einasta
jákvætt atriði í samningi
hans, sem ekki er líka í hin-
um.
Auk þessa eru í samningi
Alþýðusambandsins ekki fá
jákvæð atriði, sem ekki eru í
hans samningi, en hinsvegar
í samningi hans og þéirra fé-
laga neikvæð atriði, sem vart
-er hægt að birta í tímariti
heildarsamtaka íslenzkrar al-
höndum
sambandsfélaga
sinna og kátbroslegt nöldur
um það að Alþýðusambandið
hafi ,,þrætt“ samning hans, í
sömu andránni og hann á-
sakar Alþýðusambandið fyrir
að hafa sett fram aðrar kröf-
ur og gert öðruvísi samninga
en hann. Enda þótt hér sé um
að ræða samskonar einkamál
gamla mannsins og hið fyrra,
ætlast ég til að síðar í grein
minni gefist nokkur skýring
á þessu.
Yfirklór Sigurjóns
Þótt þeir Alþýðublaðsmenn
þyki ekki að jafnaði keitu-
vandir fram úr máta, dylst
ígum, sem les grein for-
manns Sjómannafél. Reykja-
víkur, að möndull hennar
snýst um það eitt, að klóra
yfir. — Sigurjón hefur senni-
legá fengið einhvern pata af
því, að sjómönnum gangi illa
að melta bann boðskap hans,
frá því í vor, að vinnandi
stéttum sé hagur að því, að
eigast illt við irnbyrðis, þeg-
ar launadeilur ber að hönd-
um, í stað þess að standa
saman, að sjómenn í Sjó-
mannafélagi Reykjavíkur eigi
að búa við verri kjör en stétt-
arbræður þeirra í sjómanna-
félögunum í Vestmannaeyj-
um, Akureyri og víðar, eða
að það gangi glæpi næst af
Alþýðusambandinu, að beita
sér fyrir því, að öll sjómanna
samtök innan vébanda þess,
samstilli krafta sína um sam-
ræmdar kröfur, m. a. til að
bæta kjör Faxaflóasjómanna
á síldveiðum til samræmis við
þau beztu, sem þekkjast ann-
ars staðar.
Þeir Alþýðublaðsmenn sjá
nú, að ekki dugir lengur að
berja höfðinu við steininn og
að ekki þýðir að bjóða starf-
andi sjómönnum upp á það,
sem óhætt er að bera á borð
fyrir landherinn á fundum
Sjómannafélags Reykjavík-
ur.
Það þarf að búa til sögu.
Þess vegna reynir Sigurjón
nú — og leggur sjáanlega á
það megináherzlu — að koma
því inn hjá þeim sem hann
óttast nú mest, sjómönnunum
í Sjómannafélagi Reýkjavík-
ur, að honum og meðstjórn-
endum hans hafi eigi staðið
til boða samstarf við fulltrúa
Alþýousambandsins fyrr en
eftir dúk og disk.
Sigurjóni farast m. a. orð á
þessa leið:
„Þegar við höfðum samið
okkar tillögur og lagt þær
fyrir útvegsmenn 29. maí,
höfðu þeir (þ. e. fulltrúar Al-
þýðusamb.) ekki hreyft hönd
né fót til að undirbúa tillögur
um síldarkjör ....“
Fyrr í sömu grein segir
Sigurjón:
„Þann 21.—23. maí -gengu
stjórnir Sjómannafélaganna í
Reykjavík og Hafnarfirði frá
uppkasti að samningi, sem
allir voru ásáttir um að
leggja fyrir útgerðarmenn“.
Annarsstaðar segir Sigur-
jón:
„Formaður Sjómannafélags
Hafnarfjarðar var ekki fyrr
búinn að fá tillögur okkar
vélritaðar en hann afhenti
Jóni Rafnssyni þær, áður en
allir meðstjórendur hans
höfðu samþykkt þær. Þá
skeður það fyrirbrigði að Jón
Rafnsson í umboði stjórnar
Alþýðusambandsins sendir
út sitt hirðisbréf.. Vitn-
eskja um bréf þetta barst
stjórn félags okkar eftir að
við vorum á fundi með út-
gerðarmönnum þ. 29. maí og
höfðum þar lagt fram okkar
tillögur“ (Leturbr. hér).
Með öðrum orðum, Alþýðu-
sambandið hafði ekki hreyft
„hönd né fót“ 29. maí. Stjórn
Sjómannafélags Reykjavíkur
hafði ekki fengið neina vitn-
eskju um bréf Alþýðusam-
bands íslahds þennan dag. —
< 21.—23. maí er gengið frá
uppkasti að samningi, sem
allir eru ásáttir um. En rú-
sínan í pylsuendanum er það,
að áður en.allir meðlimir við-
komandi tveggja félaga-
stjórna ,,höfðu samþykkt“
samningsuppkastið, „þá skeð-
ur það fyrirbrigði, að Jón
Rafnsson bregður við og
sendir í umboði Alþýðusam-
bandsins hið margumtalaða
„hirðisbréf".
A þessu væri ‘náttúrlega
unnt að fá eina há-sigur-
jónska skýringu, og hún er
sú, að á þessu herrans ári
hafi 29. maí komið á undan
þeim 23., og kæmi mér það
engan veginn á óvart þótt sá
vísdómur ætti eftir að sjást
eftir einhvern úr stjórn S. R.,
því svo mæla börn sem vilja.
Sannleikurinn í þessu máli er
vitanlega sá, að stjórnir sjó-
mannafélaganna í Reykjavík
og Hafnarfirði höfðu báðar
fengið þetta bréf sambands-
Framh. á 7. síðu.
Utanríkismálasteína Bevins
ÞAÐ fer. vart hjá því að ræða brezka utanríkismála-
ráðherrans, Bevins, vekti nokkur vonbrigði meðal
lýðræðissinna.
Bevin er talinn einhver allra atorkumesti for-
ingi brezka Verkamannaflokksins, mjög fylginn sér
og harðskeyttur. Sagan segir að er Attlee fór á kon-
ungsfund, til þess að tilkynna honum hugmyndir
sínar um stjórnarmyndun, þá hafi Attlee ætlað sér
að gera Bevin að fjármálaráðherra og lagt það til
við konung. En fjármálaráðhérraembættið er í Eng-
landi almennt talið mikilvægasta ráðherraembættið
næst forsætisráðherraembættinu, og frá sjónarmíði
Attlee’s hefur það verið þýðingarmest að fá þennan
járnkarl flokksins í það embættið, sem tryggja átti
tekjurnar, er standa skyldu undir hinum miklu fyrir-
huguðu framkvæmdum stjórnarinnar um alþýðu-
tryggingar o. fl. En sagan segir að konungur hafi
lagt mjög að Attlee að gera Bevin að utanríkis-
málaráðherra og hafi Attlee látið til leiðast fyrir
bænastað hans.
Og nú hefur Bevin lýst stefnu sinni. Að vísu
verður hún ekki til hlítar dæmd fyrr en ræðan
sjálf hefur borizt hingað, en eftir þeim litlu fregnum,
sem af henni hafa komið, þá eru þó atriði í henni
sem vonbrigði vekja. En vera kann að hún sé þó
betri sjálf en fréttirnar, sem af henni hafa borizt.
þAÐ er fyrst og frémst ummælin um Spán, sem
vekja undrun manns.
Hvað meinar Bevin með því, að segja bara að
Spánverjar eigir sjálfir að ákveða stjórnarfar sitt,
— en segja ekki Franco með berum orðum að fara?
Spánverjar ákváðu sjálfir stjórnarfar sitt í frjálsum
kosningum 1936 — og hafa ekki fengið að gera það
síðan — og það er ekki séð að þeir geti það nú, nema
með uppreisn og borgarastyrjöld gegn einræðinu.
Með ummælum Bevins verður ekki forðað borgara-
styrjöld á Spáni. Einmitt þvert á móti gætu um-
mæli brezks utanríkisráðherra um að -Franco, sem
komizt hefði til valda með uppreisn og landráðum
1 skjóli Hitlers og Mussolinis, ætti að segja af sér
tafarlaust og láta fram fara frjálsar kosningar, —
þau ummæli gætu forðað borgarastyrjöld á Spáni
og knúð fasistaklíkuna þar til þess að láta undan.'
Ekki hafa enn borizt fréttir af, að Bevin hafi
minnzt á Argentínu, en þar beitir nú fasistastjórnin
hervaldi við lýðræðissinna. Hinsvegar er vitanlegt
að brezkir auðmenn eiga í Argentínu mikilla hags-
muna að gæta og fasistastjórnin þar lifir aðeins af
þeirra náð. Hinsvegar hefur þýzkt auðmagn og þýzk-
ir herforingjar búið sér þar góða bækistöð. — Það
veitti því ekki af að einmitt utanríkisráðherra
brezku Verkamannastjórnarinnar léti það ótvírætt í
ljósi að fasismann yrði að uppræta hvar sem hann
fyndist. — En í þeim útdráttum, sem hingað hafa
borizt verður ekki séð að hann hafi minnzt á fasista-
einræðið í Argentínu.
JJINSVEGAR virðist Bevin hafa rætt um að
stjórnarfarið í Búlgaríu, Rúmeníu og Ungverja-
landi væri ekki að hans skapi. Eftir því sem bezt
verður séð, þá er áð gerast bylting í þessum löndum.
Alþýðustéttirnar eru þar að bylta af sér fasisma,
sem drottnað hefur þar í tvo áratugi, og oki jarð-
eignaaðals, sem haldið hefur þessum þjóðum í eymd
og niðurlægingu öldum saman. Útþurrkun aldagam-
als lénsskipulags á Balkan og í Austur-Evrópu geng-
ur vafalaust ekki eins friðsamlega og enskar kosning-
ar 1945. En það er ekkert sem gefur til kynna að
þessar þjóðir muni fara nokkuð hrottálegar að við
lýðræðismyndunina en Englendingar gérðu sjálfir,
er þeir voru að brjóta einræði og lénsvald á bak aft-
ur 1642—49.