Þjóðviljinn - 05.10.1945, Blaðsíða 6

6
ÞJÖÐVILJINN
Föstudagur 5. okt. 1945.
Tvíburarnir
'/?— ■ ■ ■ " 1 ' ■'"■
John Galsworthy:
n- ;.’••• / • -•
Bræðralag
Þá hringdi síminn.
Það var tröllkonan í Baulu. Hún hafði frétt um
ófarir tvíburanna og var heima til þess að geta
strítt grannkonu sinni.
,,Sæl, Ketilríður mín. Eru þeir ekki mestu
greindarbörn ennþá, tvíburarnir þínir?“
„Eg tek aldrei aftur það, sem ég segi“, svaraði
Ketilríður tröllkona með þjósti. „Og ég segi það
enn, að óþægustu börnin eru efnilegustu börnin.
En ef drengir mínir fara aftur að heiman og læra
mannasiði, þá tek ég ekki svari þeirra hér eftir. Eg
verð að segja, að þeir eru ekki gáfulegir núna“.
Gösta Knutsson:
Brandur skottlausi
FYRSTI KAFLI
Skottlausi kötturinn.
Einu sinni var köttur — bara venjulegur köttur
með rauðar nasir og rauðleita þófa undir fótun-
um. En það einkennilega var, að hann var rófu-
laus. Eða svo mátti það heita. Hann hafði reynd-
ar syolítinn rófustúf, sem hann gat veifað, ef hon-
um lá á, til dæmis þegar hann var reiður.
En það grátlegasta af öllu var þó, að það var
rotta, sem hafði bitið af honum rófuna. Það er
ótrúlegt, en satt er það þó, og svona vildi það til:
Einu sinni, þegar Brandur var svolítill kettl-
ingur og gat ekki einu sinni hreyft sig í bóli sínu,
þá kom rotta, sem var stærri en hann sjálfur og
afar illileg — og beit af honum rófuna. Hún hafði
hvasgpr tennur.
MÞETT4
Fyrir rúrnum áratum fór
fram í Nsw York samkeppni
í mnelgi. Þrjátíu menn og kon
ur kapotu um, hver gæti tal-
að lengú, og verðlaunin voru
1000 d;31arar. Máttu kepp-
endurn'r, hvort sem þeir
vildu .hsldur, flytja ræður,
iesa eðr syngja, ef þeir að-
eins þögðu ekki. Einn þeirra
lék á hvert hljóðfærið af
öðru og s'ing stanzlaust. Kona
nokkur las upphátt í þiblí-
unni. Vísindamaður flutti
hverja ræðuna á fætur ann-
ari u.m fræðigrein sína. Einn
reykti pípu sína og óð elginn
um allt milli himins og jarð-
ar. Kenpendurnir máttu sofa
lítil'3 háttar og var það reikn-
að frá.
Fyrstu 24 klukkutímana
gafst enginn upp. En þá
fóru menn smám saman að
gugna. Sumir urðu hásir. Aðr
ir fengu hita. Eftir 80 klukku
stundir voru aðeins tveir
keppendur eftir — tvær kon-
ur. Önnur gafst upp á þriðja
sólarhringnum, en hin —
amerísk kona að nafni miss
Wilson — hafði síðasta orðið
og vann metið. Aftur á móti
hafði Indíáni nokkur, fílsterk
ur, helzt mjög snemma úr
lestinni og fengið hita.
★
— Er það satt, að þú hafir
unnið 50.000 krónur í spilum
í Monte Carlo.
— Já, það er satt. Reyndar
var það í Ostende en ekki
Monte Carlo. Það voru líka
50 krónur en ekki 50.000
krónur. Og svo tapaði ég
þeim, en vann> þær ekki.
Sokratesar — þessari mynd,
sem Cecilia gat aldrei fellt
sig við. Hún var svo þung-
lamaleg og ljót. Það var bezt
að koma strax að efninu.
„Frú Hughs sagði mér dá-
lítið einkennilegt um Fyrir-
myndina“.
Brosið hvarf úr augum
Hilarys en var óbreytt á vör-
unum.
„Jæja“.
Cecilia hélt áfram og rödd
hennar var óstyrk:
„Frú Hughs segir, að það
sé hennar vegna, að maður-
inn sinn hagi sér svona ó-
skaplega. Eg er ekki að lasta
stúlkuna, en það virðist eins
og hún hafi — hafi —“
„Hafi hvað?“
„Hafi ært Hughs, eins og
konan orðar það“.
„Ært Hughs!“ endurtók
Hilary.
Cecilia horfði stöðugt á
mynd Sókratesar og hélt
áfram fljótmælt:
„Konan segir, að hann elti
hana á röndum og laumist á
eftir henni hingað, til að
fylgja henni heim. Þetta er
einkennilfegt allt saman. Þú
hefur farið þangað. Er það
ekki?“
Hilary kinkaði kolli til
samþykkis.
„Eg var að tala við pabba“.
hélt Cecilia áfram. „En hann
er alveg ómögulegur. Eg fékk
hann ekki til að hlusta á mig
andartak“.
En það var Hilary, sem
hlustaði með athygli.
„Eg var að biðja hann, að
fá aðra stúlku til að skrifa
fyrir sig“.
„Hví þá það?“
Það virtist ómögulegt að
komast hjá því, að segja það,
sem hún var komin til að
segja. Og svo lét hún það
fara:
„Frú Hughs segir, að Hughs
hafi í hótunum við big“.
Hdary brosti háðslega:
„Ja, rétt er það. Það vár
skemmtilegt! En hver er
ástæðan?"
Meðvitundln um að vera
alsaklaus riðin við annan eins
óþverra og þetta mál, var í
þann veginn að yfirbuga Cec-
iliu. „Það veit guð, að mig
lanear ekki til að skipta mér
af öðru ei'ns og þessu — ég
s3<ipti mér aldrei af neinu.
Þetta er v'iðbjóðslegt“.
Hilary tók í hönd hennar
til að hughreysta hana. v,Eg
veit bað, góða Cecilia. En við
skulum bara tala um það í
hreinskilni“.
Hún varð. honum þakklát
og tók um hönd hans af öllu
afli.
„En þetta er svo vðbjóðs-
legt, Hilary“.
„Viðbjóðslegt! Ojá. En er
þá ekki bezt að lúka því af?“
Cecilia var orðin eldrauð
í framan. „Viltu þá, að ég
segi þér allt?“
„Auðvitað“.
„Ijiughs heldur áreiðanlega,
að þú — að þú sért að draga
þig efti.r stúlkunni. Það er
aldrei hægt að leyna neinu
fyrir vinnufólki eða þeim,
sem koma á heimilin til að
vinna. Og þessháttar mann-
eskjur halda alltaf allt það
versta. — Fólk veit auðvitað
að þið Bianca — að þið —“
Hilary kinkaði kolli.
Frú Hughs segir, að mað-
urinn hóti því, að fara til
Biöncu“.
Cecilia sá systur sína í hug
anum, eins og hún stæði hjá
þeim, og hún hélt áfram í
örvæntingu:
„Og Hilary. — Eg er viss
um, að frú Hughs heldur
líka, að — þú sért hrifinn af
stúlkunni. Og það er eðlilegt,
að hún reyni að telja sér trú
um það, því að ef svo væri,
þá þýddi auðvitað ekki fyrir
ræfil eins og manninn henn-
ar að elta stúlkuna“.
Hún steinþagði, undraðist
s.iálf hve lágt hún gat hugs-
að og blygðaðist sín fyrir
það, sem hún hafði sagt. Hil-
ary leit undan.
Cecilia kom við handlegg
hans:
„Góði Hilary“, sagði hún.
„Er ekki hugsanlegt, að þið
Bianca —“.
„Nei, það er ekkj hugsan-
legt“. Hann beit saman vör-
unum.
Cecilia horfði hrygg til
jarðar. Svona hrygg hafði
hún ekki verið. síðan Stefán
lá í lungnabólgunni. Það
vaknaði nefnilega hjá henm
óljós grunur, beear hún lei’t
á Hilary. Auðvitað gat það
verið eintóm reiði út ?f ó-
svífni mannsins. en bað gat
líka verið. — Hún átti engin
orð yfir það.-— Ja, það gátu
verið einhverjar versónulegar
tilfinningar á bak við.
„Væri ekki réttast, hvað
sem öðru líður, að láta hana
hætta að koma hingað?“
spurði hún.
Ililary gekk frám og aftur
um gólfið.
„Þetta er eina atvinnan,
sem hún hefur. Hún vinnur
fyrir sér með þessu. -Það er
viðkunnanlegra en að sitja
fyrir. Eg vil ekki eiga neinn
bátt í að ræna hana þessari
vinnu“.
Cec^ia hafði aldrei séð Hil-
ary í geðshræringu fyrr. Ef
til vill var hann ekki alltaf
eins bldður í skapi og hann
sýndist, eri bjó yfir einhverj-
um ótömdum kröftum, sem
hún bæði óttaðist og dáðist
að. Þessi óvissa um, hvernig
raunverulegt innræti hans
væri, gerði málið margfalt
erfiðara og hættulegra.
„En Hilary“, sagði hún að
síðustu. „Geturðu treyst þess-
ari stúlku? Eg á við — ertu
viss um að hún sé þess virði,
að henni sé hjálpað?“
„Eg veit ekki, hvað þú átt
við“.
„Eg á við.— Hvað vitum
við um fortíð hennar?“
Cecilia sá það á því, hvem-
ig hann hreyfði augabrýrnar,
að hann hafði sjálfur hugsað
um þetta. Þess vegna óx
henni hugrekki og hún hélt
áfram:
„Hvar eru vinir hennar og
ættingjar? — Eg á við. —
Hún hefur kannski lent í ein-
hverju ævintýri“.
„Þú ætlast þó ekki til, að
ég spyrji hana að því?“ sagði
Hilary.
Ceciliu fannst hún hafa
orðið sér til athlægis.
„Jæja“, svaráði hún og
röddin var kuldaleg. „Ef
þetta er árangurinn af því að
hjálpa fátækum. þá veit ég
ekki til hvers bað er“.
Hilary svaraði þessu engu,
og bá varð henni enn órórra.
Þetta var allt jafn torskilið
og óeðhlegt: Þetta svart-
hærða lubbamenni, Hughs, og
mynd systur hennar, sem hún
sá stöðugt í anda. Henni
hafði blátt áfram aldrei dptt-
ið í hug, að maður eins og
Hrighs gæti orðið ástfanginn.
Hún hafði séð húsakynni þess
háttar fólks út um svefnher-
bergiseluggann sinn. Gátu
vaknað heitar ástartilfinning-
ar í þeim skúmaskotum?
Þeir, sem þar bjuggu, áttu
fullt í fangi með að draga
f-im líf;ð við sult og sevru.
Hún vissi það vel, að kjör
beirra voru hörmung. Ilvern-
j'j gátu manneskjur, sem
lifðu í eymd og volæði haft
tíma og orku til að vekja
hjá sér heitar ástríður? Það
var ótrúlegt.
Hún. vaknaði af hugsunum
■ sínum við það, að Hilary
sagði:
„Það er satt,- Þetta er
hættulegur maður“.
Þegar hann samsinnti
henni og hún fann jafnframt,
að hún átti í fórum sínum
dálitla hörku, sem kom vit-
inu fyrir vorkunnsemi henn-
ar, var hún reiðubúin að láta
skríða til skarar, úr því sem
komið var.