Þjóðviljinn - 05.10.1945, Blaðsíða 8

Bæjarfélög þurfa lagaheimild um eignamám
á lóðum og endurbyggingu bæjarhverfa
Till. sósíalista um þetta vísað til bæjarráðs og 2. umræðu
Samþykkt að gera áætlun um hvsrnig bragga-
íbúðirnar verði lagðar niður
Samþ. að bæjarráð fylgist með samningu
húsnæðisfrumvarps Nýbyggingarráðs.
Á fundi bæjarstjórnar í gær báru fulltrúar
Sósíalistaflokksins fram eftirfarandi tillögur:
„Bæjarstjórn felur borgarstjóra og bæjarráði
að láta semja frumvarp til laga um eftirtalin
atriði:
a) Eignarnámsheimild til handa bæjarfélögum
og kaupstöðum á öllum lóðum og lendum inn-
an hlutaðeigandi lögsagnarumdæmis, þannig
að verðið sé miðað við fasteignamat að við-
bættu lögákveðnu álagi.
b) Heimild fyrir bæjarstjórnir til að ákveða að
endurbyggja skuli ákveðna bæjarhluta, og séu
þar skýr ákvæði um réttindi og skyldur hús-
eigenda og íbúa í þeim bæjarhlutum, sem
slík ákvörðun er tekin um, í sambandi við
niðurrif og endurbyggingu hverfisins“.
„Bæjarstjóm beinir þeim tilmælum til Ný-
byggingarráðs, að það heimili bæjarráði að fylgj-
ast með samningu þess frumvarps, sem það hefur
í smíðum varðandi húsnæðismái, með það fyrir
augum að tryggja að tekið verði í frumvarpinu
fullt tillit til þeirra sjónarmiða, sem fram hafa
komið í bæjarstjórninni varðandi lánskjör til
bygginga, heimild fyrir skömmtun byggingar-
efnis o. fl.“.
Steinþór Guðmundsson | armiöa bæjarins, og hann
hafði framsögu um þessar
tillögur. Ræddi. hánn fyrst
nauðsyn þess að bærinn
tæki ákvarðanir um lausn
húsnæðisvandamálanna, þar
sem vissa væri fyrir því aö
einstaklingsframtakið gerði
það ekki.
1 þessu máli, sagði hann,
nægir ekki að segja að
þetta mörg hús séu byggö
í bænum og meira geti iön-
aðarmenn ekki byggt. Rann
sókn sú á afkastagetu iön-
aðarmanna, sem bæjarráö
þurfi ekki að fá sett önnur
lög, ef horfið verður að þvf
ráði að skipuleggja oygg-
ingar í bænum.
Varðandi eignarnáms-
heimildina er það að segja,
að hún er óhjákvæmileg til
þess að unnt sé að endur
byggja gamla bæjarhluta.
Nú er komiö slíkt okurverð
á hús að nærri stappar aö
ókleift sé að kaupa.
Því hefur verið haldiö
fram að slík lög brytu í bág
við friöhelgi eignaréttar-
engu haldi ef byggingaf
verða áfram látnar verða i
tækifærið og koma ákvæöi
um þetta inn í stjórnar-
inn verður aö byggja yfir
hina húsnæðislausu og
aörar byggingar verða aö
sitja á hakanum ef ekki
reynist hægt að byggja
hvoru tveggja
Lagasetning um hyggingu
bæjarfélaga.
Síðast þegar þetta mál
var rætt á bæjarstjórnar-
fundi, hélt Steinþór áfram,
var ein helzta mótbáran
gegn því að bærinn hæfist
handa með byggingar, sú,
að til þess vantaði lagasetn
ingu. Við, sósíalistar álítum
tímabært að fara aö undir
búa þá lagasetningu. Ný-
byggingarráð vinnur nú aö
samningu frumvarps um
húsnæðismál og því leggj-
um við nú til aö bærinn
fylgist með samningu þess
svo tekið verði tillit til sjón
fram aö ganga, að allir
liokkar bæjarstjórnarinnar
fallist á að flytja það.
Borgarstjórinn hálfgramur
á undanhaldinu.
. Borgarstjóri kvaðst sam-
þykkur tillögunni um að
bæjarráð fengi að fylgjast
með frumvarpi Nýbygging-
ingarráðs um húsnæðismál.
Till. um eignarnámsheim-
ild og endurbyggingu lagði
hann til að vísa til bæjar
ráðs og 2. umræöu.
Kvað hann „ósið“ að koma
með slíkar tillögur fyrir
varalaust. Þá kvað hann
endurbyggingu gömlu hverf-
anna oft hafa verið rædda í
bæjarráði. Ekki væri tíma-
bært að rífa niður fyrr en
bröggunum væri útrýmt. Tal-
aði hann um að nauðsynlegt
væri að braggabúarnir fái
„að mjög verulegu leyti“ for-
gangsrétt að íbúðum bæjar-
ins.
Var auðheyrt á ræðu hans,
að hann var ,,að mjög veru-
legu leyti“ á undanhaldi frá
því á síðasta fundi, og flutti
hann síðar svohljóðandi til-
lögu:
„Bæjarráð ályktar að fela
borgarstjóra og bæjarráði að
gera um það fasta áætlun,
hvernig íbúðir í braggahverf-
unum verði Jagðar niður hið
allra fyrsta. Skal einkum í
því sambandi athugað um for
gangsrétt íbúða í þeim hús-
um sem bæjarfélagið sjálft
lætur byggja, enda verði 'leit-
að þátttöku rikissjóðs í þess-
um framkvæmdum, svo að
þær geti gengið örar og að
haegara yerði að láta íbúðirn-
ar í té með viðráðanlegum
kjörum, hvort sem þær verða
leigðar eða seldar11.
Alþýðuflokksmenn sam-
mála sósíalistum.
Baraldur Guðmundsson ug
Jón Axel lýstu sig fylgjandi
hefur samþykkt kemur að;ins sé svo væri rétt aö nota framanskráðum till. sósíal-
ista. Steinþór og Sigfús lýstu
ánægju sinni yfir a.fstöðu
fulltrúa Alþ.fl. í þessu máli,
ennfremur þeirri viðurkenn-
ingu er fælist í tillögu borg-
arstjóra, á þeirri stefnu sósíal
ista, að byggja yfir bragga-
búana. Varðandi kvörtun
borgarstjóra yfir flutningi
tillagnanna, þá hefði hann
sjálfur sagt að í þeim væru
margræddar. hugmyndir og
ættu bæjarfulltr. því að geta
áttað sig á beim, „en við telj-
um ekki nóg að þessar hug-
myndir komi fram, heldur að
þcer komist í framkvæmd“.
höndum einstaklinga. Bær- j skrána. Hið háa lóöaverð er
skattur á íbúðir í bænum,
og það er langsótt túlkun
á friðhelgi eignarréttarins
að mönnum senj keypt hafa
á lágu verði sé heimilt að
hækka þær að vild og
heimta skatt af verðmætis-
aukningu sem þeir hafa átt
engan þátt í .að skapa.
! I slíkum lögum verður
ennfremur aö tryggja rétt
manna á þeim svæöum er
endurbyggja skal, til íbúða|
í þeim húsum er upp eiga
aö rísa, eöa fé til að koma
þeim upp annars staðar.
Það þarf samkomulag unx
þetta mál.
Einhver mun kannski
spyrja: Hvers vegna flytja
þingmenn sósíalista ekki
frumvarp um þetta mál?
Vegna þess að meira öryggi
er í því, til þess að það nái
Með lagasetningu um end-
urbyggingu yrði ekki leyst úr
núverandi húsnæðileysi, held
ur væri hún undirbúningur
þess að koma í veg fyrir slík
vandræði síðar.
Afgreiðsla tillagnanna.
Till. sósíalista um eignar-
námsheimild og endurbygg-
ingu var, samkv. till. borg-
arstj., vísað til bæjarráðs og
annarrar umræðu.
Till. sósíalista varðandi
þlÓIIUIUINN
v
Þingdeildir kjósa fastanefndir
Bráðabirgðalögin lögð fyrir til samþykktar
Á fundum þingdeildanna
í gær var kosið í fastanefnd-
ir og eru þær nú þannig skip-
aðar:
EFRI DEILD
Fjdrhagsnefnd: Kristinn
Andrésson, Haraldur Guð-
mundsson, Magnús Jónsson,
Lárus Jóhannesson, Bernharð
Stefánsson.
Samg'öngumálanefnd: Stein
grímur Aðalsteinsson, Eirík-
ur Einarsson, Ingvar Pálma-
son.
Landbúnaðarnefnd: Krist-
inn Andrésson, Haraldur Guð
mundsson, Eiríkur Einarsson,
Þorsteinn Þorsteinsson, Páll
Hermannsson.
Sjávarútvegsnefnd: Stein-
grímur Aðalsteinsson, Guð-
mundur í. Guðmundsson,
Gísli Jónsson, Eiríkur Einars
son, Ingvar Pálmason.
Iðnaðarnefnd: Guðm. í.
Guðmundsson, Gísli Jónsson,
Páll Hermannsson.
Heilbrigðis- og félagsmála-
nefnd: Kristinn Andrésson,
Haraldur Guðmundsson,
Lárus Jóhi-.nnesson, Bjarni
Benediktsson, Hermann Jón-
asson.
Menntamálanefnd: Samþ.
var að fjölga í nefndinni, og
eiga nú þessir þingmenn sæti
í henni: Kristinn Andrésson,
Haraldur Guðmúndsson.'
Magnús Jónsson. Eiríkur Ein
arsson, Jónas Jónsson.
Allsherjarnefnd: Steingrlm
ur Aðalsteinsson, Guðm. í.
Guðmundsson, Lárus Jóhann
esson, Bjarni Behediktsson,
Bernharð Stefánsson.
NEÐRI DEILD.
Fjártiagsnefnd: Katrín Thor
oddsen, - Ásgeir. Ásgeirsson,
Hallgrímur Benediktsson,
Ingólfur Jónsson, Skúli Guð-
mundsson.
Samgöngúmálanefnd: Lúð-
vík Jósefsson, Ásgeir Ásgeirs-
son, Sigurður Bjarnason,
Gísli Sveinsson, Sveinbjörn
Högnason.
þátttöku. bæjarstjórnar í hús
næðisfrv. Nýbyggingarráðs,
var samþ. samhljóða.
Till. borgarstj. um áætlun
um útrýmingu braggaíbúð-
anna var samþ. samhljóða.
Þá var ennfremur samþ.
till. frá Gunnari Þorst. og
Helga Hermanni um áskorun
til ríkisstjórnarinnar um að
tryggja jafnan innflutning
byggingarefnis.
Hér hefur aðeins verið stikl
að á því stærsta. M. a. sem
ógetið er um voru lærdóms-
ríkar umræður milli Sigfús-
ar Sigurhjartarsonar og Gunn
ars Þorsteinssonar, og verður
drepið á það síðar.
Landbúnaðarnefnd: Sigurð-
ur Guðnason, Barði Guð-
mundsson, Jón Pálmason,
Jón Sigurðsson, Bjarni Ás-
geirsson.
Sjávarútvegsnefnd: Lúðvík
Jósepsson, Ásgeir Ásgeirsson,
Sigurður Kristjánsson, Jó-
hann Þ. Jósefsson, Eysteinn
Jónsson.
Iðnaðarnefnd: Sigurður
Thóroddsen, Stefán Jóh. Stef
ánsson, Sigurður Hlíðar, Jó-
hann Þ. Jósefsson, Sigurður
Þórðarson.
Heilbrigðis- og félagsmála-
nefnd: Sigurður Thóroddsen,
Stefán Jóh. Stefánsson, Sig-
urður Hlíðar, Garðar Þor-
steinsson, Páll Zóphóníasson.
Menntamálanefnd: Sigfús
Sigurhjartarson, Bárði Guð-
mundsson, Gunnar Thórodd-
sen, Sigurður Bjarnason, Páll
Þorsteinsson.
Allsherjarnefnd: Þóroddur
Guðmundsson, Stefán Jóh.
Stefánsson, Gunnar Thór-
oddsen, Garðar Þorsteinsson,
Jörundur Brynjólfsson.
Bráðabirgðalög stjórnar-
innar hafa verið lögð fyrir
Alþingi til samþykktar, en
þau eru. þessi:
Frv. til 1. um verðlagningu
landbúnaðarafurða o. fl.; fr\r.
til 1. um áhrif kjötverðs á
framfærsluvísitölu; frv. til 1.
um viðauka við bráðabirgða-
lög frá 20. ág. 1945 um verð-
lagningu landbúnaðarafurða
o. fl.; frv. til 1. .um heimild
fyrir ríkisstjórnina til þess
að halda niðri dýrtíðarvísi-
tölu með fjárgreiðslum úr
ríkissjóði og um áhrif n^kk-
urra landbúnaðarafurða á
vísitöluna; fi'V. til laga um
breyting á lögum um skipa-
kaup ríkisins (heimild til
ríkisstjórnarinnar. um smíði
fiskiskipa innanlands); frv.
til 1. um heimild fyrir rík-
isstjórnina til að taka á leigu
geymsluhús Tunnuverk-
smiðju Siglufjarðar s.f.; frv.
til 1. ,um eignarnám á lóð-
arréttindum og mannvirkjum
á Sielufirði (báðar eignar-
námsheimildirnar vegna bygg
ingu síldarverksmiðjunnar);
frv. til 1. um breyting á lög-
um um tekjuskatt og eignar-
skatt (um breytingu á tíma-
ákvörðunum og frestum í
þeim lögum).
Næturlæknir er í læknavarð-
siofunni Austurbæjarskólanum,
sími 5030.
Næturvörður er í Ingólfsapó-
teki.
Næturakstur: Bifröst, simi
1508.
Ljósatími ökutækja er frá kl.
18.35 til kl. 6.00.