Þjóðviljinn - 29.12.1945, Blaðsíða 6

Þjóðviljinn - 29.12.1945, Blaðsíða 6
Bernskuminningar Við eltum páskanornina, sjáum ráðskonuna vaða að henni með kaffiketilinn, Brún fælast, Óla í Seli á flótta og Lárus og Magnús reiða upp axirnar. Og við höfum aldrei á ævi okkar hlegið annað eins. En hlægilegast af öllu er þó, þegar Pétur gamli kemur hlaupandi og ætlar inn í skrifstofu pabba. Pabbi spyr, hvað sé um að vera, en Pétur gamli gefur sér varla tíma til að svara. Seinast kemur það upp, að hann ætli að sækja byssu og skjóta þessa ófreskju, sem sé að hlaupa í kringum húsið. Það var auðséð, að karlinn var í veiðihug. Og það var von. Hann hafði reynt á hverju ári, að minnstakosti í fimmtíu ár, að skjóta á páskanornir, en aldrei hitt neina. Loksins sá hann þó eina. Og sú skyldi fá fyrir ferðina! Dansleikurinn -----Einu sinni komu nokkrir ungir menn frá Sunne héraðinu á dansleik á Márbacka og til að horfa á leiksýningu þar. Við höldum, að þeir hafi komið vegna þess, að þeir hafi frétt að Hilda Wallroth í Gárdsjö og Anna Lagerlöf á Már- backa eru að verða fullorðnar stúlkur og falleg- ustu stúlkurnar í öllum Fryksdal. Og viti menn! Einn góðan veðurdag fær pabbi bréf frá tveimur ungum mönnum í Sunne, og þeir bjóða allri fjölskyldunni á Márbacka á dans- leik. Þessi dansleikur átti að verða í húsi Nilssons Wfi M ÞETTA Það tíðkaðst í ibrúðkaups- veizlum víða í Norðurálfu áður fyrr, að gestirnir gerðu brúðhjónunum ýmsar skráveifur til almennrar skemmtunar. Algengast var að koma fyrir hana undir rúminu eða fela hann ein- hvers staðar í herberginu. Og auðvitað tók haninn til að gala einhverntíma um nótt- ina, þegar minnst varði. Þessi siður hélst lengst við í Hol- landi, en þar var haninn hengdur upp í búri. Stundum var skóm brúðar- innar rænt og þeir negldir up'p á vegg. Það átti að tákna, að hún ætti ekki að hlaup- ast brott frá bónda sínum. 1 danskri lesbók frá 17. öld segir svo: „Sums staðar í Þýzkalandi er það siður, þeg- ar brúðurin gengur til sæng- urr að eitthvert ungmenni er látið taka af henni skóna og negla þá upp á vegg, til merk is um, að hún eigi að dvelja framvegis á heimilinu og sjá sóma þess.“ Sumt bendir til, að þessi siður hafi stundum leitt til ryskinga. Að minnsta kosti tíðkaðist það sums staðar í Noregi um aldamótin 1700, að þegar eldameistarinn lýsti friði yfir brúðkaupinu, um leið og gengið var til borðs, bætti hann jafnan við: „Og loks viljum vér ekki vita af neinum ryskingum og á- flogum um skó brúðarinnar“. í Englandi var það lengi siður meðal heldra fólks, að fleygja skóræfli á eftir brúð- hjónunum og átti það að vera þeim til gæfu. Það tíðkaðist líka í Englandi að vekja þau með háreysti um morgun- inn. Sums staðar á Norðurlönd- um komu gestirnir inn grímu klæddir og vöktu brúðhjón- in með söng, hornablæstri og óhljóðum. íúta fram yfir borðið, horfði á mjóan hnakka hans og mjúkt hárið um stund, gekk svo til hans og hallaði sér að öxl hans. Hann hætti að skrifa og leit á hann. Augu þeirra mættust og hún lagði kinn- ina að vanga hans. ÞRÍTUGASTI OG SJÖUNDI KAFLI Daginn eftir átti Hilary leið um Kensmgton-skemmti garðinn. Hann hafði gert.all- ar nauðsynlegar ráðstafanir viðvrkjandi brottför sinni. Þá mætti hann Biöncu allt í einu. Hún stóð við tjörnina L garðinum. Allir þeir, sem fóru um garðinn eða dvöldu þar sér til hressingar, bæði ríkir og snauðir, sáu ekki betur en hjónin sem þarna stóðu væru sátt og ánægð eins og gerizt og gengur. Sú tíð er enn ekki upp runnin, að menn geti lesið hugrenningar hvers ann ars. Og því ber ekki að neita, að fáir menn og konur hefðu hagað sér jafn stillilega og prúðmannlega og þau, eins og á stóð. Þeirri háttvísi voru ekki margir gæddir. Þau voru orðin hvort öðru ókunn og leiðir þeirra voru að skilja. En þau létu sem ekkert hefði í skorizt — á yf- irborðinu. Hjónarifrildi, á- sakanir og eignarréttarkröf- ur hjónabandsins voru fjarri hugsunarhætti þeirra. Þau höfðu enga löngun til að særa hvort annað og álitu sig ekki hafa rétt til þess. Þau gengu hlið við hlið og virtu tilfinningar hvors ann- ars, eins og aldrei hefði fall- ið skuggi á sambúð þeirra þau átján ár, sem þa’u 'höfðu 'búið saman, síðan þau urðu ástfangin hvort í öðru og ástaþrá þeirra hafði verið að kólna. Og því síður varð þess vart, að ágreiningur um unga stúlku væri á milli þeirra. „Eg var að undirbúa ferð mina,“ sagði Hilary. ,,Eg fer á morgun. Þá þarft þú ekki að fara frá föður þínum.“ „Fer hún með þér?“ Þetta var sagt svo hæversk lega og jafnvel svp laust við forvitni, að ómögulegt var að renna grun í, hvort hún spurði af veglyndi eða illsku. Hilary áleit að henni gengi göfuglyndi til. „Nei, sá skrípaleikur er um garð genginn,“ svaraði hann. Bátur lagði frá landi 'við vatnsbakkann og í kjölfari hans hoppaði svolítil fleyta holuð í tré með þrjár fjaðrir í stað siglu. Tveir tötralegir smádrengir stóðu á bakkan- um og seildust eftir því með trjágreinum, sem þeir höfðu í höndunum. Bianca horfði í leiðslu á þetta tákn eignargleði manns ins. Hún handlék mjóa gull- festi, sem hún hafði um háls- inn. Allt í einu rann festín niður brjóst hennar. Hún hafði slitið hana. Þau gengu þegjandi heim. , Miranda lá við dyrnar að vinnustofu Hilarys. Hún hristi gljáandi skrökkinn, þeg ar hann klappaði henni, og hringaði sig saman aftur, þar sem hún hafði legið og velgt sér ból á gólfinu. „Viltu . ekki koma inn?“ spurði Hilary. Miranda- hreyfði sig ekki. Þegar hann kom inn í stofuna,. sá 'hann hvers vegna hún hafði ekki viljað koma inn, Fyrirmyndin stóð við bókaskápinn á bak við höf- uðmynd Sókratesar. Hún stóð grafkyrr, eins og hún væri hrædd um, að ein- hver tæki eftir henni ef hún hreyfði sig. Hún var í dökk- græna kjólnum, með litla, brúna stráhattinn á höfðinu. Tvær dökkrauðar rósir voru á hattinum og hann var bundinn með dökkrauðu flau elsbandi. Þama stóð hún milli ófríðu, hvítu höfuð- myndarinnar og dökka bóka- skápsins, skjálfandi af ótta við að sér yrði vísað út. „Þér hefðuð ekki átt að koma,“ sagði hann stillilega, ,,eftir það sem við sögðum yður í gær.“ Fyrirmyndin svaraði fljót- mælt: „En nú hef ég séð Hugths, mr. Dallison. Hann hefur komizt að því, hvar ég á heima. Hann er ískyggilegur 1 að sjá hann, og ég er hrædd j við hann. Nú get ég ekki ver- ið þarna lengur.“ Hún hafði fært sig fram úr skotinu, horfði niður á gólf- ið og fingur hennar voru á sífeíldu iði. „Hún er að ljúga,“ hugsaði Hilary. Fyrirmyndin leit á hann í laumi. „Eg hef séð hann“, sagði hún. ,,Eg verð líklega að flytja samstundis, annars er mér ekki óhætt. Er það?“ Hún leit snöggt á Hilary. ,Nú- vegur hún að mér með mínum eigin vopnum,“ hugs aði Hilary. „Jafnvel þó að hún hafi séð manninn, þá hefur ihún ekki orðið hrædd. Þarna fékk ég makleg mála- gjöld:“ Hann hló og leit und- an. Hann heyrði að hún hreyfði sig. Hún staðnæmdist frammi á gólfi, á milli hans og dyr- anna. Nú kom yfir hann þessi sama óró og þegar þau sátu saman á bekknum, daginn, sem 'bamið var jarðsett. Tvær ástfangnar dúfu.r kvök- uðu úti í garðinum. Hann heyrði það ekki. Hann vissi aðeins eitt. Hún stóð hjá honum, unga stúlkan, sem háfði leyst tilfinningar hans úr læðingi. „Hvað viljið þér mér?“ spurði hann að lokum. Hún svaraði með annarri spumingu: „Er það satt að þér séuð að fara burt, mr. Dallison?“ „Já.“ Hún lyfti báðum höndum, eins og hún ætlaði að þrýsta þeim að brjóstinu, en lét þær síga aftur. Hilary horfði á grannar hendur hennar, sem fiktuðu við kjólinn. Hún hafði slitna skinnhanzka. Fyrirmyndin brá höndun- um aftur fyrir bakið til að hylja þær og sagði stillilega: „Mig langaði bara til að spyrja, hvort ég mætti fara með.“ Spumingin vár svo bama- lega fram 'borin, að það hefði getað komið dauðum manni til að hlægja. Hilary varð við, eins og allur líkami hans væri að leysast upp. Þetta var, þrátt fyrir allt, svo ó- vænt og undursamlegt, eins og hún byði honum ekki að- eins allt, sem hann þráði, heldur og allt, sem hann vildi forðast. Hann leit á hana. Háls hennar og vangar voru rjóð- ir. Jafnvel augnalokin voru rauð, og því virtust augun enn blárri. Hún tók til máls. Það var auðheyrt að hún hafði búið sig undir það. ,,Eg skal ekki verða yður til óþæginda. Eg skal gera allt; sem þér segir mér. EÍg skal læra að vélrita og skrifa fyrir yður. Eg skal ekki um- gangast yður mikið, ef þér haldið að það veki umtal. Eg er líka svo vön við að vera ein. Eg skal gera hvað sem þér viljið. Og ég skal aldrei verða óánægð með neitt. Eg er ekki eins og aðrar stúlkur. Eg veit hvað ég er að segja“. „Er það nú víst “ Fyrirmyndin brá höndun- um fyrir andlitið. ,,Eg skal sýna það, ef ég bara má.“ „Þér eruð of veglynd, barn ið gott.“ Það var eins og hún fyndi, að hún hafði tapað á því að ákalla göfuglyndi hans. Hún tók hendurnar frá andlitinu.

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.