Þjóðviljinn - 07.06.1947, Blaðsíða 6

6
ÞJOÐVILJINN
Laugardagur 7. júná 1947.
Eiiiott lloöseveii: 3L
§jówMrmið Hooseveltám
iorseíðs
muni einmitt vera rétti* maðurinn til að vega' upp á
móti de Gaulle".
„Vega upp á móti de Gaulle? Mér hefði ekki dottið
í hug að það þyrfti að vega upp á móti honum. Ællar
fréttir sem við fáum — það er að segja í blöðum o. s. frv.
—í skýra frá því, hversu vinsæll hann sé innan Frakk-
lands og utan“.
,,Þeir sem bak við hann standa hafa hag af því að
halda þeirri sögu á loft“.
„Churehill áttu við? Og Bretar?"
Faðir minn kinkaði
kolli: „Elliot“, sagði
hann, „de Gaulle stefnir
að eins-manns-stjórn í
Frakklandi. Eg get ekki
hugsað mér mann sem
ég myndi síður treysta.
Öll þessi frjálsu frönsku
samtök hans eru gagn-
sýrð af lögreglunjósnur-
um, hann hefur agenta
til að njósna um sína
eigin menn. Hann lítur
á prentfrelsi sem frelsi
•'Vfe
De Gaulle
frá gagnrýni — um hann sjálfan. Ef þetta er svona,
hvers vegna skyldi þá nokkur okkar treysta þeim öflum
sem styðja de Gaulle?“
Og ég minntist þess aftur, sem faðir minn hafði sagt
um Burma. Frá Churehills sjónarmiði séð var auðvitað
nokkur skynsemi í slíkum glæfraleik. Að vinna aftur
Singapore •— gott, áhrifamikið herbragð! Það mvndi
styrkja álit Englands géysilega meðal innfæddra manna
í Asíu og Austurlöndum. En öll þau ógrýnni liðs, matvæla
innrásartækja, sem þyrfti til slíkra framkvæmda! Og
hinai erfiðu samgöngur! Einmitt á sama tíma og við
þurftum á öllu okkar að halda, cf við gerðum árás á
Hitler!
Faðir minn geispaði, og ég ætlaði að standa upp. en
hann gaf mér merki um að vera kyrr.
„Farðu ekki“, sagði hann, „það er ekki orðið neitt
áliðið ennþá, og mig langar að rabba svolítið við þig“.
Hann talaði svolííið meira um de Gaulle, hvernig Bret-
ar ættu hann með gögnum og gæðum, hvernig þeir hefðu
veitt honum allt fcað fé, vopn og móralskan stuðning sem
með þurfti til að stofna frjálsa franska stjórn í Lundún-
um. og til þess að hefja leynistarf í Frakklandi. Aftur
var eins og hann hugsaði upphátt, rifjaði upp hugmyndir
sínar, raðaði þeim og skipaði fyrir þau samtöl sem áttu
Hugsanir hans beindust að nýlenduvandamálunum og
mörkuðum nýlcndnanna, en þao taldi hann kjarnann í
öllum horfum um væntanlegan frið. „Því er þannig far-
ið“, sagði hann hugsandi, og setti nýja sígarettu i munn-
stykkið í stað þeirrar sem reykt var. „NýlendufjTÍrkomu-
lagið leiðir til stríðs. Þegar auðlindir slíkra landa sem
Indlands, Burma og Java eru nýttar, og öll auðævi eru
flutt burt úr þessum löndum, og þau fá aldrei neitt i stað-
inn, hvorgi skólakerfi, viðunandilífskjör, né nauðsynleg
heilbrigðisskilyrði, hlýtur það að leiða til þess eins að ala á
þeirri óánægju sem leiðir til styrjaldar, og allt skipulag
friðarins er dauðadæmt fyrirfram".
„Hefur þú tekið eftir svipnum á Churchill, þcgar þú
nefnir Indland?"
„Það ættf þc-gar í stað að koma á sjglfstjórn í Indlandi.
Eftir ákveðinn áraíjölda —- fimm ef til vill, tíu — ætti
þjóðin sjálf að geta valið um, hvort hún vildi vera hluti
af heimsveldinu cða fá algeisjálfstæði.
Ef Indland fengi sjálfstjórn, yrði það að fá nútíma
stjórnarskrá. nýtízku heilbrigðisskilyrði og skólakerfi.
En hvernig getur Indland öðlazt þetta, þegar Stórabret-
land sýgur árlega allan kraft úr náttúruauðæfum þíss?
Á hverju ári er eitt fyrirbæri sem indverska þjóðin er
eins viss um og skattana eða dauðann. Hún gegur a ' því
vísu að húngursneyð komi. Hungurtíminn er það : ■ . ;ð“.
Hann þagði um stund, sat kyrr í þungum hjigr/.uium:
„Eg.verð.að scgja Churchill frá því sem ég komst að í
dag um brezku Gambíu", sagoi hann ákveðinn.
„í Bathurst", skaut ég inn í
„1 morgun“, sagði hann og nú var einlæg samúð í rödd
hans, „um hálf níu leytið ókum við gegnum Bathurst til
79. dagur
L H E I M A R
Ettii* Phyllis Botíome
um. Þegar hljómlistin reynir að stæla dýragarð-
inn, þá kýs ég heldur þögnina“.
Allt í einu voru liljublöðin sveigð til hliðar og
Myra stóð þar og hallaði sér fram, eins og fögur
Bakkynja milli ljósrauðra blómanna. Hlæjandi augu
hennar^horfðu inn í hrædd augu Sally.
,,Ó!“ sagði hún. „Það eruð þér, er það ekki?“
Gegnum rifuna á blómunum gat Sally séð karl-
mannshönd utan um mittið á Myru. Sally sagði
jhinu hamrandi hjarta sínu, að þau hefðu aðeins
verið að dansa — og þau væru ennþá hér um bil
að dansa. Og það skipti engu máli með höndina á
Alec.
Liljublöðin lukust aftur saman. Alec hafði ekki
séð Sally og þau fóru eitthvað burtu. Fölleitur
máninn brauzt fram úr skýjaþykkninu og skein
inn um gluggann. «
Hin rólega rödd Char'les hélt áfram — hann var
að tala um Haydn — eða var það Hándel? Sally
var ekki alveg viss um það. Hún vissi að bæði nöfn-
in byrjuðu á H. — Hr. Arnold og Jane komu út á
svalirnar. Þær skiptu um herra.
Sally hélt áfram að dansa og dansa. Alec og
Myra sáust ekki meir í danssalnum. Jane, dr. Drum-
mond og hr. Arnold virtust alltaf vera einhvers-
staðar í námunda við Sally. Og loksins þegar Sally
hélt, að kvöklið mundi aldrei líða, hætti dansinn
og gestirnir fóru yfir í bústað yfirlæknisins til að
fá sér hressingu.
Charles fékk Sally til að sitjast við lítið borð
og færði henni kjúklinga og kampavín. Ein af
hjúkrunarkonunum stóð nálægt henni. Hún brosti
il hennar, og þegar Charles fór að leita að Jane,
byrjuðu þær að tala saman.
„Eg skemmti mér á læknadansleikjunum“, sagði
ungrú Watkins í trúnaði. „Maður veit, hvar mað-
ur stendur — ef þér skiljið, hvað ég á við — og á
þeim þarf maður ekki að bera neina ó.byrgð. En á
iansleikjum sjúklinganna, þar er alveg sama, hve
varkár maður er. En ég held, að þeir reyni aumingj-
arnir að hegða sér eins vel og þeir geta innan um
í'ólk — en þó getur alltaf eitthvað óvænt gerzt.
Dansinn getur auðvitað verið þeim til hinnar mestu
hollustu, og þeim þykir gaman að búa sig upp á,
en að hinu leytinu — er það dansinn, ef til vill, sem
getur orsakað algera bilun hjá þeim, sem eru lítið
truflaðir!“
„Það gekk allt prýðilega á síðasta dansleik", sagði
Sally brosandi, „ég saknaði bara litlu ungfrú Flint.
Hún er svo björt, hreyfingar hennar eru svo fall-
egar. Það mætti segja mér, að hún dansaði skínandi
vel“. Nokkrum sinnum þetta kvöld hafði Sally ekki
vitað fyrr en hún var farin að hugsa um hina litlu,
bjartleitu Carrie Flint.
„Það er ekki hægt að leyfa henni að dansa, —
jafnvel ekki á dansleik fyrir sjúklingana“, sagði
ungfrú Watkins með undrunar brosi. „Það gæti alls
ekki gengið á neinn hátt, frú Macgregor".
Sally varð alveg að ástæðulausu æst og reið
yfir þessu svari. Hún beit sig í vörina til þess að
segja ekki neitt ókurteist. Því skyldi ekki aumingja
Carrie vera leyft að dansa? Það var auðvelt að
aftra henni frá að afklæða sig — ef hún byrjaði
á því.
Aftur heyrði hún hinn háa hvella hlátur. Myra
hafði komið inn í herbergið, og Alec var ennþá
með henni. Hjúkrunarkonan fjarlægði sig og Drum-
mond færði sig í sæti hennar, en það hafði enga
þýðingu, ao hann sat þarna og talaði um Mozart.
Því Sally sá tvo hluti mjög skýrt: í fyrsta lagi,
að Alec og Myra höfðu ekki skilið, síðan húr. sá
þau saman fyrir tveimur klukkustundum, og í
öðru lagi höfðu þau bæði varið að drekka Þau
voru ekki drukkin, en þau voru æst og kjánaleg, og
Alec stóð of nálægt Myru. Hún var eins og eld-
tunga, hugsaði Sally, sem teygir sig til karlmanna
og sleikir sig upp að þeim.
Það, sem eftir var kvöldsins virtist saman standa
af köldum kjúklingum, sem Sally gat ekki kyngt,
og stuttum hlátrum, sem þögnuðu skyndilega, eins
og þeir væru skornir niður með glerbrotum. Aléc
var orðin dálítið óstyrkur á fótunum um það leyti,
sem þau fóru lieim um kvöldið. • Hursthjónin og
Jane fylgdu þeim að dyrunum, og með því að láta
eins og ekkert væri heppnaðist þeim næstum því,
að telja Sally trú um, að ekkert hefði gerzt. En
þegar þau voru farin og Sally og Alec voru orðin
ein, þá sparkaði Alec í Biscuit.
Biscuit hafði gelt nokkuð ákaft. Það var rtór-
kostlegur viðburður fyrir hann að lcomast út klukk-
an fjögur að morgni, sérstaklega eftir leiðinlega
einverunótt. Þegar Alec kallaði á Biscuit að koma
inn, hljóp hann æstur hringinn í kringum þau og
reyndi að bíta í skóna þeirra. Alec sagði: „Fjandimi
hafi þennan hund!“ og sparkaði í hann. Þá vissi
Sally að eitthvað hræðilegt hafði komið fyrir á
dansleiknum.
BARNASAGA
MrersregiiM ?
,,Eg er dís, — ég er sál bjarkarinnar",
svaraði litla veran. „Allan daginn verð
ég að sitia í trénu, en þegar nóítin kem-
ur, þá er ég frjáls. Þá stíg ég til jarðarinn-
ar og leik mér með systrum mínum, hin-
um dísunum. En segðu mér nú, af hverju
þú ert svona hryggur?"
Páll sagði dísinni raunir sínar og sagði
að síðustu: ,,Eg þarf alltaf að spyrja: Af
hverju. Spurningin liggur mér svo á
hjarta og veldur mér svo mikillar hryggð-
ar, og ég held, að ef mér yrði svarað, þá
myndi ég verða glaður. En nú stendur hún
eins og veggur milli mín að annara
manna, sem aldrei spyrja, og þá verð ég
svo einmana".
Litla dísin hló og íagra andlitið hennar
varð enn yndislegra en áður.
„Þetta er misskilningur, Palli minn",
sagði hún þýðum rómi. „Hundruð og þús-
undir manna bera fram þessa sömu spurn-
ingu, sorgmæddir og örvæntingarfullir.
Legðu eyrað niður að jörðinni og segðu
mér, hvað þú heyrir”.
Páll gerði eins og fyrir hann var lagt.
Fyrst .heyrði hann aðeins óljósan nið og
suð, þá fannst honum hann heyra beisk-
an grát og andvörp og að síðustu heyrði
hann orðaskil:
„Mamroa, ég er svangur, af hverju höf-
um við ekkert til að eta?" spurði kjökr-
andi barnsrödd.
„Eg kaína í þessum loftilla bæ, af
hverju get ég ekki farið út í sveitina í
sumarleyfinu, eins og ríku skólabræður
mínir?" sagði drengur.
„Eg þræla allan daginn, af hverju erii
launin svona lág, að ég get varla lifað?"v
sagði grátandi konurödd.