Þjóðviljinn - 17.07.1947, Qupperneq 6

6
ÞJOÐVILJINN
Fimmtudagnr 17. júlí 1947.
Elliott Boosevelt:
64.
Sjónarmiö Hoosevelts
forseta
og Marshall stæðu að því) á því að skynsamlegast væri
að snúa sér að framkvæmd þessarar áætlunar, og hætta
að hugsa um hina tvo þýðingarminni kosti: Noreg og
Miðjarðarhafið.
„Eg get hugsað mér,“ sagái faðir minn, ,,að Marshall
og King séu orðnir leiðir á því að vera enn að þvæla um
áætlun, • sem við höfum tvisvar orðið sammála um, og
ég verð að segja að ég skil þá vel.“
■H!!!IIH!II!II
111. dagur
Auðsjáanlega átti ósamkomulagið, sem orðið hafði
milli hinna brezku og bandarísku foringja um Burma-
Kína-Indlandsvígstöðvarnar, sinn þátt í því að Bretarn-
ir stóðu með slíkri harðneskju gegn þeirri áætlun er gerð
hafði verið um hernaðaraðgerðir í vestri. Það sem þeir
gátu ekki orðið sammála um var einfaldlega það, að
Bretar höfðu enga trú á því, að hægt væri að sameina
Kinverja að nokkru gagni sem þjóð, þrátt fyrir tilraun-
ir Stillwells til þess, en þær höfðir enri engan árangur
borið. Þá var einnig ágreiningur um bardagaaðferð í
Burma; Bretar vildu sækja hægt fram með eins fá-
mennu liði og unnt væri, en Bandaríkjamenn vildu sækja
þar fram með eins miklum hraða og liði og unnt væri.
Eg skaut inn að þeirra hernaðaraðferð væri skynsamleg
þegar tekið væri tillit til skyldna og loforða heimsveld-
isins.
„Já, að sjálfsögðu er hún það“, svaraði faðir minn,
„en heimsveldishugsunarháttur þeirra er frá nítjándu
öld, §f ekki þá átjándu eða sautjándu, og við heyjum
stríðið á tuttugustu öldinni. Guði sé lof fyrir að hlutföll-
in hafa breytzt, við berjumst ekki lengur aðeins fyrir
lífinu, en það lá nærri að illa færi, það lá mjög nærri
að væri farið illa. Og meginástæðan fyrir því að svo
nærri lá að illa færi liggur í því, að þeir trúa þvl að
heimsveldið muni að eilífu halda áfram að vera til.
Eg hef sagt Winston frá því hvað við höfum gert fyrir
Filipseyinga, að við höfum krafizt skólaskyldu fyrir inn-
fædda menn, sagt honum hvað við höfum gert til þess
filipanska þjóðin taki ábyrgðina á eigin herðar....“
„Hverju svaraði hann?“
„Ja, hvað heldur þú? Hann segir að Filipseyingar séu
allt öðru vísi menn, þeim sé í blóð borið meira sjálfs-
traust og þess vegna geti þeir tekið á sig meiri ábyrgð.
Hann segir að við skiljum blátt áfram ekki Indverja,
Burmabúa og Javamenn, já, ekki einu sinni Kínverjana!“
Faðir minn var ekki vitund þreyttur .Morgundagurinn
yrði honum ekki sérstaklega erfiður. Þess vegna vildi
hann halda áfram að rabba. Við fengum okkur vindlinga
og ræddum um daginn og veginn. Við ræddum um Te-
heran, hvernig ráðstefnan myndi ganga, og hvernig Jói
frændi myndi vera (þfegar við vorum tveir einir, nefndi
hann Stalin aldrei annað en: Jóa frænda).
„Um eitt er ég þó viss“, sagði hann og hló við, „og það
er að ég muni fá bandamann, sem muni ekki bregðast
mér í deilunni um árás á meginlandið frá vestri. En eins
og framsókninni miðar áfram í Rússlandi nú eru aðrar
vígstöðvar ef til vill ekki nauðsynlegar fyrr en næsta
vor.“
Þegar þetta var æddi rauði herinn vestur yfir slétturn-
ar og nálgaðist stöðugt gömlu pólsku landamærin; fyrst
var hann hundrað mílur frá þeim, næst sextíu og nú
fimmtiu og fimm. Hann hafði leyst Kief. Við fylltumst
báðir bjartsýni við það að sjá fyrir enda stríðsins. Eg
minnti föður minn á að hann hefði sagt það fyrir að
Þýzkaland myndi brotna niður áður en ár væri liðið, og
ég þóttist geta sagt það með fullu öryggi.
„Gefðu mér þrettán mánuði, ekki tólf, Elliott", sagði
hann, „nei, við skulum heldur segja fjórtán, ekki þrett-
án.“
„Einhverntíma kemur að þrettánda mánuðinum."
„Nei, við stökkvum beint frá tólf til f jórtán, alveg eins
og heima hjá mömmu á Washington Square. Manstu eftir
því? Maður hefur stokkið yfir þrettándu hæð.“
„Heyrðu, það er komið yfir miðnætti, ekki rétt? Þá er
kominn þriðjudagur, ég óska þér góðrar uppskeruhátið-
ar.“
„Já, það er satt. Það er margt sem við höfum að
þakka.“
uimin
D U L H E
Kfftla* Phyllis Bottome
eins og á apa. Þessi tár hennar voru einlæg. Char-
les beið þar til Mýra varð rólegri, þá.sagði hann:“
„Mér þykir fyrir þessu, ég hef hugsað um þetta
all gaumgæfilega, áður en ég tók ákvörðun mína.
En við erum algerlega óhæf til að vera saman. Eg
held ekki að þú þurfir framar á vernd minni að
halda, og hvað sem því líður muntu finna nóg af
öðrum mönnum, sem veita þér vernd sína. En ég
ætla að biðja þig að hugsa ekki sem svo, að ég
muni ekki halda áfram, að vilja fylgjast með þér.
Eg býst við að ég muni alltaf gera það. Ef þú skyld-
ir þurfa minnar aðstoðar — verða veik — eða kom-
ast í einhver hættuleg vandræði, mundi ég halda á-
fram að koma.til þín og reyna að hjálpa þér fram
úr þeim. Er það ekki umhyggja? Þeir menn sem
þú vilt eyða tímanum með og hafa svo heitar
ástríður gagnvart þér, mundu ekki hugsa ég gera
eins mikið fyrir þig til lengdar, eða mundu þeir
það? Auk þess þori ég að fullyrða mundu sumir
þeirra ætlast til þess af þér, að þú hegðaðir þér
almennilega — ég geri það ekki“.
„Nei, — auðvitað ekki“ sagði Myra, þurrkaði af
sér tárin og settist upp í rúminu, og snökkti dá-
lítið svo gekk Charles til hjarta. „Það er alveg eins
og ég held. Eg skemmti mér bara með þeim. Þú
ert hin eina raunverulega persóna sem ég á að,
Charles, siðan að móðir mín dó“.
Charles stóð á fætur, því hann langaði ekki til
að fara að tala um móðir sína við Myru. „Þú ferð
þá burtu, ég treysti því“ sagði hann ákveðið, „eins
fljótt og þú getur komist á stað. Mér er ljóst að
snögg breyting á áætlun þinni getur komið fjár-
málum þínum 'í óreiðu. Ef þú þarft á einhverjum
auka peningum að halda þá læturðu mig vita, ég
get látið þig hafa einhverja".
„Nei“, svaraði Myra fljótt, „ég hef sparað mikið
við að vera hér. Eg þarf ekki á hjálp að halda“.
Þetta kom Charles dálítið á óvart, þvi hann vissi
að Myra hafði aldrei nóga peninga og var aldrei
fær um að spara neitt, undir neinum kringumstæð-
um....... Þrátt fyrir allt, hugsaði Charles eru
góðar taugar í henni. Betri lcona hefði getað sýnt
meiri ágengni.
„Charles" kallaði Myra allt í einu, þegar hann
var kominn fram að dyrunum, „skyldu ekki svona
við mig á þennan hræðilega, kaldranalega hátt, sem
þér er eiginlegur. Jafnvel þótt ég eigi að fara burtu
fyrir fullt og allt — komdu hingað og kystu mig“.
Charles hrissti höfuðið, honum fannst hann vera
illmenni, en þesskonar illmenni sem hann varð að
vera. „Betra að láta það vera, þakka þér fyrir“
tautaði hann, „en gleymdu ekki því sem ég sagði
— þurfirðu mín raunverulega með, þá kem ég til
þín“.
Hann lokaði hurðinni, án þess að hlusta á hvað
hún sagði. Hún vildi eflaust segja eitthvað við
hann að skilnaði, særa hann aftur, eða sýna honum
hve særð hún væri sjálf, en hann gat ekki látið
þetta halda áfram, að öðrum kosti hefði hann orðið
að láta hana sjá, að hún hafði sært hann.
33. kafli
Ljósgeislarnir, sem skinu milli sumargrænna
trjánna, drógu litlar gyltar myndir á hendumar á
Jane og á hina ljósbleiku silkiábreiðu, sem breidd
var yfir hnén á Sally. Andlit Sally var í skuggan-
um. Það voru djúpár bíáar holur undir lokuðum
augum hennar, og alls enginn litur á andliti hennar,
aðeins liturinn á hárinu.
Þa?5 höfðu verið svo margar örlagaþiungnar
stundir, hugsaði Jane sifjulega, að það var nærri
fullkominn léttir að því, að hafa ekki dauðann yfir
vofandi — maður vissi ekki á hverju maður mætti
eiga von næsta dag. Jafnvel enn þó hún vissi að
Sally mundi lifa, var hin enn flóknari spurning,
erigu að siður vakandi: Mundi Sally vrerða söm
og áður, er hún vaknaði af hinum langa svefni, sem
hafði næstum því gengið inn í hinn endanlega
svefn? Þau fáu og óljósu orð, sem hún hafði talað
öðru hvoru, höfðu bent á sajna sjúka ástandið: „Eg
er Carrie Flint! Eg er Carrie Flint;, og alltaf
hélzt sama starandi augnaráðið, eins og lögst hefði
hörð grima yfir hið milda, ávala saklausa andlit
hennar. Þegar hún sökk niður í dýpra meðvitundar-
leysi, hafði gríman horfið og hún leit út — eins og
liún gerði nú — eins og þreytt barn.
Þung augnalok Jane hófust er hún leit einu sinni
enn til frekari fullvissu á rúmið. En hvað Sally svaf
nú rólega. Aumingja Alec — sem gat alls ekki sofið.
Verst af öllu því slæma, sem komið hafði fyrir var
það er hann féll allt í einu saman eftir blóð yfir-
færsluna, sem bjargað hafði lífi Sally. Hann hefði
dáið þá, ef Jane hefði leyft honum það. En húri og
Charles, bæði tvö, höfðu haldið lífinu í þeim báð-
umum. Dásamlegt tilfelli sannarlega, hugsaði Jane
ánægjulega í svefnmókinu. Það var varla hægt að
3ARNASAGA
Og dag nokkurn komu ,,Glerajugnafjend
urnir” allir í einum hópi alvopnaðir að
húsum borgaranna og konungshöllinni.
Þeir ruddust inn í húsin, rifu gleraugun
af konunginum og borgurunum og kröfð-
ust réttar síns. Konungurinn varð svo
hræddur, að hann hentist út á götu og fór
að hlaupa og hljóp og hljóp, þangað til
hann kom í land, þar sem allir höfðu
gleraugu og ríkti friður og rósemi. Borg-
ararnir ætluðu fyrst að verjast, en þar
sem þeir voru nú orðnir gleraugnalausir,
þá urðu þeir að viðurkenna vald „Gler-
augnafjendanna”, og sáu, að þeir sjálfir
voru heimskir þorparar. Nauðugir viljug-
ir urðu þeir að gangast undir lög „Gler-
augnafjenda".
En „Gleraugnafjendurnir" komu á
reglu í landinu: allir sem unnu, fengu
nægileg laun, en iðjuleysingjarnir ekkert.
Það var alin önn fyrir sjúklingum, börn-
um og gamalmennum, og enginn fékk
meira en honum bar.
Landið, þar sem þessir atburðir gerðust,
er í austurvegi, þar sem sólin kemur upp.
Líklega er þar bjartara og mennirnir þar
sjá því fyrr en í öðrum löndum. Þó vitum
við öll, hve hraði ljóssins er mikill. Og
það kemur líka til annara landa, og menn
irnir þar munu líka brjóta gleraugun. Og
ef þeir einusinni hafa lært að sjá, þá
munu þeir einnig starfa. í löndunum, þar
sem myrkrið ríkir, verður hver og einn
að hjálpa, hann verður að rífa af sér gler-
augun og brjóta þau, segja félögunum,
hvað hann hefir séð, hann verður að ger-
ast „Gleraugnafjandi", þangað til þeir
eru orðnir svo margir, að þeir geta orðið
herrar hamingjusamrar og frjálsrar veu-
aldar.