Þjóðviljinn - 08.08.1948, Blaðsíða 6

ÞJÖÐVILJINN
Sunnudagur 8. ágúst 1948.
Gordon Schaffer:
AUSTUR-
ÞYZKALAN
vissu um, að þcssu fólki sé ekki hægt a« bjarga-.Maður
kynnir sér störf hernámsstjórnarinnaí og lœr staðies.-
ingu á því, að Rússar hafa sent hæfustu mennina frá
tækniskólum sínum og háskólum til að vinna að hinni
þýzku uppbyggiugu, og maður fyllisi, aðdáun a and-
legri orku og viijafestu þessarar þjóðar eftfr .eyðileggj-
andi styrjöld, þar sem þún missti milljónir siuna beztu
sona. Maður verður var við smámunálega skriffinnsku
og ráðríki af hendi einlivers hqgmyndasnauðs rússnesks
embættismanns og undrast, að slíkur bjánaskapur skuii
látinn afskiptalaus um að torvelda það starf, sem land
mannsins fórnar svo miklu.
Grundvöllur að nýju samfélagi hefur verið lagður, en
aðeins fáir, jafnvel á sjálfu hernámssvæðinu, gera sér
grein fyrir því. Sú staðreynd, að yfirumsjón með mest-
öllum iðnaðinum var fengin héraðastjórnunum í hendur,
heíur veitt möguleika til fullkominnar endurskipulagn-
ingar efnahagsmála. Umbæturnar í jarðamálum hafa
bundið endi á junkaravaldið, sem- hefur verið bölvun
Þýzklands alla tíð síðah það reis upp sem ríki. Atvinnu-
löggjöfin og heilbrigðismálin eru miklu fullkomnari en
þáu voru á dögúm Weimarlýðveldisins. Samvinnulireyf-
ingin rís nú óðum að ný'ju upp sem atkvæðamikill þáttur
í efnahagslífi landsins. Hverskyns menningarstarfsemi
er efld og hin ýmsu menningarsamtök starfa með ótrú-
legum dugnaði.
Verið er að semja stjórnarskrá fyrir hin ýmsu héruð,
Sachsen, Sachsen-Anhalt, Thúringen,‘ Brandenburg og
Mecklenburg-Pommern. Þar er boðað meira lýðræði en
nokkru ’sinni hefur þekkzt í sögu Þýzkalands.
Allt er þetta semsé orðið, en það er ekki orðið fyrif
neitt átak almennings. Það er aðallega verk andfasista
þeirra, sem tóku við öllum helztu ábyrgðarstöðum eftir
uppgjöfina og sem vissulega hafa stuðzt mikið við rúss-
nesku hernámsstjórnina.
En það er samt'sem áður athyglisvert, að við loá
ársins 1946 og í byrjun ársins 1947, einmitt þegar á-
standið í Þýzkaíandi versnaði, var margt sem, benti tiV
þess, áð íbúar rússneska hernámsvæðisins væru í þann
veg að hefja virka þátttöku í baráttunni fyrir efnahags-
legum og félagslegum umbótum. Það byrjaði þannig, ,ð
við atkvæðagreiðslu í Sach&en var yfirgnæfandi meiri-
hluti fylgjandi því að eigur stríðsglæpamanna yrðu gerð-
ar upptækar, og næstu mánuði kom svipuð afstaða al-
mennings æ betur í ljós með vaxandi gengi hinna lýð-
ræðislegu samtaka, þrátt fyrir kuldann og hungrið.
Við skulum taka eitt ákveðið dæmi: 1 janúar 1947
tókst hægri flokkunum tveimur á þinginu í Sachsen að fá
það samþykkt, að nokkrar þær verksmiðjur, sem iagðar
liöfðu verið undir ríkið, skyldu afhendast fyrri eigendum
sínum. Fáum klukkustundum eftir að þessi ákvörðun
var gerð opinber, fór að berast. fjöldi símskeyta til hér-
aösstjórnarinnar 'í Ðx esten frá veTksrniðjnm um allt hér-
a$ið, r.prn hótnðu verk.fa.ni T/ö^^^liíþjó'nar
eru meðlimir i samtökum opinbrrra starfsmaima og hafa
þar sína kosnu fulltrúa, og margai' lögreglustöðvar á
viðkomandi stöðum tHkynntu, að þær mundu styðja
Louis JBromficld
39. DAGUR
STUNBIM.
giöggt hvemig hægt var að draga á tálar jafnvel
góðar stúlkur sem vissu betur, vegna þess að það
liefði getað komið fyrir liana, Savínu Jerrold, þenn-
an dag þegar hið fíngerða ljósa hrokkna höfuó
Hektors hvíldi í kjöltu hennar, og nú í lok lífs
•hennar saknaði hún þess mest af öllu að það hafði
ekki gerzt.
Þegar Hektori tókst að setjast upp og hún sá að
ekkert alvarlegt var að honum, tróð hún stolt sitt
undir fótum, og sagði honum að sér fyndist það vel
til fundið að þau giftust, og að hún skyldi hversu
tilfinninganæmur hann væri og hversu erfitt væri
fyrir hann að tala um slíka hluti, og að hún elskaði
haiín svo mjög að allt annað væri einskisvert,
meira að segja hjónaband. Og jafnvel nú fjörutíu
árum síðar roðnaði hún þegar hún minntist þess
hvemig hann hafði vísað henni á bug, sagt að
hann yrði að hugsa um móður sína og að hann yrði
fyrst að fara til Italíu og mála þar í eitt ár, og
að eftir það gætu þau kannski gifzt. En henni var
fullkomlega ljóst að hann hafnaði henni í eitt
skipti fyrir öll. Og hún minntist þess snögglega
hvernig hún hafði jafnvel mitt í ást sinni fyllzt
fyrirlitningu — borinni af stolti hennar — á
veiklyndi hans. Þannig hafði það alltaf verið.
Ekkert hafði breytzt. Enn kom það fyrir hana
að finna til sömu snöggu fyrirlitningarinnar á veik-
lyiídi hans, og hún hélt enn áfram að hugsa um
hann, að vera vinur hans, að reyna að hjálp hon-
um. '
Og hverju hafði hann svo afrekað sem listmál-
ari? Hvað hafði hann komið með til baka annað
en illa málaða dýrlinga og kubba af útskornum gyit
um við og gamlan glitvefnað? I þá daga héldu
allir. að allt sem kærrti frá ítalíu væri List. En
Hektori. var fyrir löngu orðið ljóst að honum hafði
skjátlazt, og allir þessir munir sem Hektor haiði
haft með sér heim höfðu liorfið úr eigu hans i list-
munaverzlanir sem seldu þá gleðikonum sem
skreyttu með þeim íbúðir sinar í vesturborginni.
Nei, Hektor hafði- ævinlega litið niður á hana vegna
þsss að hún hafðj mætur á slitnum notalegum
munum er’ vöktu endurminningar, og hann skamm-
aðist -sín fyrir hennar hönd vegna þess að hún hafði
aldrei 'kunnað. að hafa gát á tungu sinni. Hún
liafði verið að hrella hann alla sína ævi; alveg á
sama hátt og hún hafði hrellt hann og hrætt með
því að láta í ljó ástríður sínar -daginn góða undir
eplatrénu í aldingarði Júlíönnu frænku, og nú, hugs-
aði hún, þegar hann var gamall og v.esæll og ef
til vill hræddur, myndi hann Ieita til hennar. Nú
var hann fegmn tilgerðarleysi hennar og hugrekki.
Hún fann til ein-kennilegrar óljósrar vissu um það
að hann hungraði 1 samúð, og að það væri eitthvað
sem hann langaði til. -að segja henni en gæti
ekki komið sér til þess.
Það var enn bylur og það hafði þyrlazt snjór
inn á gluggakistuna og gljáfægt gólfið undir henni.
Ilún heyrði arinán hundinn standa upp, snúa sér
við og hringa sig enn dýpra í lilýja körfuna, og
þaó kom henni til þess að hugsa urn hversu hlýtt
og notalegt rúmið væri, og að hún væri nú loksins
orðin svfjuð. Á morgun yrði hún 'að leita Nancý
uppi þegar í stað á Ritz-hótelinu, végna þess að
Nancý hefði án efa þörf á uppörfun og Helctor.
yrði án efa hranalegur við hana. Húri tók allt í einu
eftir þyí að það var Ijós einhvers staðar í nánd
við hana, og þegar hún opnaði áugun sá hún að í
húsinu hándari við kirkjugarðinn hafði einhver
kveikt ljós í herbergi á þriðju .liæð. Ljó&ið var
aðeins hlýr gulur bjarmi í snjókomunni. Hún fór
að hugsa um það hálfsofandi hver myridi búa í
þessari íbúð, og hvað væri að gerast þar og í öll-
um öðrum íbúðum og húsum allt i kringum hana.
Hún heyrði stóru klukkuna í kirkjugarðinum siá
tvö. Snjórinn þyrlaðist inn með gluggakörmun-
um, færðist nær rúminu og allt í einu var hún
sofnuð. -
Skömmn síðar vaknaði hún, hafði setzt upp í
rúminu, og var viss um að einhver hafði hrópað.
Hún beið um stund og hlustaði, og síðan gekk húri
að dyrum Alídu og. opnaði þær hljóðlega, en Aíída
andaði sti-llilega og rólega í svefninum. Hún fór
aftur upp í hlýtt rúmið og lá um stund og hlust-
aði, en þegar ekki var hrópað aftur taldi hún víst
að sig hefði verið að dreyma, og sofnaði fljótlegá,
!!!:i!!!i!!!!!!i!!!i'!!!i:!!!!!!!l!!l'!!!!!''!!!!!:i{!!!!!i!:j:!l!!|i{|i!!!;;
menmrmr
tTnglingasaga um Hróa hött og
félaga hans — eftir
— GEOFREY TREASE —
D A V I Ð
stóð á öndinni af ákefð.
„Já, ef þú færir grænklæddur, myndu
þeir hengja þig í fyrsta trénu, sem þeir
fyndu“, sagði útlaginn hlæjandi. „Eg er
hér með föt, sem þú verður að fara í og’
þykjast vera iðnnemi, helzt vefaralær-
lingur, því að á fund vefara nokkurs er
förinni heitið“.
„Hvað á ég að heita?“
' „Þú um það. Þú ert frá Mansvöllum;
húsbóndi þinn heitir Nikulás Fletcher.
Þú ert með skilaboð frá honum til meist-
ara. Tómasar Páls í Nottmgha rn .—- Qg
dyraspjald hans munt þú koma augá á
skammt frá Gæsahliði“.
Hrói hampaðí böggli í hendi sér.
Þetta eru skilaboðin. Kærðu þig ekk-
ert úm að fela böggulinn. Það sakar
ekki þótt aðrir lesi; meistari Páll skilur
einn, hvað um er að ræða. Komdu þessu
til 'hans, ef þú getur, og gerðu það, sefn
hann leggur fyrir þig“.
,,Eg skil“, sagði D'kon, og augu hans
ljómuðu. ,,En hvenær hitti ég þig og
félagana aftur?“
Hrói brosti -að ákafa hans og strauk
skeggið með hægð.
„Ef allt gengur að óskum, sjáumst
við á markaðstorginu í Nottingham“: