Þjóðviljinn - 01.09.1948, Blaðsíða 1

13. árstanííur.
197. tölublað.
Miðvikuda.gur 31. á"úst 1948
HAPPDRÆTTl
SÓSlALISTAFLOKKSINS
Félagar, komið og takið
happdrættismiða til sölu. Mið-
arnir eru afhentir í skrifstofu
flokksins Þórsg. 1. og hjá for-
mönmim deildanna.
Endurreisn Evrópu krefst fimmfald-
aðra vidskipta miiil austurs og vesturs
s^gsr efnahagsnefnd §1» fyrir Evrépn
Stanoíf látinn
Moskvaútvarpið skýrði frá
þvi í gærkvöld að Andrei Alex-
androvitsj Stanoff hershöfðingi
og aðalritari Kommúnistaflokks
Sovéíríkjanna væri látinn, 52
ára gamall. Stanoff var einn af
kunnustu forystumönnum
Kommúnistaflokks Sovétríkj-
anna. Hann var áróðursmála-
stjóri flokksins til 1940, sat í
stjóm Komintem, er það var
leyst upp 1943, var forseti ut-
anríkismálanefndar Sovétrí’cj-
anna, átti sæti í miðstjóm
Kommúnistaflokks Sovétríkj-
anna og var forsetl æðsta ráðs
rússneska sovétlýðveldisins.
I síðustu styrjöld stjómaði
Stanoff vöm Leningrad, er Þjóð
verjar og Finnar sátu um hana.
Þrátt fyrir ægilegar hönnungar
gáfust Leningradbúar aldrei
upp og er het juvöm þeirra und-
ir forystu Stanoffs löngu fræg.
Stanoff var veitt Suvorofforðan
og Leninorðan tvisvar. Stanoff
undirritaði vopnahlésskilmálana
við Finnland 1944 og var for-
maður eftirlitsnefndar Banda-
manna í Helsingfors. Stahoff
var fulltrúi Kommúnistaflokks
Sovétríkjanna á stofnfundi
Kominform í fyrrahaust. Hann
hafði árum saman verið hægri
hönd Stalins við stjóm Sovét-
ríkjanna. Fréttastofufregnir
herma, að jarðarför Stanaffs
fari fram á fimmtudag á Rauða
torginu. Hann verður grafinn
við Kremlmúrinn.
Moskvaútvarpið slcýrði frá,
að Stanoff hefði látizt eftir
langvinn veikindi og sagði
dauða hans mikinn missi fyrir
Kommúnistaflokkinn og sovét-
þjóðina.
Eínahagsnefnd SÞ fyrir Evrópu hefur gefið út
Austur- og VesfurrEvrópu verði að fimmfaldast frá
því sem nú er, ef endurreisn Evrópu eigi að bera
tilætlaðan árangur og VesturEvrópa að vera óháð
utanaðkomandi aðstoð er Marshalláætluninni
lýkur.
í efnahagsnefnd SÞ fyrir
Evrópu eiga m. a. sæti fuiltrú-
ar frá Sovétríkjunum, Banda-
ríkjvnum og Bretlandi.
Vélar úr vestri fyrir matvæli
frá austri
Nefndin segir, að viðskipti
Vestur- og Austur-Evrópu
verði að nema a. m. k. 750 millj.
sterlingspunda á ári. Vestur-
Evrópa þarfnast timburs og
matvæla frá Austur-Evrópu,
sem þarf að fá vélar og önnur
atvinnutæki í staðinn. Nefndin
segir, að þessi viðskipti verði að
nokkru leyti að byggjast á lán-
veitingum. Hún ætlar að halda
áfram fundum sínum í Genf í
næsta mánuði og rannsaka þá
leiðir til að auka ciðskiptin
milli Austur- og Vestur-Evrópu.
★
Þessi skýrsla efnahagsnefnd-
ar SÞ er enn ein sönmm þess,
að Bandaríkjastjórn stefnir
ekki að því að auðvelda endur-
Benes þungt hald-
inn
Læknar Benesar, fj-m'. ior-
seta Tékkóslóvakíu tilkynntu í
gær, að heilsu hans hefði hrak-
að á ný. Missti hann meðvitund
snemma í gærmorgun og dró
jafnt og þétt af honum. Gefa
læknarnir litla von um að Benes
muni Hfa.
Gordons Sohaff-
ers tim Austur-
Þýzkaland?
Eigi einhver af lesend-
um Þjóðviljans bók Gordons
Schaffers um Aust'ur-Þýzka-
land á ensku eða einhverju
öðru niálí er hann vinsam-
lega beðiun að setja sig í
sambaud við ritstjórinna í
dag.
reisn Vestur-Evrópu með Mars-
halláætluninni heldur gera hana
Bandaríkjunum háða um alla

Hernámsstjórarnir ræða samgöng

ur vn
Tekur hernámsráð fjórveldanna í Þýzkalandi
til starfa á ný?
Hemámsstjórar fjói'veldanna í Þýzkalandi komu samau
i / i , i'. i ' \ . a. s v .. .... í Berlín í gær. Höf ðu ríkisst jómir þeirra, samkvæmt á-
skyrslu, þar sem skyrt er íra þvi, aó vióskipti milli h
kvörðun ,sem tekin var á fundi Molotoffs og fulltrúa Vest-
urveldauna í Mosícia í fyrradag, sent hernámsstjónmum
samhljóða fyrirmæii um fimdarhaldið.
Fundurinn í gær var sá fyrsti,
sem hernámsstjóramir hafa
haldið síðan Berlínardeilan
hófst.
Hernámsstjórn Bandaríkja-
manna tilkvnnti i gær, að rætt
framtíð. Það er nefnilega, eins hef& verið um gjaldeyrismálin
og alkunnugt er, eitt af skil-
yrðunum, sem Marshalllöndun-
um eru sett, að þau mega ekki
selja Austur-Evrópurikjunum
vélar og önnur atvinnutæki, sem
aukið geta „hernaðarstyrk"
þeirra. En nú skýrir efnahags-
nefndin frá því, að matvælin,
sem Vestur-Evrópuríkin þarfn-
ast frá Austur-Evrópu, geti bau
ekki fengið nema borga í vélum.
Þau viðskipti reynir Banda-
rikjastjóm að fyrirbyggja og
spillir þar með fyrir raunveru-
legri endurreisn Evrópu.
í Ber'ín og hemárnsstjórn Breta
sagði, að rætt hefði verið um
aflcttingu samgöngubannsins
við Berlín.
Austurmörk gildi eia í Beriín
Fréttaritarar segja að sam-
komulag hafi náðst um það í
Moskva, að sömu peningar og
gilda á hemámssvæði Sovét-
ríkjanna skuli vera eini, löglegi
gjaldmiðillinn i Berlín en ves'c-
urmörkin, sem Vesturveldin
gáfu út á sínum hemámshluta
skuli tekin úr umferð. Gjaldeyr-
ismálin í heild verða hinsvegar
undir fjórveldastjórn. Hemáms
stjórunum mun nú hafa veriö
fatið að athuga, hvérnig hentug'
ast verði að koma þessum á-
kvörðunum í framkvæmd, Þeir
eiga að senda stjórnum sínum
skýrslu strax og viðræðum
þeirra er lokið.
Þýzka fréttastofan DANA,
Framhald á 7. síðu.
Verkfall íokar
norska *?ríkinu“
Verkamenn við verksmiðju
norsku áfengiseinkasölunnar í
Hasle gerðu nýlega verlcfall.
Varð að loka útsölum áfengis-
verziunarinnar um allan Noreg'
vegna verkfallsins.
í gær var 560 pokum af hollenzkum kariöflum útbýtt
meðal verzlana í Reykjavík — það er tæpl. Vt kg. á mann!
HoUeiizku kartöílumar eiga að fak vísitölima um
li stk
mnar

Vísitölufalsanir ríkisstjórnarinnar verða, nú æ blygðunarlausari og ó-
skammfeilnari. Eins og öllum er kunnugt lét hún um síðustu mánaðamót
reikna vísitöluna eftir verði á hollenzkum kartöflum, bótt þær fengjust aðeins
einn dag og 1—2 kg. á fjölskyldu! En ríkisstjórnin gekk lengra. Hún fyrir-
skipaði grænmetiseinkasölunni að geyma ca. 1000 poka í heilan mánuð
svo að hægt væri að leika sama leikinn um þessi mánaðamót, og í gær voru
keyrðir út 500 pokar hér í Reykjavík en 500 pokar hafa verið sendir út um
land.
Þessi óskammfeilna íölsun byggist á þvi að kauplagsnefnd rannsakar
vöruverð fyrsta dag hvers mánaðar, og sé vara á tvöföldu veröi fylgir hún
lægra verðinu. í dag á hún þannig að rekast á hollenzkar kartöflur fyrir 65
aura kílóið og íslenzkar á kr. 2,50 ’og álykta sem svö að kartöfluverð sé 65
aurar og reikna septembervísitöluna samkvæmt því!
í 500 kartöflupokum eru 25000 kíló eða tæplega V2 kíló á hvern mann.
í bænum. Með því að kaupa sitt kartöflupund sparar hver Reykvíkingur
þannig kr. 1,85 í ágústmánuði. Hinsvegar veldur verðmunurinn 16 síiga.
fölsun á vísitölunni og ef reiknað væri með fullri verðlagsuppbót tapar rnao-
ur með 600 kr. grunnlaunum 96 krón um fyrir bragðið. Það er sannarlega.
dýrt pundið af hollenzku kartöflunum!
En það er mikil óskammfeilni ef kauplagsnefnd lætur hafa sig til þess
að taka þátt í iáfn opinskárri og blygðunarlausri fölsun.