Þjóðviljinn - 26.07.1949, Blaðsíða 4
'4
ÞJÖÐVILJINN..
Þriðjudagur 2f». júlí 1349.
Útgefandi: Sameiningarflokkur'alþýðu —■ Sósia’istafiokkurinn
Ritstjórar: Magnús Kjartansson (áb.), Sigurður Guðmundsson
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason
Blaðam.: Ari Kárason, Magnús Torfi ólafsson, Jónas Árnason
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skóiavörðu-
stíg 19 — Sími 7500 (þrjár linur)
Áskriftarverð: kr. 12.00 á mánuði — Lausasöluvérð 50 aur. ejnt.
Prentsmiðja Þjóðviljans h.f.
Sósíalistaílokkuriim, Þórsgötu 1
Sími 7510 íþrjár línur)
SIJAUFOSTVRíNjN;
^rituiiiiiiiÍÍÍtjiiiíiilÍinl^ííihiinÍýiKljÍrfríÍÍitll
j. Hvað er það, sem þeir ótiasf?
r Af hverju er valdaklíkan hér á landi að hugsa urn
að hafa. frekar Alþjngiskosningar í haust en að ári?
Höfuðorsökín er sú að með þvi að rjúfa þing í sumar
’éftir málamynda rifrildi er hægara fyrir stjórnarfiokkana,
fcem ætla að skriða saman eftir kosningar, að þykjast
,vera hver á móti öðrum, en ef þeir biðu til næsta árs og
yrðu að Ieggja til kosninga, opinberlega sanaábyrgir fjn'-
ir óstjóm þessara. síðustu og verstu ára.
En það eru aðrar orsakir, sem einnig relta á eftir
valdaklíku stjómarflokkanna:
í fyrsta lagi: Kreppan. Þeir sjá að sú kreppa auð-
valdsskipulagsins, sem næifcum því lagði fjárhag Xslands í
rúsft 1931 og árin þar á eftir,' er að r'ða yfir þjóðfélag
vort á ný. Þeir vita að það er þeim að kenna að þessi
ameríska kreppupest dynur yfir þjóðina, af því
þeir hafa bundið atvinnu- og viðskiptalíf
Islands algerlega við hrunskipulag auðvaldsrUf janr.a
og hindrað allar stórfelldar tilraunir til þess að skapa
Xslandi kreppulausa markaði með viðskiptum. við lönd
sóslalismans, og þeir óttast að fyrstu alvarlegu afleiðing-
aroar af því að hafa fiötrað viðskiptalíf íslands við
. engilsaxnesku auðveldin, komi í ljós í verzlunarsamning-
lunuin um næsta nýár. Þá muni engilsaxnesku auðhringun-
iirm'þykja óhætt að' kasta .grímunni til fulls og Jkoma fram
með öll kúgunarskilyrði sín gagnvart Isléndingum. Og
stjómarflokkamir .viljá hafa kósningar að baki sér áður
en þeir láta þjóðiija tæma. kaleik Marshall-bikarins f bötn,
>— Þessvegna vilja þeir koma kosningunum frá í haust.
I öðm lagi: Gengislækkutiin og kauphækkimarbaan-
ið. Stjórnarflokkarnir hafa þegar komið sér sarnan uxa
gengislækkun og bann við kauphækkunum, — eins og
hinir engilsaxnesku yfirboðarar þeirra hafa skipað þeim.
En þeir þora ekkert — fjnár sitt pólitíska 3if — að fram-
kvasma þær kúgunarráðstafanir fyrir kosningar. Þvert
á móti: Af ótta við kjósendur þora þessir kaupkúgunar-
flol'.kar ekki annað en að hlaupa til að samþykkja hækk-
anir á kaupi. Meira a.ð segja starísmenn ríkisins knýja
fræn kauphækkanir með hótumnn um óiögleg verkföll!
Svona veik er stjómin fyrir kósningar, af því hún
'óttast fólkið. — En eftir kosningar er hinsvegar rneining-
allra stjórnarflokkanna að gera alvöru úr glæpatalinu hans
Emils. Þá á að láta kauphækkanir varða \óð 3ög, eins
og þessir sömu flokkar sameinuðust uin 1939. — Þeir
.vcr.ast hinsvegár til þess að geta blekkt launþega til þess
að kjósa sig í haust, af því þeir háfi orðið að gefast upp
fyrir launþegum nú. — Hver sá launþegi, sem kysi íhald-
ið, Framsókn eöa Alþýðuflokkinn í haust, væri beinlínis
að ðjósa á sig kaupkúgun eftir kosningar.
í þriðja lagi: Vígbúnaöur Ameríkana.* Ameríska auð-
valdinu er orðið mál að hefja hér byggingu viggirðinga
samkvæmt leynimakkinu við valdaklíkuna hér. En sHkt er
auðvitað ekki \'ogandi fyrr en eftir kosningar, alveg eins
og Keflavíkursamninguiinn mátti ekki koma fram fjnr
en eftir kosningamar 1946, eftir að þjóðin knúði fram
neitun 99 ára herstöð vasam nir gsjns undir fomstu
Sósíaliátaflokksins. — En opinberar víggirðingar og ’her-
istöovar þorir valdakh'kan ekki fyrif- sitt lif að befja fyxir
ikosajngar.
Athugasemd frá for-
stjóra tóbakseinkas<y-
nnnar.
J iin
korau fyrst á markaðinn hér
eftii að forstjóraskipti urðu.
5) Einkasalan mun að jafn-
aoi leitast við að hafa þær vöí-
Forstjóri tóbakseinkasölunu- ur á boðstólum; sem beztar eru
ar, Jóhann Möller, sendir eftir- Qg viðskipti vor leyfa kaup á,
farandi athu.gasemd útaf því Qg hún> að gjálfsögðu,
sem „tóbaksmaður“ sagði ur.i freista ^ að
gera sem bezt
daginn: — „1 blaði yðar sl.
föstudag birtist bréf frá „tó- gæði
baksmanni,“ og gefur það mér
tilefni til að biðja yður fyrir
eftiríarandi upplýsingar í blaði
yðar,
2) „Vinsælustu .sígaretturn-
ar“,. gem höfundur. .kallar svo,..
munu ,yera. amerísku sígarettr,
urnar. (sweejened cigarettes)..
Þessar, tegundir hafa ekki feng
izt h.ér nú vegna þess. að gjald-
eyrisskortur.. hefur ham.lað því
að vér gætum keypt þ.ær.
innkaup miðað við verð og
Þölck fyrir birtinguna,
(O u*
Jóh. S. Möller
forstj. Tóbakseinkasölu
rikisins."
□
Var að sauma bendsa.
□
Raiíeigh kemnr bráðtsm
aftur..
,.2)
sem
Það var háifgerð della hjá
mér, þetta sem ég sagðj á
sunnudaginn um konuna sem
sat við sauma. Konan var nefni
lega ekki að sauma hlíra eins
og ég sagði. Hún var að sauma
bendla, og það er víst allt ann
ar handleggur, eins og þar
stendur. Hinsvegar hef ég heyrt
að hlírar fáist ekki í hiiðum
frekar en bendlar.
Raleigh-cigaxettumar,
„tóbaksmaður" virðist
hafa miliið dálæti á og náð hafa
miklum vinsældum hér, hafa
ekki fengizt hjá einkasölunni nú
um mjög skamman tíma, m. a.
vegna. þess, að ekki var hægt
að íá fullnægjandi birgðir af
þessum cigarettum, sem aftur
stafaði af því, að þótt vér höf-
um fengið; að grgiða þessa teg-1
und í pundum, er framleiðsla
þfeirra í Englandi háð því. að
framleiðendur þeirra . þar fái
dollaragjaldeyri t.il kaupa á hrá
efni til framleiðslunnar. Tak- BIIISSKIP:
iharkast fullnæglng eftirspum- Hekla væntanleg til Glasgow
arinnar af þessu. — Eg get um hádegi í dag. Esja er í R-
hinsvegar glatt „tóbaksmann" Tlk' HerðybreiS er a AustfjorSum
með þyi ao emkasalan hefur, Akureyri j gœr. Þj.rill er á ]ei3
fyrir löngu lagt drog að þvi, fra Norðurlandi til Reykjavikur.
að einmitt þessi cigarettuteg-
und verði til sölu hér aítur inn ElMSKIí :
an mjög skamms tíma, oa vona BíúarÍ0£s kom tn Heykjavikur
. * . , " .. 22.7. frá Gautaborg. Dettiíoss kom
eg að engmn skorur verði a til Cardiff 227 fór þaðan vænt.
beim í náinni framtið. anlega í gær 25.7. til Boulogne og
□
It<Ht að menn fái að
velja milli tegunda.
„3) Einkasalan hefur allar
þær cigarettutegundir nú á boð
Antwerpen. Fjallfoss fór frá
Leith 23.7. til Akureyrar, Siglu-
fjarðar og Reykjavíkur. Goðafoss
er-4 Vestmannaeyjum, lestar fros-
inn fisk. Lagarfoss kom til R-
víkur 21.7. frá Hull. Selfoss fór
frá Raufarhöfn 24.7. til Antwerp-
en og Köge. Tröllafoss fór frá R-
stólum, sem hafa verið hér til vík 16.7. til N. Y. Vatnajökull
sölu að undanfömu — nema kom til Reykjavíkur 24.7. frá
amerísku tegundimar, eins og Hul1'
aður er sagt, en auk þess hef- KiNAKSSON&ZOÉGA:
ur emkasalan haft nokkrar nyj- Foldin fór frá Gjasgow á föstu-
ar tégundir, sem framleiddar dagskvöid, væntanieg til Reykja-
eru af þekktum tpbaksframleið víkur á miðvikudagsnótt. Linge-
endum til þess að reyna að full- stroom er á forum frá Hul1 tn
nægja eftirspuminni . eftir
„krydduðum" (sweetened) cig-
arettum, og hef ég talið.rétt, að
menn hér fengi að kvnnast og
velja á mijli þessara tegunda,
enda hafa sumar þessar tegund
ir náð ágætrj sÖÍu jafnhliða
Raleighcigarettunum, sem sér- Sigiufjarðar,
Reykjavikur með viökomu í Fær-
eyjum.
Flugíélag Islands:
Innanlandsflug: 1
dag eru áætlaðar
flugferðir til Akur
eyrar (2 ferðir),
Kópaskers, Vest-
íerðir), ísaíjarðar og Keflayikur.
Gullfaxi, r.xilli’andaíiugr'él Flug-
félags Islands, kom í gærkvöld
frá Osló. Flugvélin fór i morgun
kl. 8.30 til Prestvíkur og London
og er væntanleg aftur til Reykja
víkur á morg-un kl. 18.30
Loftleiðir:
1 gær var ekkert flogið innan-
lands vegna óhagstæðs veðurs. 1
dag er áætlað að fljúga til Vest-
mannaeyja, Isafjarðar, Akureyrar
og Patreksfjarðar. Á. morgun er
áætlað að fljúga til Vestmanna.-
eyja, Isafjarðar, Akureyrar Siglu-
fjarðart Klausturs og Fagurhóls-
mýrar. Hekla kom í gær kl. 14.30
frá London. Fór til Stoklihólms
kl. 18.30, væntanleg aftur síðdegis
i dag. Fer í kvöld til Kaupmanna
hafnar og Stokkhólms. Væntan-’
leg aftur um kl. 17.00'á morgun.
Snæfell, tímarit
Ungmenna,- og
íþróttasam-
bands Austur-
lands, ér ný-
komið út. 1
heftipu er þetta
eíni: Gunnar
Ólafsson: Ferð til Rigsgransen.
Skúli Þorsteinsson: Slæmt ástand
(kvæði). Dr. Stefán Einarsson:
Ræða fyrir minni kvenna. Heiða:
Kvæði. Skúli Þorsteinsson: Skóg-
ræktin og skólarnir. Skúli Helga-
son: Austurland (kvæði). Gísli
Helgason: Steindór póstur, Þórar-
inn Sveinsson: Austfirzkir iþrótta
menn III. Séra Guðmundur Helga.
son: Aldrei skal ég bogna. Dag-
skrá, félagsmál o. fi.: — Æskan,
6.—7. tbl. 1949, er komin út. Efni:
m .a.: Hörður og' Gráni, smásaga
eftir Skúla Þorsteinsson. Álfablót-
ið, barnaleikrit. Sumar í Sveit.
Æyintýri eftii Leo. Tolstoy. Víð-
förli, tímarit um guðfræði og
kirkjumál 1. hefti 1949 er fyrir
skömmu komið út.:.Af efni þess
má nefna: Biblian spurð um
mannfélagsmál, eftir ritstjórann,
sr. Sigurbjörn Einarson; Hvað
höíum vér lært? eftir sr. Martin
Niemöller; Á iangafrjádag, eftir
sr. Sigurð Einarsson; -.Hugað að
gömlu og hugsað fram, eftir sr.
Finn Túliníus; Kirkjan og al-
þjóðamálin, eftir sr. Jákob Jóns-
son; Úr sögu hins íslehzka biblíii
félags, eftii sr. Magnús Má Lár-
usson; umsagnir um bækur o. fl,
// 20.00 Fi'éttir. 20.20
1 rónléika.r: Dúó í
A-dúr fyrir fiðlu
'og pianó op. 162
eftir Schubert. 20.
45 Erindi: Haf-
rannsóknir: Albatrossleiðangurinn
(Ástvaidur Eydal lincensiat). 21.10
Tónleikar: Rawicz og Landauer
leika létt lög á pianó. 21.25 Upp-
lestur: Vilhjáimur Guðmundsson
frá Skáhclti Ies frumort kvæði.
21.40 Tónleikar: Harmonikulög.
22.00 Fréttir og veðurfregnir. 22.
05 Vinsæl lög. 22.30 Dagskrárlok.
KarnahehniUö ,)Vorboðirni“ hef-
ur nú starfað í mánaðartima,
starfið gengur vel. Dvelja þar nú
80 börn. Börnum og starfsfólki
liður ágætlega, og biðja blaðio
fyrir kveðjur tíl vina og vanda-
manníi,
* Kgíega voru.
gofin saman í
hjónaband af
séra Hálfdáni
Helgasyni, Mos
ÉeJli, ungfrú
Margrét Einarsdóttir, Litlalandi
og Jörundur Sveinsson, lofskeyta
maður, Freyjugötu 28, Reykjavík.
staklega hefur verið. Tninst hér mannaeyja, Keflavíkur, Seyðisfj.,
Norðfjarðar og Fagurhólsmýrar.
Á morgun eru áætlunarferðir frá
Flugfélagi islands til Akureyrar
(2 ferðir), Vestmannaeyja, Isafj,
Hólrnavíkur og Keflavíkur. Þá
verður einnig flogið frá Akur-
eyri til Siglufjarðar og isafjarðar.
cigai-etturnar j gær var flogið til Akureyrar (2
□
Fyrst á mKrkaS eftír
fcrsfjóraskjptiiri.
„4) Raleigh
Þjóðin barf öll að skijja orsaJkiraar ,til þess að valda-
klíkan \?XI1 .klára .kosK.iBgamar frá. Þá lætur þjóðin .ekki
( Wekkja sig áný.
Nýlega háfa opin-
berað trúlofun sína
ungfrú Mary And
ersen frá Osló og
Magnús Einarsson.
bifreiðarstj. Mjóu-
hlíð 14.
Næturlæknir er í iæknavarðsto
unni, Austuibæjarskólanum. _____
Sími 5030.
Xæturvörður er 1 lyfjabúðimi
Iðunni. --- Sími 7911.
Náitúrakstur i -nótt annast BSS
— Sími 1720.