Þjóðviljinn - 06.08.1950, Blaðsíða 6

ÞJÖÐVILJINN
Sunmidagur '6.
"y '»i.■■
ágúst 1950
Gertrud Lilja:
Hamingjuleitin
19. DAGUR.
320.000 manna lcíu lífið af bandarísku kjarnork'uárásunum á
Hírósíma og Nagasaki. Þeir sem af lifðu búa flestir við örkuml,
eins og þessi ungiingur. Myndin var tekin ári eftir árásirnar.
Gefum stríðsæsinga-
mönnunum orðið
WAITT hershefðingi,
yfirmaður þeirrar banda-
rísku neíndar, sem fjallar
um kemiska hernaöarað-
gerðir:
,,f lok síðasta stríðs koniu
fram nýjar uppfinningar á
sviði bakteríuhemaðar, sem
enn hafa ekki verið reyndar
á vígvellinum. Það er brýn
nauðsyn á því, að við séum
fremri öllum öðrum þjóðura
á þessu sviði, því að öðrum
kosti getur svo farið, cg all-
ar líkur á því að svo fari,
að við töpum næsta stríði“.
HERALD TRIBUNE,
30. okt. 1949:
„Félagsskapur, sem seg-
ist hafa 50,000 meðlimi hefur
gert það að tiilögu sinni, að
kjarnorkusprengju verði
varpað á norðurheimskautið,
þó ekki langt frá strönd
Rússlands, ef það mættf
verða til þess að vekja ótta“.
DR. HUTCHINS, próf.
við Chicagoháskóla:
„Bandaríkin eiga nú birgð-
ir . kjarnórkusprengna af
nýrri og betri gerð, sem
rægja munlu tsl þess að
leggja hverja einustu stór-
barg heimsins í rúst. Snilii
Bandaríkjamnnna gerði þeim
kleift á stríðsárunum og ár-
unuin sem liðin érix frá
strHfsIokum að gera uppfinn
. ingar, sem komið • geta -af
stað hungursneyðum og far-’
• sóttum, ef útrýma munu
þeim, sem sprehgj'ur okkar.
hafa ekki séð fyrir“.
TRUMAN forseti Banda
ríkjanna, 1. Jfebr. 1950:.'
„Eg hef gefið kjarnorku-
málanefndinni fyrirskipun
um að halda áfram að vinna
að framleiðslu allra kjarn-
orkuvopna, þ. á.m. þess, sem
kallað er risasprengjan
(superbomb) “.
PETERS ROBERT,
þingmaður brezka íhalds-
flokksins:
26. júní 1950 lagði hann tif
í brezka þinginu að kjarn-
orkuárás yrði gerð á höí'uð-
borg alþýðulýðveldisins
Kóreu.
DOOLITTLE hershöfð-
ingi, varaforseti Shellolíu-
félagsins:
„Við ættum að vera að
öllu leyti undir það búnir
bæði framkværndarlega og
siðferðislega, að varpa kjarri
orkusprengjum á. iðjuvér
.Sovétríkjanna.“
MRS. CLÁIRE BOOTH
LUCE, þingmaður í
Bandarílíjaþingi og kona
útgeíanda bandarísku
tímaritanna ,,Time“ og
„Life“:
„Heltlur stríð en kreppu.“
KENNEY og SPATTZ
hershöfðingjar í banda-
ríska tímaritinu „Atomic-
Sckntist“, -sept. 1948:
„Bandaríkin ættu að leggjá
alla áherzlu á’ kjamorku-
sprengjuárásir á borgir og
iðjuver Sovétríkjanna‘.“
PAUL SCHAEFFÉR,
varaforseti bandarísku
þingmannanefndarinnar:
„Það er óhjákyæmifegt að
' Bandaríkin og ' Sovétríkin
hljóta fyrr eða sxðar áð
reyna lirafta sínar því fyrr,
því betra“.
skemmtilegt atvik, inni í garði hjá honum, innan
við læst hlið hans.
„Getum við ekkert gert? spurði Marta. Hún
lá á hnjánum í snjónum og þurrkaði í laumi snjó
framan úr Alfridu með vasaklútnum sínum.
„Það er ekki rétt að lireyfa við henni. Sjúkra-
bíllinn hlýtur að koma strax?
Marta var á sama máli.
„En gætum við ekki breitt eitthvað yfir
hana?“
Johansson fór inn og kom aftur með teppi.
Ekki vegna þess að honum kæmi þetta við, það
var ekki gaman að eiga við konur svona á sig
komnar sem lögðust út af innan við lilið manns.
.... En ekki mátti gleyma því að hún var þó
manneskja.
Loksins! Þeim létti öllum þrem — sjúkra-
bíllinn. Hjúkrunarmennirnir lyftu Alfridu var-
lega inn í bílinn. Marta gat sagt þeim nafn
hennar en ekki heimilisfang. Karfa með brauð-
inu sem hún var að kaupa stóð hjá henni. Jo-
hansson tók hana til geymslu. Enda þótt eng-
inn færi að éta uppbleyttar tvíbökur og rúg-
brauð — illa farið með tvíbökur og rúgbrauð.
Marta fór heim. Johansson inn til sín, allt var
komið í lag.
En nærri klukkustund síðar, þegar Johansson
var háttaður, varð hann aftur að opna fyrir
lögreglrmni, og nú voru lögregluþjónarnir tveir.
Þeir fóru þangað sem Alfrida hafði legið,
þar var nú allt snjóað í kaf. Þeir kröfsuðu
varlega í snjóinn og fundu loks enn eitt: ný-
fætt bam, andað.
Frásögnin af þessum atburði var lesin á heim-
ilunum við miðdagsborðið og mikið um hann
rætt. Svona nokkuð gat alls ekki gerzt í frið-
samlegum bæ í Mið-Svíþjóð.
ÆStust var rektorsfrúin.
„Og þú hefur látið þig hafa það að blanda
okkar nafni í þetta“! sagði hún sárgröm.
Marta þagði.
„Ætlarðu engu að svara mér?“ spurði hún
hvasst.
„Jú, ég skal -svara!“ sagði Marta. Hún var
staðin upp til hálfs og kreisti pentudúkinn í
hendi sér. Það heyrðist í stól rektors, hann var
líka staðinn upp til hálfs. Marta hné niður í
stólinn aftur. Pabbl hefur rétt fyrir sér, ‘hugs-
aði hún, til hvers’ er þetta allt saman.
„Eg gekk meðfram girðingu og heyrði mann-
eskju -kveinka sér fyrir innan. Var nema eðli-
legt að ég bénti Áberg á þetta. Sízt grunaði
mig að majnma yrði leið af því. ....“
Hún sagði þetta sakleysislegá, en þegar hún
leit í hyggjuþungt andiit föður síns, sá hún
eftir hæðninni.
„Martá gerði einungis hvers manns skyldu,
og ég get ekki séð að það sé okkur til van-
sæmdar,“ sagði hann hógvær.
Marta byrgði niður bros, nú var það pabbi
hennar sem ekki gat alveg bælt hæðni sína, en
það var líka lagzt undir höggið.
„En ef henni verður stefnt sem vitni?“
„Þá er sennilega ekki annað við því að gera
en að hún verður að leggja hönd á helga bók og
vinna eið að því að bæta engu við og draga
ekkert undan heldur segja sannleikann. .. “
Tilraun rektors í gamansemi fór alveg fram-
hjá frúnni.
Síminn hringdi.
„Það er til ungfrúarinnar,“ tilkynnti Lillý.
Rektorsfrúin varð ekki með sjálfri sér, var
það að byrja strax?
„Það var frú Tómasson,“ sagði Marta spekj-
andi, „hún biður mig að skreppa snöggvast til
sín.“
„Hún þarf auðvitað að fá að vita öll smáatriði
um skandalann,“ sagði móðirin. „Þú verður eft-
irsótt næstu dagana.“
Taugar Mörtu voru að láta undan, hún fann
sér til skelfingar að hún ætlaði að fara að gráta.
En til allrar hamingju var nú staðið upp frá
borðum.
1 dag var búið að moka göturnar, snjórinn lá
í röstum úti við gangstéttarnar, öllum til furðu
hafði brugið til frosts og snjórinn haldist. Böm
og ungiingar voru á-fleygiferð með skíði sín og
skíðasleða, hvaðanæva hljómuðu sköll og hlátrar.
Þegar Marta kom heim til Hillu, mætti hún
Hinrik á tröppunum. Hann stanzaði:
„Þér eruð að koma í heimsókn til Hillu. Það
var fallega gert. Má ég biðja yður um svolítið?
Að nefna ekki við Hillu það sem gerðist í gær-
kvöld. Eg faldi blaðið fyrir henni. ég hélt að
hún hefði illt af að lesa það eins og á stendur.
Og ég sá í blaðinu að þér funduð sjúklinginn.“
„Sjúklinginn.“ Gott átti menntaða fólkið sem
alltaf fann rétta orðið og sagði það sem átti
að segja.
„Auðvitað segi ég ekkert.úm það, mér kemur
málið ekkert við.“
Hann lyfti þakklátur hattinum og hljóp niður
tröppurnar. . . ■
En Marta stóð grafkyrr. Hún var heitvond.
Hann hélt þá að hún væri á leið til Hillu alveg
að springa af ákafa að segja frá hetjudáðinni.
Andlit hennar eldroðnaði eins. og eftir löðrung.
Blaðrið í móðurinni, allan hennar brjálaða mis-
skilning á dótturinni, gat hún þolað. En ; að
menntaðir, gáfaðir menn leggðu sig fram að gefa
henní virðulega hámákvæma löðrunga. Hún beit
á - jaxlinn. Og'snögglega sneri hún við og fór
aftur niður tröppurnar. Hún var ekki í því skapi
að hún ætti heima hjá viðkvæmum barnshafandi
frúm eiginmanna. En aunars, hvar dvaldi bar.ns-
ÐÁVÍÐ