Þjóðviljinn - 06.08.1950, Blaðsíða 8

Stokklióliiisávarpið kemur í veg fyrir,
að k jarnorkusprengjti sé beitt í Kóreu
AÉhyglisverð Játiiistg IiertiiálssséF—
fræHiiags «.New Ytirk Tíiim^s'-
8»6ðv»u»nh
Eop ástæða til ú óttast kjara-
orknárás likin 11111 íinoast
T bandaríska. stórblaðinu „New York Times“ birtist
nýlega athyglisverö grein, þar sem skýrt er frá, hvers-
vegna Bandaríkjastjórn heíur ekki látiö beita kjarnorku-
sprengiunni í Kóreu. Greinin er eftir Hanson W. Baldwin,
hermálasérfræðing. biaösins, sem jafnan túlkar skoöanir
áhriíamikilla aöila í handarísku herstjórnh ni.
Fyrirsögniri á greininrri er-
„Ekki kjarnorkuspregju'1, og
Baldwin skýrir frá, að í raun-
inni sé aðeins eitt, sem valdi
■því, að Bandaríkjanaenn hafa
ekki enn beitt kjarnorkusprengj
unni í Kóreu og munu einnig
hugsa sig tvisvar um áður en
þeir gera það annarsstaðar. Or-
sökin er hin ört vaxandi friðar-
hreyfmg, sem nú þegar hefur
gert hverja þá. ríkisstjórn, sern
beitir kjarnorlsusprengjunni að
fyrrri bragði, að stríðsgiæpa-
manni í augum mannkynsins.
Hefði ekki þessi hreyfing verið,
væri þegar búio að varpa spregj
að beita þessu ægilega. múg-
drápsvopni í þeirri von, að við
það myndi stríðsgæfan í Kóreu
sníast Bandaríkjamönnum í vil.
En Baldwin varar við þeim á-
skorunum og segir:
„Hæf® es aS segfa
fallffi vissii, aS frá sá!.~
fræSiIegc sjóaannjlSI
myBÓi Kotkím kfaraoikn-
si^npBaoaz í þessaxi
sfi^ifolá sfifskja aðstölu
NorSnr^KóreamanBa, cg
moinhluii AsíiiþíóSaTOa*
meirs að segja þæs fáu.
oikuspveBgjunBÍ á Nosð-
itff-Kóreu".
Þessi ummæli Baldwins
suima þaö, að ekki þýðir lengur
að láta sem svo, að undirskrift
á Stokkhólmsávarpið hafi enga
rauphæía íþýðingu. Þvex't á
mcti eru milijónir alþýðufólks
orSoar stórveldi, senx stjórnend
ur stórþjóðanna verða nauöug-
ar viljugar að taka tiJlit til.
Þetta stórveldi friðsrins hefur
þeg'ar unnið mikinn og afdrifa
ríkan sigur með því að hindra
kjarnorkumerð hundruðþús-
unda í Kóreu.
Ráðunautur dönsku loftvarnanna í kjarnorkumálum,
dr. Bcrge Christenscn, átti viðtal víö Kaupmannahafnar-
bláöi' „Beilingske Aftenavis“ í maí í vcr, er liann var
nýkominn af A-bandalagsráöstefnunni í London. Lækn-
iri.rm sem hefur- .verxö gestur kjarncrkunefndar Banda-
ríkjastjórnar, gaf ýmsar upplýsingar um viöbúnaö
danskra stjórnarvalda til áö mæta kjarnorkuárás. „Ef
ái'ás á sér stað“, sagöi dr. Christensen, „hvar svo í Dan-
morku sem vera, slcaþ mun fyrsta cg mikilvægasta hlut-
verk björgunarliðsins veröa aö finna, hvcrn einasta borg-
ara. Enginn þarf aö óttast, aö' neinum veröi gleýmt, ekki
heldur í byggingum, sem kunna aö hiynja. Lifandi og
dauðir rnunu finnast. Þaö er eitt af aöalatriöunurn í öll-
urn viðbúnaði“.
SdmitiiiQQnefnd norræima verkfi’ceðinga
féiaga á röksfólutn i Heykiavík
Samvinnunefnd norrænna verkfræðingafélaga hefur
veriö á íundi í Reykjavík undanfarna daga, níu fulltrúár
frá Danmörku, Finnlandi, Noregi cg Svíþjóð og níu ís-
lehzkir fulltrúar.
Var eitt áöalverkefni fundarins áö fjalla urn undirbún
ing norræna verkfræöingamótsins sem halda á í Helsinki,.
Finhlandi á næsta ári.
Fundinum lauk í gær og fóru þátttakendur þá í ferö
til Þingvalla og Scgsins, fara í dag tii GuIJíoss og Geysis,
fljúga til Akureyrar á morgun, en eru aö því búnu á för-
um nema Svíarnir sem ætla aö feröast um landiö til 12.
unni.
Baldwin bendir á, að margir
þingraenn -. á . Bandaríkjaþingi
h.B.íi 'iivað .eftir ennað hvatt til
SKÁKMÖTIÐ
L uinferS í ílag
Biðskákir voru tcfldar á nor
ræna skákmótinu í gær og var
engii þeirra lokið þegar blaðið
fór í pressuna.
7. umfcrð verfiur tefld í dag k!.
13.30 Eigast þá við Sundberg
og Jul. Nielsen. Vestöl og Guð-
mundur Ág., Gilfer og Storm
Herseth, Palle Nielsen og Kinn-
mark., Baldur og Guðjón. 1
meistaraflokkj tefla saman Frið
rik og Viggo Rasmussen, Leht-
inen og Lárus, Bjaini og Jó-
hann, Nihlén og Alexander, Jón
Þorsteinsson og Sturla,
Skákdálkur er í dag á 7. síSu.
Skráning atvhmiaieysingja fór
fram nm síóustu mánaðamót.
Jjétíi skrá sig 75 atvinnnleys-
ingjar, en knnnrigt er að mnn
fJ.eiri eru alveg atviixiralausir og
f jölmennur hópur hefur tak-
markaða atvxnr.u. Af þeim 75
sein )étu skrá sig vöru 4á verka
mcni’, 20 vörubílstjórar, 6 sjó-
mern, elnn trésnriður, einn járn
siniðar og einn Ioftskeytazcað-
ur. Af hinum skráðu voru 87
kvongaðir með 73 böm á fram-
fsexi smu, þannig að hið skfáða
al vinmxleysi í Réýbjavík riær
tdl Œ3 200 einstáWinga urn há-
bjaTgræðistímann.
|s@m ena era okkur fsb-
veiter, mynáu á einn
■ aogafeiafSi vetea aS
fíanámeiiram okkar. Fi!S
aiávasp kommúnisia, nm
bamia viS kfara«ikiv®pu-
i.B, sem nú er veiiS að
eafsia nndirsferiftiim á feéi
leniis eins ®§ í övrum
felilim hems. hefuí etS-
ið vfÍEsSeikata cllnra á-
skoran óáfe.Yifia mania
nm í a3 feeifa kjaraeiks-
spEenfÍsmmi í Kéreu.
Þessi feeivæóing al-
menniisgsálilsins i feeim-
innm, sem lítm á lanáa-
EikpmeBB sem sftríSsæs-
ingameMi ®§ feótai aS
læma okkm fyrit stríðs-
glæg/ ef ' við köstnm
spsengjvaBÍ, feefnc raeð
þessu rarnnið mikinn sig-
ibie. Ef viS endilega vi£j-
um w,hss öl£ þau áferíí
afila þá TSBÍ, sem við elg-
nm í Asra, ei ekki völ á
neinjti ejjtrigðalia táSi fiil
þess en aS vaipa kjam-
ágústs
Samviririunéfnd norrænna vci'k-
fræðinga-var stofnuð á 3. nor-
iænna verkfræðingamótinu í
Stokkhólini 1946 og hefur hald-
ið árlega; furidi síðan, en þetta
er fyrsti fundur hennar á ís-
landi. Fjallar hún um saméigin
leg máJ verkfræðinga á Nörður
löndum, réttindi stéttarinnar og
hagsrounamá) ýfirléitt. Stárfar
hver samvinnunfcfnd milli nor-
rænu verkfræðingarinamótanna,
en þau ern haldin fimmta hvert
ár.
Blaðamenn hittu verkfræðing
ana snöggvast í gœr er nefndín
var að ljúka störfum í kennara
stofu Háskólans. Voni erlendu
gestirnir glaðir og reifir og
höfðu margt að segja um á-
nægjuleg kynnj af íslenzkum
mannvirkjum og móttökum ís-
lenzkra verkfræðinga. Danski
verltfræðingurinri Niels Lichten
berg lagði áherzlú á hin nánu
kynni danskra og íslenzkra verk
fræðinga er skapazt hefðu með
námi fjölmargra íslendinga í
Kaupmannahöfn, og benti á
sem dæmi þeirra náriu sam-
skipta að Verkfræð’aháskólinn
dánskj viðurkfennir fyrrihluta
próf Háskóla Islands; taldi
Malriigren einitiitt danska nám-
ið, sem er óvenjulega víðtækt,
hæfa Islendingum einkar vel;
í jafn fámennu landi væri ekki
hægt að hafa eiris rníkla sér-
fræðilega verkaskiptingu og
með stærri þjóðrim, sami vérk-
fræðingurinn yrði hér á' látídi
að glíma við hin ólíkustu verk-
fcfni. Dáðu Danirnir náttúru Is-
lands og áuðnartign, áhrif sem
útléndingar yrðu fyrir hér væri
þeim mun sterkari að þeir hefðu
okkj alltaf á tilfinningunni nð
hver fjallatindur væri metinn
sem sýnlgripur túrista.
Svíinn Oskar Akerman lét í
ljós löngun þeirra félaga að
kynnast sern mestu af landinu,
tíu dagar yrðu allt of stuttir.
Tækniþróun Islands taldj hann
furðulegt afrek jafn fámennrar
þjóoai', ekki sízt rafvirkjanirn-
ar og fyrirætlanii- um framhald
þeirra. Akemian áleit Hitaveitu
Reykjavíkui- einstætt fyrirtæki,
og hefði fengizt þar dýrmæt
reynsla, t.d. væri Stokkhólms-
boig nú að athuga möguleika
á borgarhitaveitu, þeir þyi’ftu
Framh. á 4. siðu.
Verai'unarinannafélag Reykja
víkur gengst fyrir inargskonar
skcmmtuRum mi um vexzlimai -
mannalielgir.a. Aðalhátífiahöld-
in ern í .Tívolí og hófust í gær.
^Dagskráin. í dag hefst mcð
messu í Dómkirkjunni. Sr.
Bjarni Jónsson prédikar. Kl.
2.30 leikur 12 manna hljómsvcit
á Austurvelli undir stjóm
Baldurs ' Kristjánssonar. Kl.
3.30 byrjar skemmtun í Tívoli,
og aftur !d. 8,30. Dansnð verð-
pr úti og inni til kl. 1.
Á mánudaginn hefjast
skemmtauii í Tívolí kl, 4,30 og
aftur kl. 9, ■ Margt verður til
skemmtunar báða ■ dagana:
Trúðuleikar Ralf Biall, Baldur
og Konni. Jón Aðils o:fl. sýna
gamanþátt: Jan Morav&k leik-
ur á harmoriiku: Pokaslagur,
reiptog, knattspymukeppni
kvenna, nn'isikkabarctt. Á
mán udagsk völd- verður >■ dansað
til kl. 2. Þá Verður' Hugelda-
sýning; á miðnætti.
Bílferðir ' verða á 15 minútra
fresti frá Bímáðarfélagsh úsiiux-.
1111!
Bandaríska tímaritið Fortnne slsýrfíi nýlega frá því
að grófti kjaiixorkaspreKgjui'rarnkiðendanna í Bandaríkj-
nnum liefði árið 1949 íinmifi 500.600.000 dollara, eða
8.160.000.000 íslenknm krónum. Sá atvinmavegcr að
framkjiða vítissprengjnr eru enr. nmsyifameiri og arðvæn
legri í ár.
Sprengjnframíeiðendxsrnir leggja að sjálfsögðn a)lt
kapp á að fá að halda framleiðrfu sir.ni áfram í sívas-
andi mseál. Það ern þeir sem skipuleggja striðsæsingarn
ar og baráttnna gegn friðarbreyfingu aiþýðuiuiar í
heiminum. Þeir Ieggja álitlegan hluta af groða sinnm í
áróðnr gegn friðS, og víst hefnr Valtýr Stefánsson unnið
fyrir nokkmm dollurnm niKlaiifaniar vikwr.